REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fundacje rodzinne a podatek od spadków i darowizn

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Fundacje rodzinne a podatek od spadków i darowizn
Fundacje rodzinne a podatek od spadków i darowizn
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Fundacje rodzinne. Podatkowi od spadków i darowizn będzie podlegać nabycie przez osoby fizyczne od fundacji rodzinnej świadczeń oraz mienia likwidowanej fundacji rodzinnej. Przy czym osoby najbliższe fundatorowi (małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha, jak również sam fundator) będą zwolnieni od podatku od nabycia świadczeń oraz mienia likwidowanej fundacji, jeżeli przedmiotem świadczenia będzie mienie wniesione do fundacji przez tego fundatora.
Dalszy ciąg materiału pod wideo

Fundacje rodzinne

Minister Rozwoju, Pracy i Technologii przygotował projekt ustawy o fundacjach rodzinnych. Planowany termin wejścia w życie nowych regulacji to 1 stycznia 2022 r. Celem ustawy jest kompleksowe wzmocnienie narzędzi prawnych do przeprowadzenia procesów sukcesyjnych poprzez dodatnie do systemu prawa instytucji (fundacja rodzinna) służącej do kumulowania rodzinnego majątku, pozwalającego na zatrzymanie kapitału w kraju na wiele pokoleń oraz zwiększenie potencjału krajowych inwestycji.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Fundacja rodzinna, jako nowa instytucja w polskim systemie prawa, ma minimalizować ryzyko nieudanej sukcesji i gwarantować kontynuację działalności biznesowej. Przekazanie majątku, w tym firmy rodzinnej, fundacji rodzinnej ma chronić go przed podziałem, umożliwić jego pomnażanie, a więc także czerpanie z niego korzyści, które będzie można przeznaczyć na pokrycie kosztów utrzymania osób wskazanych przez fundatora. Ustawa jest też odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez środowisko firm rodzinnych wprowadzenia do polskiego systemu prawnego nowej instytucji ułatwiającej wielopokoleniową sukcesję oraz pozwalającej pogodzić interesy związane z działalnością gospodarczą i interesy prywatne.

Projekt noweli o fundacji rodzinnej reguluje kwestie tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwiązania i likwidacji fundacji rodzinnej, prawa i obowiązki fundatora i beneficjenta, a także kwestie podatkowe.

Fundator i beneficjent

Zadaniem fundacji rodzinnej będzie realizacja celów określonych przez fundatora, w oparciu o przekazany przez niego majątek.

Fundatorem będzie mogła być wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, która przekaże aktywa fundacji rodzinnej (całość albo część majątku fundatora w zależności od jego woli). Fundacja rodzinna będzie mogła być założona przez więcej niż jedną osobę, także przez osoby niespokrewnione. Wyjątki w tym zakresie będą wprowadzane jedynie w przypadku tworzenia fundacji rodzinnej na podstawie testamentu (polskie prawo spadkowe dopuszcza możliwość sporządzenia testamentu jedynie przez jednego spadkodawcę).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Natomiast beneficjentem, a więc osobą odnoszącą określone korzyści zgodnie z wolą fundatora, będzie mogła być osoba fizyczna albo organizacja pożytku publicznego. Ustawa nie przewiduje wymogu pokrewieństwa między fundatorem a beneficjentem.

Darowizna od fundatora

Fundacja rodzinna będzie mogła m.in. otrzymać darowiznę od fundatora, a od innej osoby, gdy osoba ta jest albo byłaby powołana do spadku jako spadkobierca ustawowy po fundatorze albo jego małżonku, wstępnym lub zstępnym.

Przez dokonanie darowizny darczyńca nie będzie stawał się fundatorem. Ma to umożliwić łączenie majątku, w szczególności w przypadku współwłasności.

Opodatkowanie fundacji rodzinnej

REKLAMA

Kwestia opodatkowania działalności fundacji rodzinnej ma uwzględniać cały cykl jej funkcjonowania, tj. wnoszenie majątku do fundacji rodzinnej, osiąganie przychodów (dochodów) przez fundację rodzinną w okresie jej istnienia, dokonywanie świadczeń na rzecz beneficjentów, a także likwidację fundacji rodzinnej.  

Podatkowi od spadków i darowizn będzie podlegać nabycie przez osoby fizyczne od fundacji rodzinnej świadczeń oraz mienia likwidowanej fundacji rodzinnej. Osoby najbliższe fundatorowi: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha, jak również sam fundator, będą zwolnieni od podatku od nabycia świadczeń oraz mienia likwidowanej fundacji, jeżeli przedmiotem świadczenia będzie mienie wniesione do fundacji przez tego fundatora. Pozostali nabywcy świadczeń fundacji rodzinnej oraz mienia likwidowanej fundacji zapłacą podatek w wysokości 19% podstawy opodatkowania.

