VAT przy likwidacji spółki cywilnej - rozliczenia

Likwidacja spółki cywilnej. Czy trzeba opodatkować VAT niesprzedane towary, od których odliczono podatek?

Wstępnym problemem pojawiającym się przy likwidacji spółki cywilnej jest zagadnienie, czy opodatkować niesprzedane towary, od których odliczono podatek VAT. Na powyższe odpowiada art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT), zgodnie z którym w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej podatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów. Dniem powstania obowiązku podatkowego będzie dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, przykładowo będzie to więc dzień zaprzestania sprzedaży lub dzień rozwiązania spółki cywilnej (art. 14 ust. 6 ustawy o VAT).

Autopromocja

W ramach powyższego, warto wspomnieć, iż na gruncie ustawy o VAT spółka cywilna jest traktowana jako „jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej". Tym samym to spółka cywilna jest podatnikiem VAT, a nie jej wspólnicy.

Ważne!
Jednak, opodatkowaniu podlegają wyłącznie towary, w stosunku do których przysługiwało prawo o obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 14 ust. 4 ustawy o VAT). Należy więc pamiętać, iż nie dojdzie do opodatkowania, m.in. gdy przedsiębiorca był zwolniony z podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 3 ustawy o VAT, tj. korzystał ze zwolnienia podmiotowego.

Likwidacja spółki cywilnej. Spis z natury (remanent)

Ponadto, zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy o VAT wspólnicy rozwiązujący spółkę cywilną - niezależnie od tego czy korzystają ze zwolnienia podmiotowego - są zobowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki. Dodatkowo podatnicy są obowiązani złożyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości towarów i o kwocie podatku należnego, nie później niż w dniu złożenia deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

Spis z natury powinien zawierać informacje o:

• nazwie towaru
• ilości towaru
• cenie nabycia towarów lub towarów podobnych lub koszcie wytworzenia – gdy nie ma ceny nabycia
• stawce podatku VAT obowiązującej dla danego towaru
• kwocie podatku

Opodatkowanie VAT towarów podlegających spisowi z natury

Podstawą opodatkowania jest wartość towarów podlegających spisowi z natury, ustalona zgodnie ceną nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie tej dostawy towarów (art. 14 ust. 8 w zw. z art. 29a ust. 2 ustawy o VAT).

Natomiast za podstawę opodatkowania powinna posłużyć aktualna wartość rynkową netto towarów. Na potwierdzenie powyższego warto przywołać wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 16 czerwca 2016 r., sygn.: C-229/15, w którym orzeczono, iż:
„Podstawą opodatkowania czynności w wypadku zaprzestania działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu jest wartość tych towarów w chwili tego zaprzestania, która uwzględnia zatem zmiany wartości rzeczonych towarów między ich nabyciem a wskazanym zaprzestaniem działalności (zob. w szczególności wyrok z dnia 8 maja 2013 r., Marinow, C-142/12, EU:C:2013:292, pkt 33). Dla osiągnięcia celu art. 18 lit. c) dyrektywy VAT, który polega na uniknięciu tego, żeby składniki majątkowe dające prawo do odliczenia podatku VAT nie zostały przedmiotem nieopodatkowanej ostatecznej konsumpcji w następstwie zaprzestania działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, oraz na wyeliminowaniu wszelkich nierówności w zakresie podatku VAT pomiędzy konsumentami, którzy nabyli swoje towary od innego podatnika, a tymi, którzy nabyli towary w ramach działalności swego przedsiębiorstwa, do opodatkowania wymaganego na mocy art. 18 lit. c) dyrektywy VAT powinno dojść, jak zauważyła rzecznik generalna w pkt 34 opinii, o ile towar dający prawo do odliczenia podatku VAT zachował wartość końcową w dniu zaprzestania działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, niezależnie od okresu pomiędzy nabyciem rzeczonego towaru a datą zaprzestania owej działalności.”

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

Dostawa towarów dokonywana przez byłych wspólników spółki cywilnej, której przedmiotem są towary objęte spisem z natury, podlega zwolnieniu od podatku przez okres 12 miesięcy od dnia zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, pod warunkiem, że podatnik rozliczył podatek od towarów objętych spisem z natury (art. 14 ust 7 ustawy o VAT). Oznacza to, że były wspólnik będzie mógł przez rok sprzedać towary z likwidowanej Spółki bez obaw o wystąpienie obowiązku podatkowego.

Informacja o zaprzestaniu czynności opodatkowanych VAT (VAT-Z)

Podatnik powinien pamiętać, aby poinformować organy skarbowe o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług VAT. Służy do tego formularz VAT-Z, termin do jego złożenia wynosi 7 dni od zaprzestania wykonywania działalności opodatkowanej. Powyższy termin wynika z art. 96 ust. 12 ustawy o VAT, w myśl którego, jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym ulegną zmianie, podatnik jest obowiązany zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana.

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

Dominik Świercz, Konsultant podatkowy w TAXEO Komorniczak i Wspólnicy Sp.k.