Prawo do ulgi prorodzinnej w przypadku rozwiedzionych rodziców

Izba Skarbowa w Warszawie udzieliła pisemnej interpretacji podatkowej w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej w zeznaniu podatkowym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny

Od 28 maja 2008 r. zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w W. Wnioskodawca jest rozwiedziony z Mirosławą P., z którą ma dwóch synów, Bartosza lat 13 i Jakuba lat 11. Sąd w wyroku z dnia 28 maja 2008 r. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi - Bartoszem i Jakubem, pozostawił na równi obojgu rodzicom i ustanowił alimenty na ich rzecz, po 500 zł na każdego.

Od 11 stycznia 2008 r. zgodnie z ugodą zawartą z byłą żoną przed Sądem Rejonowym. Wnioskodawca wyprowadził się z domu przy ulicy B. w M. i zamieszkał we własnym mieszkaniu pod wskazanym we wniosku adresem zamieszkania. Stałym miejscem zamieszkania synów jest dom ich matki.

Dzieci, a w szczególności starszy syn Bartosz przebywają u ojca 2-3 razy w tygodniu oraz prawie we wszystkie weekendy. Wnioskodawca zabiera też syna na tygodniowe wakacje i ferie nad morze i w góry. Podczas pobytu synowie korzystają u ojca ze wszystkiego co jest im potrzebne. Wszystkie koszty pobytu dzieci u Wnioskodawcy niezależnie od płaconych alimentów pokrywa sam. Przy różnych okazjach kupuje dzieciom ubrania, upominki, słodycze i inne rzeczy. Zabiera też dzieci na pływalnię, czasem dowozi na zajęcia nadobowiązkowe.

Zwrócenie się o interpretację Wnioskodawca uzasadnia tym, że sprawa skorzystania z ulgi za 2009 r. przedstawiana jest w prasie np. w dzienniku Gazeta Prawna z dnia 24.02.2009 r., która wyjaśnia, że podatnicy w podobnej sytuacji w jakiej znajduje się Wnioskodawca mogą skorzystać z ulgi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie

Czy Wnioskodawca ma prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2009 rok.

Zdaniem Wnioskodawcy: Opierając się o wyjaśnienia tzw. prasowe oraz to, że posiada pełnię praw rodzicielskich oraz finansowo jest zaangażowany w utrzymanie synów, podatnik uważa, iż ma prawo do skorzystania z części ulgi, tj. 1/2 (na równi z byłą żoną).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe

Zgodnie z art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską,

2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,

3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 (tj. w 2009 r. wynosi 92,67 zł), za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,

2. wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. (art. 27f ust. 4 tej ustawy).

Według art. 27f ust. 5 odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka,

2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,

3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,

4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Władzę rodzicielską normuje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.). W myśl tej ustawy dziecko pozostaje aż do pełnoletniości pod władzą rodzicielką.

Władza rodzicielska zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym przysługuje obojgu rodzicom, a każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Jeżeli oboje rodzice wykonują władzę rodzicielską, wówczas ulga prorodzinna przysługuje każdemu z rodziców w proporcjach przez nich ustalonych, z tym, ze łączna kwota odliczeń, przez nich dokonana nie może przekroczyć kwoty odliczeń przysługujących względem danego dziecka, a jeżeli takich proporcji nie ustalili, to należy przyjąć, że ulga przysługuje każdemu z rodziców w częściach równych. Istotne jest, aby nie dochodziło do dublowania ulgi.

Reasumując, należy stwierdzić, iż Wnioskodawca ma prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2009 rok.

Podkreślenia wymaga fakt, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Jednocześnie tutejszy organ zastrzega, iż rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy dziecko jest faktycznie wychowywane przez rodzica; stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 24 czerwca 2010 r. (nr IPPB4/415-231/10-4/SP).

Adam Kuchta

www.ksiegowosc.infor.pl