Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odwrotne obciążenie w VAT - „typowe” jednolite gospodarczo transakcje elektroniką

Mirosław Siwiński
Radca Prawny nr wpisu WA-9949 Doradca Podatkowy nr wpisu 09923
 Kancelaria Prawna Witold Modzelewski Radca Prawny
Kancelaria prawnopodatkowa w grupie Instytutu Studiów Podatkowych
Odwrotne obciążenie w VAT -  „typowe” jednolite gospodarczo transakcje elektroniką
Odwrotne obciążenie w VAT - „typowe” jednolite gospodarczo transakcje elektroniką
Interpretacja z dnia 1 grudnia 2017 r., znak: 0115-KDIT1-3.4012.681.2017.2 jest wyjątkowa choćby z tego względu, że dotyczy odwrotnego obciążenia w VAT w handlu elektroniką. W większości zaś przypadków podatnicy pytający o to zagadnienie spotykali się z odmową wydania interpretacji, różnie tłumaczoną, ale związaną głównie z niejasnym sformułowaniem tych przepisów pozostawiających na dodatek duży luz interpretacyjny. W omawianej niżej interpretacji został on częściowo wypełniony i co w niej najwartościowsze, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS” lub „Organ”) pokusił się o zdefiniowanie pojęcia „typowych” i jednolitych gospodarczo transakcji dla celów opodatkowania VAT dostaw elektroniki.

Sprzedaż laptopów i notebooków a odwrotne obciążenie w VAT

Wnioskodawca omawianej interpretacji nabywa sprzęto komputerowy od jednego dostawcy, ale nie ma z nim podpisanej umowy ramowej. Wartość dostaw oczywiście przekracza kwotę 20 tys. zł, co generalnie uzasadnia zapytanie o opodatkowanie na zasadzie odwrotnego obciążenia. Dodatkowo jednak kupowane są również notebooki i laptopy, gdzie „Pojedyncze transakcje dotyczące tego sprzętu nie przekroczą kwoty 20.000 zł netto na jednej fakturze zakupu, lecz po zsumowaniu pojedynczych transakcji wartość ta przekroczy 20.000 zł netto” – co wzbudziło wątpliwości pytającego odnośnie tego czy powinien te wartości sumować, czy nie i w związku z tym stosować odwrotne obciążenie tylko gdy wartość na zamówieniu przekroczy limit, czy żądać faktury z VATem.

Zdaniem podatnika przy tym sumowanie takie nie było konieczne, bo każde zamówienie – mimo braku umowy ramowej - stanowiło oddzielną gospodarczo transakcję w rozumieniu przepisów o odwrotnym obciążeniu. Powołał się przy tym na interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 czerwca 2016 r., znak: ILPP3/4512-1-74/16-4/MR.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z podatnikiem, wskazał, iż pojęcie „jednolitej gospodarczo transakcji” ma na celu uniknięcie „sztucznego” dzielenia transakcji, przy czym pokusił się o zdefiniowanie jakie transakcje odbiegają od „typowych” stwierdzając, iż są to „sytuację, w której ma miejsce bardzo duża częstotliwość zakupu towarów np. codziennie, nawet pomimo dość niskiej wartości zakupionych towarów. Jednakże, w przypadku gdy częstotliwość transakcji nie wskazuje na wymuszone rozdzielenie transakcji celem uniknięcia odwrotnego obciążenia, nie uznaje się jej za zawartą na warunkach wskazujących na element „nietypowości” tej transakcji.” Pojęcie „jednolity” Organ ten zdefiniował natomiast w oparciu o Słownik Wydawnictwa Naukowego PWN: „jednorodny pod względem budowy, kompozycji, barwy itp.” oraz „tworzący zwartą całość”. Zdaniem Dyrektor KIS stosując te kryteria, transakcje „jednolitą rozpoznaje się na podstawie nie jej wartości, lecz ogółu okoliczności jej zawarcia”. Wszystko to ma, zdaniem Dyrektora KIS „zapobiegać unikaniu zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia”.

Kierując się opisanymi wytycznymi Organ stwierdził w stanie faktycznym będącym przedmiotem wniosku, iż gdy „dostawy tego sprzętu będą realizowane na podstawie odrębnych zamówień, poszczególne zamówienia (dostawy realizowane na ich podstawie) będą stanowiły odrębne jednolite gospodarczo transakcje” potwierdzając tym samym stanowisko wnioskodawcy, zastrzegając jednak „Jeżeli zatem (w przypadku gdy okoliczności towarzyszące transakcji lub warunki, na jakich zostanie ona zrealizowana, nie będą odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie towarami wymienionymi w poz. 28-28c załącznika nr 11 do ustawy) wartość towarów, o których mowa w poz. 28a załącznika nr 11 do ustawy, w ramach danego (pojedynczego) zamówienia nie przekroczy 20.000 zł netto, rozliczenie zakupu towarów powinno nastąpić na zasadach ogólnych.”

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: JPK_VAT 2018 – Instrukcja wdrożenia

Polecamy: Biuletyn VAT

„Typowe” i "nietypowe" jednolite gospodarczo transakcje

Jak wskazano na wstępie omawiana interpretacja uzupełnia dość niejasną regulację opodatkowania VAT dostaw elektroniki uregulowaną w art. 17 ust. 1 pkt 7 w zw. z ust. 1c-g ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 ze zm., zwana dalej „ustawą”). Przepisy te bowiem, w zakresie dotyczącym dostaw towarów wymienionych w poz. 28-28c załącznika nr 11 do ustawy, stosuje się, jeżeli łączna wartość tych towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji obejmującej te towary, bez kwoty podatku, przekracza kwotę 20 000 zł. To jak zdefiniowane są te transakcje w ustawie budzi wręcz podejrzenia, że są to typowe przepisy napisane „na potrzeby kontroli”, gdyż dają taki luz interpretacyjny, że w zasadzie opodatkowanie każdej dostawy tych towarów można zakwestionować.

Za jednolitą gospodarczo transakcję ustawa uznaje bowiem transakcję obejmującą umowę, w ramach której występuje jedna lub więcej dostaw ww. towarów, nawet jeżeli są one dokonane na podstawie odrębnych zamówień lub wystawianych jest więcej faktur dokumentujących poszczególne dostawy. Jednocześnie, za jednolitą gospodarczo transakcję ustawa uznaje również transakcję obejmującą więcej niż jedną umowę, o której mowa w poprzednim zdaniu, jeżeli okoliczności towarzyszące tej transakcji lub warunki, na jakich została ona zrealizowana, odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie ww. towarami. To właśnie „warunki zwykle występujące w obrocie” zwykło się nazywać „typowymi” i jak słusznie zauważył Organ w omawianej interpretacji nie zostały one w ustawie zdefiniowane. Dyrektor KIS uzupełnił również definicji „jednolitości” gospodarczej transakcji, co o tyle było uzasadnione, że definicja tak, jak widać nie zawiera także wyjaśnienia tego pojęcia.

„Nietypowe” zdaniem Organu są zatem transakcje bardzo częste, ale dotyczące małej wartości towarów. Takie ujęcie wydaje się uzasadnione w kontekście wywodzonych w interpretacji celów regulacji mającej zapobiegać unikaniu opodatkowania na zasadzie odwrotnego obciążenia. Jedocześnie jednak Dyrektor KIS obniża wartość tej definicji, wskazując, że opisana nietypowość nie zachodzi, gdy częstotliwość transakcji nie wskazuje na rozdzielanie transakcji mającej na celu takie unikanie. Kiedy to jednak następuje już nie wyjaśnia.

Gorzej nawet jest z definicją słowa „jednolity”, z jednej bowiem strony Organ powołał słownik PWN, ale nie zastosował kryteriów w nim zawartych nakazują ocenianie „jednolitości” na podstawie „ogółu okoliczności zawarcia transakcji” – czyli na podstawie czego? Przekonania, jakie organ kontrolny sobie wyrobi? Definicja ta zatem niczego nie uzupełnia.

Powyższe oznacza zresztą, że omawiana interpretacja tak naprawdę może nie stanowić żadnej ochrony dla wnioskodawcy, co zresztą potwierdzają jej konkluzje. Dyrektor KIS z jeden bowiem strony sformułował cenny pogląd o tym, że opiniowane pojedyncze zamówienia każde może być uznane za jednolitą gospodarczo transakcje, ale zastrzega się, że ma to miejsce „w przypadku gdy okoliczności towarzyszące transakcji lub warunki, na jakich zostanie ona zrealizowana, nie będą odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie” cytując tak naprawdę opiniowany przez siebie przepis, z którego nic nie wynika. Na marginesie, w świetle orzecznictwa Sądów administracyjnych dotyczącego zasad wydawania interpretacji, ta nadaje się do uchylenia z uwagi na niejasności i sprzeczności w uzasadnieniu – jeżeli wnioskodawca ją zaskarży, na co, biorąc pod uwagę datę wydania, ma jeszcze czas przynajmniej do Nowego Roku

Filozofia zamiast konkluzji

Od bieżącego roku w prasie zarówno fachowej, jak i popularnej co raz głośniej podnoszą się głosy krytykujące filozofie działania fiskusa w Polsce. Skrótowo polega ona podejrzewaniu wszystkich podatników o nieprawidłowości i kwestionowanie za wszelką cenę ich rozliczeń, zamiast kontrolowania – co jest ustawowym obowiązkiem KAS. Przyznać trzeba, że nie dotyczy to wszystkich Organów i Pracowników KAS, wśród których wskazać można liczne chwalebne przykłady. Niemniej jednak dominuje postawa negatywna wobec podatników, co niekoniecznie uderza w oszustów podatkowych, a raczej w gospodarkę. Wyraża się ona nie tylko w powyższym podejściu, ale choćby także w znanym zjawisku „hodowania odsetek”, czy też właśnie pisaniu takich interpretacji jak omawiana, czy też przepisów, które dotyczyła. Klauzula obejścia prawa, moim zdaniem zresztą sprzeczna z Konstytucją, jest tego doskonałym podsumowaniem. Podważa to zasadę pewności prawa, ale przede wszystkim zaufanie do Organów, kiedy „gołym okiem” widać, jakie intencje przyświecały przy pisaniu przepisów bądź ich wykładni. Zresztą w omawianej interpretacji wykładnia ta, na skutek braków w norm, miała częściowo charakter prawotwórczy, choć niekonsekwentny. Pozostaje mieć nadzieję, szczególnie wobec Osoby nowego premiera desygnowanego w dniu pisania niniejszego artykułu, iż filozofia ta się zmieni.

Mirosław Siwiński, radca prawny, doradca podatkowy

Dyrektor Departamentu Podatków Kancelarii Prof. W. Modzelewskiego

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Niezgłoszenie zmiany w KRS - konsekwencje. Postępowanie przymuszające – jakie jest zagrożenie?

    Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.

    KSeF uszczelni system podatkowy. Czy zlikwiduje szarą strefę?

    Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom? 

    Podatek od nadmiarowych zysków w Polsce. Czy i kiedy będzie wprowadzony? Sasin: prace trwają

    Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.

    Ile zarabiają prezydent i wiceprezydenci Rzeszowa? Jaki mają majątek?

    W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.

    Podatnicy nie spieszą się z testowaniem KSeF

    Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda? 

    Informacje z urzędu skarbowego przez telefon lub e-Urząd Skarbowy. Co się zmieni od 15 czerwca 2023 r.?

    Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.

    Trybunał każe ścigać oszustów i pozorantów VAT na podstawie przepisów unijnych, a nie krajowych

    Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie. 

    Aktualny rachunek bankowy trzeba zgłosić do urzędu skarbowego. Termin mija 30 czerwca 2023 r.

    Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.

    Nabywca zwraca zakupiony towar. Jak i kiedy rozliczyć VAT?

    Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie. 

    Inwestycja w SAFE – co musisz wiedzieć, żeby nie stracić

    Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.

    Samochód wycofany z działalności rolniczej. Czy jego sprzedaż podlega VAT?

    Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?

    Wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i wynajem prywatny. Czy trzeba korygować odliczony VAT?

    Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług architektonicznych. Zamierzam wycofać z działalności gospodarczej do majątku prywatnego nieruchomość - dom, w którym dotychczas mieściła się siedziba mojej firmy. Nieruchomość stanowi środek trwały, od nabycia którego odliczyłem VAT. Po wycofaniu z działalności do majątku prywatnego dom będzie wynajmowany innej firmie, w której będzie ona prowadziła działalność gospodarczą. Zatem najem będzie podlegał opodatkowaniu stawką 23%. Czy powinienem dokonać korekty podatku odliczonego w związku z wycofaniem nieruchomości do majątku prywatnego w celu jej dalszego wynajmu?

    Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej. Bezpłatne webinarium 15 czerwca

    Już 15 czerwca 2023 r. odbędzie się bezpłatne webinarium „Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej”. Zapraszamy!

    Sprzedaż praw do projektu farmy (elektrowni) fotowoltaicznej - stawka VAT

    Sprzedaż praw do projektu elektrowni (farmy) fotowoltaicznej to świadczenie kompleksowe, dla którego właściwą stawką VAT jest 23 proc. Tak wynika z wyroku WSA w Olsztynie z lutego 2023 r.

    Open banking ułatwi obsługę KSeF?

    Jeszcze w tym roku Komisja Europejska ma przedstawić projekt trzeciej wersji dyrektywy PSD (Payment Service Directive). Nowe przepisy dotyczące otwartej bankowości mogą ułatwić m.in. płatność zobowiązań podatkowych oraz obsługę państwowych systemów faktur elektronicznych - m.in. powstającego w Polsce KSeF.

    MF: szerokie zmiany w egzekucji podatków

    Planowane zmiany w egzekucji administracyjnej poruszono podczas konferencji „Egzekucja administracyjna należności podatkowych” zorganizowanej przez Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych Uniwersytetu Łódzkiego. Zmiany mają dotyczyć sposobu negocjacji pomiędzy dłużnikiem a organem egzekucyjnym.

    Oszustwo na "zdalny pulpit" (aplikacja AnyDesk). Na czym polega? Jak uniknąć wyłudzenia danych i pieniędzy?

    Co to jest oszustwo na "zdalny pulpit"? Dlaczego oprogramowanie AnyDesk jest groźne? uniknąć wyłudzenia danych i straty pieniędzy?

    Oprocentowanie lokat bankowych i kont oszczędnościowych 2023 - koniec maja, początek czerwca. Tabela

    Jakie oprocentowanie lokat terminowych i kont oszczędnościowych oferują banki pod koniec maja 2023 r.?

    Abonament rtv 2024 - stawki takie same jak w 2023 roku

    W 2024 roku będą obowiązywać takie same stawki abonamentu rtv jak w 2023 roku. Tak wynika z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 10 maja 2023 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2024 r., opublikowanego w Dzienniku Ustaw z 18 maja 2023 r., poz. 943. Rozporządzenie to wejdzie w życie 2 czerwca 2023 r.

    Obowiązkowy KSeF od lipca 2024 roku - projekt ustawy skierowany do Komisji Finansów Publicznych

    W dniu 26 maja 2023 r. odbyło się pierwsze czytanie projektu nowelizacji ustawy o VAT, której celem jest wprowadzenie obowiązkowego e-fakturowania przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur. Sejm opowiedział się za przesłaniem projektu do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych.

    Diety przedsiębiorcy w transporcie międzynarodowym mogą być kosztem

    Dyrektor KIS potwierdził, że zmiana przepisów dotyczących czasu pracy kierowców nie wpłynęła na możliwość odliczania diety przez kierowców prowadzących działalność gospodarczą. Diety te mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w części nieprzekraczającej wysokości określonej przez ministra pracy, zarówno w przypadku krajowych, jak i zagranicznych podróży służbowych.

    Co zrobić, gdy źle przelejesz pieniądze?

    Nieprawidłowe dane w przelewie to nie powód do paniki. Pieniądze wciąż można odzyskać. Jeżeli zdarzy się pomyłka, nie należy czekać. Natychmiast skontaktuj się ze swoim bankiem i dowiedz się, co powinieneś zrobić.

    Szansa na obniżkę stóp procentowych w czwartym kwartale tego roku

    Jeżeli nie zajdą jakieś absolutnie nadzwyczajne okoliczności, jak kolejny wielki kryzys energetyczny, to inflacja będzie spadała do końca roku i jest nadzieja na obniżkę stóp procentowych jeszcze w czwartym kwartale tego roku - powiedział premier

    Czy wynagrodzenie za funkcje kierownicze i nadzorcze w pracach B+R stanowi koszt kwalifikowany?

    Ulga badawczo-rozwojowa jest coraz częściej wykorzystywaną przez przedsiębiorców preferencją podatkową. Wskazuje na to nie tylko liczba wydawanych interpretacji podatkowych w tym zakresie, która podawana jest już w tysiącach, lecz także dane ministerstwa finansów - kwoty odliczeń mierzone są w miliardach złotych. 

    Kwota zwrotów podatkowych za 2022 - ok. 24 mld zł

    Zwroty podatkowe za rok 2022 to kwota ok. 24 mld złotych, a najwyższy zwrot podatku wyniósł 8,6 tys. zł – poinformował w czwartek wiceminister finansów Artur Soboń. Dla 239,5 tys. podatników korzystne okazało się rozliczenie na warunkach sprzed 1 lipca 2022 r. - dodał.