Koniec faktur na podstawie paragonu

Zmiany

Nowelizacja ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw została uchwalona przez Sejm w dniu 4 lipca 2019 r. Zgodnie z nowymi przepisami, z początkiem stycznia 2020 r. przedsiębiorca nie będzie mógł żądać od sprzedawcy wystawienia faktury na podstawie wydanego wcześniej paragonu. Obecnie może to zrobić w okresie trzech miesięcy (i to licząc od końca miesiąca, w którym wystąpiła transakcja, co w praktyce przypadkach może dać prawo do żądania faktury przez okres nawet 4 miesięcy) i zgodnie z obowiązującymi przepisami sprzedawca ma obowiązek wystawienia faktury na podstawie paragonu.

Polecamy: Najnowsze zmiany w VAT. Sprawdź!

Polecamy: Praktyczny przewodnik po zmianach w VAT. Sprawdź!

Polecamy: AKADEMIA VAT z Radosławem Kowalskim (od 30 sierpnia do 10 września) – Cykl 3 webinariów: 8 wybranych zmian w VAT - praktyczny przegląd dla księgowych, Split payment, Biała lista podatników VAT

Ułatwienie dla sprzedawcy

Obecnie w przypadku wystawienia faktur na podstawie paragonu może zajść konieczność korygowania pliku JPK_VAT za poprzednie okresy rozliczeniowe. Po zmianie przepisów problem ten całkowicie zniknie.

Przepisy przejściowe

W przypadku paragonów wystawionych przed 1 stycznia 2020 r. (mimo wejścia nowych przepisów) faktury będą mogły być wystawione na starych zasadach, czyli w okresie 3 miesięcy następujących po miesiącu, w który doszło do transakcji.

Wyjątek

Wyjątkiem od ww. reguły będzie żądanie faktury na podstawie paragonu, który będzie opatrzony numerem NIP nabywcy. Faktura będzie mogła zostać wystawiona wyłącznie na podmiot, którego NIP wskazany był właśnie na paragonie. Spowoduje to, że wszystkie paragony bez numeru NIP staną się bezużyteczne w zakresie wystawienia faktury. Należy przy tym pamiętać, że obecnie do faktury wystawionej na podstawie paragonu należy załączyć ten paragon (do egzemplarza pozostającego u sprzedawcy) – w tym zakresie przepisy nie przewidują żadnych zmian. Gdyby sprzedawca zdecydował się na wystawienie faktury mimo braku numeru NIP na paragonie, to zarówno jego jak i nabywcę mogą czekać dotkliwe sankcje odpowiadające całkowitej wartości podatku VAT wykazanego na takiej nielegalnej fakturze.

Paragon to nie dowód księgowy

Mimo posiadania paragonu z numerem NIP nie będzie on stanowił dowodu księgowego – na jego podstawie nie będzie można dokonać odliczenia podatku VAT ani zaliczyć wydatku do kosztów uzyskania przychodów (poza pewnymi wyjątkami, np. dot. faktur uproszczonych wystawianych do kwoty 450 zł/100 euro).

Wskazówki

Przedsiębiorcy, którzy obecnie zbierają przy zakupach paragony (lub robią to ich pracownicy), a następnie cyklicznie (np. na koniec każdego miesiąca) występują do sprzedawców z żądaniem wystawienia faktur, powinni pamiętać o wskazywaniu numeru NIP na takich paragonach. Niestety nie wszyscy sprzedawcy zaopatrzyli się dotąd w kasy fiskalne dające możliwość wydruku paragonu z numerem NIP – w takich sytuacjach wskazane jest żądanie faktury od razu przy zakupie.

Polecamy: Kasy online 2019. Wymiana, użytkowanie, nowe obowiązki informacyjne

Z kolei w przypadku zapomnienia oddania numeru NIP do paragonu jedynym wyjściem będzie zwrot towar, a następnie jego zakup - zaznaczyć jednak należy, że nie zawsze takie rozwiązanie będzie możliwe, szczególnie np. przy dobrach spożywczych czy jednorazowych, których właściwości zostaną naruszone po zakupie (sprzedawca wówczas może nie przyjąć takiego zwrotu).

Skąd ta zmiana?

Ministerstwo Finansów wskazuje, że nowe przepisy mają uniemożliwić nieuczciwym przedsiębiorcom gromadzenie paragonów dokumentujących zakupy, za które wydatek poniosły osoby trzecie i na ich podstawie żądać od sprzedawców wystawienia faktur. Jest to jeden z elementów walki z erozją podstawy opodatkowania u podatników, którzy poprzez ww. działanie (nielegalne) doprowadzali do zawyżenia kosztów i tym samym do jej zmniejszania. Co więcej nieuczciwy przedsiębiorca dokonywał również odliczenia VAT z takich faktur (o ile oczywiście był czynnym podatnikiem VAT). Według szacunków ministerstwa ww. sytuacja uszczupla budżet państwa o 1,5 mld. zł.

Bartosz Gebel
Doradca podatkowy nr wpisu 13557
Ergotax Kancelaria Doradcy Podatkowego
Biuro Rachunkowe Ergotax Sp. z o.o.