Już możesz skorzystać z abolicji

Kogo obejmuje abolicja

Zgodnie z ustawą z dnia 25 lipca 2008 r. o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 143, poz. 894) - przywileje abolicyjne dotyczą tych osób, które w latach 2002- 2007 uzyskały dochody z pracy za granicą w kraju, z którym Polska miała wtedy podpisaną niekorzystną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania albo w kraju, z którym takiej umowy Polska w ogóle nie podpisała.

Niekorzystna umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania to taka, w której przewidziano metodę odliczenia proporcjonalnego. Metoda ta zakłada, że dochody zagraniczne opodatkowuje się w Polsce wg skali podatkowej ale jednocześnie można odliczyć sobie podatek zapłacony za granicą.

Korzystna metoda (wyłączenia z progresją) polega na tym, że jeżeli w Polsce nie miało się dochodów opodatkowanych wg skali, to dochodów zagranicznych w ogóle nie zgłasza się w Polsce do opodatkowania. Innymi słowy metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że dochód uzyskany za granicą jest zwolniony od podatku w kraju miejsca zamieszkania podatnika (Polsce). Jednak dochód ten brany jest pod uwagę przy obliczaniu stawki podatkowej dla dochodów osiągniętych w Polsce.

W praktyce prawie zawsze metoda wyłączenia z progresją gwarantuje podatnikowi łącznie niższy poziom obciążenia podatkowego, co powoduje nierówność traktowania podatników pracujących za granicą. Stąd powstał pomysł abolicji podatkowej, która tą nierówność eliminuje.

Więcej o tych metodach w tekście "Jak ustalić podatek od dochodów z pracy za granicą

Niekorzystne umowy podatkowe zostały podpisane m.in. z Wielką Brytanią (do 2006 r.), USA, Rosją, Belgią, Danią, Finlandią, Holandią, Islandią, Australią.

W latach 2002-2007 metoda proporcjonalnego odliczenia obowiązywała w umowach z następującymi krajami: Armenią (od 1 stycznia 2006 r.), Australią, Austrią (od 1 stycznia 2006 r.), Belgią (od 1 stycznia 2005 r.), Chile (od 1 stycznia 2004 r.), z Danią, Egiptem, Finlandią, Gruzją (od 1 stycznia 2007 r.), Holandią (od 1 stycznia 2004 r.), Iranem (od 1 stycznia 2007 r.), Islandią, Kazachstanem, Kirgistanem (od 1 stycznia 2005 r.), Koreą Południową, Macedonią, Malezją, Mołdową, Rosją, Stanami Zjednoczonymi, Syrią (od 1 stycznie 2004 r.), Szwecją (do 1 stycznia 2006 r.), Tadżykistanem (od 1 stycznia 2005 r.), Uzbekistanem i Wielką Brytanią (do 1 stycznia 2007 r.). Metoda proporcjonalnego odliczenia ma zastosowanie również do przychodów uzyskanych w krajach, z którymi Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (np. Arabia Saudyjska, Libia, Afganistan, Brazylia).

Ale uwaga - zmiany dotyczą tych osób, które nie przeniosły swego miejsca zamieszkania (tzw. rezydencji podatkowej) za granicę. Abolicja i ulga nie obejmują też dochodów z pracy w tzw. rajach podatkowych (np. Hongkong, Monako, Jersey, Man, Liechtenstein).

Jak skorzystać z abolicji

Przede wszystkim trzeba złożyć zeznanie podatkowe (jeżeli ktoś tego nie zrobił) albo skorygować już złożone (jeżeli nie ujęło się w nim dochodów z pracy za granicą).

Trzeba też jednocześnie złożyć wniosek (na nowym druku PIT-AZ) o zwrot zapłaconej kwoty podatku, ustalonej przy zastosowaniu niekorzystnej metody (ci, którzy już zapłacili) albo o umorzenie zaległości podatkowej z odsetkami (ci, którzy ukrywali te dochody i podatku nie zapłacili).

Jak wypełnić wniosek wg Ministerstwa Finansów.

