System Intrastat - zasady związane ze zgłoszeniem Intrastat

Od 1 maja 2004 roku w wymianie towarowej z krajami należącymi do Wspólnoty, dla firm przekraczających progi obrotów określone przez Główny Urząd Statystyczny, powstał wymóg tworzenia deklaracji Intrastat - raportów statystycznych informujących o przemieszczeniach towarów między krajami Unii Europejskiej.

Odbiorcą informacji statystycznych jest Główny Urząd Statystyczny. Podmiot składający deklaracje Intrastat jest zobowiązany do ich przekazywania do właściwego dla siebie Urzędu Celnego. To właśnie Służba Celna RP ma za zadanie zorganizowanie procedury gromadzenia, przetwarzania, kontroli deklaracji Intrastat oraz tworzenia zbioru statystycznego dla Głównego Urzędu Statystycznego.

Na deklaracji Intrastat podmioty rejestrują fakt przemieszczenia towaru do lub z innego kraju Wspólnoty, przy czym nie ma wymogu przeniesienia prawa własności do towaru, jak w przypadku dostawy dla celów podatku VAT. Zgłoszenie Intrastat nie dotyczy również przemieszczenia towarów poza Wspólnotę oraz do Wspólnoty spoza jej granic. Deklaracji Intrastat podlegają towary przemieszczane w ramach:

- kupna i sprzedaży,

- leasingu finansowego, pożyczki i najmu na czas określony,

- przemieszczane w ramach tej samej osoby prawnej,

- naprawy i przetwarzania, w tym w ramach uszlachetnienia,

- dostarczenia w ramach umowy o świadczeniu usług,

- instalowania i stosowania w pracach budowlanych,

- nieodpłatnej dostawy i nabycia.

Zgodnie z art. 4 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zgłoszeń Intrastat, zgłoszenia Intrastat za dany okres sprawozdawczy dokonuje się nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po tym okresie. Okres sprawozdawczy obejmuje miesiąc kalendarzowy. Dopuszczalne jest również składanie deklaracji częściowych. Jednakże i w tym przypadku okres sprawozdawczy obejmuje wspomniany już miesiąc kalendarzowy.

W myśl przepisów art. 97 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne, osobą zobowiązaną do przekazywania informacji w ramach systemu Intrastat jest osoba fizyczna lub osoba prawna, a także jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która jest podatnikiem VAT i realizuje wymianę towarową z krajami Unii Europejskiej.

Podmiot zobowiązany do dostarczania danych może wypełnić ten obowiązek osobiście lub upoważnić osobę trzecią do dokonywania w jej imieniu zgłoszeń Intrastat. Upoważnienie powinno zostać sporządzone w formie pisemnej. W przypadku, gdy zgłoszenie Intrastat jest dokonywane przez osobę trzecią, pisemne upoważnienie, o którym mowa w art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne, jest składane organowi celnemu najpóźniej wraz z pierwszym zgłoszeniem Intrastat.

Przedstawicielem takim może być: pracownik podmiotu zobowiązanego lub jego prokurent, agent celny (lub osoba, w imieniu której czynności przed organem celnym dokonuje upoważniony pracownik wpisany na listę agentów celnych), adwokat, radca prawny oraz doradca podatkowy. Jednak zawsze odpowiedzialność za kompletność i poprawność składanych deklaracji Intrastat spoczywa na podmiocie zobowiązanym.

Obowiązek przekazywania informacji dotyczy tych podmiotów, których wartość przywozu lub wywozu przekracza ustalone i ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego wartości tzw. progów statystycznych publikowanych corocznie w programie badań statystycznych statystyki publicznej wprowadzanym w formie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów.

Na 2011 r. ustalono następujące wartości progów statystycznych dla podmiotów realizujących obroty z krajami Unii Europejskiej:

- próg podstawowy:

dla przywozu 1.000.000 zł

dla wywozu 1.000.000 zł

- próg szczegółowy:

dla przywozu 33.000.000 zł

dla wywozu 60.000.000 zł

Podmiot jest zobowiązany do wypełniania deklaracji Intrastat, jeśli:

- wartość dokonanych przez ten podmiot przywozów lub wywozów towarów w roku poprzedzającym rok sprawozdawczy przekroczyła wartość określoną odpowiednio dla ustalonego na aktualny rok sprawozdawczy progu podstawowego w przywozie lub w wywozie,

- wartość dokonanych przez ten podmiot przywozów lub wywozów towarów przekroczyła w danym roku sprawozdawczym wartość określoną dla ustalonego na dany rok sprawozdawczy progu podstawowego w przywozie lub w wywozie. W tym przypadku osoba zobowiązana dokonuje zgłoszeń Intrastat poczynając od zgłoszenia Intrastat za okres sprawozdawczy, w którym wartość dokonanych przywozów albo wywozów towarów przekroczyła wartość określoną dla odpowiedniego statystycznego progu podstawowego.

Próg podstawowy to pierwszy próg statystyczny, którego przekroczenie wyznacza obowiązek sprawozdawczości w ramach systemu Intrastat. Firma, która przekroczyła ten próg obrotów automatycznie staje się zobowiązana do składania deklaracji Intrastat począwszy od następnego miesiąca sprawozdawczego.

Próg szczegółowy wyznaczony jest na znacznie wyższym poziomie niż próg podstawowy. Jego przekroczenie związane jest z koniecznością składania bardziej szczegółowych deklaracji Intrastat (wymagany bardziej szczegółowy zakres danych np. dodatkowych kosztów transakcji).

Firmy, których wartości obrotów towarowych z krajami UE nie przekroczą w roku kalendarzowym (sprawozdawczym) lub w roku poprzedzającym rok sprawozdawczy progów, są zwolnione z obowiązku przekazywania informacji dla potrzeb systemu Intrastat.

Deklaracje Intrastat z informacjami dotyczącymi obrotów towarowych do/z Polski (przywozu i wywozu towarów) z/na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej podmiot zobowiązany jest przekazywać do Izby Celnej w Szczecinie www.ic-szczecin.pl

Informacje przekazane przez podmiot zobowiązany do składania deklaracji Intrastat mogą okazać się błędne (nieprawidłowości może zauważyć sam podmiot lub mogą one zostać wykryte w trakcie kontroli danych w systemie informatycznym). W takiej sytuacji istnieje konieczność dokonania korekty przesłanej uprzednio informacji. Korekta musi być zgodna z przyjętymi wymogami.

Organ celny, zgodnie z art. 100 prawa celnego, nie więcej niż trzykrotnie, upomina pisemnie osobę zobowiązaną o konieczności złożenia zgłoszenia Intrastat lub dokonania korekty zgłoszenia już dokonanego. Organ celny, przed skierowaniem pisemnego upomnienia o konieczności dokonania korekty zgłoszenia Intrastat, może wezwać telefonicznie, telefaksem lub za pomocą innego środka łączności, osobę zobowiązaną do dokonania korekty zgłoszenia lub złożenia wyjaśnień w tym zakresie. Uchylanie się od składania korekt podlega sankcjom karnym.

Na osobę zobowiązaną, która pomimo trzykrotnego pisemnego upomnienia, za okres sprawozdawczy nie dokonała zgłoszenia Intrastat lub nie dokonała korekty złożonego uprzednio zgłoszenia Intrastat, organ celny może nałożyć karę pieniężną w wysokości 3.000 zł.

1 lutego 2011 roku nastąpiła zasadnicza zmiana w ramach systemu Intrastat. Tego dnia weszło w życie podpisane 3 listopada 2010 roku rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zgłoszeń Intrastat (Dz.U. z 2010 roku Nr 216, poz. 1422). Wprowadza ono kilka istotnych zmian w dotychczasowym trybie składania deklaracji.

Najważniejsze z nich to:

- zmiana właściwości miejscowej organów celnych poprzez wskazanie Dyrektora Izby Celnej w Szczecinie jako organu celnego właściwego w sprawach zgłoszeń Intrastat www.ic-szczecin.pl,

- wprowadzenie, co do zasady, obowiązku składania zgłoszeń INTRASTAT w formie elektronicznej, z zachowaniem formy pisemnej jedynie w uzasadnionych przypadkach po wcześniejszym poinformowaniu organu celnego,

- zmiana terminu na dokonanie korekty danych zawartych w deklaracji z 2 lat na 1 rok licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wystąpił okres sprawozdawczy zawierający nieprawidłowe wartości.

Podstawa prawna:

- Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zgłoszeń Intrastat (Dz.U. z 2010 roku Nr 216, poz. 1422)

- Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622, z późn. zm.)

Anna Piątek-Wilkos

Senior Konsultant

Departament Outsourcingu Rachunkowości