REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

PESEL zamiast NIP. Nowe zasady podawania danych identyfikacyjnych osób ubezpieczonych i podatników

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Od 1 września 2011 r. zmieniły się zasady podawania danych osób ubezpieczonych we wszystkich dokumentach związanych z ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym. Obecnie nie należy podawać numeru NIP ubezpieczonego. Ponadto podatnicy będący osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej lub niebędący zarejestrowanymi podatnikami VAT będą posługiwać się tylko numerem PESEL, a nie jak dotychczas NIP.

SPIS TREŚCI




Od 1 września 2011 r. w dokumentach ubezpieczeniowych nie należy podawać numeru NIP

W praktyce oznacza to, że w przypadku ubezpieczonego (zarówno obywatela polskiego, jak i cudzoziemca), który ma nadany numer PESEL, należy podawać:

REKLAMA

• w dokumentach zgłoszeniowych – imię i nazwisko, numer PESEL i datę urodzenia,

• w imiennych raportach miesięcznych – imię i nazwisko oraz numer PESEL.

PRZYKŁAD

REKLAMA

Płatnik składek dokonuje zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego nowego pracownika zatrudnionego od 5 września 2011 r. Zgłoszenie ZUS ZUA płatnik złożył 9 września 2011 r. W bloku danych identyfikacyjnych ubezpieczonego płatnik powinien podać: numer PESEL, nazwisko i pierwsze imię oraz datę urodzenia zgłaszanego pracownika. Ten sam zestaw danych identyfikacyjnych płatnik jest zobowiązany podawać we wszystkich dokumentach zgłoszeniowych składanych za tę osobę. Natomiast w imiennych raportach miesięcznych należy podawać imię i nazwisko oraz numer PESEL.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku cudzoziemców, którzy nie uzyskali numeru PESEL, w dokumentach zgłoszeniowych podajemy imię i nazwisko, numer paszportu (lub innego dokumentu tożsamości obywatela Unii Europejskiej) oraz datę urodzenia, a w imiennych raportach miesięcznych – imię i nazwisko oraz numer paszportu.

PRZYKŁAD

Płatnik składek podpisał 5 września 2011 r. umowę zlecenia z cudzoziemcem. Zgłoszenie ZUS ZUA płatnik złożył 7 września 2011 r. Cudzoziemiec nie posiada numeru PESEL. W bloku danych identyfikacyjnych ubezpieczonego płatnik jest zobowiązany podać: numer paszportu, nazwisko i imię pierwsze oraz datę urodzenia zgłaszanego zleceniobiorcy. Ten sam zestaw danych identyfikacyjnych płatnik jest zobowiązany podawać we wszystkich dokumentach zgłoszeniowych składanych za tę osobę, a w imiennych raportach miesięcznych imię i nazwisko oraz numer paszportu.

WAŻNE!

Zgłoszenie do ubezpieczeń osoby będącej obywatelem Polski musi bezwzględnie zawierać poprawny numer PESEL.

REKLAMA

Do końca grudnia 2011 r. obowiązuje przepis, zgodnie z którym osoba fizyczna będąca obywatelem polskim ma nadawany numer PESEL w momencie zameldowania na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące. Numer PESEL jest nadawany również obywatelom polskim i cudzoziemcom, którzy podlegają na terytorium Polski ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu. Zatem płatnik składek jest zobowiązany do wystąpienia o nadanie takiego numeru i posługiwanie się nim w sprawach ubezpieczeniowych.

Od 1 stycznia 2012 r. zasady i tryb nadawania numeru PESEL będzie regulować ustawa z 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, w której nie jest przewidziany tryb nadawania numeru PESEL na wniosek płatnika składek.

Ubezpieczony zgłoszony przed 1 września 2011 r. tylko z numerem NIP

Jeżeli w okresie przed 1 września 2011 r. płatnik zgłosił ubezpieczonego do ZUS wyłącznie z identyfikatorem numerycznym NIP (bez numeru PESEL oraz serii i numeru paszportu, co może dotyczyć ubezpieczonych cudzoziemców), będzie musiał przekazać do ZUS zgłoszenie zmiany danych identyfikacyjnych ubezpieczonego na formularzu ZUS ZIUA. W dokumencie ZUS ZIUA w bloku dotyczącym poprzednich danych identyfikacyjnych ubezpieczonego należy wykazać dotychczasowe dane, z jakimi został on zgłoszony do ubezpieczeń, natomiast w bloku dotyczącym aktualnych danych identyfikacyjnych należy podać nazwisko i pierwsze imię, datę urodzenia oraz numer PESEL lub serię i numer paszportu. Zmiana danych identyfikacyjnych powinna zostać dokonana przed złożeniem dokumentów rozliczeniowych za sierpień 2011 r. (czyli we wrześniu 2011 r.), tak aby w imiennym raporcie miesięcznym za ubezpieczonego, składanym po 31 sierpnia 2011 r., podany został poprawny zestaw danych ubezpieczonego.

PRZYKŁAD

Cudzoziemiec posiadający numer NIP został w 2010 r. zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Płatnik składek w zgłoszeniu ZUS ZUA podał imię i nazwisko, numer NIP i datę urodzenia. Przed złożeniem dokumentacji rozliczeniowej za sierpień 2011 r., płatnik składek powinien złożyć dokument ZUS ZIUA. Najlepiej, aby zrobił to co najmniej tydzień przed złożeniem dokumentów rozliczeniowych, gdyż zmiana danych identyfikacyjnych w systemie informatycznym ZUS, ze względu na uwarunkowania techniczne, następuje w ciągu kilku dni. W bloku poprzednich danych identyfikacyjnych powinien wpisać dane cudzoziemca, takie jak na zgłoszeniu. Natomiast w bloku aktualnych danych identyfikacyjnych powinien podać imię i nazwisko, numer PESEL (jeśli cudzoziemiec go uzyskał) lub numer paszportu oraz datę urodzenia.


Ubezpieczony zgłoszony przed 1 września 2011 r. z numerami PESEL i NIP

W przypadku ubezpieczonych, którzy dotychczas byli zgłoszeni z numerem PESEL i numerem NIP, nie ma potrzeby dokonywania zmiany danych identyfikacyjnych. Jednak wszelkie zmiany i korekty dokumentów zgłoszeniowych oraz wyrejestrowanie ubezpieczonego składane po 31 sierpnia 2011 r. powinny zawierać wyłącznie numer PESEL.

PRZYKŁAD

Pracownik był zgłoszony do ubezpieczeń w 2010 r., a w dokumencie ZUS ZUA podano imię i nazwisko, numer PESEL, numer NIP oraz numer dowodu osobistego, a także datę urodzenia ubezpieczonego. Umowa o pracę została rozwiązana 2 września 2011 r. W dokumencie ZUS ZWUA w bloku danych identyfikacyjnych osoby wyrejestrowywanej z ubezpieczeń płatnik powinien podać imię i nazwisko pracownika, numer PESEL oraz datę urodzenia.

Ubezpieczony zgłoszony przed 1 września 2011 r. z NIP i numerem paszportu

W przypadku ubezpieczonych, którzy dotychczas byli zgłoszeni z numerem NIP i numerem paszportu, nie ma potrzeby dokonywania zmiany danych identyfikacyjnych. Jednak wszelkie zmiany i korekty dokumentów zgłoszeniowych oraz wyrejestrowanie ubezpieczonego składane po 31 sierpnia 2011 r. powinny zawierać wyłącznie numer paszportu.

Zmiana w Płatniku

W programie Płatnik należy manualnie dokonać zmian w kartotekach ubezpieczonych, tak aby pozostały w nich prawidłowe zestawy danych identyfikacyjnych. Jeśli taka zmiana nie zostanie dokonana, to do wszystkich dokumentów zgłoszeniowych nadal będą pobierane nadmiarowe identyfikatory (numer NIP i numer dowodu osobistego), jeśli są wpisane do kartoteki ubezpieczonego. Ponadto do imiennych raportów miesięcznych dla cudzoziemców pobrany zostanie numer NIP zamiast numeru paszportu.

WAŻNE!

Zmiany w danych identyfikacyjnych koniecznie trzeba dokonać również w użytkowanym programie Płatnik, w kartotece ubezpieczonego.

Ubezpieczeni rozliczający się wyłącznie za pomocą ZUS DRA

Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają wszystkie podmioty będące płatnikami składek ubezpieczeniowych (art. 2 ust. 3 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników). Oznacza to, że w dalszym ciągu w dokumentach ubezpieczeniowych przekazywanych do ZUS, w bloku danych identyfikacyjnych dotyczących płatnika składek, powinien być podawany numer NIP. Jednocześnie osoby te, jako ubezpieczeni, powinny podawać wyłącznie PESEL lub numer paszportu.

W celu prawidłowych rozliczeń konieczne jest jednak zachowanie wspólnego identyfikatora dla osoby występującej jednocześnie w roli płatnika i ubezpieczonego. W deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA składanej po 31 sierpnia 2011 r. w bloku danych identyfikacyjnych płatnika składek należy więc dodatkowo podawać identyfikator numeryczny (PESEL lub numer paszportu), który został wskazany w zgłoszeniu tej osoby do ubezpieczeń.

PRZYKŁAD

Piotr N. 5 września 2011 r. zgłosił rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w CEIDG, podając identyfikatory numeryczne – PESEL, NIP, REGON. Zgłaszając siebie do ubezpieczeń, w zgłoszeniu ZUS ZUA w bloku danych identyfikacyjnych osoby zgłaszanej do ubezpieczeń płatnik, zgodnie z nowymi zasadami, podał jedynie numer PESEL. Składając w październiku 2011 r. deklarację rozliczeniową ZUS DRA za wrzesień 2011 r. powinien koniecznie w bloku danych identyfikacyjnych płatnika wskazać identyfikatory numeryczne PESEL, NIP i REGON.

Ujednolicenie danych płatnika

W przypadku gdy w danych identyfikacyjnych płatnika jako identyfikatory zostały podane numery NIP i REGON, a w danych identyfikacyjnych tego płatnika, jako osoby ubezpieczonej – identyfikatory numeryczne NIP i PESEL, należy przed przekazaniem deklaracji rozliczeniowej złożyć w ZUS formularz ZUS ZIPA (zgłoszenie zmiany danych identyfikacyjnych płatnika składek).

W formularzu ZUS ZIPA, w bloku III „Aktualne dane identyfikacyjne płatnika składek” należy oprócz dotychczasowych danych podać dodatkowo numer PESEL. W deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA (począwszy od składanej we wrześniu 2011 r. deklaracji rozliczeniowej za sierpień 2011 r.) płatnik powinien wykazać w bloku danych identyfikacyjnych płatnika identyfikatory numeryczne NIP, REGON i PESEL.


PESEL – jedynym identyfikatorem podatkowym

Od 1 września br. identyfikatorem podatkowym, obok NIP, jest numer PESEL, który podatnicy (pracownicy/zleceniobiorcy) mają obowiązek podawać na żądanie m.in. płatników. Płatnicy są natomiast zobowiązani podawać numer PESEL organom podatkowym na dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych, do których poboru są zobowiązane organy podatkowe lub celne.

Od 1 stycznia 2012 r. zostanie zniesiony numer identyfikacji podatkowej (NIP) nadany osobom fizycznym objętym rejestrem PESEL, nieprowadzącym działalności gospodarczej lub niebędącym zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług. Od tego dnia jedynym identyfikatorem podatkowym tych osób będzie numer PESEL. A zatem wówczas straci ważność NIP pracowników jako osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Natomiast NIP nadany płatnikowi na podstawie dotychczasowych przepisów nadal pozostaje ważny.

Bez obowiązku pośredniczenia w uzyskaniu NIP

Od 1 stycznia 2012 r. płatnicy nie dokonują zgłoszenia identyfikacyjnego osób nieposiadających NIP. Uchylenie przepisu, który nakładał taki obowiązek (art. 8 ustawy o o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników), jest związane z terminem wprowadzania rozwiązań w zakresie uzyskiwania danych ewidencyjnych z rejestru PESEL. W warunkach uzyskiwania danych z rejestru PESEL i stosowania numeru PESEL do celów podatkowych jako identyfikatora podatkowego, obowiązki płatników w tym zakresie staną się bezprzedmiotowe.

Natomiast na podstawie przepisów obowiązujących do 31 grudnia 2011 r. podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych dokonują zgłoszenia identyfikacyjnego za pośrednictwem płatnika, który:

• pobiera zaliczki miesięczne, dokonując zmniejszenia kwot pobieranych zaliczek lub

• dokonuje rocznego rozliczenia podatku, a nie dokonywał zmniejszenia kwot zaliczek, lub

• pobiera zaliczkę wyłącznie od dochodu z tytułu umowy o dzieło lub umowy zlecenia.

Płatnik nie ma obowiązku zgłoszenia identyfikacyjnego, jeżeli podatnik sam wystąpił o numer NIP. Zatem do czasu wejścia w życie nowych przepisów płatnik będzie miał nadal obowiązek pośredniczyć w zakresie uzyskania NIP dla nowo zatrudnianych pracowników i zleceniobiorców (wykonawców) nieposiadających tego numeru.

Od 1 września br. odstąpiono od wydawania decyzji administracyjnej w sprawie nadania NIP. Decyzję w tym zakresie zastąpiło potwierdzenie nadania NIP wydawane przez naczelnika urzędu skarbowego.

NIP tylko wtedy, gdy taki wymóg wynika z przepisu prawa

W okresie od 1 września do 31 grudnia 2011 r. osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej i niebędące zarejestrowanymi podatnikami VAT nie muszą wykazywać NIP na składanych przez siebie formularzach. Nie dotyczy to jednak płatników. Zatem składając w tym okresie formularze dotyczące tych osób płatnicy mogą żądać przedstawienia NIP, jeżeli taki wymóg wynika z przepisu prawa.

Wymagana aktualizacja danych

Od 1 stycznia 2012 r. do aktualizacji danych zawartych w zgłoszeniu identyfikacyjnym, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych, zobowiązani są podatnicy VAT lub podatku akcyzowego i podatnicy (z wyłączeniem jak wyżej) oraz płatnicy podatków podlegający obowiązkowi ewidencyjnemu, a także płatnicy składek ubezpieczeniowych, niepodlegający obowiązkowi ewidencyjnemu jako podatnicy ani jako płatnicy podatków. Ponadto w przypadku zmiany adresu miejsca zamieszkania przez podatnika będącego osobą fizyczną objętą rejestrem PESEL nieprowadzącą działalności gospodarczej lub niebędącą zarejestrowanym podatnikiem VAT, za dokonanie aktualizacji uznaje się podanie przez tego podatnika aktualnego adresu miejsca zamieszkania w składanej deklaracji lub w innym dokumencie związanym z obowiązkiem podatkowym.


Podstawa prawna:
• ustawa z 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 171, poz. 1016),

• art. 2 ust. 3 ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz.U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.),

• art. 31a ustawy z 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 ze zm.).


Joanna Goliniewska

specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych

Krzysztof Rustecki

ekspert w zakresie prawa podatkowego i rozliczenia pracowników

źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktura elektroniczna w rozumieniu art. 106nda ustawy o VAT nie jest fakturą ustrukturyzowaną. Prof. W. Modzelewski: wewnętrznie sprzeczne nowe przepisy ustawy o VAT trzeba zmienić

Profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych zwraca uwagę na wewnętrzną sprzeczność niedawno uchwalonych nowych przepisów ustawy o VAT dot. nowego rodzaju faktury elektronicznej, która będzie mogła skutecznie zastąpić obowiązkowo wystawianą fakturę ustrukturyzowaną.

Czy pożyczka dla podmiotu powiązanego to ukryty zysk? Spór o interpretację przepisów estońskiego CIT

Kwestia opodatkowania pożyczek udzielanych przez spółki rozliczające się estońskim CIT na rzecz podmiotów powiązanych budzi wątpliwości interpretacyjne. Ostateczne stanowisko w tej sprawie może przesądzić o kształcie stosowania estońskiego CIT w praktyce.