Należy również wypełnić i złożyć razem z wnioskiem i zeznaniem - formularz AZ-O (oświadczenie potwierdzające uzyskanie przychodów z pracy oraz zapłatę podatku za granicą)

Trzeba się pośpieszyć ze złożeniem wniosku jeżeli dotyczyć on będzie dochodów 2002 roku - trzeba to zrobić do 6 października 2008 r..

Natomiast w przypadku dochodów lat 2003-2007 wniosek abolicyjny trzeba złożyć w swoim urzędzie skarbowym w ciągu sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy - czyli do 6 lutego 2009 r.. Niezłożenie wniosku w terminie uniemożliwi skorzystanie z abolicji.

Uwaga! 6 października 2008r. mija termin złożenia wniosku abolicyjnego odnośnie dochodów uzyskanych za granicą w 2002 roku. 6 lutego 2009 r. mija termin złożenia wniosku abolicyjnego odnośnie dochodów uzyskanych za granicą w latach 2003-2007

Decyzję o umorzeniu lub zwrocie podatku urząd skarbowy powinien wydać niezwłocznie, ale nie później niż w terminie sześciu miesięcy od dnia złożenia przez podatnika wniosku. Tylko w przypadku wniosków dotyczących roku 2002 decyzję urząd musi wydać do dnia 30 listopada 2008 r.

Umorzone lub zwrócone kwoty podatku są oczywiście zwolnione z PIT.

Uwaga! Nie musisz składać do urzędu skarbowego dokumentów potwierdzających uzyskanie przychodów z pracy i zapłatę podatku za granicą. Jednak powinieneś je przechowywać do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego za rok podatkowy, którego dotyczy wniosek abolicyjny. Przykładowo: zobowiązanie podatkowe za rok 2002 wygasa z końcem 2008 r., tj. po upływie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku za 2002 r. Zatem dokumenty dotyczące zarobków za 2002 rok powinieneś trzymać do końca 2008 r..

Nowa ulga dotycząca dochodów uzyskanych od 2008 roku.

Jeżeli uzyskujesz w tym roku dochody z pracy za granicą to nie możesz skorzystać z abolicji, a tylko z nowej ulgi podatkowej. Wyjdzie w sumie na to samo, bowiem będzie można odliczyć sobie od podatku kwotę stanowiącą różnicę między podatkiem obliczonym zgodnie z metodę niekorzystną, a podatkiem obliczonym metodą wyłączenia z progresją (czyli metodą korzystną).

Ulga ta została wprowadzona do ustawy o PIT i ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym.

Postępowania się zawiesiły, kar nie będzie

W przypadku, gdy w sprawie określenia wysokości podatku od dochodów z pracy za granicą (za rok podatkowy, którego dotyczy wniosek abolicyjny) toczy się już postępowanie podatkowe - postępowanie w sprawie umorzenia zaległości lub zwrotu będzie zawieszone do dnia uprawomocnienia się decyzji kończącej postępowanie w sprawie określenia wysokości podatku.

Ustawa zakłada też, że nie poniosą kary za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe (w zakresie związanym z zobowiązaniem podatkowym za rok podatkowy, którego dotyczy wniosek o umorzenie) podatnicy, którym urząd skarbowy umorzył zaległość podatkową na skutek wniosku abolicyjnego.

Wszczęte postępowanie egzekucyjne oraz postępowanie karne skarbowe dotyczące zobowiązania podatkowego za rok podatkowy, którego dotyczy wniosek abolicyjny, będą z urzędu zawieszone do dnia wydania decyzji w sprawie umorzenia lub zwrotu.

Abolicja może zatrzymać proces przenoszenia swojego miejsca zamieszkania (centrum interesów życiowych) i rezydencji podatkowej za granicę - był to bowiem dotąd jedyny sposób uniknięcia rozliczenia z polskim fiskusem. A jest to problem dużej liczby Polaków.

GUS podaje, że wg danych na koniec 2006 r. poza granicami Polski – na emigracji czasowej – przebywało ok. 1.950 tys. mieszkańców naszego kraju, w tym 1.600 tys. w Europie.

Zdecydowana większość emigrantów z Polski przebywa w krajach członkowskich Unii Europejskiej – w końcu 2006 r. było ich ok. 1.550 tys. (najwięcej w Wielkiej Brytanii – ok. 580 tys. oraz w Niemczech – ok. 450 tys.).