Anulowanie faktury VAT – kiedy można anulować fakturę sprzedaży?

Przepisy podatku VAT nie przewidują pojęcia anulowania faktury. Definiują tylko, w jakiej sytuacji wystawia się fakturę korygującą.

Zgodnie z art. 106j ustawy o VAT, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:
1) udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2) udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5) podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury
– podatnik wystawia fakturę korygującą.

Pomimo że ustawodawca określił zasady korygowania faktur, to w praktyce dopuszcza się także stosowanie “anulowania faktury”.

Jest to pojęcie umowne, które wykształciło się w praktyce i jest powszechnie akceptowane przez organy podatkowe. Ukształtowało się również poprzez wyroki sądu i interpretacje stanowisko w tym zakresie.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Przykładowa indywidualna interpretacja z 6 czerwca 2016 r., sygn. 1061-IPTPP1.4512.171.2016.2.ŻR – Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi: ‘Wnioskodawca wystawił faktury za swoje usługi, które zostały wysłane listem poleconym do kontrahenta. Podatek należny z ww. faktur został ujęty w deklaracji VAT-7 za luty 2013. Kontrahent nigdy nie zaakceptował faktur, tzn. nie potwierdził odbioru i nie ujął w księgach. Zgodnie z wyrokiem sądu faktury nigdy nie powinny zostać wystawione. Czy Spółka może anulować ww. faktury i dokonać korekty deklaracji VAT-7 za miesiąc luty 2013 r.?’ Zgodnie z wyjaśnieniem Izby Skarbowej postępowanie jest prawidłowe.

Aby można było anulować fakturę, muszą być spełnione łącznie niżej wymienione warunki:
1) nie doszło do faktycznego wykonania usługi czy dostawy towarów,
2) faktura nie została wprowadzona do obrotu prawnego.

Anulowanie dotyczy zatem tylko tych przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność niedokonaną i nie została przekazana kontrahentowi. W celu oznaczenia faktury jako anulowanej, należy trwale przekreślić oba egzemplarze dokumentu oraz nanieść adnotację ‘anulowano’. Jest to koniecznie w celu uniemożliwienia ponownego wykorzystania takiego dokumentu. Warto umieścić również opis sytuacji (np. z tyłu faktury), z którego będzie wynikał powód anulowania. Anulowane w ten sposób faktury nie podlegają ewidencji. Konieczne jest natomiast ich przechowywanie w firmowej dokumentacji, w celu zachowania ciągłości numeracji.

Polecamy: Biuletyn VAT

Fakturę można anulować np. gdy wystawiono ją na podstawie złożonego zamówienia, do realizacji którego nigdy nie doszło - czyli towar nie został wydany oraz sprzedający nie otrzymał zapłaty.

Przykład 1

Podatnik otrzymał zamówienie od firmy ABC w dniu 20. sierpnia 2016. Na dane zamówienia została wystawiona faktura VAT. Faktura nie została przekazana firmie ABC, ponieważ przed tym faktem dokonała ona rezygnacji z zakupu, nie dokonała również zapłaty-podatnik anulował zatem fakturę.
Innym przykładem jest sytuacja, gdy została wystawiona faktura sprzedaży, po czym sprzedający zorientował się, że na fakturze zostały umieszczone błędne dane nabywcy, który w ogóle nie był stroną tej transakcji. Z uwagi na to, że sprzedający był w posiadaniu obu egzemplarzy, zostały one anulowane.

Przykład 2

Podatnik powinien wystawić fakturę sprzedaży na firmę Alfa Sp. z o.o. W wyniku pomyłki, faktura została wystawiona na dane zupełnie innego podmiotu Beta Sp. z o.o. Zanim faktura została przekazana kontrahentowi, aby ten dokonał zapłaty, podatnik zorientował się o nieprawidłowych danych nabywcy. Z uwagi na fakt, że zarówno firma Alfa Sp. z o.o. jak i Beta Sp. z o.o. nie otrzymały faktury a podatnik nie otrzymał zapłaty, miał prawo anulować fakturę.
Sytuacje związane z anulowaniem faktury mają często miejsce przy sprzedaży wysyłkowej za pobraniem. Sprzedawca wysyła fakturę wraz z towarem, ale odbiorca nie odbiera przesyłki, co jest równoznaczne z brakiem zapłaty. Spełnione są zatem oba warunki konieczne do anulowania, czyli nabywca nie otrzymał towaru i nie dokonał zapłaty a także nie otrzymał faktury.

Przykład 3

Podatnik korzysta ze zwolnienia z kasy fiskalnej ze względu na sprzedaż wysyłkową. Jan Kowalski, który nie prowadzi działalności gospodarczej dokonał zamówienia przez internet na zakup towaru, jako formę płatności i dostawy wybrał pobranie. Podatnik dokonał wysyłki towaru zgodnie z zamówieniem, jednak klient nie odebrał towaru i w związku z tym nie dokonał zapłaty. Podatnik w tej sytuacji może anulować fakturę.

Magda Stawarz – ifirma.pl