REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uchylona decyzja nie przerywa biegu przedawnienia - uchwała NSA

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Uchylona decyzja nie przerywa biegu przedawnienia - uchwała NSA
Uchylona decyzja nie przerywa biegu przedawnienia - uchwała NSA

REKLAMA

REKLAMA

Jeśli naczelnik urzędu skarbowego zajął konto podatnika na podstawie decyzji, która później została uchylona, to nie było przerwy w biegu przedawnienia. Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 26 lutego 2018 r. (sygn. akt I FPS 5/17). Ma ona znaczenie dla przedawnienia zobowiązań podatkowych, bo tych – jak wiadomo – fiskus nie może ściągać zasadniczo po pięciu latach, licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 par. 1 ordynacji podatkowej).

Urzędy mają jednak możliwość przedłużania tego terminu. Jednym z nich jest wszczęcie egzekucji. Bieg przedawnienia przerywa każdy środek egzekucyjny, o którym podatnik został zawiadomiony (art. 70 par. 4 ordynacji podatkowej). Może to być np. zajęcie rachunku bankowego.

REKLAMA

Przerwanie biegu przedawnienia polega na tym, że 5-letni termin zaczyna biec na nowo, co oznacza, że zobowiązanie przedawni się najwcześniej za kolejnych 5 lat, chyba że fiskus zastosuje kolejny środek egzekucyjny, który znów przerwie bieg terminu przedawnienia.

Egzekucja jest wszczynana zasadniczo na podstawie ostatecznej decyzji organu podatkowego (wyjątkowo rygor natychmiastowej wykonalności może być nadany decyzji nieostatecznej).

Wątpliwość dotyczyła tego, co dzieje się w sytuacji, gdy ostateczna decyzja podatkowa, na podstawie której wszczęto egzekucję (co przerywało przedawnienie), zostanie potem uchylona. Czy w takiej sytuacji można uznać, że nie doszło do przerwania biegu przedawnienia i że zobowiązanie przedawniało się w normalnym (5-letnim) trybie?

Poszerzony skład NSA uznał 26 lutego 2018 r., że tak właśnie jest. Opowiedział się tym samym po stronie podatników.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: INFORLEX Księgowość

Polecamy: INFORLEX Ekspert

Proza życia

Uchwała zapadła na tle sprawy podatniczki, która handlowała złomem i – jak stwierdzili kontrolujący ją urzędnicy – nie zaewidencjonowała części sprzedaży. Naczelnik urzędu skarbowego nakazał jej w 2009 r. dopłacić VAT za 2007 r.

REKLAMA

Podatniczka spóźniła się ze złożeniem odwołania, decyzja naczelnika stała się więc ostateczna. Na jej podstawie w 2010 r. naczelnik zajął kobiecie wynagrodzenie za pracę. To spowodowało, że bieg terminu przedawnienia rozpoczął się na nowo.

Jednak w 2012 r. kobieta wygrała w sądzie spór o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. Wniosła je, a dyrektor izby skarbowej, stosując się do wyroku sądu, uchylił decyzję ostateczną i przekazał sprawę naczelnikowi do ponownego rozpoznania. Naczelnik wydał więc nową decyzję w sprawie VAT, ale podatniczka powołała się na przedawnienie.

Przegrała jednak w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie. Sąd orzekł, że mimo iż pierwsza decyzja została uchylona, to doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia. Podatniczka została bowiem zawiadomiona o wszczęciu postępowania egzekucyjnego, a decyzja, na podstawie której wystawiono tytuł wykonawczy, była na tamten czas wykonalna – stwierdził WSA.

Sprawa trafiła do NSA, a ten uznał, że wątpliwości są na tyle poważne, iż trzeba je rozstrzygnąć uchwałą.

Zły rygor

Poszerzony skład NSA już raz zajmował się podobnym zagadnieniem, lecz nie identycznym. W uchwale z 28 kwietnia 2014 r. (sygn. akt I FPS 8/13) rozstrzygnął, że nie dochodzi do przerwania biegu terminu przedawnienia, jeśli uchylone zostanie postanowienie o nadaniu decyzji nieostatecznej rygoru natychmiastowej wykonalności i w konsekwencji postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone. Słowem, jeśli rygor został nadany niezgodnie z przepisami, to wszczęta egzekucja nie mogła prowadzić do przerwania biegu przedawnienia.