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych przychód otrzymany przez fundację rodzinną od fundatora przeznaczony na realizację celów tej fundacji oraz fundusz operatywny nie będzie przychodem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wniesienie mienia do fundacji rodzinnej przez fundatora nie będzie się więc wiązało z obciążeniami podatkowymi. Działalność operacyjna (własna) fundacji rodzinnej będzie opodatkowana na zasadach ogólnych, jednakże fundacja rodzinna nie będzie uprawniona do korzystania z tzw. małego CIT-u.

Przyjrzyjmy się bliżej kwestii dotyczącej opodatkowania fundacji rodzinnej na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jakie rozwiązania zaplanował ustawodawca?

Fundacje rodzinne - zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

Przygotowane przez ustawodawcę rozwiązania w zakresie podatku od spadków i darowizn, jak czytamy w uzasadnieniu do projektu, oparte są na założeniu, że sposób opodatkowania nabycia świadczeń fundacji rodzinnych powinien respektować zasadę nieopodatkowywania nabycia przez najbliżej spokrewnionych z fundatorem członków jego rodziny. Osiągnięcie tego skutku możliwe będzie przez ustanowienie zwolnienia z podatku tej części świadczeń przekazywanych osobom najbliższym fundatorowi, która zostanie sfinansowana z mienia wniesionego przez niego do fundacji. Zwolnienie dotyczyć będzie również nabycia przez te osoby mienia po likwidacji fundacji rodzinnej oraz jego zwrotu fundatorowi.

Fundacja rodzinna - stawka 19% podatku

Natomiast, zgodnie z projektem, pozostała część świadczeń na rzecz beneficjentów będzie opodatkowana stawką podatku 19%. Jednolita stawka podatku ma uprościć pobór podatku przez fundację rodzinną działającą jako płatnik podatku od spadków i darowizn z tytułu przekazywanych świadczeń.

Fundacje rodzinne - zmiany w ustawie podatku od spadków i darowizn

Powyższe założenia wymagają uwzględnienia w ustawie o podatku od spadków i darowizn specyfiki działalności oraz sposobu zorganizowania fundacji rodzinnej.  

Zakres przedmiotowy opodatkowania, określony w ustawie o podatku od spadków i darowizn, poszerzony zostanie o katalog świadczeń z fundacji rodzinnej. Opodatkowaniu podlegać będą świadczenia fundacji rodzinnej na rzecz jej beneficjentów, nabyte przez nich mienie likwidowanej fundacji oraz nabycie takiego mienia przez fundatora. Wyliczenie świadczeń fundacji podlegających podatkowi od spadków i darowizn ma na celu precyzyjne określenie zakresu opodatkowania nabyć przez beneficjentów i fundatorów. Podatkiem nie będą więc objęte inne przysporzenia. Przepisy będą stosowane niezależnie od miejsca zamieszkania (pobytu) nabywcy i posiadanego obywatelstwa.

Dostosowany zostanie także przepis art. 4 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, przez objęcie zwolnieniem od podatku na podstawie art. 4c tej ustawy, na tych samych zasadach, co dotychczasowych zwolnień od podatku, nabywców posiadających obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub posiadający miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium takiego państwa.

W obowiązującym stanie prawnym skorzystanie z całkowitego zwolnienia przez najbliższych jest uzależnione od zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w przewidzianym terminie, a w przypadku środków pieniężnych również właściwego udokumentowania ich otrzymania. Dodanie do ustawy art. 4c umożliwi objęcie tożsamym zwolnieniem świadczeń przekazywanych przez fundacje rodzinne osobom najbliższym względem fundatora. Warunkiem zwolnienia będzie jedynie pochodzenie świadczenia z mienia wniesionego do fundacji przez fundatora. Podkreślenia wymaga, że ze zwolnienia korzystać będą nie tylko te świadczenia, których źródłem sfinansowania jest majątek bezpośrednio wniesiony przez fundatora do fundacji rodzinnej, ale także te, które pochodzić będą z mienia nabytego w zamian za wniesione przez fundatora składniki majątku oraz dochody uzyskane z tych źródeł bądź nabyte za nie składniki mienia. Takie rozwiązanie ma zapewnić neutralność projektowanych przepisów w zakresie obciążenia najbliższych członków rodziny fundatora podatkiem od spadków i darowizn, w stosunku do przepisów obecnie obowiązujących w tym zakresie.

Brak obowiązku zgłoszenia oraz udokumentowania otrzymania środków pieniężnych, analogicznie do rozwiązań przyjętych w odniesieniu do zwolnienia nabycia przez członków najbliżej rodziny na podstawie innych tytułów wymienionych w ustawie, wynika z uczynienia fundacji rodzinnej płatnikiem z tytułu świadczeń przez nią przekazywanych i związanych z tym obowiązków rejestracyjnych. W przypadku uchybień będzie ona zaś odpowiedzialna za niewłaściwe wykonanie ciążącego na niej obowiązku płatnika. Transparentność transferów pieniężnych między fundacją rodzinną a beneficjentem zostanie zapewniona dzięki obowiązkowi dokonywania lub przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością fundacji rodzinnej za pośrednictwem rachunku płatniczego fundacji rodzinnej.

