Jakie skutki wywołuje wystawienie po terminie faktury dokumentującej sprzedaż towarów
REKLAMA
REKLAMA
RADA
REKLAMA
Dla nabywcy faktura wystawiona z opóźnieniem nie powoduje negatywnych konsekwencji podatkowych. Prawo do odliczenie powstaje w miesiącu jej otrzymania lub następnym. Sprzedawca mimo wystawienia faktury z opóźnieniem jest obowiązany rozliczyć fakturę nie w miesiącu wystawienia faktury, ale w miesiącu powstania obowiązku podatkowego.
UZASADNIENIE
Aby mówić o skutkach wystawienia faktury po terminie, należy najpierw przypomnieć, w jakim terminie powinna być wystawiona. Faktury VAT są podstawowym dokumentem funkcjonującym w obrocie gospodarczym. Przepisy o VAT szczegółowo regulują zarówno termin, jak i zasady ich wystawiania, z tego względu głównie, że spełniają one dwie podstawowe funkcje w rozliczeniu VAT:
• u sprzedawcy określają moment powstania obowiązku podatkowego, pod warunkiem że zostaną wystawione w obowiązującym terminie, oraz kwotę należnego VAT,
• u nabywcy są podstawą do odliczenia wykazanej w nich kwoty VAT.
Faktury VAT nie mogą być wystawiane w dowolnych terminach. Szczegółowe terminy wystawiania faktur określają przepisy § 13-15 rozporządzenia w sprawie faktur. Zasadniczo należy je wystawić nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru.
Przykład
Sprzedaż towaru miała miejsce 27 stycznia 2008 r. W tym też dniu towar został wydany nabywcy. Obowiązek wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż powstanie najpóźniej w siódmym dniu od dnia wydania towaru, czyli 3 lutego 2008 r. Jeżeli faktura zostanie wystawiona w przedziale czasowym od 27 stycznia do 3 lutego, data jej wystawienia wyznacza moment powstania obowiązku podatkowego w VAT u sprzedawcy.
Podobna zasada ma zastosowanie przy dokumentowaniu otrzymanej zaliczki. Również w tym przypadku na wystawienie faktury ustawodawca przewiduje siedmiodniowy termin od dnia, w którym sprzedawca ją otrzymał, czyli wpłynęła ona do kasy lub na konto bankowe sprzedawcy.
Jeżeli sprzedawca wyznacza na fakturze wyłącznie miesiąc i rok dokonania sprzedaży (np. dokumentując dostawy o charakterze ciągłym), faktura powinna być wystawiona nie później niż siódmego dnia od zakończenia miesiąca, w którym dokonano sprzedaży.
WAŻNE!
Data wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż towaru wyznacza termin powstania obowiązku podatkowego w VAT od tych czynności, pod warunkiem że zostanie ona wystawiona w ustawowym terminie, tj. do siódmego dnia od dnia wydania towaru albo otrzymania zaliczki (przedpłaty, raty, zadatku) na poczet sprzedaży.
Skutki wystawienia faktury po terminie u sprzedawcy
REKLAMA
Podstawowym skutkiem wystawienia faktury po terminie u sprzedawcy jest to, że faktura nie będzie wyznaczać terminu powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli sprzedawca wystawi fakturę w terminie późniejszym niż siedem dni od dnia wykonania czynności, to moment powstania obowiązku podatkowego nie wyznacza wówczas data wystawienia faktury, tylko siódmy dzień od dnia wydania towaru lub dzień otrzymania zaliczki.
Sprzedawca może ponieść negatywne skutki wynikające z wystawienia opóźnionej faktury w następnym miesiącu, niż powstał obowiązek podatkowy od danej czynności, gdy rozliczy określony w niej obrotu i kwoty należnego VAT w rozliczeniu za miesiąc jej wystawienia.
Przykład
Firma prowadzi handel materiałami budowlanymi. 21 stycznia 2008 r. wydała towar nabywcy, który w tym dniu odebrał towar własnym środkiem transportu. Ostateczny termin wystawienia faktury to 28 stycznia 2008 r. Firma jednak wystawiła fakturę z opóźnieniem, dopiero 8 lutego. Wobec tego obowiązek podatkowy powstał zgodnie z regulacją art. 19 ust. 4, tj. 28 stycznia. Podatek należny powinien być rozliczony w rozliczeniu za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy w VAT, tj. za styczeń. W przeciwnym razie dojdzie do zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia kwoty zwrotu lub kwoty do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy.
Wszystkie te przypadki spowodują możliwość zastosowania sankcji w wysokości 30% tego zawyżenia (lub zaniżenia zobowiązania).
Konsekwencji takich oczywiście nie będzie, jeżeli firma, mimo wystawienia faktury z opóźnieniem w lutym, uwzględni tę sprzedaż prawidłowo w deklaracji VAT za styczeń.
WAŻNE!