Za i przeciw

Tym razem sprawa była inna, bo nie chodziło o uchylenie postanowienia o nadaniu rygoru decyzji nieostatecznej, tylko o wyeliminowanie decyzji ostatecznej, która legła u podstaw egzekucji, a okazała się błędna.

Dotychczas w tego typu sprawach ścierały się dwa stanowiska.

REKLAMA

Zgodnie z pierwszym, korzystnym dla fiskusa, w takiej sytuacji nie można sięgać po uchwałę NSA z 28 kwietnia 2014 r., bo dotyczyła czego innego – wadliwego wszczęcia postępowania egzekucyjnego, które ze względu na brak podstawy prawnej nie mogło wywołać skutku w postaci przerwania przedawnienia. Co innego, gdy decyzja była ostateczna, a więc egzekucja została wszczęta prawidłowo. Uchylenie następnie takiej decyzji nie działa wstecz – twierdzili zwolennicy tego poglądu. Takie stanowisko znalazło się w wyrokach NSA o sygn. akt: I FSK 897 -899/13, I FSK 900/13 i I FSK 220/14.

Część składów orzekających uważała jednak, że pogląd wyrażony w uchwale z 2014 r. należy odnosić nie tylko do wadliwie wszczętych egzekucji, ale również do sytuacji, w których uchylono decyzję ostateczną. Takie stanowisko zaprezentowano w wyrokach NSA, m.in. o sygn. akt I FSK 117/15, II FSK 2916/14, I FSK 1248/15 i I GSK 607/15.

NSA za przedawnieniem

We wczorajszej uchwale Naczelny Sąd Administracyjny opowiedział się za tym drugim stanowiskiem. Orzekł, że uchylenie samej decyzji (podobnie jak uchylenie postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności) niweczy niekorzystne dla podatników skutki zastosowania środka egzekucyjnego.

W przeciwnym razie – jak tłumaczyła sędzia Aleksandra Wrzesińska-Nowacka – dochodziłoby do nieuzasadnionego różnicowania podatników ze względu na ich sytuację materialną. Osoby zamożne, od których podatek został już wyegzekwowany (koniec egzekucji), znalazłyby się w sytuacji gorszej od tych, które nie miały wystarczających środków na pokrycie należności.

Sędzia podkreśliła również, że naruszenie prawa przez organy państwa nie może dawać im korzyści w postaci dłuższego terminu na określenie podatku.

Dodała, że decyzja określająca VAT w innej wysokości niż zadeklarowana przez podatnika powinna zostać wydana przed upływem podstawowego terminu przedawnienia. – Gdy decyzja taka zostanie uchylona, to odżywa domniemanie podatku wykazanego przez podatnika w deklaracji – wyjaśniła sędzia Wrzesińska-Nowacka. ⒸⓅ

Przerwanie przedawnienia, dwie ważne uchwały

Patrycja Dudek

patrycja.dudek@infor.pl

ORZECZNICTWO

Uchwała NSA z 26 lutego 2018 r., sygn. akt I FPS 5/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

REKLAMA

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

REKLAMA

Faktura handlowa nie będzie jednocześnie fakturą ustrukturyzowaną. Dodatkowe obowiązki podatników VAT

Po wejściu w życie zmian w ustawie o VAT wdrażających model obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wielu podatników może mieć problem (i dodatkowe obowiązki) wynikające z faktu, że faktura ustrukturyzowana nie może pełnić funkcji faktury handlowej – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Co powinni zrobić podatnicy VAT, którzy zdecydują się na wystawianie faktur handlowych nie będących fakturami VAT?

System kaucyjny a VAT: Objaśnienia MF dotyczące rozliczeń podatników i płatników w związku z nowymi zasadami obrotu opakowaniami

Objaśnienia MF mają na celu pokazanie, jak w praktyce stosować przepisy ustawy o VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez podatników i płatników uczestniczących w systemie kaucyjnym. Nowe reguły prawne wynikają z wprowadzenia obowiązku pobierania kaucji przy sprzedaży wybranych opakowań jednorazowych i wielokrotnego użytku. System ten umożliwia konsumentom zwrot opakowań lub odpadów opakowaniowych w dowolnym punkcie zbiórki, bez konieczności przedstawiania dowodu zakupu.

REKLAMA