Podatek od smartfonów i komputerów? FWG ostrzega przed nową opłatą

Resort kultury planuje opłatę reprograficzną na telefony, komputery i telewizory. Fundacja Wolności Gospodarczej ostrzega, że podwyżki cen uderzą w konsumentów i polskie firmy, a regulacja jest nieadekwatna w erze streamingu i nowoczesnej cyfryzacji.

Rewolucja w dopłatach dla rolników: Rząd szykuje ustawę o aktywnym rolniku – koniec wsparcia dla fikcyjnych gospodarstw

Rząd przygotowuje rewolucyjne zmiany w dopłatach unijnych. Nowy projekt ustawy o rolnikach aktywnych zawodowo ma wyeliminować fikcyjne gospodarstwa i sprawić, że pieniądze z Wspólnej Polityki Rolnej trafią wyłącznie do osób faktycznie prowadzących działalność rolniczą.

REKLAMA

Zmiana rozporządzenia w sprawie zgłoszeń INTRASTAT. Nowa wersja instrukcji wypełniania i przesyłania zgłoszeń Ministerstwa Finansów

Departament Ceł Ministerstwa Finansów poinformował o wejściu w życie rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zgłoszeń INTRASTAT. Ponadto Ministerstwo opublikowało nową wersję Instrukcji wypełniania i przesyłania zgłoszeń INTRASTAT.

Deklaracje PDS do 31 maja 2026 r. na dotychczasowych zasadach. Nowe wytyczne Komisji Europejskiej dot. systemów ICS2 o NCTS Faza 6

Departament Ceł Ministerstwa Finansów poinformował w komunikacie, w związku ze zbliżającym się obowiązkiem stosowania w Unii Europejskiej systemu ICS2 przez przewoźników drogowych oraz kolejowych, że Komisja Europejska wydała nowe wytyczne w zakresie stosowania systemu ICS2 oraz NCTS2.

Można legalnie płacić niższe podatki i nie bać się fiskusa. Doradca podatkowy daje kilka przykładów optymalizacji podatkowej

Podatnicy stale poszukują skutecznych i zgodnych z przepisami prawa sposobów na zmniejszenie swoich zobowiązań wobec fiskusa. Wiele osób i firm nie jest jednak pewnych, z których ulg i odliczeń podatkowych mogą skorzystać oraz które rozwiązania są dla nich najbardziej opłacalne. Prezentujemy najpopularniejsze metody na obniżenie wysokości danin publicznych, pomagając zrozumieć, jakie działania warto podjąć, by płacić niższe podatki.

Pewność taryfowa w handlu międzynarodowym – rola wiążących informacji taryfowych (WIT)

Wiążąca informacja taryfowa (WIT) to instytucja, która może zadecydować o przewidywalności kosztów importu i eksportu towarów w Unii Europejskiej. Choć jej zakres jest ściśle ograniczony, dla przedsiębiorcy oznacza gwarancję, że określony towar zostanie zaklasyfikowany według wskazanej pozycji taryfowej, a wysokość należności celnych będzie znana z wyprzedzeniem. W praktyce WIT to połączenie prawnej pewności i praktycznego ułatwienia w codziennym handlu transgranicznym.

REKLAMA

Między niedopatrzeniem a przemytem. Dlaczego firmy spedycyjne nie wypełniają swoich obowiązków?

W dobie sankcji, wojny za granicą i zaostrzonego nadzoru eksportu, firmy spedycyjne nie mogą działać automatycznie. Brak weryfikacji dokumentów, analizy zleceń czy ryzyk sankcyjnych może prowadzić do współodpowiedzialności prawnej, utraty licencji i długofalowych strat reputacyjnych.

Ministerstwo Finansów przedłuża termin zapłaty podatku od niezrealizowanych zysków – jest już nowy projekt rozporządzenia!

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, który wydłuża termin zapłaty podatku od niezrealizowanych zysków o 2 lata – do końca 2027 r. Zmiana jest korzystna dla podatników i ma na celu zapewnienie, że podatek zostanie zapłacony dopiero wtedy, gdy faktycznie dojdzie do zbycia majątku lub jego utraty.

REKLAMA