Kiedy decyzja podatkowa podlega natychmiastowemu wykonaniu

W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. decyzja organu podatkowego zasadniczo była natychmiastowo wykonalna. Podatnik zobowiązany był wpłacić wynikające z decyzji zaległości pod rygorem ich przymusowej egzekucji. Nie wstrzymywało wykonania decyzji wniesienie od niej odwołania do organu II instancji. Jedyną drogą wstrzymania jej wykonania był wniosek do organu podatkowego, który decyzję wydał, lub (po jej przesłaniu do organu odwoławczego) do dyrektora izby skarbowej lub izby celnej o wstrzymanie wykonania takiej decyzji. Wstrzymanie wykonania decyzji mogło nastąpić na podstawie uznaniowej decyzji organu podatkowego z uwagi na ważny interes strony lub interes publiczny. Decyzja mogła także zostać wstrzymana po przyjęciu zabezpieczenia majątkowego. Wstrzymanie wykonania decyzji następowało zatem z inicjatywy podatnika i po wykazaniu przez niego przesłanek wstrzymania wykonania decyzji. Obecnie inicjatywa należy do organów podatkowych, co oznacza, że to organy powinny wykazać, że zachodzi konieczność natychmiastowego wykonania decyzji. Począwszy od 1 stycznia 2009 r. art. 239 a-j Ordynacji podatkowej przewiduje wstrzymanie wykonania decyzji nieostatecznej, chyba że decyzji takiej nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Rygor natychmiastowej wykonalności nadaje się generalnie w sytuacji zaistnienia ryzyka uprawdopodobnionego przez organ podatkowy, że podatnik nie posiada majątku pozwalającego na wykonanie decyzji oraz dodatkowych przesłanek, takich jak np. brak majątku o wartości odpowiadającej wysokości zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, na którym można ustanowić hipotekę przymusową lub zastaw skarbowy.

Autopromocja

Zasady te stosuje się wyłącznie w odniesieniu do decyzji nieostatecznych, czyli takich, w stosunku do których przysługuje środek odwoławczy w normalnym toku instancji. Sytuacja taka występuje zasadniczo do momentu rozpatrzenia odwołania wniesionego do dyrektora izby skarbowej lub izby celnej. Ewentualna negatywna decyzja organu odwoławczego powoduje, że podlega ona automatycznie wykonaniu, chyba że przyjęte zostanie zabezpieczenie majątkowe. W razie dalszego kontynuowania sporu z organami podatkowymi (po wydaniu ostatecznej decyzji przez organ odwoławczy), to sąd administracyjny na wniosek skarżącego może wstrzymać wykonanie decyzji, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków.

MIROSŁAW MICHNA

partner, Doradztwo Podatkowe KPMG

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Not. MGM

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź