Odliczenie składek na ubezpieczenie społeczne - PITy 2007

Płacone składki na ubezpieczenie społeczne możemy rozliczyć w dwojaki sposób:

- albo poprzez zaliczenie ich bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów (wtedy nie podlegają one osobnemu odliczeniu od dochodu bądź przychodu w zeznaniu rocznym),

- albo poprzez odliczenie ich od dochodu, o ile nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo zaliczone do kosztów.

Osoby zatrudnione na podstawie np. umów o pracę czy umów zlecenia odliczają w zeznaniu rocznym kwotę składek na ubezpieczenie społeczne pobranych przez płatnika. Ich wysokość wynika z informacji PIT-11.

Jeśli uzyskujemy dochody z różnych źródeł (np. z umowy o pracę oraz z działalności gospodarczej, od których opłacane były składki na ubezpieczenia społeczne, mamy prawo odliczyć w zeznaniu rocznym ich łączną kwotę (tzn. składki opłacane z tytułu działalności oraz potrącone przez płatnika, wykazane w informacji PIT-11). Potwierdził to m.in. Naczelnik Urzędu Skarbowego w postanowieniu z 18 sierpnia 2006 r. nr 1433/NL/LF/II/415/4111-110/06/BS.

Trzeba pamiętać, że składki podlegają odliczeniu w zeznaniu za ten rok, w którym zostały faktycznie zapłacone, niezależnie od tego, jakiego okresu dotyczą. Potwierdzają to również organy podatkowe. Przykładem jest postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Widzew z 4 stycznia 2007 r. nr IX-005/315/Z/K/06:

o momencie dokonania odliczeń z wyżej omawianych tytułów decyduje moment dokonania wpłaty, co oznacza, że dochód i podatek dochodowy można pomniejszyć w tym roku, w którym dokonano wpłat z tytułu przedmiotowych składek.
W odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, zapłacone w 2006 roku kwoty zaległych za lata 1999 i 2000 składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, może Pani odliczyć w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu/ poniesionej straty/ w 2006r., odpowiednio od dochodu i podatku, pod warunkiem, że składki na ubezpieczenie społeczne nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (…). Powyższe odliczenie będzie możliwe na podstawie zaświadczenia wystawionego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazującego wysokość wyegzekwowanych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Ta sama reguła obowiązuje w odniesieniu do składek potrącanych przez płatnika – liczy się rok, w którym składki zostały faktycznie potrącone, natomiast nie ma znaczenia, jakiego okresu one dotyczą.

Składki na ubezpieczenie społeczne mamy prawo odliczyć dowolnych częściach od dowolnego zeznania. Nie wolno nam jednak odliczyć tej samej kwoty składek dwukrotnie (np. w PIT-36L i w PIT-37).

Kwoty zapłaconych składek ustalamy na podstawie dowodów ich wpłaty bądź potwierdzeń przelewów bankowych. W razie wątpliwości co do wysokości kwoty zapłaconych składek możemy uzyskać z ZUS zaświadczenie o ich wysokości i na tej podstawie odliczyć je w zeznaniu rocznym.

Pamiętajmy, że nie wszystkie zapłacone składki podlegają odliczeniu. Nie wolno nam odliczyć składek:

- odliczonych od dochodów opodatkowanych stawką liniową,

- odliczonych od przychodów na podstawie przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,

- odliczonych od dochodu na podstawie ustawy o podatku tonażowym,

- zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów,

- których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c ustawy oraz od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W sytuacji gdy otrzymamy zwrot nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, to jeśli nie zdążyliśmy ich jeszcze odliczyć, wystarczy że składając zeznanie roczne tego nie zrobimy. Jeżeli odliczenie już miało miejsce bądź jako przedsiębiorcy składki zaliczyliśmy do kosztów uzyskania przychodu, to powinniśmy postąpić następująco:

- w razie uprzedniego zaliczenia składek do kosztów działalności – wykazujemy przychód z działalności gospodarczej

- w razie ich uprzedniego odliczenia od dochodu – wykazujemy je w zeznaniu rocznym jako przychody z tzw. innych źródeł.

Uwaga !

Pamiętajmy, że zwrot składek otrzymanych po zmianie zasad opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej rozliczmy według zasad obowiązujących w dacie otrzymania tego zwrotu.

Jeśli otrzymamy zwrot składek opłacanych na Fundusz Pracy, to rozliczamy go tak samo, jak zwrot składek na ubezpieczenie społeczne zaliczanych do kosztów. W przeciwieństwie bowiem do składek na ubezpieczenie społeczne składki na Fundusz Pracy mogą być wyłącznie zaliczane do kosztów. Nie ma możliwości odliczać ich od dochodu ani od podatku.

Uwaga !

Począwszy od 16 października 2007 r. składki na ubezpieczenia społeczne, które zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie nie podlegają odliczeniu. W konsekwencji wszyscy, którzy odliczyli składki, a następnie uzyskali ich zwrot muszą naliczyć podatek tak jakby odliczenie w ogóle im nie przysługiwało. Konieczna będzie zatem korekta zeznania rocznego, w którym zostało wykazane odliczenie. Po raz pierwszy ta reguła będzie miała zastosowanie w odniesieniu do zeznania składanego za 2007 r.

Podstawa prawna

Ustawaz 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 (tekst jednolity) – ostatnia zmiana Dz.U. z 2007 r., Nr 211, poz. 1549

Anna Welsyng

radca prawny

doradca podatkowy