REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem ulegają przedawnieniu?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Nogacki
radca prawny
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Czy zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem ulegają przedawnieniu?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Brak przedawnienia zobowiązań zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym stanowiłby przejaw nierównego traktowania w porównaniu z podatnikami, którzy nie posiadają żadnego majątku – tak wynika z wyroku WSA w Kielcach, który orzekł, że pomimo brzmienia art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej i wbrew stanowisku organów skarbowych zabezpieczone w ww. sposób zobowiązania podatkowe ulegają przedawnieniu na zasadach ogólnych (wyrok z 18 maja 2023 r., sygn. akt I SA/Ke 130/23).

Zobowiązania podatkowe przedawniają się z upływem 5 lat

Zgodnie z art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym nie ulegają przedawnieniu, jednakże po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu. To przepis szczególny, stanowiący wyjątek od ogólnej zasady określonej w § 1, zgodnie z którą zobowiązania podatkowe przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

REKLAMA

REKLAMA

W 2022 r. były już przedsiębiorca wystąpił do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Starachowicach o rozłożenie na raty zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za lata 2005-2007 i w podatku od towarów i usług za 2006 r. Od 2018 r. nie wykazywał dochodów. We wniosku zwrócił się również o zbadanie, czy wskazane zaległości nadal istnieją, czy też uległy przedawnieniu. Naczelnik zgodził się, że przedmiotowe zaległości w PIT i VAT za lata 2005-2006 już nie istnieją, nie uległy natomiast przedawnieniu zobowiązania za rok 2007.

Rozpoznający odwołanie podatnika Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Kielcach w styczniu 2023 r. stwierdził, że sytuacja wnioskodawcy nie daje podstaw do przyznania mu ulgi. Przede wszystkim, pomimo dwukrotnego wezwania przez organ I i II instancji, nie przedstawił on dokumentów potwierdzających jego aktualną sytuację majątkową. Poza tym w opinii organów zaproponowana przez podatnika opcja rozłożenia spłaty na 12 rat nie wydaje się prawdopodobna do spełnienia. Nie przedstawił on bowiem żadnej gwarancji w zakresie zapewnienia źródła finansowania tych rat.

Hipoteka na nieruchomości podatnika

Termin przedawnienia pozostałego zobowiązania upływał we wrześniu 2014 r., po skutecznym zastosowaniu środka egzekucyjnego w postaci zajęcia wierzytelności z rachunku w banku. Jednak naczelnik urzędu skarbowego w kwietniu 2011 r. dokonał wpisu hipoteki przymusowej w księdze wieczystej nieruchomości należącej do byłego przedsiębiorcy. Powołując się na art. 70 § 8 O.p. dyrektor izby skarbowej wskazał, że wpis ten spowodował, iż od jego daty objęta hipoteką zaległość podatkowa nie uległa przedawnieniu i organy mogą prowadzić egzekucję z przedmiotu tej hipoteki.

REKLAMA

Działania organów sprzeczne z Konstytucją

Po wniesieniu przez podatnika skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach orzekł, że stanowisko organów skarbowych, jakoby ustanowienie hipoteki dla zabezpieczenia spłaty zobowiązań podatkowych zamykało drogę do przedawnienia tych zobowiązań, nie odpowiada konstytucyjnym standardom.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kielecki sąd wskazał na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 października 2013 r. (sygn. akt SK 40/12), w którym TK stwierdził, że art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 1998 r. do 31 grudnia 2002 r. jest niezgodny z art. 64 ust. 2 Konstytucji RP („Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej”). Przepis ten stanowił, że nie ulegają przedawnieniu zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką, i został uchylony. WSA w Kielcach orzekł, że stwierdzenie przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności tego przepisu dotyczy również analogicznego przepisu art. 70 § 8, który jest oczywistym kontynuatorem regulacji zawartej w uchylonym art. 70 § 6.

Zakaz nierównego traktowania przez organy podatkowe

WSA w Kielcach uchylił decyzje organów I i II instancji. W swoim rozstrzygnięciu zwrócił uwagę na sprzeczne z Konstytucją stosowanie prawa przez organy podatkowe, poprzez niesprawiedliwe traktowanie na mocy art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej podatników, którzy posiadają jakiś majątek. „W dalszym ciągu przepis ten wyłącza przedawnienie zobowiązań podatkowych na podstawie nieuzasadnionego kryterium, tj. formy zabezpieczenia (hipoteka i zastaw skarbowy), dopuszczając przedawnienie zobowiązań podatkowych osób nieposiadających żadnego majątku”. Sąd przywołał również słowa TK, który w swoim wyroku stwierdził, że normy konstytucyjne zabraniają tworzenia instytucji pozornych, nadmiernie ograniczających prawa podatnika i jego zaufanie do państwa i stanowionego przez nie prawa. Przedsiębiorcom, którzy padli ofiarą takiego nierównego traktowania, latami nękanym egzekucją dawno przedawnionych już zobowiązań podatkowych, tylko z uwagi na fakt, że posiadają jakiś majątek, wyrok ten otwiera furtkę do skutecznej obrony przeciw takim dyskryminującym działaniom fiskusa.

Autor: radca prawny Robert Nogacki, partner zarządzający Kancelarią Prawną Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA