Samochód używany do działalności opodatkowanej i zwolnionej - odliczenie VAT od paliwa

Jestem lekarzem stomatologiem. Prowadzę własny gabinet stomatologiczny. Jestem zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Oprócz świadczenia zwolnionych od podatku usług stomatologicznych występuje u mnie sprzedaż opodatkowana (np. usługi wybielania zębów, sprzedaż artykułów stomatologicznych). Do obu rodzajów działalności wykorzystuję samochód osobowy. Nie prowadzę ewidencji. Czy to prawda, że mogę odliczać część VAT od paliwa? Dotychczas nic nie odliczałem.

Tak, może Pan odliczać część VAT ustaloną według następującego wzoru: wskaźnik proporcji x 50% x kwota podatku wynikająca z faktury.

Odliczanie VAT od paliwa do samochodów

Na podstawie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwot podatku np. wynikających z faktur otrzymanych przez podatników. Przepis ten dotyczy m.in. wydatków z tytułu nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu pojazdów samochodowych (art. 86a ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT), w tym – od 1 lipca 2015 r. – wydatków z tytułu nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych.

Wskazany przepis ogranicza kwotę podatku naliczonego, a nie część, w jakiej podatnikom przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. W konsekwencji w przypadku podatników wykorzystujących pojazdy samochodowe do działalności mieszanej (opodatkowanej oraz zwolnionej od podatku) przy dokonywaniu odliczeń konieczne jest również uwzględnienie przepisów art. 90 ustawy o VAT, a więc najczęściej obowiązującej ich proporcji wstępnej.

Od 1 lipca 2015 r. podatnicy mogą odliczać 50% kwoty VAT wynikającej z faktury dokumentującej wydatki z tytułu nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych używanych nie tylko do działalności gospodarczej.

W takich przypadkach ustalenie kwoty podatku naliczonego przy nabywaniu paliwa (oraz innych wydatków związanych z pojazdami samochodowymi) odbywa się dwustopniowo.

I. W pierwszej kolejności należy obliczyć 50% kwoty podatku z faktury. Otrzymany wynik to kwota podatku naliczonego wynikająca z tej faktury.

II. Natomiast w drugiej kolejności do otrzymanej kwoty podatku naliczonego należy zastosować proporcję wstępną (chyba że – co jednak ma miejsce rzadko – możliwe jest zastosowanie metody odliczeń częściowych, o której mowa w art. 90 ust. 1 ustawy o VAT). Dopiero wynik tego obliczenia stanowić będzie kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu.

Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)

Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Tak właśnie jest w Pana sytuacji. A zatem z faktur za paliwo może Pan od 1 lipca 2015 r. odliczać część VAT według wzoru: wskaźnik proporcji x 50% x kwota podatku wynikająca z faktury.

Na potrzeby prowadzonej działalności opodatkowanej oraz zwolnionej od podatku lekarz wykorzystuje samochód osobowy. Proporcja wstępna obowiązująca lekarza w 2015 r. to 9%. 3 września 2015 r. lekarz zatankował samochód, na co otrzymał fakturę za paliwo na kwotę 368,28 zł netto + 84,70 zł VAT. W tej sytuacji kwotę podatku naliczonego z tej faktury stanowi 42,35 zł (84,70 zł x 50%), z czego lekarz może odliczyć 3,81 zł (42,35 zł x 9%). Pozostałą część kwoty podatku z faktury, tj. 80,89 zł (84,70 zł – 3,81 zł) lekarz może razem z wartością netto z faktury zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów (a zatem łącznie do kosztów uzyskania przychodów będzie mogła zostać zaliczona kwota 449,17 zł).

Po zakończeniu roku podatek odliczany w oparciu o proporcję wstępną jest korygowany na podstawie proporcji ostatecznej dla zakończonego roku. Dotyczy to również części podatku naliczonego z faktur za paliwo do samochodów wykorzystywanych do działalności mieszanej.

Wróćmy do poprzedniego przykładu i załóżmy, że po zakończeniu 2015 r. proporcja ostateczna u lekarza, o którym mowa, wyniesie 11%. Oznaczałoby to, że w ramach rocznej korekty ze wskazanej faktury za paliwo lekarz będzie mógł dodatkowo odliczyć 0,85 zł (84,70 zł x 50% = 42,35 zł; 42,35 zł x 11% = 4,66 zł; 4,66 zł – 3,81 zł = 0,85 zł).

Podstawa prawna:

• art. 86, 86a, 90 oraz 91 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1223

Tomasz Krywan,  doradca podatkowy