REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Na jakie pytanie powinna odpowiedzieć komisja śledcza do spraw wyłudzeń w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Na jakie pytanie powinna odpowiedzieć komisja śledcza do spraw wyłudzeń w VAT
Na jakie pytanie powinna odpowiedzieć komisja śledcza do spraw wyłudzeń w VAT

REKLAMA

REKLAMA

Jest już wysoce prawdopodobne, że zostanie powołana sejmowa komisja śledcza w sprawie gigantycznych strat w dochodach w podatkach, zwłaszcza od towarów i usług, powstałych po naszym „wuniowstąpieniu”, w szczególności w latach 2007-2017. W poprzedniej wersji tego podatku, obowiązującej w latach 1993-2004, nie było żadnej „luki podatkowej”; wręcz odwrotnie - wpływy rosły (w 1993 roku aż o 73%), zwroty nie przekraczały średnio 20% wpływów (obecnie to ponad 40%), a wyłudzenia stanowiły margines, nie przekraczający kilku procent dochodów, czyli poziomu charakterystycznego dla systemu podatkowego jako całości.

Katastrofę przyniosła nie tylko harmonizacja tego podatku, czyli lepsza lub gorsza implementacja wspólnotowych rozwiązań, lecz również rodzima twórczość legislacyjna i interpretacyjna. Paradoksalnie, destrukcyjne działania dotyczące tego podatku podejmowane były w aurze jego … „naprawy” lub „cywilizowania”, o czym zapewniali nas szczególnie wiarygodni eksperci z firm zajmujących na co dzień się obsługą unikania opodatkowania. Żyjemy w przysłowiowym domu wariatów, więc nie ma się czemu dziwić.

REKLAMA

Autopromocja

 Chcąc po latach przyzwolenia dla zła oraz negowania istnienia kosztownych patologii w tym podatku odpowiedzieć na pytanie o przyczyny fenomenu formy oraz skali strat, należy oczywiście wskazać podmiot, który odegrał tu kluczową rolę. Z oczywistych względów było to Ministerstwo Finansów oraz poszczególni ministrowie finansów i wiceministrowie zajmujący się tym podatkiem – najważniejsi dla przyszłej komisji śledczej Sejmu świadkowie w tej sprawie. Zaczynając śledztwo od tych osób można dotrzeć również do sprawców naszej biedy oraz beneficjentów patologii: straty budżetu państwa (brak dochodów i nienależne zwroty) były jednocześnie czyjąś korzyścią, a idzie tu co rok  o dziesiątki miliardów złotych.

Sądzę, że komisja śledcza powinna zbadać następujące wątki dotyczące przyczyn tego zjawiska:

  1. kto uczestniczył w lobbingu dotyczącym tego podatku, a przede wszystkim czy działania lobbystów przyczyniły się do powstania „przepisów optymalizacyjnych”, pozwalających na unikanie opodatkowania lub uzyskiwanie zwrotów,
  2. kto z funkcjonariuszy publicznych kontaktował się z biznesem podatkowym, który zapewniał swoim zleceniodawcom „korzyści podatkowe” w postaci uchwalenia odpowiednich przepisów, wydania korzystnych dla nich urzędowych interpretacji, czy też otworzenia „parasola ochronnego” nad konkretnymi firmami, aby nikt się ich „nie czepiał” oraz jaki był cel i przedmiot tych spotkań,
  3. jakie kwoty wynagrodzeń uzyskali uczestnicy działań lobbingowych dotyczących tego podatku; nie jest tajemnicą, że największą wartość miała pomoc w załatwieniu objęcia określonych towarów lub grupy towarów przywilejem tzw. odwrotnego obciążenia (załącznik nr 11 do ustawy o VAT),
  4. czy resort finansów płacił za usługi biznesowi podatkowemu (wiadomo, że płacił): usługi te świadczono w sytuacji oczywistego konfliktu interesów tych podmiotów, a mogły one przyczynić się do patologizacji tego podatku,
  5. kto pisał konkretne projekty przepisów ustawy o VAT, które stały się przyczyną utraty dochodów budżetowych, czy powstawały one w resorcie lub poza nim; przepisy te są znane (można przeczytać je w Dzienniku Ustaw) – idzie tylko o poznanie rzeczywistych autorów tych rozwiązań. Przykładowo w latach 2011-2013 faktycznie wyłączono z opodatkowania, jednocześnie dając prawo do uzyskiwania nieograniczonych zwrotów, wszystkie zagraniczne podmioty, które sprzedawały na rynku krajowym towary działającym wyłącznie na podstawie rejestracji w urzędzie skarbowym (brak siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności). Była to luka, która stworzyła również wrogą konkurencję dla krajowych podmiotów, które musiały oferować towary z kwotą podatku. Masowa sprzedaż towarów bez podatku dzięki tej luce służyła później jako argument za wprowadzeniem tzw. odwrotnego obciążenia na inne towary w 2013 roku, czyli kolejnego przywileju rujnującego dochody budżetowe,
  6. jaka była rola miękkiego wpływu np. „społecznych doradców” i think tanków zajmujących się podatkami, które cyklicznie gościły wyższych (i niższych) funkcjonariuszy publicznych administrujących podatkiem; podmioty te z reguły nie ukrywały swoich związków z zagranicznym biznesem podatkowym,
  7. czy osoby, które zajmowały się jako funkcjonariusze publiczni tym podatkiem, nie przeszły do pracy w tych firmach, które są beneficjentami patologii legislacyjnych,
  8. w jaki sposób powstały plany kontroli podatkowych, które dziwnym trafem omijały podmioty będące ważnymi beneficjentami luk w VAT.

Powyższe pytania dotyczą sfer realnie istniejących w każdym państwie demokratycznym, które nie muszą skutkować patologizacją prawa i całej sfery publicznej. Ale skala zła i jego koszt były zbyt duże aby poniechać sprawdzenia osób trzecich wpływu na kształt tego podatku, zwłaszcza że w tamtym czasie nie ukrywały one swoich „sukcesów”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dziś upowszechniona jest teza, że kierownictwo resortu finansów i urzędnicy zajmujący się tym podatkiem mieli bardzo ograniczoną wiedzę na ten temat (z zawodu byli politologami, inżynierami, nauczycielami), więc problem ich przerósł. Twierdzi się wręcz, że nie wiedzieli nic o patologiach i stratach, nie czytali projektów przepisów podatkowych („kto by to wszystko zrozumiał”?) Może to prawda, bo przecież byli „liberałami” (którzy przecież mają to „liberalne” podejście do wiedzy: podatki trzeba tylko „uprościć”, aby były dla wszystkich [?] zrozumiałe).

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Kończąc pozwolę sobie zasugerować komisji (jeśli powstanie), aby szybko podjęła pracę, a resort finansów raczej zamknął dziś drzwi przed tymi, którzy być może staną przed tą komisją. Bo oni wciąż są przyjmowani w tych samych gabinetach, ba, nawet wygłaszają referaty i uczestniczą w konferencjach organizowanych przez ten resort.

REKLAMA

Na koniec pragnę zacytować fragment listu Ministerstwa Finansów Sekretarza Stanu z dnia 25 września 2014 r. znak PT5/812/38/354/EKQ/14/RD83787, będącego odpowiedzią na raport Instytutu Studiów Podatkowych z 2014 roku dotyczący m.in. wyłudzeń tego podatku: „(…) Ustosunkowując się do wątku wyłudzeń podatku od towarów i usług w kontekście tworzonego prawa należy wskazać, iż – z jednej strony – podatek VAT stanowi podstawowe źródło krajowych wpływów budżetowych, z drugiej zaś jego konstrukcja bywa wykorzystywana do tworzenia mechanizmów prowadzących do nadużyć skutkujących uszczupleniami budżetowymi. Tym samym, w przypadku regulacji dotyczących podatku VAT wyjątkowo istotne jest, aby konstruowane przepisy zapewniały warunki efektywnego administrowania i kontrolowania systemu tego podatku, co z kolei ma przełożenie na szczegółowe unormowanie tej materii, a kolejne nowelizacje w tym zakresie są najczęściej konsekwencją „przenoszenia się” nieuczciwych podmiotów (działających przed zmianą otoczenia prawnego na rynkach, których ta zmiana dotyczyła) na obszary o podobnej specyfice”.

Tyle wówczas miało do powiedzenia na ten temat szefostwo tego resortu: czyli z tych choć pokrętnych wywodów można jednak wyciągnąć wniosek, że wiedziano o patologiach w tym podatku,  mimo że oficjalnie do 2015 roku negowano straty z budżetu państwa z tego tytułu.

Witold Modzelewski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowy KSeF 2026: Prof. W. Modzelewski: Dlaczego trzeba wywrócić do góry nogami obecny system fakturowania? Sprzeczności w kolejnej wersji nowelizacji ustawy o VAT

Obecny system fakturowania w bólach rodził się przed trzydziestu laty – dlaczego teraz trzeba go wywrócić do góry nogami, wprowadzając obowiązkowy model KSeF? Pyta prof. dr hab. Witold Modzelewski. I jednocześnie zauważa, że po uważnej lekturze kolejnej wersji przepisów dot. obowiązkowego KSeF, można dojść do wniosku, że oczywiste sprzeczności w nich zawarte uniemożliwiają ich legalne zastosowanie.

Obowiązki podatkowe pracowników transgranicznych - zasady, terminy, reguła 183 dni, rezydencja podatkowa

W dobie rosnącej mobilności zawodowej coraz więcej osób podejmuje zatrudnienie poza granicami swojego kraju. W niniejszym artykule omawiamy kluczowe zagadnienia dotyczące obowiązków podatkowych pracowników transgranicznych, którzy zdecydowali się podjąć zatrudnienie w Polsce.

Jaka inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Podatek od prezentu ślubnego - kiedy trzeba zapłacić. Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat wyjaśnia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat radzi jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

REKLAMA

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA