Brak podstaw do zastosowania odwrotnego obciążenia dla usług budowlanych

Sprawa dotyczy Spółki, która zajmuje się inwestycjami budowlanymi. Obecnie Spółka prowadzi budowę hotelu wraz z infrastrukturą towarzyszącą na działce, której jest właścicielem. W związku z realizowanym przedsięwzięciem powierzyła kontrahentowi wykonanie robót budowlanych związanych m.in. z przygotowaniem fundamentów oraz ogrodzeniem terenu. Zadaniem Spółki jest m.in. przekazanie terenu wykonawcy oraz dostarczenie projektu wykonawczego będącego bazą do realizacji projektu, natomiast obowiązkiem kontrahenta – realizacja ww. robót budowlanych. Ponadto, zgodnie z treścią umowy, kontrahent ma możliwość zlecenia prac innym firmom. We wniosku Spółka zwróciła się z pytaniem, czy jest podatnikiem z tytułu nabycia ww. usług od kontrahenta.

Autopromocja

Organ podatkowy przypomniał, że z początkiem 2017 roku, mechanizmem odwrotnego obciążenia objęto usługi budowlane wymienione w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy o VAT. Dotyczy to jednak tylko usług świadczonych przez podwykonawców zgodnie z art. 17 ust. 1h ustawy o VAT (przy założeniu, że spełnione są warunki z art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT). W objaśnieniach podatkowych z 17.03.2017 r. (na które powołała się organ podatkowy) Minister Finansów wskazał między innymi na zasady rozliczeń transakcji występujących w łańcuchu pomiotów: inwestor – główny wykonawca – podwykonawca.  Mając na uwadze powyższe regulacje prawne procedura odwrotnego obciążenia dotyczy tylko usług świadczonych przez podwykonawców na rzecz głównego wykonawcy. Dla usług świadczonych przez wykonawcę na rzecz inwestora mechanizm ten nie ma zastosowania.

Autopromocja

Nowelizacja VAT 2025.
Praktyczny webinar INFORAKADEMII

Sprawdź

Pojawia się jednak problem dotyczący braku definicji inwestora i wykonawcy zarówno w kodeksie cywilnym, jak i prawie budowlanym. Kodeks Cywilny precyzuje jedynie ich obowiązki. Zdaniem Spółki,  treść umowy o roboty budowlane zawartej pomiędzy stronami nie daje podstaw do twierdzenia, że kontrahent występuje w roli podwykonawcy. Taki rodzaj umowy reguluje Kodeks cywilny w art. 647 jako umowę pomiędzy inwestorem a wykonawcą. Spółka odniosła się przy tym do doktryny, wg której „inwestor jest uczestnikiem procesu budowlanego, do którego obowiązków należy zorganizowanie procesu budowy, w tym zapewnienie sporządzenia projektu budowlanego (...)”  (Z. Niewiadomski (red.), Prawo budowlane. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2016). Biorąc pod uwagę powyższą definicję oraz treść zawartej przez strony umowy Spółka nie miała wątpliwości, iż działa w charakterze inwestora budowy hotelu, natomiast kontrahenta uznała za wykonawcę. Tym samym, skoro kontrahent nie jest podwykonawcą w rozumieniu art. 17 ust. 1h ustawy o VAT, nie ma zastosowania procedura odwrotnego obciążenia podatkiem VAT.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w uzasadnieniu stwierdził, że w przedmiotowym zakresie wystarczające jest posłużenie się powszechnym znaczeniem pojęcia „podwykonawcy” zawartym w Słowniku Języka Polskiego, gdzie podwykonawca to „firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy”. Zgodził się ze stanowiskiem Spółki, że w przedmiotowej sprawie kontrahent wykonujący usługi budowlane, polegające na budowie hotelu nie występuje w roli podwykonawcy, a wykonawcy. Zatem realizowane przez wykonawcę usługi podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Polecamy: Biuletyn VAT

W związku ze zmianą przepisów ustawy o podatku od towarów i usług od 01.01.2017 pojawiło się wiele wątpliwości. Należy pamiętać, że transakcje, których przedmiotem są usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy usług budowlanych, realizowane przez wykonawcę na rzecz inwestora nadal rozliczane są na zasadach ogólnych. To oznacza, że podatek VAT rozliczany jest przez wykonawcę (usługodawcę), a inwestor otrzymuje fakturę na kwotę brutto. Dopiero transakcje realizowane pomiędzy wykonawcą a dalszymi wykonawcami (podwykonawcami) powinny być rozliczane z zastosowaniem odwrotnego obciążenia. Analogiczny pogląd prezentowany jest w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 05.04.2017 znak 1462-IPPP3.4512.111.2017.1.JŻ.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Katarzyna Bartniak

Młodszy Konsultant Podatkowy

ECDDP Sp. z o.o.