REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Środki zaskarżania rozstrzygnięć organów podatkowych - zażalenie na postanowienie organu podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr Tarkowski

REKLAMA

Na które postanowienia można złożyć zażalenie? W jakim terminie i do jakiego organu składa się zażalenie?

Praktyczna realizacja zasady dwuinstancyjności postępowania podatkowego uzależniona jest wyłącznie od woli strony tego postępowania. Jednak w przypadku postępowania zażaleniowego, tj. w razie złożenia zażalenia na postanowienie wydane przez organ podatkowy, przepis ustawy musi wyraźnie wskazywać powyższe uprawnienie procesowe strony. Dlatego też należy z wyjątkową uwagą odnosić się do zapisów ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (o.p.), kreujących możliwość zaskarżania postanowień w formie zażalenia, tj. do unormowań określających ład postępowania zażaleniowego.

Zażalenie na postanowienie

Istotnym uprawnieniem procesowym strony postępowania podatkowego jest prawo do złożenia zażalenia na wydane przez organ podatkowy postanowienie. Należy jednak zauważyć, iż nie na każde postanowienie można złożyć zażalenie. Zgodnie bowiem z art. 236 § 1 o.p., na wydane w toku postępowania podatkowego postanowienie służy zażalenie, gdy przepisy omawianej ustawy tak stanowią. Od powyższej reguły procesowej nie ma wyjątków. Postanowienie, na które nie służy zażalenie, strona postępowania podatkowego może zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji (art. 237 ordynacji).

A zatem postanowieniami, na które można złożyć zażalenie, są:

- postanowienie w sprawie przywrócenia uchybionego terminu (art. 163 § 1 w związku z art. 163 § 3 ordynacji podatkowej),

- postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania (art. 165a o.p.),

- postanowienie w sprawie połączenia postępowań (art. 166 § 2 o.p.),

- postanowienie o pozostawieniu podania bez rozpatrzenia (art. 169 § 4 o.p.),

- postanowienie w sprawie zwrotu podania (art. 171 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie odmowy umożliwienia stronie zapoznania się z dokumentami, o których mowa w art. 179 § 1 ustawy (m.in. dokumenty objęte ochroną tajemnicy państwowej), sporządzania z nich notatek, kopii i odpisów, uwierzytelniania odpisów i kopii lub wydania uwierzytelnionych odpisów (art. 179 § 2 w związku z art. 179 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania (art. 201 § 3 o.p.),

- postanowienie o odmowie podjęcia zawieszonego postępowania (art. 205 § 2 o.p.),

- postanowienie w sprawie zajęcia stanowiska przez organ, do którego zwrócono się o jego wyrażenie (art. 209 § 5 o.p.),

- postanowienie o odmowie uzupełnienia lub sprostowania decyzji (art. 213 § 5 o.p.),

- postanowienie w sprawie sprostowania błędów rachunkowych oraz innych oczywistych omyłek w wydanej przez organ podatkowy decyzji (art. 215 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie wyjaśnienia wątpliwości co do treści decyzji (art. 215 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji (art. 224 § 5 o.p.),

- postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji (z wyjątkiem postanowienia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych (tj. Ministra Finansów), dyrektora izby skarbowej, dyrektora izby celnej lub samorządowe kolegium odwoławcze (art. 246 § 2 o.p.),

- postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji (art. 252 § 2 o.p.),

- postanowienie w sprawie nałożenia kary porządkowej (art. 262 § 5 o.p.),

- postanowienie o odmowie uchylenia kary porządkowej (art. 263 § 2 o.p.),

- postanowienie w sprawie obciążenia dodatkowymi kosztami postępowania (art. 268 § 3 o.p.),

- postanowienie w sprawie kosztów postępowania (art. 270a ordynacji podatkowej).

Złożenie zażalenia

Stosownie do art. 236 § 2 o.p., zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia:

1) postanowienia stronie,

2) zawiadomienia, o którym mowa w art. 103 § 1 o.p. (zawiadomienia spadkobierców m.in. o złożonych przez spadkodawcę odwołaniach od decyzji, zażaleniach, wnioskach itp.).

Wniesienie zażalenia po upływie ww. terminu może spowodować negatywne następstwa procesowe dla strony postępowania podatkowego.

W razie uchybienia terminu, należy przywrócić termin na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni on, że uchybienie nastąpiło bez jego winy (np. choroba lub wyjazd zagraniczny). Podanie o przywrócenie terminu wnosi się w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Jednocześnie z wniesieniem podania trzeba dopełnić czynności, dla której był określony termin (art. 162 o.p.). Dlatego też w przypadku złożenia podania o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia strona postępowania podatkowego jest jednocześnie obowiązana do złożenia zażalenia na postanowienie, którego rozstrzygnięcie kwestionuje. Należy zaznaczyć, iż przywrócenie terminu do złożenia podania o przywrócenie terminu jest niedopuszczalne oraz że konstrukcja przywrócenia terminu ma zastosowanie wyłącznie do terminów procesowych (art. 162 § 3 i 4). Natomiast zgodnie z art. 163 § 2, w sprawie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia postanawia ostatecznie organ podatkowy właściwy do rozpatrzenia odwołania lub zażalenia. Powyższe postanowienie kończy postępowanie, dlatego też można je zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Przykład

Podatnik otrzymał od naczelnika urzędu skarbowego postanowienie w sprawie obciążenia go kosztami postępowania podatkowego. Zgodnie z art. 270a ordynacji, w sprawie kosztów postępowania podatkowego wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. A zatem podatnik może, w terminie 7 dni od dnia doręczenia przedmiotowego postanowienia, złożyć zażalenie na ww. postanowienie naczelnika urzędu skarbowego do dyrektora właściwej izby skarbowej.

