REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy każdy podatnik VAT musi – aby być podatnikiem – „samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą”?

Czy każdy podatnik VAT musi – aby być podatnikiem –  „samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą”?
Czy każdy podatnik VAT musi – aby być podatnikiem – „samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą”?

REKLAMA

REKLAMA

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego cechę samodzielności w prowadzeniu działalności gospodarczej muszą mieć podatnicy, których statuuje art. 15 ustawy o VAT, a cała reszta (czyli większość), o której mowa w art. 16 i 17, już nie.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Autopromocja

Pytanie zadane w tytule wydaje się przysłowiowym dzieleniem włosa na czworo, bez jakiegokolwiek znaczenia praktycznego. Otóż nie.

Jedna z firm doradczych obsługująca sektor samorządu terytorialnego, aby wyjść z jakichś kłopotów zawodowych, wymyśliła, że obsługiwane przez nią jednostki budżetowe (jako podatnicy) nie są i nigdy nie były podatnikami, bo są „niesamodzielne”.

Ku osłupieniu wszystkich pogląd ten zaakceptował w formie uchwały NSA w 2013 roku, a na jesieni sąd ten poszedł jeszcze dalej i uznał, że również samorządowe zakłady budżetowe są „samodzielne”, ale nie tak bardzo, aby mogły być podatnikami tego podatku. Po drodze TSUE odpowiedział negatywnie na pytanie prejudycjalne, czy „niesamodzielne jednostki budżetowe są podatnikami”: nie są, bo – jak twierdzi pytający – nie są „samodzielne”, choć Rzecznik Generalny w swojej opinii – w tej sprawie – powiedział wprost, że każde państwo członkowskie ustala ustrój podmiotowy sektora finansów publicznych dla potrzeb tego podatku jak chce. Po co więc było zadawać to pytanie?

Podatnik VAT - definicja

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nikt już niczego tu nie rozumie, a ministerstwo finansów w tempie ekspresowym smaży jakąś ustawę, która ma przymusowo (od dnia 1 marca 2016 r.) zlikwidować jako podatników wszystkie samorządowe jednostki i zakłady budżetowe i „scentralizować” na szczeblu gmin, miast, powiatów i województw rozliczenie VAT-u. Będzie to curiosum na skalę światową, dezorganizującą raz na zawsze rozliczenie tego podatku w naszym kraju, czyli obecny rząd zostanie wysadzony w powietrze w tak prosty sposób. Bo wszyscy znamy przedstawiany przez jego przeciwników scenariusz klęski: ma mu zabraknąć pieniędzy na jego „księżycowe pomysły” (np. 500 zł na każde dziecko). Te pieniądze muszą pochodzić z podatków, a zwłaszcza z „uszczelnienia VAT-u”: jeśli wejdzie w życie owa specustawa, która ma scentralizować rozliczanie tego podatku, to nie tylko wyeliminuje ona możliwość jego naprawy, lecz dokona jego wewnętrznej destrukcji, z której się on już nie podniesie. I sprawdzą się prorocze prognozy wybitnych ekonomistów, że „ten rząd doprowadzi system podatkowy do katastrofy”. I doprowadzi, bo mu się podsunie projekt ustawy, którym on sam popełni przysłowiowe seppuku.

Zadajmy więc pytanie, czy jesteśmy skazani na klęskę, czy musimy brnąć tą drogą i wierzyć, że tylko podmioty „samodzielnie prowadzące działalność gospodarczą” są podatnikami  tego podatku? Oczywiście nie, bo cały problem jest wymyślony przez biznes optymalizacyjny, który – jak wiemy – miał (i ma?) wielkie wpływy. Bo wystarczy przeczytać ustawę o VAT, aby odpowiedzieć na to pytanie i odpowiedź jest oczywiście negatywna: nie trzeba „samodzielnie prowadzić działalności gospodarczej” aby być podatnikiem. Ową cechę muszą mieć podatnicy, których statuuje art. 15 ustawy o VAT, a cała reszta (czyli większość), o której mowa w art. 16 i 17, już nie - wystarczy uważnie przeczytać co tam jest napisane. Ale nawet „podatnicy z piętnastki” (czyli art. 15 ust. 1) podlegają opodatkowaniu, gdy wykonują czynności całkowicie niesamodzielnie, bo przecież opodatkowane są:

  • usługi wykonywane z nakazu władzy i z mocy prawa,
  • wywłaszczenie, czyli przymusowe odebranie własności, a podatnikiem jest wywłaszczany.

Czy wykonując czynności przymusowe jesteśmy samodzielni? Nie gadajmy głupot.

Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 dla firm

Ale wróćmy do podatników z art. 17, bo tam są wszyscy: z tytułu tych czynności (importu towarów, importu usług, nabycia towarów od nierezydenta, krajowego odwrotnego obciążenia) podatnikiem jest każdy podmiot nabywający jako podatnik, a nie „podatnik prowadzący samodzielnie działalność gospodarczą”. Nie muszę nabywać jako „samodzielny podmiot”, a także nie muszą być w ogóle samodzielni. Bo nie. I słusznie. Bo to zupełnie nie jest potrzebne dla podmiotowości w tym podatku. Bo trzeba po prostu wiedzieć, że każdy (nawet podmiot nie prowadzący jakiejkolwiek działalności gospodarczej), czyli również konsument jest podatnikiem z tytułu importu towarów, tyle tylko , że w większości przypadków zwolnionym od podatku. Ale podatnikiem! Podobnie w przypadku innych czynności nabywczych: tu nie potrzeba żadnej „samodzielności” ani nawet związku z działalnością gospodarczą: podatnikiem jako importer usług jesteśmy gdy będziemy usługobiorcą (jako podatnik) nawet zupełnie niesamodzielny (np. jednostka wojskowa).

Idąc rozumowaniem NSA trzeba by uznać, że gminne jednostki i zakłady budżetowe nie są podatnikami z art. 15, ale przecież są podatnikami z art. 17 tej ustawy (bo są). Po co więc resort finansów centralizuje rozliczanie tego podatku, bo przecież w części dotyczącej wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów i krajowego odwrotnego obciążenia podatnikiem jest, był i będzie nabywca, czyli jednostka budżetowa? W tej części będzie to całkowicie sprzeczne z prawem UE.

O co więc tu chodzi? Idzie chyba o piętrzenie kłopotów i destrukcję tego podatku. Mam więc postulat do rządu: niech ktoś się zwróci do NSA o zbadanie tej sprawy w poszerzonym składzie, albo do Trybunału Konstytucyjnego lub inaczej zada pytanie do TSUE. Są ku temu podstawy.

Witold Modzelewski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Autopromocja

Instytut Studiów Podatkowych

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dziś rozpoczyna się dwudniowe posiedzenie RPP. Czy czeka nas zmiana stóp procentowych?

    Dziś rozpoczyna się dwudniowe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej. "RPP nie zmieni stóp procentowych na rozpoczynającym się dzisiaj grudniowym posiedzeniu" – powiedział ekonomista ING BSK Adam Anotniak. Jego zdaniem, pauza w obniżkach stóp potrwa co najmniej do marca.

    Zwrot akcyzy za paliwo rolnicze w 2024 roku - 1,46 zł za litr wykorzystanego oleju napędowego

    Zwrot akcyzy za paliwo rolnicze w 2024 roku. Rolnicy dostaną 1,46 zł zwrotu akcyzy od każdego litra wykorzystanego do produkcji rolnej oleju napędowego - przewiduje opublikowany projekt rozporządzenia Rady Ministrów w tej sprawie.

    Regionalna pomoc inwestycyjna będzie mogła być udzielana do końca 2026 r.

    Do końca 2026 r. będzie można udzielać regionalnej pomocy inwestycyjnej, polegającej na zwolnieniu z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportu – wynika opisu projektu rozporządzenia Ministerstwa Finansów, który właśnie został opublikowany w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

    Wyłudzenia VAT na ponad 223 mln zł. Grupa przestępcza fałszowała zużyty olej kuchenny

    Wyłudzenia VAT. Tymczasowy areszt dla 15 osób i blokada ponad 26 mln złotych na rachunkach bankowych spółek i osób fizycznych - to efekt śledztwa w sprawie wyłudzeń podatku VAT. Rozbita grupa przestępcza fałszowała zużyty olej kuchenny.

    Kwota wolna od podatku 60 tys. zł. Najwcześniej w 2025 roku

    Kwota wolna od podatku w wysokości 60 tys. zł. "Jasno zostało powiedziane w jednej z naszych tez, że wprowadzamy kwotę wolną od podatku 60 tys. zł. Wiadomo, że w 2024 roku tego nie zrobimy. Mamy na to cztery lata i na pewno będzie to wprowadzone" - powiedział poseł KO Artur Łącki.

    Tabela kursów średnich NBP z 4 grudnia 2023 roku - nr 234/A/NBP/2023

    Tabela kursów średnich NBP waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona 4 grudnia 2023 roku - NBP nr 234/A/NBP/2023. Kurs euro to 4,3337 zł.

    NBP: 140 mld zł zagranicznych inwestycji bezpośrednich

    Napływ kapitału z tytułu zagranicznych inwestycji bezpośrednich do Polski w 2022 r. wyniósł 140,3 mld zł, w porównaniu z 2021 r. ich wielkość wzrosła o blisko jedną czwartą - poinformował NBP w raporcie.

    Jak można przestać być wspólnikiem spółki osobowej? Czym różni się wystąpienie ze spółki od sprzedaży ogółu praw i obowiązków?

    Czasem trzeba rozstać się ze spółką osobową (np. ze spółką jawną). Na czym polega i jakie skutki prawne wywołuje wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika? Czym różni się to od sprzedaży ogółu praw i obowiązków wspólnika?

    Wystąpienie wspólnika ze spółki osobowej. Jak przebiegają rozliczenia?

    Jak kwestię rozliczenia wspólnika występującego ze spółki osobowej regulują przepisy kodeksu spółek handlowych? Jak te przepisy zastosować w praktyce? Dlaczego czasem warto rozliczyć się z występującym wspólnikiem inaczej niż wskazuje ksh?

    Co daje fundacja rodzinna? Jaką działalność może prowadzić?

    Długoterminowa integralność majątku firmy rodzinnej to główna korzyść z założenia fundacji rodzinnej wskazana przez uczestników webinaru „Jak z sukcesem przekazać firmę następcom? Fundacja rodzinna jako nowe rozwiązanie dla przedsiębiorców”, który odbył się w ramach cyklu #idearozwojubiznesu, organizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT).

    REKLAMA