REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Środki zaskarżania rozstrzygnięć organów podatkowych - zażalenie na postanowienie organu podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr Tarkowski

REKLAMA

Na które postanowienia można złożyć zażalenie? W jakim terminie i do jakiego organu składa się zażalenie?

Praktyczna realizacja zasady dwuinstancyjności postępowania podatkowego uzależniona jest wyłącznie od woli strony tego postępowania. Jednak w przypadku postępowania zażaleniowego, tj. w razie złożenia zażalenia na postanowienie wydane przez organ podatkowy, przepis ustawy musi wyraźnie wskazywać powyższe uprawnienie procesowe strony. Dlatego też należy z wyjątkową uwagą odnosić się do zapisów ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (o.p.), kreujących możliwość zaskarżania postanowień w formie zażalenia, tj. do unormowań określających ład postępowania zażaleniowego.

Zażalenie na postanowienie

Istotnym uprawnieniem procesowym strony postępowania podatkowego jest prawo do złożenia zażalenia na wydane przez organ podatkowy postanowienie. Należy jednak zauważyć, iż nie na każde postanowienie można złożyć zażalenie. Zgodnie bowiem z art. 236 § 1 o.p., na wydane w toku postępowania podatkowego postanowienie służy zażalenie, gdy przepisy omawianej ustawy tak stanowią. Od powyższej reguły procesowej nie ma wyjątków. Postanowienie, na które nie służy zażalenie, strona postępowania podatkowego może zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji (art. 237 ordynacji).

A zatem postanowieniami, na które można złożyć zażalenie, są:

- postanowienie w sprawie przywrócenia uchybionego terminu (art. 163 § 1 w związku z art. 163 § 3 ordynacji podatkowej),

- postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania (art. 165a o.p.),

- postanowienie w sprawie połączenia postępowań (art. 166 § 2 o.p.),

- postanowienie o pozostawieniu podania bez rozpatrzenia (art. 169 § 4 o.p.),

- postanowienie w sprawie zwrotu podania (art. 171 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie odmowy umożliwienia stronie zapoznania się z dokumentami, o których mowa w art. 179 § 1 ustawy (m.in. dokumenty objęte ochroną tajemnicy państwowej), sporządzania z nich notatek, kopii i odpisów, uwierzytelniania odpisów i kopii lub wydania uwierzytelnionych odpisów (art. 179 § 2 w związku z art. 179 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania (art. 201 § 3 o.p.),

- postanowienie o odmowie podjęcia zawieszonego postępowania (art. 205 § 2 o.p.),

- postanowienie w sprawie zajęcia stanowiska przez organ, do którego zwrócono się o jego wyrażenie (art. 209 § 5 o.p.),

- postanowienie o odmowie uzupełnienia lub sprostowania decyzji (art. 213 § 5 o.p.),

- postanowienie w sprawie sprostowania błędów rachunkowych oraz innych oczywistych omyłek w wydanej przez organ podatkowy decyzji (art. 215 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie wyjaśnienia wątpliwości co do treści decyzji (art. 215 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji (art. 224 § 5 o.p.),

- postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji (z wyjątkiem postanowienia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych (tj. Ministra Finansów), dyrektora izby skarbowej, dyrektora izby celnej lub samorządowe kolegium odwoławcze (art. 246 § 2 o.p.),

- postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji (art. 252 § 2 o.p.),

- postanowienie w sprawie nałożenia kary porządkowej (art. 262 § 5 o.p.),

- postanowienie o odmowie uchylenia kary porządkowej (art. 263 § 2 o.p.),

- postanowienie w sprawie obciążenia dodatkowymi kosztami postępowania (art. 268 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie kosztów postępowania (art. 270a ordynacji podatkowej).

Złożenie zażalenia

Stosownie do art. 236 § 2 o.p., zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia:

1) postanowienia stronie,

2) zawiadomienia, o którym mowa w art. 103 § 1 o.p. (zawiadomienia spadkobierców m.in. o złożonych przez spadkodawcę odwołaniach od decyzji, zażaleniach, wnioskach itp.).

Wniesienie zażalenia po upływie ww. terminu może spowodować negatywne następstwa procesowe dla strony postępowania podatkowego.

W razie uchybienia terminu, należy przywrócić termin na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni on, że uchybienie nastąpiło bez jego winy (np. choroba lub wyjazd zagraniczny). Podanie o przywrócenie terminu wnosi się w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Jednocześnie z wniesieniem podania trzeba dopełnić czynności, dla której był określony termin (art. 162 o.p.). Dlatego też w przypadku złożenia podania o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia strona postępowania podatkowego jest jednocześnie obowiązana do złożenia zażalenia na postanowienie, którego rozstrzygnięcie kwestionuje. Należy zaznaczyć, iż przywrócenie terminu do złożenia podania o przywrócenie terminu jest niedopuszczalne oraz że konstrukcja przywrócenia terminu ma zastosowanie wyłącznie do terminów procesowych (art. 162 § 3 i 4). Natomiast zgodnie z art. 163 § 2, w sprawie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia postanawia ostatecznie organ podatkowy właściwy do rozpatrzenia odwołania lub zażalenia. Powyższe postanowienie kończy postępowanie, dlatego też można je zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Przykład

Podatnik otrzymał od naczelnika urzędu skarbowego postanowienie w sprawie obciążenia go kosztami postępowania podatkowego. Zgodnie z art. 270a ordynacji, w sprawie kosztów postępowania podatkowego wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. A zatem podatnik może, w terminie 7 dni od dnia doręczenia przedmiotowego postanowienia, złożyć zażalenie na ww. postanowienie naczelnika urzędu skarbowego do dyrektora właściwej izby skarbowej.

