Koszty według ustawy o rachunkowości
Zgodnie z jej regulacjami „koszty” to uprawdopodobnione zmniejszenie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.
Przedstawiona definicja jest więc bardzo szeroka i nawiązuje do pojęcia uprawdopodobnionego zmniejszenia w określonym okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych.
Prościej można powiedzieć, że koszt dla celów księgowości oznacza wyrażone pieniężnie zużycie własnych czynników produkcji, usług obcych, pracy ludzkiej w jednostce gospodarczej w oznaczonym czasie.
Ogólnie zdefiniowany koszt w ustawie o rachunkowości stanowi jedynie wstęp do wyodrębnienia kategorii kosztów dla potrzeb rachunkowych. Klasyfikacje kosztów są związane z podstawowym zadaniem rachunkowości, a więc gromadzeniem informacji, które umożliwiają aktualną ocenę sytuacji majątkowej, porównanie z wynikami z lat poprzednich oraz osiągnięciami innych podmiotów gospodarczych.
Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry
Ustawa o rachunkowości wymienia:
1. Koszty działalności operacyjnej, a więc koszty ponoszone w związku podstawową działalnością jednostki. Zarówno koszty, które tworzą wartość produktów jak i koszty bieżącej działalności. Do nich należą:
- koszty zużycia materiałów i energii (energii elektrycznej, cieplnej, gazu, wody, paliw),
- usługi obce (najem, remonty, transport, usługi bankowe, porządkowe, ochrony mienia, doradztwa),
- podatki i opłaty o „kosztowym” charakterze (podatek akcyzowy, podatek od nieruchomości, VAT naliczony nie podlegający odliczeniu od podatku należnego, VAT należny od usług z importu, VAT należny od zużycia materiałów na cele reprezentacji i reklamy, opłata skarbowa, sądowa, notarialna),
- wynagrodzenia (wypłacane na podstawie umowy o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych),
- świadczenia na rzecz pracowników (składki na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, koszty szkoleń pracowników, koszty związane z bezpieczeństwem i higieną pracy),
- amortyzacja,
- wartość sprzedanych towarów i materiałów.
Polecamy: Instrukcje księgowego. 53 praktyczne procedury z serwisem internetowym
2. Pozostałe koszty operacyjne. Nie są one związane bezpośrednio z działalnością gospodarczą jednostki i nie dotyczą podstawowego zakresu jej działania, ale występują jako pośredni efekt podejmowanych czynności. Ich cechą charakterystyczną jest znaczna różnorodność ze względu na szeroki wachlarz możliwości ich powstawania. Przykładowa lista takich kosztów znajduje się w art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości.
Pozostałe koszty operacyjne to m.in. wartość sprzedanych składników majątku trwałego, strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych, aktualizacja wartości aktywów niefinansowych, zapłacone odszkodowania i kary, koszty postępowania sądowego, przekazane darowizny, przedawnione, umorzone lub nieściągalne wierzytelności.
3. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym:
- koszt wytworzenia sprzedanych produktów
- wartość sprzedanych towarów i materiałów
- koszty sprzedaży
- koszty ogólnego zarządu.
Podział ten wynika z rachunku zysków i strat – elementu sprawozdania finansowego. Warianty rachunku zysków i strat (kalkulacyjny i porównawczy) znajdziemy w załączniku 1 do ustawy o rachunkowości.
W ustawie znajdziemy również przykładowe pozycje, które stanowią koszty finansowe. Są to odsetki, straty ze zbycia oraz aktualizacji wartości inwestycji, nadwyżki ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi, z wyjątkiem odsetek, prowizji, dodatnich i ujemnych różnic kursowych, które zwiększają wartość składników aktywów.
Przypomnijmy, że przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się zasadniczo do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
1) spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;
2) osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz spółdzielni socjalnych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro;
Limit przychodów zobowiązujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2018 r.
3) jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów;
4) gmin, powiatów, województw i ich związków, a także państwowych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich:
a) jednostek budżetowych,
b) gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych,
c) zakładów budżetowych,
d) funduszy celowych niemających osobowości prawnej;
5) jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o których mowa w pkt 1 i 2;
6) osób zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej;
7) jednostek niewymienionych w pkt 1-6, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych - od początku roku obrotowego, w którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.
Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie mogą stosować zasady rachunkowości określone ustawą również od początku następnego roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro. W tym przypadku osoby te lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku obrotowego są obowiązani do zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym.
Jednostki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, zwanymi dalej "MSR", stosują przepisy ustawy oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie, w zakresie nieuregulowanym przez MSR.
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
Komentarze(0)
Pokaż:
NajnowszePopularneNajstarsze