VAT 2017

Interpretacja z dnia 1 grudnia 2017 r., znak: 0115-KDIT1-3.4012.681.2017.2 jest wyjątkowa choćby z tego względu, że dotyczy odwrotnego obciążenia w VAT w handlu elektroniką. W większości zaś przypadków podatnicy pytający o to zagadnienie spotykali się z odmową wydania interpretacji, różnie tłumaczoną, ale związaną głównie z niejasnym sformułowaniem tych przepisów pozostawiających na dodatek duży luz interpretacyjny. W omawianej niżej interpretacji został on częściowo wypełniony i co w niej najwartościowsze, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS” lub „Organ”) pokusił się o zdefiniowanie pojęcia „typowych” i jednolitych gospodarczo transakcji dla celów opodatkowania VAT dostaw elektroniki.

5 grudnia 2017 r. ministrowie finansów państw członkowskich UE przyjęli nowe przepisy regulujące zasady opodatkowania VAT handlu internetowego (e-handlu). Nowe regulacje mają za zadanie ułatwienie pobierania VAT, gdy klienci kupują produkty czy usługi online, a także walkę z oszustwami podatkowymi.

Aby naprawić VAT, trzeba przede wszystkim zmniejszyć ilość deklaracji ze zwrotem podatku: to bardzo proste – wystarczy zlikwidować krajowe odwrotne obciążenie – pisze profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

Przedsiębiorcy i eksperci mają różne zdania odnośnie sensowności stworzenia Kodeksu należytej staranności w VAT. Jedni uważają, że Kodeks jest niezbędny, choć niełatwo tak go skonstruować, by obowiązki w nim zawarte nie obciążały nadmiernie podatników. Inni podkreślają, że w relacjach z podejrzanymi kontrahentami wystarczy zastosować split payment, co wystarczy by niedopuścić do wyłudzenia lub oszustwa w VAT.

Podatnicy VAT zmyleni przez fiskusa mają rok więcej na korektę deklaracji. Podatnik nie może ponosić negatywnych konsekwencji tego, że nie poprawił deklaracji, zawierzając skarbówce, iż nie ma takiego prawa – orzekł NSA w wyroku z 16 listopada 2017 r. (sygn. akt I FSK 326/17). To bardzo ważne dla podatników, którzy po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE (niekoniecznie we własnej sprawie) chcą ubiegać się o zwrot nadpłaconego podatku.

Nie można uzależniać skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od podania na fakturze adresu miejsca, w którym wystawca faktury prowadzi działalność gospodarczą. Nie pozwalają na to art. 168 lit. a) i art. 178 lit. a) dyrektywy VAT w związku z art. 226 pkt 5 tej dyrektywy.

Według oficjalnych zapowiedzi do końca października 2017 r. resort finansów zobowiązał się do opracowania zasad postępowania charakteryzujących „zachowanie należytej staranności” przez podatników podatku od towarów i usług. Miał to być jakiś „kodeks dobrych praktyk”, czyli coś nie mającego jakiegokolwiek znaczenia prawnego, podobnie jak np. komunikat prasowy.

Ministerstwo Finansów oraz Ministerstwo Sportu i Turystyki wyjaśniły, jakie skutki dla przedsiębiorców (w tym podatników VAT) i podróżnych będzie miała ustawa o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych uchwalona przez Sejm 27 października 2017 r. (prace legislacyjne nad tą ustawą nie zostały jeszcze zakończone). Ustawa ta ma wejść w życie 1 lipca 2018 roku. Wyjaśnienia te zostały złożone na przełomie października i listopada 2017 r. w odpowiedzi na interpelację poselską.

O najważniejszych zmianach w VAT w latach 2017-2018: split payment, JPK_VAT, kasach fiskalnych online, białej liście podatników VAT, liście dobrych praktyk i innych planach Ministerstwa Finansów rozmawiamy z Wojciechem Śliżem, dyrektorem departamentu Podatku od Towarów i Usług w Ministerstwie Finansów.

Wyrok TSUE w sprawie Paper Consult (C 101/16) z 19 października 2017 r., dotyczący prawa do odliczenia VAT od podatników „nieaktywnych”, tak jak się można było spodziewać uwzględnia opinię Rzecznika Generalnego. Rzecznik wypowiadając się czerwcu br. w sprawie pytań prejudycjalnych, wniesionych przez rumuński sąd wskazał bowiem, że dyrektywa 2006/112 stoi na przeszkodzie przepisom państw UE, które przewidują odmowę odliczenia z tego tylko powodu, że podatnik, od którego nabyto towary lub usługi, został uznany za „nieaktywnego". Powyższe potwierdził również TSUE w orzeczeniu z 19 października 2017 r.

Nie istnieje jakakolwiek zewnętrzna różnica między fakturą wystawioną zgodnie z prawem i prawdą a dokumentem sfałszowanym, czyli podrobionym albo poświadczającym nieprawdę w rozumieniu przepisów prawa karnego. W obrocie krążą miliony dokumentów, których nierzetelność wynika z popełnianych błędów albo niestety, będących skutkiem świadomego fałszerstwa.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 19 października 2017 r. wyrok, w którym uznał, że sprzeczne z dyrektywą w sprawie VAT są przepisy, które odmawiają podatnikowi prawa do odliczenia VAT tylko z tej przyczyny, że wystawca faktury został wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT. Podatnik (nabywca) powinien mieć prawo przedstawić dowody świadczące o jego należytej staranności i dobrej wierze, a zwłaszcza świadczące o tym, że dostawca mimo wykreślenia z rejestru czynnych podatników VAT zapłacił podatek należny.

Naczelny Sąd Administracyjny wydał 23 czerwca 2017 r. dwa wyroki (sygn. I FSK 1781/15, I FSK 1948/15), w których potwierdził konieczność stosowania podstawowej stawki podatku VAT dla wody źródlanej i butelkowanej. Jest to kolejne rozstrzygnięcie spójne z tworzącym się łańcuchem orzeczniczym w tym zakresie. Zdaniem NSA butelkowane wody źródlana i mineralna nie stanowią towarów podobnych do wody w postaci naturalnej zdatnej do picia, do której zalicza się wodę dostarczaną za pośrednictwem wodociągów.

W związku ze zmianami wprowadzonymi do ustawy o VAT z dniem 1 lipca 2017 r. Minister Rozwoju i Finansów wydał 30 czerwca 2017 r. interpretacje ogólną sygn. akt PT6.8101.5.2017 w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług finansowych. Interpretacja dotyczy określonych czynności wykonywanych przez organizacje płatnicze na rzecz agentów rozliczeniowych i wydawców kart płatniczych lub innych instrumentów płatniczych oraz agentów rozliczeniowych na rzecz akceptantów.

Ministerstwo Finansów wystosowało do podatników kolejne ostrzeżenie przed nieprawidłowymi rozliczeniami podatkowymi. Tym razem chodzi o praktyki niewłaściwego ustalania podstawy opodatkowania VAT przy sprzedaży towarów (zwłaszcza promocyjnych) w formie zestawów.

Jest już wysoce prawdopodobne, że zostanie powołana sejmowa komisja śledcza w sprawie gigantycznych strat w dochodach w podatkach, zwłaszcza od towarów i usług, powstałych po naszym „wuniowstąpieniu”, w szczególności w latach 2007-2017. W poprzedniej wersji tego podatku, obowiązującej w latach 1993-2004, nie było żadnej „luki podatkowej”; wręcz odwrotnie - wpływy rosły (w 1993 roku aż o 73%), zwroty nie przekraczały średnio 20% wpływów (obecnie to ponad 40%), a wyłudzenia stanowiły margines, nie przekraczający kilku procent dochodów, czyli poziomu charakterystycznego dla systemu podatkowego jako całości.

Najwcześniej zaczęło obowiązywać przesyłanie przez duże firmy ewidencji VAT w jednolitym pliku kontrolnym. Kolejne zmiany posypały się jedna za drugą. Przygotowany przez DGP raport jest zestawieniem tych najważniejszych. Następne duże nowelizacje uszczelniające pobór podatków (zebrane w tabeli na stronie 2.) przed nami - wejdą w życie na przełomie 2017 i 2018 roku..

26 września 2017 r. rząd przyjął projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych, przedłożony przez ministra rozwoju i finansów. Wicepremier, minister rozwoju i finansów Mateusz Morawiecki poinformował, że powołany tą ustawą system STIR zostanie wykorzystany do uszczelnienia VAT.

W interpretacji indywidualnej z 26 maja 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że faktura wystawiona przez członka konsorcjum na lidera konsorcjum powinna zostać objęta procedurą odwrotnego obciążenia.

Kryterium „należytej staranności" rodzi niebezpieczeństwo „szarej strefy rządzenia”, w tym korupcji; to władza wręcz absolutna i zależy od widzimisię: najpierw kontrolującego, potem organu podatkowego, a na koniec sądu - uważa prof. Witold Modzelewski.

Przed końcem października 2017 r. ma być gotowy dokument zawierający listę praktyk świadczących o należytej staranności podatnika VAT - zapowiedzieli na konferencji prasowej 13 września 2017 r. przedstawiciele Ministerstwa Finansów. Stosowanie tych praktyk ma uchronić podatników przed konsekwencjami transakcji z kontrahentami, którzy okazali się oszustami podatkowymi.

Wykonujemy roboty budowlane związane m.in. z kładzeniem tynków. Fakturzysta wystawił fakturę na podstawie protokołu odbioru robót budowlanych, w którym był taki zapis: data robót od 3 do 11 lipca 2017 r., data protokołu 1 sierpnia 2017 r. Z faktury wynika: data sprzedaży 11 lipca, a data wystawienia 1 sierpnia. Czy prawidłowo określił datę sprzedaży (wykonania usługi)? W deklaracji za jaki okres należy wykazać tę sprzedaż?

Z art. 18c ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że na przedstawicielu podatkowym ciąży obowiązek sporządzania i podpisywania deklaracji podatkowej. Zdaniem Ministra Rozwoju i Finansów wyłącza to możliwość samodzielnego podpisywania deklaracji podatkowej przez podatnika, bowiem jest to kompetencja ustawowo zastrzeżona dla przedstawiciela podatkowego. Minister rozważa wydanie interpretacji ogólnej w tym zakresie.

Materiały budowlane darowane poszkodowanym w sierpniowych nawałnicach będą korzystać z 0 proc. stawki VAT - takie rozwiązanie przewiduje projekt zmiany rozporządzenia w sprawie obniżenia stawek VAT oraz warunków stosowania obniżonych stawek. Nowe przepisy mają wejść w życie w dniu ogłoszenia.

Władza powinna się raczej pospieszyć z powołaniem sejmowej komisji śledczej ds. wyłudzeń VAT, ponieważ w szybkim tempie znikają, zwłaszcza z internetu, ważne dokumenty i informacje - przekonuje prof. Witold Modzelewski.

Ministerstwo Finansów informuje, że funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej rozpoznają i zwalczają nielegalny proceder obrotu „pustymi" fakturami. Prowadzone działania mają na celu uderzenie w zorganizowane grupy przestępcze wystawiające i rozprowadzające „puste" faktury. Również osoby, które wykorzystują „puste" faktury w swojej działalności gospodarczej muszą liczyć się z negatywnymi konsekwencjami.

Perspektywa kontroli celno-skarbowej dla podatników „wkręconych” w karuzele podatkowe, jest przerażająca. Organy skarbowe i sądy administracyjne nie wierzą we wspólnotowe „wynalazki ochronne”, a przede wszystkim w znaczenie faktu, że „podatnik nie wiedział i przy dołożeniu należytej staranności nie mógł wiedzieć”, że uczestniczy w oszustwie podatkowym.

Czy nielojalny pracownik działający na szkodę podatnika powinien być przyczyną powstania zaległości podatkowych? Wyjaśnia profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

Polska administracja skarbowa w szybkim tempie nadrabia obecnie zaległości w zakresie elektronizacji rozliczeń podatkowych i kontroli (skarbowej i podatkowej). Z pewnością niektórym może się nie podobać, że fiskus będzie wiedział o podatnikach jeszcze więcej niż dotąd - powiedział PAP partner w kancelarii KNDP, przewodniczący Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan Andrzej Nikończyk. Nikończyk ocenił, że zapowiedzi Ministerstwa Finansów to cykl działań mających wspierać uczciwych podatników i dbać o ich prawidłowe rozliczenie z budżetem państwa. "Ciężko jakiekolwiek z tych działań ocenić negatywnie" - powiedział.

Niekiedy podatnik VAT ma obowiązek ustanowić przedstawiciela podatkowego, a w jeszcze innych przypadkach ma taką możliwość. Kiedy ustawa o VAT nakłada obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego, a kiedy pozostawia podatnikowi wybór?

Ustawa o VAT nakłada na podatnika obowiązek sporządzenia spisu z natury w przypadku rozwiązania spółki cywilnej albo osobowej albo zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę fizyczną. Jakie konsekwencje niesie sporządzenie takiego spisu przez podatnika?

Podatnik zobowiązany jest przeprowadzić spis z natury w przypadku rozwiązania spółki cywilnej albo spółki osobowej oraz zaprzestania działalności przez osobę fizyczną. Wartość których towarów należy uwzględnić w takim spisie?

Komornik sądowy nie może podwyższyć o VAT opłaty egzekucyjnej, pobieranej przez komorników sądowych. Tak uznał 27 lipca 2017 roku Sąd Najwyższy w uchwale podjętej w składzie siedmiu sędziów.

Zgodnie z obowiązującą praktyką, podmioty, które świadczą usługi budowlane i budowlano-montażowe co do zasady w umowach z inwestorami ustalają szczegółowy harmonogram prac (podzielony na poszczególne etapy). Zazwyczaj każdy taki etap kończyć się sporządzeniem protokołu zdawczo – odbiorczego, który w przypadku braku zastrzeżeń inwestor podpisuje. W konsekwencji, zakończenie danego etapu prac oznacza, że usługa jest wykonana wraz z podpisaniem końcowego protokołu odbioru robót i usługodawca może wystawić fakturę za wykonane usługi. Powstaje jednak wątpliwość kiedy w ww. sytuacji powstaje obowiązek podatkowy w VAT?

Od czego zależy zwolnienie dostaw wewnątrzwspólnotowych, przewidziane w art. 138 ust. 1 dyrektywy VAT? Istotny wyrok w tej kwestii wydał 9 lutego 2017 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Euro Tyre BV przeciwko Autoridade Tributária e Aduaneira (C – 21/16).

Urząd skarbowy może przedłużyć termin zwrotu podatku VAT, zgodnie z przepisami ustawy o VAT, jeżeli najpierw sprawdzi jego zasadność. 18 maja 2017 roku zapadł istotny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie zatrzymania zwrotu VAT (sygn. I FSK 201/17). Zdaniem NSA weryfikacja zagranicznego kontrahenta w ramach czynności sprawdzających nie uzasadnia przedłużenia terminu zwrotu VAT.

Obowiązująca od tego roku nowelizacja przepisów w zakresie podatku VAT oraz nowe sankcje karnoskarbowe mają za zadanie ukrócić proceder wyłudzania tego podatku. Jednakże wprowadzona została m.in. sankcja w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego w przypadku nierzetelnego rozliczenia VAT, która obejmuje swoim zakresem nie tylko nieuczciwych przedsiębiorców, ale również takich, którzy popełniają niezamierzone błędy w rozliczeniach.

Ministerstwo Finansów rozpoczęło konsultacje podatkowe w sprawie plików JPK_VAT. Do 7 sierpnia 2017 r. przedsiębiorcy mogą zgłaszać propozycje zmian technicznych i merytorycznych w schemie JPK_VAT, jakie ich zdaniem resort powinien wprowadzić.

Ministerstwo Finansów rozpoczęło konsultacje podatkowe na temat ulepszenia i możliwej rozbudowy schemy JPK_VAT. Wszystkie zainteresowane tym podmioty, a w szczególności przedsiębiorcy i podatnicy VAT mogą zgłaszać swoje uwagi (z uzasadnieniem) do 7 sierpnia 2017 roku. MF sugeruje jednocześnie możliwość zastąpienia obowiązku przesyłania deklaracji VAT-7 przez obowiązek wysyłania plików JPK_VAT.

Ministerstwo Finansów rozpoczęło prace nad utworzeniem listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych. W treści zawiadomienia z dnia 30 czerwca 2017 r., czytamy, że celem jest : „opracowanie możliwie kompletnej i precyzyjnej listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych, których spełnienie w momencie zawierania transakcji skutkowałoby brakiem podstaw do kwestionowania u podatników prawa do odliczenia podatku VAT w następstwie uznania, że podatnicy nie wiedzieli i nie mogli wiedzieć, że w ramach danej transakcji ich dostawca dopuścił się przestępstwa”.

Ministerstwo Finansów przygotuje listę przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych. Celem opracowania takiej listy jest to, aby uczciwi podatnicy wiedzieli, jakie czynności powinni podjąć, aby nie być narażonym na ryzyko zakwestionowania prawa do odliczenia VAT. Konsultacje w tej sprawie będą trwać do 28 lipca br.

Od 1 sierpnia 2017 r. ulegnie zmianie wysokość minimalnej łącznej wartości zakupów, przy której podróżny może żądać zwrotu podatku VAT. Limit ten zostanie obniżony z obecnych 300 zł do 200 zł.

Zdaniem wicepremiera, ministra rozwoju i finansów Mateusza Morawieckiego dynamika wpływów do budżetu z tytułu podatku VAT na koniec tego roku wyniesie 15-18 proc. rdr. Natomiast deficyt sektora finansów publicznych na koniec roku ukształtuje się poniżej 2,9 proc. PKB.

Podatnik VAT, który rozlicza swoją sprzedaż w formie odwrotnego obciążenia, ciągle ma prawo odliczać VAT od firmowych zakupów. Dotyczą go też standardowe zasady otrzymywania zwrotów różnicy VAT.

Proponowany przez Ministerstwo Finansów model systemu podzielonej płatności (split payment) w podatku VAT jest unikalny - przyznał 21 czerwca 2017 roku wiceminister finansów Paweł Gruza podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Wspierania Przedsiębiorczości i Patriotyzmu Ekonomicznego. W niektórych krajach funkcjonują niektóre jego elementy ale nigdzie nie ma dokładnie takiego systemu, jaki ma być wdrożony w Polsce.

Od początku 2017 roku lawinowo rośnie liczba przedsiębiorców wykreślanych z rejestru podatników VAT. Co istotne wykreśleni podatnicy nie zawsze są zawiadamiani o tym, że zostali wykreśleni. Często dowiadują się o tym, gdy urząd zwraca na ich konto zapłacony podatek VAT lub wzywa ich do ponownego zarejestrowania, gdy złożą deklarację miesięczną lub kwartalną. Taka sytuacja rodzi również reperkusje dla kontrahentów wykreślonego podatnika.

Obowiązujące od 1 stycznia 2017 r. przepisy ustawy o VAT rozszerzające zakres stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia o transakcje, których przedmiotem są usługi budowlane wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT od początku budzą wątpliwości podatników. W efekcie firmy z branży budowlanej składały liczne wnioski o wydanie indywidualnych interpretacji prawa podatkowego w tym zakresie.

Wiele firm, które dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych korzysta z tzw. podmiotowego zwolnienia z kasy fiskalnej. Zgodnie z nim, do ewidencjonowania sprzedaży na urządzeniu fiskalnym są zobowiązani podatnicy, u których obrót z transakcji na rzecz ww. klientów przekroczył w danym roku podatkowym 20 000 zł. Czasami jednak limit zwolnienia z kasy jest niższy. Dlaczego?

Problemy z zakresu podatków i księgowości nie pozwalają na spokojny sen wielu przedsiębiorcom. Rozliczenia podatkowe, sprawozdania, limity są odbierane przez nich jako przeszkody w prowadzeniu działalności gospodarczej. Skoro jednak nie można ich uniknąć, warto je poznać i zrozumieć. Przedstawiamy pięć największych obecnie wyzwań księgowych, z którymi przedsiębiorcy muszą się mierzyć na co dzień w bieżącym roku.

W związku z tym, że przestępstwa określane w nowym art. 270a i 271a Kodeksu karnego można popełnić tylko fakturami w rozumieniu art. 2 pkt 31 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. większość podatników chce ograniczyć lub wręcz wyeliminować ich wystawianie. I słusznie: skoro bowiem Kodeks karny definiuje faktury poprzez odwołanie się do tego przepisu, wystawiając i księgując inne faktury nie można popełnić tych przestępstw.