Wystawienie faktury z opóźnieniem skutkuje zmianą momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT. Niezależnie od tego, kiedy faktura VAT zostanie wystawiona (lub nie zostanie wystawiona w ogóle), obrót i należny VAT należy wykazać w rozliczeniu za miesiąc, w którym obowiązek ten powstał.
Obowiązek właściwego zaewidencjonowanie obrotu przez podatnika wymusza przepis art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, który stanowi, iż podatnik powinien prowadzić ewidencję w taki sposób, aby na jej podstawie można było prawidłowo sporządzić deklarację podatku od towarów i usług.
Wprawdzie przepisy ustawy o VAT nie przewidują sankcji za opóźnione wystawienie faktury lub niewystawienie jej, to jednak czynią to regulacje Kodeksu karnego skarbowego. W myśl art. 54 k.k.s. podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania, przez co naraża Skarb Państwa na uszczuplenie w podatku.
Natomiast gdy podatnik nie wystawi faktury, ale uwzględni ją w deklaracji i rozliczy podatek należny z tytułu dokonanej transakcji, to czyn ten podlega - na podstawie art. 6 2 § 1 k.k.s. - karze grzywny do 180 stawek dziennych.
Skutki otrzymania faktury wystawionej po terminie u nabywcy
Nabywca towaru w zasadzie nie ponosi żadnych konsekwencji otrzymania faktury wystawionej po terminie. Przepisy precyzyjnie określają termin, w jakim może on odliczyć podatek naliczony wynikający z otrzymanych faktur VAT. Z faktury dokumentującej nabycie towarów prawo do odliczenia podatku przysługuje mu w rozliczeniu za miesiąc, w którym otrzyma fakturę, albo w rozliczeniu za miesiąc następny, pod warunkiem otrzymania towaru. Opóźnione wystawienie faktury przez sprzedawcę w żaden sposób nie wpływa na termin tego odliczenia, nawet jeśli fakturę otrzyma po upływie znacznego upływu czasu od daty nabycia towaru. Wydaje się, że maksymalnym terminem odliczenia podatku naliczonego jest upływ terminu, w którym przedawnia się zobowiązanie podatkowe, którego dotyczy faktura (tj. 5 lat). Ale nie oznacza to, że taki fakt jest dla niego korzystny. Ponosi on w takiej sytuacji wymierne konsekwencje finansowe, gdyż w rezultacie odlicza z niej VAT później, niż mógłby to uczynić. Wymiernym skutkiem takiej sytuacji jest dla niego opóźnione skorzystanie z przysługującego mu prawa do zmniejszenie kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z tej faktury. W konsekwencji powoduje to powstanie wyższej kwoty zobowiązania podatkowego albo zobowiązania podatkowego zamiast nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w deklaracji VAT za miesiąc, w którym nabywca fakturę tę powinien otrzymać.
Przykład
Spółka Alfa otrzymała w lutym fakturę z datą wystawienia 20.02.2008 r., dokumentującą zakup materiałów budowlanych dokonany 15 grudnia 2007 r. W fakturze wykazano wartość dostawy 25 000 zł, a należny VAT 5500 zł. Spółka może odliczyć z niej podatek naliczony w rozliczeniu za luty albo za marzec. W rozliczeniu za grudzień spółka wykazała kwotę podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego w wysokości 3500 zł. Gdyby faktura została wystawiona w ustawowym terminie, w grudniu, i spółka otrzymała ją również w tym miesiącu, miałaby prawo uwzględnić ją w rozliczeniu za ten miesiąc. W rezultacie wykazałaby zamiast zobowiązania podatkowego w VAT w kwocie 3500 zł kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w wysokości 2000 zł. Jest to niewątpliwie istotna różnica.
WAŻNE!
Nabywca ponosi finansowe skutki otrzymania faktury wystawionej po terminie przez sprzedawcę. Konsekwencją tego jest możliwość odliczenie z niej VAT w terminie późniejszym, niż mógłby tego dokonać.
Wyjątkiem od przedstawionej zasady będzie natomiast otrzymanie faktury z opóźnieniem dokumentującej zakup mediów, z wykazanym w niej wcześniejszym terminem płatności. Termin odliczenia podatku z takiej faktury wyznacza wskazany w niej termin płatności (albo miesiąc następny). Otrzymanie faktury wystawionej z opóźnieniem może rodzić w tym przypadku obowiązek złożenia korekty deklaracji za miesiąc, w którym przypada określony w niej termin płatności (albo miesiąc następny), w celu odliczenia z niej VAT. W związku z tym nie wywoła takich przykrych skutków finansowych.
• art. 19 ust. 1-4, art. 109 ust. 4-8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1382
• § 13 i 14 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 95, poz. 798; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 102, poz. 860
• art. 54 i art. 62 ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy - j.t. z 2007 r. Dz.U. Nr 64, poz. 432; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 178, poz. 1250
Mariusz Darecki
ekspert w zakresie VAT
REKLAMA
REKLAMA
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat