Jak powinny się rozliczyć osoby pełniące obowiązki społeczne i obywatelskie

Czy nadwyżka będzie podlegała PIT

Będę wypełniał roczne zeznanie PIT-37. Czy w sytuacji, gdy diety związane z pełnieniem kilku rodzajów obowiązków społecznych i obywatelskich przekraczały miesięczny limit, to nadwyżki są opodatkowane?

Tak

Przypomnijmy, że w 2007 roku diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, wolne były od podatku dochodowego do wysokości nieprzekraczającej (łącznie od wszystkich płatników) miesięcznie 2280 zł.

W konsekwencji, diety oraz zwrot kosztów przekraczające miesięcznie kwotę korzystającą ze zwolnienia podlegają opodatkowaniu. Kwotę diet oraz zwróconych kosztów niepodlegających opodatkowaniu - w poszczególnych miesiącach roku podatkowego - płatnik wykazuje w kol. d części D informacji PIT-R.

Jak podkreślono w broszurze informacyjnej MF do zeznania PIT-37, każdy podatnik, który otrzymał więcej niż jedną informację PIT-R, jest zobowiązany zsumować kwoty korzystające ze zwolnienia w danym miesiącu roku podatkowego (np. suma kwot dotycząca stycznia z kol. d części D otrzymanych informacji PIT-R, odpowiednio suma kwot dotycząca lutego z kol. d części D otrzymanych informacji PIT-R itd.).

Jeżeli zsumowana dla danego miesiąca kwota przekracza 2280 zł, nadwyżkę ponad tę kwotę z poszczególnych miesięcy podatnik jest obowiązany wykazać w wierszu 3 części C zeznania.

Polecamy: PIT 2020. Komentarz

Podstawa prawna

• Art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy obowiązuje limit zwolnienia podatkowego

Czy obowiązuje limit warunkujący zwolnienie z podatku diet i kwot stanowiących zwrot kosztów otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich?

Tak

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu zaliczona została działalność wykonywana osobiście.

W ramach tego źródła przychodów w art. 13 ustawy wyodrębniono określone w pkt 5 przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

W art. 13 pkt 7 mowa jest o przychodach otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami z wymienionych tytułów będą otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 2280 zł.

Przepis ten przewiduje zwolnienie niektórych przychodów pieniężnych związanych z osobistym pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, a mianowicie tylko i wyłącznie diet oraz kwot stanowiących zwrot kosztów. Dla zastosowania zwolnienia przewidzianego w tym przepisie konieczne jest jednak, aby świadczenie w postaci diet oraz zwrotu kosztów było w taki sposób określone przez ustawę i następowało w wykonaniu ustawowego uprawnienia do tego rodzaju świadczenia.

Podstawa prawna

• Art. 10, 13 i 21 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy wypłacone ryczałty są opodatkowane

Członkom zarządu wspólnoty mieszkaniowej wypłacane są ryczałty na pokrycie bieżących kosztów zarządu, takich jak telefony, zwrot kosztów lokalnych przejazdów itp. Czy ryczałty te są opodatkowane?

Tak

Funkcje wymienionych osób nie mogą być uznane za pełnienie obowiązków społecznych i obywatelskich, o którym mowa w cyt. wyżej art. 13 pkt 5 i art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie stanowią realizacji zadań publicznych, lecz polegają na prowadzeniu spraw i reprezentowaniu jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej.

Zdaniem organów podatkowych, z przepisów ustawy o własności lokali nie wynika, by zarząd wspólnoty mógł otrzymywać diety lub zwrot kosztów, przewidziana została natomiast możliwość przyznania zarządowi wynagrodzenia (patrz decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, nr PB I-3/4117/IN-23/US/ 2007/AA z 11 maja 2007 r.).

W związku z tym wypłacone członkom zarządu ryczałty nie korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwoty wypłacone członkom zarządu, niezależnie od użytej nazwy i sposobu ich obliczenia, stanowią natomiast wynagrodzenie, przewidziane w przepisach ustawy o własności lokali i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym wspólnota mieszkaniowa zobligowana jest do sporządzenia informacji PIT-8C i przekazania jej podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje właściwy naczelnik (art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), nie ma natomiast obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w trakcie roku podatkowego.

Podstawa prawna

• Art. 10, 20, 21, 42a ustawy z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy muszę samodzielnie dokonać wyliczeń

Pełniłem obowiązki społeczne i obywatelskie. Informację PIT-R otrzymałem od kilku płatników. Czy w takim przypadku muszę samodzielnie obliczyć kwotę podlegającą opodatkowaniu?

Tak

Podatnicy, którzy otrzymali informację PIT-R - Informacja o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich - od więcej niż jednego płatnika, samodzielnie obliczają kwotę podlegającą opodatkowaniu.

Podstawa prawna

• Art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy diety są zwolnione z podatku dochodowego

Czy diety wypłacane osobom pełniącym funkcje społeczne polegające na wykonywaniu zadań statutowych na rzecz Zarządu Rodzinnego Ogrodu Działkowego są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych?

Nie

Według myśl art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społeczych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 2280 zł.

Obowiązujące ustawodawstwo nie definiuje pojęcia obowiązków obywatelskich i społecznych. W tym zakresie zatem odnieść należy się do funkcjonującego orzecznictwa podatkowego i sądowego.
Za pełnienie obowiązków obywatelskich i społecznych należy rozumieć czynności wykonywane w związku z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych, czyli np. działalność posłów i senatorów, radnych i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.

Na podstawie cytowanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym zwolnione od podatku są tylko diety lub zwrot kosztów, które zostały tak nazwane ustawowo. Stanowisko takie wynika z uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 25 listopada 1997 r., sygn. akt TK U 6/97. Natomiast ustawa z 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz.U. nr 12, poz. 58 z późn. zm.) oraz ustawa z 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz.U. nr 169 poz. 1419) nie zawierają postanowień o wypłacie diet dla skarbnika.

Z tego wynika, że dokonanie wypłat należności nazwanych dietami stanowiących zryczałtowaną formę pokrycia utraconych korzyści i poniesionych kosztów związanych z pełnieniem obowiązków społecznych polegających na wykonywaniu zadań statutowych na rzecz Związku przez skarbnika w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym w oparciu o normy ustanowione przepisami niższej rangi niż ustawa, nie daje prawa do zastosowania zwolnienia, od podatku (patrz postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Kielcach, nr OG-005/4/2007/PD II/415-3/07 z 7 marca 2007 r.).

Wypłacone należności stanowią natomiast przychód z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podstawa prawna

• Art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy trzeba wystawić informację PIT-R

Czy informacja PIT-R powinna być wystawiona w przypadku dokonywania wypłat należności zwolnionych z podatku?

Tak

PIT-R to informacja o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich. Jest to informacja sporządzona przez płatników dokonujących wypłat osobom fizycznym z tytułu pełnienia wspomnianych obowiązków. Podstawą jest art. 13 pkt 5 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Informację PIT-R mają obowiązek wypełnić płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dokonujący wypłat należności wolnych od podatku na postawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) i pkt 17 wspomnianej ustawy. Chodzi o wypłaty osobom z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich, o której mowa w art. 13 pkt 5 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podstawa prawna

• Art. 13, 21, 41 ustawy z 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

KRZYSZTOF TOMASZEWSKI