Przychód z odpłatnego zbycia praw majątkowych

Prawa majątkowe

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód po stronie podatnika uważa się odpłatne zbycie ruchomości, nieruchomości, ich części, bądź też związanych z nimi praw majątkowych. Są to, idąc za literalnym brzmieniem przepisu: spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz inne.

Poprzez nieruchomości rozumieć należy części powierzchni ziemskiej, stanowiące przedmiot własności, to jest grunty, budynki na stałe związane z gruntem bądź też ich części, o ile stanowią na mocy odrębnych przepisów oddzielny przedmiot własności – jak samodzielne lokale mieszkalne.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego bądź użytkowego definiowane jest jako uprawnienie, które zostało przydzielone członkom spółdzielni, polegające na możliwości używania lokali mieszkalnych o powierzchni, która odpowiadała wysokości wkładu mieszkaniowego bądź budowlanego oraz innym kryteriom określonym w statucie. Obecnie nie ustanawia się już spółdzielczych własnościowych praw do lokalu mieszkalnego. Zostały one wyparte poprzez prawo własności lokalu.

Stanowią one ograniczone prawa rzeczowe, zbywalne, podlegające egzekucji, które mogą stanowić przedmiot dziedziczenia. Warto także odróżnić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego od spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, gdyż to drugie stanowi prawo niezbywalne, nie może więc być przedmiotem obrotu.

Prawo użytkowania wieczystego wiąże się z nieruchomościami gruntowymi. Dotyczy tych terenów, które znajdują się we własności państwa, lub które stanowią własność komunalną. Użytkownik wieczysty na mocy zawartej umowy może korzystać z owych gruntów z wyłączeniem innych osób, oraz owym prawem rozporządzać. Obrót prawem użytkowania wieczystego odbywa się z zastosowaniem tych samych regulacji, co przy obrocie prawem własności.

Przychód z odpłatnego zbycia

Źródłem przychodu jest zbycie opisanych wyżej praw majątkowych w sposób odpłatny. Jako odpłatne zbycie rozumieć należy przeniesienie prawa własności rzeczy, lub innych praw na inny podmiot w zamian za wynagrodzenie. Najczęstsze formy odpłatnego zbycia to sprzedaż lub zamiana, lecz obowiązująca w polskim prawie zasada swobody umów daje możliwość przeniesienia praw rzeczowych w innej formie.

Moment uzyskania przychodu następuje z chwilą zawarcia umowy. Znajduje to potwierdzenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 maja 1997 r., sygn. I SA/Ka 86/96: „Z art. 19 w związku z art. 28 ust. 2 powyższej ustawy wynika, że uzyskanie przychodu następuje w dacie zawarcia umowy sprzedaży. Bez znaczenia przy tym źródle przychodu jest moment faktycznego uzyskania pieniędzy oznaczonych w umowie”.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Przychód, którego źródłem jest zbycie praw majątkowych, jest wartością określoną w umowie, pomniejszoną o koszty odpłatnego bycia – jak koszty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych, transport przedmiotu sprzedaży, koszty związane wraz z ogłoszeniami w mediach o ofercie sprzedaży. Poniesione koszty powinny być zasadne oraz udokumentowane.