Stosowanie przepisów o odwołaniach

W art. 239 o.p. ustawodawca określił, iż w sprawach nieuregulowanych w rozdziale poświęconym zażaleniom, do zażaleń mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące odwołań (na temat odwołań pisaliśmy w pierwszej części niniejszego artykułu - „Prawo Przedsiębiorcy” nr 25). Regulacjami ordynacji podatkowej normującymi problematykę odwołań, które mają zastosowanie do kwestii zażaleń, są:

- art. 220 § 1 o.p., stanowiący o dwuinstancyjności postępowania zażaleniowego,

- art. 220 § 2 o.p., stanowiący, iż organem właściwym do rozpatrzenia zażalenia jest organ podatkowy wyższego stopnia,

- art. 221 o.p., stanowiący, iż w przypadku wydania postanowienia w pierwszej instancji przez Ministra Finansów, dyrektora izby skarbowej, dyrektora izby celnej lub przez samorządowe kolegium odwoławcze, zażalenie na postanowienie rozpatruje ten sam organ podatkowy,

- art. 222 o.p., stanowiący, iż zażalenie na postanowienie powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie,

- art. 223 § 1 o.p., stanowiący, iż zażalenie wnosi się do właściwego organu za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał postanowienie,

- art. 224b § 1 o.p., stanowiący, iż wstrzymanie wykonania postanowienia nie pozbawia podatnika prawa do wykonania takiego postanowienia,

- art. 225 o.p., określający przypadek, gdy wykonanie postanowienia może ulec wstrzymaniu z mocy prawa w granicach określonych w zażaleniu,

- art. 226 o.p., stanowiący, iż w przypadku, gdy organ podatkowy, który wydał postanowienie, uzna, że zażalenie wniesione przez stronę zasługuje na uwzględnienie w całości, wyda nowe postanowienie, którym uchyli lub zmieni zaskarżone postanowienie. Na nowe postanowienie służy stronie zażalenie,

- art. 227 o.p., stanowiący, iż organ podatkowy, do którego wpłynęło zażalenie, przekazuje je wraz z aktami sprawy właściwemu organowi bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania zażalenia, chyba że w tym terminie wyda postanowienie na podstawie art. 226 o.p. (tzn. wyda decyzję, w której uzna, że odwołanie wniesione przez stronę zasługuje na uwzględnienie w całości). Organ podatkowy, przekazując sprawę, jest obowiązany ustosunkować się do przedstawionych zarzutów,

- art. 228 o.p., stanowiący, iż organ rozpatrujący zażalenie stwierdza w formie postanowienia niedopuszczalność zażalenia, uchybienie terminowi do wniesienia zażalenia lub pozostawienie zażalenia bez rozpatrzenia, jeżeli nie spełnia ono warunków wynikających z art. 222 o.p. Postanowienia w tych sprawach są ostateczne,

- art. 229 o.p., stanowiący o możliwości przeprowadzenia przez organ rozpatrujący zażalenie dodatkowego postępowania wyjaśniającego lub jego zlecenie organowi, który wydał postanowienie,

- art. 232 o.p., stanowiący o możliwości oraz warunkach skorzystania z prawa do cofnięcia zażalenia,

- art. 233 o.p., stanowiący o kompetencjach organu rozpatrującego zażalenie,

- art. 234 o.p., stanowiący o zasadzie zakazu „reformationis in peius”, czyli o zasadzie zakazu „zmiany na niekorzyść”,

- art. 234a o.p., stanowiący, iż organ rozpatrujący zażalenie zwraca akta sprawy organowi pierwszej instancji nie wcześniej niż po upływie terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego,

- art. 235 o.p., odsyłający do zasad postępowania podatkowego prowadzonego przed organami pierwszej instancji.

Zgodnie z wyrokiem NSA z 25 maja 2000 r. (I SA/Łd 1884/98), organ II instancji - stosując odpowiednio art. 233 w związku z art. 239 ordynacji podatkowej - po rozpatrzeniu zażalenia powinien swoje rozstrzygnięcie wydać w formie postanowienia, a nie decyzji.

Wstrzymanie wykonania postanowienia

Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia, jednak organ podatkowy, który wydał postanowienie, może w uzasadnionych przypadkach - na wniosek strony - wstrzymać jego wykonanie (art. 238 o.p.). Wstrzymanie wykonania postanowienia odbywa się w takiej sytuacji wyłącznie na wniosek strony postępowania podatkowego.

Przykład

Naczelnik urzędu skarbowego doręczył podatnikowi postanowienie w sprawie nałożenia na niego kary porządkowej w wysokości 500 zł. Podatnik nie zgadza się z tym postanowieniem i chce je zaskarżyć. Zgodnie z art. 262 § 5 o.p., karę porządkową nakłada się w formie postanowienia, na które służy zażalenie. Dlatego też podatnik powinien złożyć zażalenie, w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia, do dyrektora właściwej izby skarbowej (art. 236 § 2 pkt 1 o.p.).

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Podstawa prawna:

ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn.zm.).

Piotr Tarkowski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA