Czy dotacja rozwojowa podlega opodatkowaniu VAT

W wyniku jego realizacji zakładamy podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo, zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego, poprawę zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce. Projekty mają charakter szkoleniowy. Szkolenia będą przeprowadzane przez spółkę nieodpłatnie.

Na realizację powyższego projektu przyznano nam dofinansowanie w formie dotacji rozwojowej w wysokości całkowitych wydatków kwalifikowanych poniesionych przez spółkę w związku z realizacją projektu. Czy dotacja ta stanowi dla nas obrót podlegający opodatkowaniu VAT? Jak go udokumentować? Nie mamy żadnej sprzedaży, nie prowadzimy żadnych czynności gospodarczych.

rada

Dotacja rozwojowa nie stanowi zapłaty ceny z tytułu świadczonych przez Pana spółkę usług. Nie stanowi zatem obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT. Spółka otrzymanie dotacji rozwojowej może udokumentować przez wystawienie noty księgowej.

uzasadnienie

Z pytania wynika, że Pana spółka nie prowadzi żadnej działalności opodatkowanej VAT. Zakład produkcyjny nie działa. Brak jest bowiem klientów, odbiorców na specyficzne podzespoły elektryczne, które spółka produkowała. Należy również założyć, że byli pracownicy tej spółki prawdopodobnie będą uczestnikami szkolenia realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Spółka nie będzie od uczestników pobierać żadnego wynagrodzenia za prowadzone szkolenie. Pokryje natomiast wszystkie koszty z nim związane. Czy zatem dotacja, z której pokryje wszelki koszty realizacji projektu, będzie podlegała VAT?

W przypadku dotacji konieczne jest ustalenie, czy dofinansowanie to ma bezpośredni związek z konkretnym świadczeniem usług. Jeżeli taki związek nie występuje, dotacja nie stanowi obrotu w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Otrzymanie dotacji nie jest wymienione wśród czynności, które podlegają opodatkowaniu VAT. Obowiązek ich opodatkowania w niektórych przypadkach wynika z brzmienia art. 29 ust. 1 ustawy, który określa co stanowi podstawę opodatkowania VAT. Podstawą opodatkowania jest obrót, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Podatnik ma obowiązek powiększyć tą kwotę o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zatem przepis ten oznacza, że do podstawy opodatkowania VAT wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi.

Elementem zasadniczym, wpływającym na objęcie uzyskanej przez podatnika dotacji definicją podstawy opodatkowania (obrotu) jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług.

Z Pana pytania wynika natomiast, że spółka nie pobiera żadnych opłat. Organizowane szkolenia są bezpłatne. Natomiast dotacja ma na celu sfinansowanie wszystkich kosztów związanych z realizacją szkolenia.

WAŻNE!

O tym, czy dotacja powiększa podstawę opodatkowania (obrotu), decyduje to, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania, czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług.

Jeżeli dotacja, subwencja lub inna dopłata o podobnym charakterze jest przekazywana przez inny podmiot - w przypadku Pana spółki przez Europejski Fundusz Społeczny - w celu sfinansowania lub dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług (istnieje bezpośredni związek między otrzymaną dopłatą a ceną dostarczanych towarów lub świadczonych usług), to stanowi ona obrót w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy, a tym samym podlega VAT.

Przykład

Firma organizuje szkolenia. Koszt jednego szkolenia wynosi 2000 zł. Uczestnicy płacą 1000 zł. Resztę finansowana jest z dotacji. Podstawą opodatkowania jest kwota 2000 zł.

Natomiast dotacja niemająca bezpośredniego wpływu na cenę usługi, mająca na celu ogólne dofinansowanie działalności, nieuzależniona od ilości i wartości świadczonych usług, nie zwiększa podstawy opodatkowania z tytułu podatku od towarów i usług.

Z pytania wynika, że Pana spółka na podstawie zawartej umowy otrzymuje dotacje przeznaczone na przeprowadzenie szkolenia realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki i współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Szkolenia te będą przeprowadzane przez Pana spółkę nieodpłatnie, a przyznane dofinansowanie w całości ma pokrywać poniesione przez spółkę wydatki.

A zatem pozyskana dotacja bezsprzecznie nie ma żadnego związku ze sprzedażą. Nie jest przyznawana jako dopłata do ceny usługi. Przeznaczona jest bowiem na pokrycie poniesionych kosztów w ramach realizowanego programu. Oznacza to, że w opisanej sytuacji występuje dotacja o charakterze zakupowym, a nie dotacja mająca na celu sfinansowanie ceny sprzedaży. W konsekwencji, w związku z realizacją projektu, spółka nie otrzymuje wynagrodzenia za świadczone usługi w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, a jedynie zwrot poniesionych przez nią kosztów.

WAŻNE!

Dotacja niemająca bezpośredniego wpływu na cenę usługi, mająca na celu ogólne dofinansowanie działalności, nieuzależniona od ilości i wartości świadczonych usług, nie zwiększa podstawy opodatkowania z tytułu podatku od towarów i usług.

Ta konkretna dotacja rozwojowa, o której mowa w pytaniu, nie ma bezpośredniego wpływu na cenę świadczonych przez Pana spółkę usług. Nie stanowi obrotu, a tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Pyta Pan również, jak powinien udokumentować taką dotacje. Otóż podatnicy VAT wystawiają faktury VAT. Są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy.

A zatem fakturę VAT podatnicy VAT wystawiają tylko w celu udokumentowania wykonanych przez siebie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Dlatego zarówno dotacja, która zwiększa podstawę opodatkowania, jak i dotacja, która podstawy opodatkowania nie zwiększa, nie są dokumentowane fakturą VAT.

Otrzymana przez Pana spółkę dotacja nie jest obrotem podlegającym VAT. Tylko w takim przypadku, mimo że nie wynika to wprost z przepisów podatnicy wystawiają faktury wewnętrzne. Gdy otrzymana dotacja nie jest obrotem nie dokumentujemy jej w ogóle żadnymi dokumentami dla celów VAT tj. faktura, faktura wewnętrzna.

Otrzymaną dotację spółka może udokumentować notami księgowymi lub innymi dowodami księgowymi zewnętrznymi w rozumieniu ustawy o rachunkowości.

Ponieważ otrzymana dotacja nie stanowi zapłaty z tytułu świadczonych przez nią usług, nie podlega opodatkowaniu, a jej otrzymanie można udokumentować np. notą księgową.

• art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 29 ust. 1, art. 106 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1320

Magdalena Miklewska

ekspert w zakresie VAT