Jeżeli fundacja jest ustanowiona przez więcej niż jednego fundatora, z racji wymogu najbliższego pokrewieństwa, dla praktyki stosowania zwolnienia przyjmuje się, że nabycie następuje od każdego z fundatorów odrębnie. Pozwoli to na objęcie zwolnieniem jedynie części świadczenia przypadającej od najbliżej spokrewnionego fundatora (z jego majątku „fundacyjnego”). Zwolnienie nie będzie miało zastosowania do świadczeń od innych fundatorów. Zwolnienie to będzie miało również zastosowanie w przypadku zwrotu fundatorowi mienia likwidowanej fundacji rodzinnej.

W art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn uzupełniono katalog podatników o nabywcę świadczeń fundacji rodzinnej. W art. 6 tej ustawy natomiast określono moment powstania obowiązku podatkowego od nabycia świadczenia przez wskazanie, że powstaje on z chwilą spełnienia świadczenia.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn zawiera regulacje, na podstawie których ustala się podstawę opodatkowania przy nabyciu rzeczy i praw majątkowych. Dodany w art. 8 tej ustawy przepis ust. 5a pozwoli na określenie jej w przypadku świadczeń fundacji innych niż rzeczy lub prawa majątkowe. W tym zakresie proponuje się stosowanie zasad funkcjonujących na gruncie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W projektowanym art. 9 wyłączono w odniesieniu do świadczeń fundacji rodzinnej stosowanie przepisów dotyczących kwot wolnych od podatku (uzależnionych od stopnia pokrewieństwa) oraz kumulacji wartości nabytych świadczeń od tej samej osoby w ciągu 5 lat, jak ma to miejsce w przypadku obliczania wysokości podatku od spadków i darowizn na podstawie dotychczasowych tytułów skutkujących powstaniem obowiązku podatkowego w tym podatku. Nie znajdą także zastosowania regulacje w zakresie grup podatkowych oraz zwolnienia kwot przeznaczonych na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych.

Na podstawie zmiany w art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych świadczenia fundacji będą podlegały opodatkowaniu stawką w wysokości 19% podstawy opodatkowania.

Dodanie art. 18a do ustawy o podatku od spadków i darowizn umożliwi ustanowienie fundacji rodzinnej płatnikiem podatku od spadków i darowizn. Przekazanie świadczenia będzie wiązało się dla płatnika z obowiązkiem obliczenia i pobrania należnego podatku od spadków i darowizn z chwilą spełnienia świadczenia. W dalszej kolejności będzie on zobowiązany do wpłacenia pobranego podatku na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na siedzibę płatnika wykonuje swoje zadania. Do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek złoży on deklarację o wysokości pobranego i wpłaconego podatku, w tym informację o kwocie podatku należnego poszczególnym gminom. Informacja ta umożliwi dystrybucję dochodów do gmin będących beneficjentami tych dochodów.

Płatnik będzie również zobowiązany do ewidencjonowania wniesionego mienia przez fundatora do fundacji rodzinnej, dochodów z tego mienia, a także wszelkich nabytych lub uzyskanych w zamian za nie mienia i dochodów. W przypadku bowiem całkowitego zwolnienia z podatku wymagane jest powiązanie świadczeń z wniesionym przez fundatora mieniem. Wymóg ten umożliwi więc określenie zasadności zwolnienia świadczeń na rzecz osób najbliższych fundatorowi oraz kontrolę wywiązywania się z nałożonych obowiązków przez organy administracji skarbowej.

Służyć temu będzie również prowadzona przez płatnika ewidencja świadczeń. Będzie ona sporządzana odrębnie dla każdego beneficjenta, co umożliwi kontrolę poprawności wywiązywania się płatnika z jego obowiązków również przez pryzmat uprawnionego do skorzystania ze zwolnienia podatnika.

Płatnik będzie prowadził rejestr podatku i we wskazanym wyżej terminie przekazywał naczelnikowi urzędu skarbowego informację zawierającą dane dotyczące czynności prawnych, w tym czynności zwolnionych od podatku wraz z podstawą prawną ich zwolnienia. Na podstawie tych informacji organ administracji skarbowej na bieżąco będzie mógł weryfikować poprawność wywiązywania się płatnika z powierzonych mu obowiązków. Rejestr podatku, ewidencja świadczeń fundacji rodzinnej oraz ewidencja mienia prowadzone będą w postaci elektronicznej.

Przepis ten stanowić będzie również podstawę dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do określenia, w drodze rozporządzenia, technicznych aspektów wykonywania obowiązków płatnika w celu zapewnienia możliwości prawidłowego obliczenia podatku, sprawnego jego poboru, jak również zmniejszenia kosztów prowadzenia postępowań podatkowych.

Zobacz: Projekt ustawy o fundacji rodzinnej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA