Zwrot kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych – przychód w PIT?

Organ podatkowy zauważył, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o PIT, wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw – do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika; przepis art. 23 ust. 7 stosuje się odpowiednio.

Tymi odrębnymi ustawami, do których odsyła art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o PIT są jedynie:

- ustawa z dnia 5 września 2008 r. o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej „Poczta Polska” (Dz.U. Nr 180, poz. 1109, ze zm.),

- ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 2015 r., poz. 2100, ze zm.),

- ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2015 r., poz. 163, ze zm.).

Dlatego zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach wskazane zwolnienie obejmuje tylko niektórym pracownikom, dla których ww. ustawy przewidują możliwość przyznania prawa do zwrotu kosztów poniesionych z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika lub nakładają na pracodawcę obowiązek ich zwrotu.

W pozostałych przypadkach zwrot kosztów za tzw. jazdy lokalne jest opodatkowany.

W konsekwencji jeżeli więc brak jest przepisów odrębnych ustaw, które gwarantowałyby pracownikom Banku możliwość przyznania prawa do zwrotu poniesionych kosztów z tytułu korzystania z prywatnego samochodu do celów służbowych w jazdach lokalnych, to przyznany zwrot nie mieści w dyspozycji cytowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Oznacza to, że zwracane przez Bank pracownikowi (na podstawie umowy cywilnoprawnej) koszty z tytułu używania przez niego samochodu prywatnego w celach służbowych do jazd lokalnych, stanowią przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który winien być opodatkowany wraz z innymi przychodami ze stosunku pracy.

Z tych względów Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał stanowisko Banku za nieprawidłowe. Zdaniem organu wbrew twierdzeniu Banku w rozpatrywanej sytuacji mamy do czynienia z przysporzeniem majątkowym, polegającym na uniknięciu pomniejszenia majątku. Gdyby bowiem nie zwrot poniesionych kosztów, nastąpiłoby uszczuplenie majątku pracownika związane z poniesionymi wydatkami.

A jeżeli mamy przychód ze stosunku pracy, to na podstawie art. 31 ustawy o PIT pracodawcy, są obowiązani jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od tego przychodu.

Podstawową wadą omawianej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach należy uznać brak odniesienia się do argumentacji zaprezentowanej przez Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu do ww. wyroku. Faktem jest, że przedmiotowy zwrot kosztów nie wypełnia warunków zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o PIT. Tym niemniej ów zwrot kosztów z pewnością nie stanowi przysporzenia majątkowego pracowników, bo po dokonaniu tego zwrotu nie mają oni większego majątku niż przed poniesieniem tych kosztów. I z pewnością nie ponieśliby tych kosztów, jeżeli nie mieliby obietnicy ich refundacji przez pracodawcę.

Interpretacja ta, jako zupełnie odmienna od cytowanej wyżej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 lutego 2016 r., stwarza stan niepewności prawa w tym zakresie. Minister Finansów powinien wydać w tym temacie interpretację ogólną, by nie było tak, że jedni pracownicy ni płacą PIT od zwracanego im przez pracodawców kosztów używania samochodów prywatnych do celów służbowych a inni płacą, bo akurat trafili na negatywnie nastawionego do problemu dyrektora izby skarbowej.