Stosowanie przepisów o odwołaniach

W art. 239 o.p. ustawodawca określił, iż w sprawach nieuregulowanych w rozdziale poświęconym zażaleniom, do zażaleń mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące odwołań (na temat odwołań pisaliśmy w pierwszej części niniejszego artykułu - „Prawo Przedsiębiorcy” nr 25). Regulacjami ordynacji podatkowej normującymi problematykę odwołań, które mają zastosowanie do kwestii zażaleń, są:

- art. 220 § 1 o.p., stanowiący o dwuinstancyjności postępowania zażaleniowego,

- art. 220 § 2 o.p., stanowiący, iż organem właściwym do rozpatrzenia zażalenia jest organ podatkowy wyższego stopnia,

- art. 221 o.p., stanowiący, iż w przypadku wydania postanowienia w pierwszej instancji przez Ministra Finansów, dyrektora izby skarbowej, dyrektora izby celnej lub przez samorządowe kolegium odwoławcze, zażalenie na postanowienie rozpatruje ten sam organ podatkowy,

- art. 222 o.p., stanowiący, iż zażalenie na postanowienie powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie,

- art. 223 § 1 o.p., stanowiący, iż zażalenie wnosi się do właściwego organu za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał postanowienie,

- art. 224b § 1 o.p., stanowiący, iż wstrzymanie wykonania postanowienia nie pozbawia podatnika prawa do wykonania takiego postanowienia,

- art. 225 o.p., określający przypadek, gdy wykonanie postanowienia może ulec wstrzymaniu z mocy prawa w granicach określonych w zażaleniu,

- art. 226 o.p., stanowiący, iż w przypadku, gdy organ podatkowy, który wydał postanowienie, uzna, że zażalenie wniesione przez stronę zasługuje na uwzględnienie w całości, wyda nowe postanowienie, którym uchyli lub zmieni zaskarżone postanowienie. Na nowe postanowienie służy stronie zażalenie,

- art. 227 o.p., stanowiący, iż organ podatkowy, do którego wpłynęło zażalenie, przekazuje je wraz z aktami sprawy właściwemu organowi bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania zażalenia, chyba że w tym terminie wyda postanowienie na podstawie art. 226 o.p. (tzn. wyda decyzję, w której uzna, że odwołanie wniesione przez stronę zasługuje na uwzględnienie w całości). Organ podatkowy, przekazując sprawę, jest obowiązany ustosunkować się do przedstawionych zarzutów,

- art. 228 o.p., stanowiący, iż organ rozpatrujący zażalenie stwierdza w formie postanowienia niedopuszczalność zażalenia, uchybienie terminowi do wniesienia zażalenia lub pozostawienie zażalenia bez rozpatrzenia, jeżeli nie spełnia ono warunków wynikających z art. 222 o.p. Postanowienia w tych sprawach są ostateczne,

- art. 229 o.p., stanowiący o możliwości przeprowadzenia przez organ rozpatrujący zażalenie dodatkowego postępowania wyjaśniającego lub jego zlecenie organowi, który wydał postanowienie,

- art. 232 o.p., stanowiący o możliwości oraz warunkach skorzystania z prawa do cofnięcia zażalenia,

- art. 233 o.p., stanowiący o kompetencjach organu rozpatrującego zażalenie,

- art. 234 o.p., stanowiący o zasadzie zakazu „reformationis in peius”, czyli o zasadzie zakazu „zmiany na niekorzyść”,

- art. 234a o.p., stanowiący, iż organ rozpatrujący zażalenie zwraca akta sprawy organowi pierwszej instancji nie wcześniej niż po upływie terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego,

- art. 235 o.p., odsyłający do zasad postępowania podatkowego prowadzonego przed organami pierwszej instancji.

Zgodnie z wyrokiem NSA z 25 maja 2000 r. (I SA/Łd 1884/98), organ II instancji - stosując odpowiednio art. 233 w związku z art. 239 ordynacji podatkowej - po rozpatrzeniu zażalenia powinien swoje rozstrzygnięcie wydać w formie postanowienia, a nie decyzji.

Wstrzymanie wykonania postanowienia

Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia, jednak organ podatkowy, który wydał postanowienie, może w uzasadnionych przypadkach - na wniosek strony - wstrzymać jego wykonanie (art. 238 o.p.). Wstrzymanie wykonania postanowienia odbywa się w takiej sytuacji wyłącznie na wniosek strony postępowania podatkowego.

Przykład

Naczelnik urzędu skarbowego doręczył podatnikowi postanowienie w sprawie nałożenia na niego kary porządkowej w wysokości 500 zł. Podatnik nie zgadza się z tym postanowieniem i chce je zaskarżyć. Zgodnie z art. 262 § 5 o.p., karę porządkową nakłada się w formie postanowienia, na które służy zażalenie. Dlatego też podatnik powinien złożyć zażalenie, w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia, do dyrektora właściwej izby skarbowej (art. 236 § 2 pkt 1 o.p.).

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Podstawa prawna:

ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn.zm.).

Piotr Tarkowski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA