REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Data wykonania usługi budowlanej a podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego

Subskrybuj nas na Youtube
Data wykonania usługi budowlanej a podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego
Data wykonania usługi budowlanej a podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego

REKLAMA

REKLAMA

Wykonujemy roboty budowlane związane m.in. z kładzeniem tynków. Fakturzysta wystawił fakturę na podstawie protokołu odbioru robót budowlanych, w którym był taki zapis: data robót od 3 do 11 lipca 2017 r., data protokołu 1 sierpnia 2017 r. Z faktury wynika: data sprzedaży 11 lipca, a data wystawienia 1 sierpnia. Czy prawidłowo określił datę sprzedaży (wykonania usługi)? W deklaracji za jaki okres należy wykazać tę sprzedaż?

Tak, fakturzysta prawidłowo określił datę sprzedaży (wykonania usługi), za którą należy uznać moment faktycznego zakończenia robót, a nie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Protokół potwierdza jedynie fakt wykonania tych usług, jednak nie przesądza o terminie i zakresie ich wykonania. Jeśli faktura została wystawiona na firmę, wówczas powinna być rozliczona w VAT w sierpniu 2017 r. Jeśli na osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – wówczas usługę należało rozliczyć w lipcu 2017 r. Szczegóły w dalszej części artykułu.

REKLAMA

W usługach budowlanych obowiązek podatkowy może powstawać na dwa sposoby, w zależności od statusu usługobiorcy. Jeżeli usługa budowlana została wykonana na rzecz niepodatnika (osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej), to obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, tj. z chwilą wykonania usługi (art. 19a ust. 1 ustawy o VAT).

Jeśli natomiast usługa budowlana została wykonana na rzecz:

  • podatnika podatku od towarów i usług lub
  • podatnika podatku od wartości dodanej, lub
  • podatnika podatku o podobnym charakterze, lub
  • osoby prawnej niebędącej podatnikiem,

wówczas – na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a) w zw. z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT – sprzedaż tej usługi powoduje powstanie obowiązku podatkowego z chwilą terminowego wystawienia faktury.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Biuletyn VAT

Aby data wystawienia faktury wyznaczała datę powstania obowiązku podatkowego, faktura musi zostać wystawiona:

  • nie wcześniej niż  30 dnia przed wykonaniem usługi (art. 106i ust. 7 pkt 1 ustawy o VAT) i
  • nie później niż 30 dnia od dnia wykonania usługi (art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT).

Jeżeli podatnik w ogóle nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu wystawienia faktury, czyli 30 dnia od dnia wykonania usługi. Tak wynika z art. 19a ust. 7 ustawy o VAT.

UWAGA!

REKLAMA

Jeżeli usługa budowlana została wykonana na rzecz niepodatnika, wówczas obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, tj. z chwilą wykonania usługi. Jeśli natomiast nabywcą usługi jest podatnik, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą terminowego wystawienia faktury.

Specyfika świadczenia usług budowlanych powoduje, że mogą one być również rozliczane częściowo. Wówczas – w przypadku usług przyjmowanych częściowo, o których mowa w art. 19a ust. 2 ustawy o VAT – 30-dniowy termin wystawienia faktury będzie biegł od dnia wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę.

Ustalenie daty wykonania usługi budowlanej jest zatem kluczowe:

  • w przypadku usługi wykonanej na rzecz niepodatnika – pod względem wyznaczenia daty powstania obowiązku podatkowego,
  • w przypadku usługi wykonanej na rzecz podatnika – pod względem określenia prawidłowego terminu wystawienia faktury, która wyznacza datę powstania obowiązku podatkowego.

 Jak określić datę wykonania usługi budowlanej 

REKLAMA

Choć data wykonania usługi budowlanej między podatnikami VAT nie wyznacza wprost daty powstania obowiązku podatkowego – jest ona istotna. Odniesienie się do niej przesądza bowiem o terminowym lub nieterminowym wystawieniu faktury. Jeśli faktura została wystawiona terminowo, wówczas data jej wystawienia wyznacza datę powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli natomiast została wystawiona z naruszeniem terminu, wtedy o dacie powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia usług budowlanych decyduje upływ 30 dnia od dnia wykonania usługi.

W przeszłości przyjmowano, że datą wykonania usługi budowlanej jest data podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Warto nadmienić, że także obecnie dla celów podatku dochodowego data podpisania tego protokołu wyznacza moment powstania przychodu z tytułu wykonania usługi budowlanej. Resort finansów podkreśla jednak, że moment wykonania usługi budowlanej  według ustaw o podatkach dochodowych ustala się niezależnie od regulujących to zagadnienie przepisów ustawy o VAT.

W VAT jest zatem inaczej niż w podatku dochodowym. Przyjmuje się bowiem, że wykonanie usługi budowlanej następuje w momencie faktycznego zrealizowania wszystkich czynności, które składały się na tę usługę, a nie w momencie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Na tę zasadę wskazał także Minister Finansów w interpretacji ogólnej z 1 kwietnia 2016 r. (sygn. PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141), w której stwierdził, że dla celów VAT:

(...) nie należy wiązać momentu wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej ze spełnieniem formalności cywilnoprawnej, jaką jest podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego (...). (...) za datę wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej należy przyjąć datę faktycznego wykonania usługi, tj. dzień, w którym – w związku z wykonaniem określonej umową usługi lub jej części (jeżeli usługa jest przyjmowana częściowo) doszło do faktycznego zakończenia prac lub ich części – wykonawca zgłasza je do odbioru (w opinii wykonawcy usługi lub ich część są gotowe do ich przyjęcia przez nabywcę usługi).

UWAGA!

Wykonanie usługi budowlanej następuje w momencie faktycznego zrealizowania wszystkich czynności, które składały się na tą usługę, a nie w momencie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego.

Także sądy administracyjne zgodnie twierdzą, że nie ma uzasadnienia, aby moment wykonania usług budowlanych utożsamiać z podpisaniem protokołu zdawczo-odbiorczego. Przykładem takiego stanowiska są m.in. wyroki NSA z 7 lutego 2017 r. (sygn. akt I FSK 840/15), z 5 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1482/15) oraz z 28 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1811/15). W tym kontekście sądy podkreślają, że nawet ewentualny brak protokołu zdawczo-odbiorczego w chwili wykonania usługi budowlanej nie świadczy o tym, że nie doszło w ogóle lub w konkretnej dacie do wykonania usługi. W orzecznictwie uznaje się, że podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego usługi budowlanej jedynie dokumentuje, potwierdza wykonanie usługi budowlanej. Jego podpisanie nie jest natomiast elementem usługi budowlanej, co wyklucza uznanie, że usługa budowlana jest wykonana dopiero z chwilą jego podpisania. Protokół zdawczo-odbiorczy usług budowlanych  nie  decyduje zatem o skutkach w VAT. Dla przykładu NSA w wyroku z 5 kwietnia 2017 r. (sygn. akt  I FSK 1482/15) stwierdził, że:

(...) zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a w zw. z art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, momentem wykonania robót budowlanych, będzie zrealizowanie wszystkich warunków przewidzianych w umowach dotyczących tych usług, ale w zakresie ich elementów rozumianych potocznie, w oparciu o obiektywne kryteria, na których opierają się te pojęcia.

Niewątpliwie protokół, o jakim mowa w sprawie, obiektywnie nie jest elementem usługi budowlanej czy budowlano-montażowej, a jedynie potwierdza jej wykonanie (...).

Zdaniem sądów administracyjnych wykonanie usługi budowlanej następuje w dniu faktycznego wykonania wszystkich czynności określonych w warunkach umowy o roboty budowlane.


Skutki błędnego określenia daty wykonania usługi budowlanej przedstawia poniższy przykład.

Przykład

Założenia:

Spółka świadczy usługę budowlaną na rzecz innego podatnika VAT polegającą na wznoszeniu konstrukcji stalowych. Usługa została wykonana (zgłoszona do odbioru) 30 czerwca, natomiast faktyczne podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego nastąpiło 15 lipca.

I wariant:

Spółka przyjmuje, że 30-dniowy termin wystawienia faktury liczy od dnia faktycznego wykonania usługi, tj. od 30 czerwca. Usługę budowlaną zafakturowała 25 lipca.

  • Faktura została wystawiona terminowo, tj. w ciągu 30 dni od daty wykonania usługi.

  • Obowiązek podatkowy powstał w dacie wystawienia faktury, tj. 25 lipca.

Spółka wykazała sprzedaż usługi budowlanej w deklaracji VAT-7 za lipiec.

II wariant:

Spółka przyjmuje, że 30-dniowy termin wystawienia faktury liczy od dnia podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego (jako dnia wykonania usługi). Usługę budowlaną zafakturowała 1 sierpnia, tj. w ciągu 30 dni od daty podpisania protokołu.

  • Faktura została wystawiona po upływie terminu, tj. po 30. dniu od dnia wykonania usługi (powinna zostać wystawiona najpóźniej do 30 lipca, a została wystawiona 1 sierpnia).

  • Obowiązek podatkowy nie jest związany z datą wystawienia faktury. Powstał on z chwilą upływu terminu wystawienia faktury, czyli 30 lipca.

Spółka powinna wykazać sprzedaż usługi budowlanej w deklaracji VAT-7 za lipiec. Wykazanie jej w deklaracji VAT-7 za sierpień (w związku z wystawieniem faktury) będzie błędne i spowoduje zaniżenie zobowiązania podatkowego lub zawyżenie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za lipiec.

Przykład

Spółka świadczy usługę budowlaną polegającą na wykonaniu konstrukcji dachowej. Usługa została wykonana (zgłoszona do odbioru) 30 czerwca. Odbiorca robót budowlanych nie podpisał jednak  protokołu zdawczo-odbiorczego, ponieważ stwierdził, że jeden z warunków umowy nie do końca został wykonany, z czym jednak spółka, jako wykonawca, się nie zgodziła. W takiej sytuacji jeśli spółka:

  • wystawi fakturę np. 10 lipca – obowiązek podatkowy powstanie 10 lipca w związku z wystawieniem faktury,

  • w ogóle nie wystawi faktury – obowiązek podatkowy powstanie 30 lipca w związku z upływem terminu wystawienia faktury.

Brak odbioru robót, powoduje, że spółka w deklaracji VAT-7 za lipiec i tak powinna rozliczyć VAT z tytułu sprzedaży usługi. Ewentualne skutki uwzględnienia zastrzeżeń odbiorcy powinna ona udokumentować późniejszym wystawieniem faktury korygującej.

Podstawa prawna:

Aneta Szwęch, ekspert w zakresie podatków i rachunkowości

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

Kawa z INFORLEX. Perspektywy zawodu księgowego

Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 3 cenionymi ekspertami: Żanetą Hejne – właścicielką biura rachunkowego, Piotrem Juszczykiem – doradcą podatkowym inFakt oraz Radosławem Kowalskim – doradcą podatkowym.

Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

REKLAMA

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

REKLAMA

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA