REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czek gotówkowy i rozrachunkowy w obrocie gospodarczym

REKLAMA

Rozrachunki: Mimo że po wprowadzeniu pieniądza elektronicznego znaczenie czeków zmalało, nadal są one stosowane w obrocie gospodarczym jako pewna forma płatności. W związku z tym warto wiedzieć, jakie są rodzaje czeków w obrocie, czym się charakteryzują i jak z nimi postępować, by nie narazić się na szkodę.
Praktycznie każdy z nas miał kiedyś do czynienia z czekiem. Jeśli nawet nie jesteśmy posiadaczami konta bankowego z wydaną do niego książeczką czekową, to jest wielce prawdopodobne, że kiedyś otrzymamy czek jako formę zapłaty. Czy zatem warto decydować się na przyjęcie czeku, czy jednak lepiej poprosić o wypłatę w gotówce lub przelew na rachunek bankowy?
Czek jest papierem wartościowym. Zawiera on skierowane do banku, bezwarunkowe polecenie wypłaty określonej sumy pieniężnej osobie wymienionej na czeku lub okazicielowi (czyli każdorazowemu posiadaczowi czeku). Wypłata pieniędzy następuję z rachunku bankowego wystawcy czeku. Aby można było posługiwać się czekami, trzeba zatem najpierw założyć odpowiednie konto w banku.
Zasady stosowania czeków, ich formy i treść reguluje ustawa z 28 kwietnia 1936 r. – Prawo czekowe oraz ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe.
W obrocie występują przede wszystkim dwa rodzaje czeków: gotówkowe i rozrachunkowe.
Zgodnie z art. 63b ust. 1 ustawy – Prawo bankowe czek gotówkowy stanowi dyspozycję wystawcy czeku udzieloną trasatowi obciążenia jego rachunku kwotą, na którą czek został wystawiony, oraz wypłaty tej kwoty okazicielowi czeku lub osobie wskazanej na czeku. Czek gotówkowy może być przedstawiony do zapłaty bezpośrednio u trasata albo w innym banku.
Czek rozrachunkowy natomiast (art. 63e ust. 1 ustawy – Prawo bankowe) stanowi dyspozycję wystawcy czeku udzieloną trasatowi do obciążenia jego rachunku kwotą, na którą czek został wystawiony, oraz uznania tą kwotą rachunku posiadacza czeku. Na wniosek wystawcy czeku bank może potwierdzić czek rozrachunkowy, rezerwując jednocześnie na rachunku wystawcy odpowiedni fundusz na pokrycie czeku.
Jak widać, z obrotem czekami jest związanych kilka „fachowych” pojęć. Wystawca to osoba fizyczna lub prawna, która wystawiła czek. Trasat to bank, który jest zobligowany do zapłaty kwoty wymienionej na czeku. Natomiast remitent to osoba, na którą czek został wystawiony.
Uczestnicząc w obrocie czekowym warto pamiętać o kilku ważnych sprawach. Po pierwsze, otrzymując czek warto się upewnić, czy podpis wystawcy czeku jest zgodny z kartą wzoru podpisów złożoną w banku. W przypadku niezgodności bank może odmówić realizacji czeku. Po drugie, otrzymując czek gotówkowy firmowy należy spytać jego wystawcę, gdzie znajduje się oddział banku firmy, ponieważ tylko w tym oddziale będzie można zrealizować czek (przykład). Ta zasada nie obowiązuje w przypadku otrzymania czeku potwierdzonego, który można zrealizować w innym banku.
Przykład
Firma X z Gdańska otrzymała czek wystawiony przez prezesa firmy Y (odbiorcy towarów z Torunia). Czek ten nie był potwierdzony. Okazało się, że aby zrealizować czek, przedstawiciel firmy X będzie musiał jechać aż do Torunia, gdyż tam znajduje się odział banku firmy Y.
Wystawiony czek musi mieć odpowiednią treść i musi zawierać określone elementy. Kwestię tę reguluje art. 1 ustawy – Prawo czekowe.
Zgodnie z tym przepisem czek musi zawierać:
• nazwę „czek” w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono,
• polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej,
• nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata),
• oznaczenie miejsca płatności,
• oznaczenie daty i miejsca wystawienia czeku,
• podpis wystawcy czeku.
Czek może także zawierać oznaczenie osoby uprawnionej do odbioru określonej kwoty (remitenta).
Czek, który nie zawiera wymaganych elementów lub posiada tylko podpis wystawcy, określa się mianem czeku in blanco. Czek taki służy głównie celom gwarancyjnym i budowaniu wzajemnego zaufania między kontrahentami. Należy mieć na uwadze, że z wystawieniem czeku in blanco wiąże się ryzyko. W momencie gdy trafi on w niepowołane ręce, może doprowadzić do „wyczyszczenia” konta wystawcy.
Inna ważna klasyfikacja czeków dzieli je na czeki:
imienne – na których znajduje się nazwisko (ewentualnie inne dane) osoby uprawnionej do odbioru pieniędzy,
na okaziciela – na tego typu czeku nie ma informacji, komu ma być wypłacona dana kwota; w tym przypadku istnieje ryzyko, że w przypadku zgubienia czeku ktoś niepowołany wypłaci z konta pieniądze,
na zlecenie – jest to czek imienny z dodaniem zastrzeżenia „na zlecenie”; czek taki jest przenoszony przez indos, na mocy którego uprawnienia do jego realizacji przechodzą na inną osobę.
Czek, wystawiony i płatny w tym samym kraju, powinien być przedstawiony do zapłaty w ciągu dziesięciu dni od daty wystawienia. Czek, wystawiony w innym kraju niż ten, w którym jest płatny, powinien być przedstawiony w ciągu bądź to dwudziestu, bądź to siedemdziesięciu dni, zależnie od tego, czy miejsce wystawienia i miejsce płatności znajdują się w tej samej czy w różnych częściach świata.
Aby była możliwość realizacji czeku, na rachunku bankowym, do którego czek jest wystawiony, musi być zapewniona odpowiednia wysokość środków pieniężnych. W przypadku gdy w momencie realizacji czeku przez remitenta nie będzie wystarczających środków na rachunku, odpowiedzialność cywilna i karna spoczywa nie na banku, lecz na wystawcy czeku. W takim przypadku remitent może wystąpić o uregulowanie należności do wystawcy, indosantów albo poręczycieli.
Łukasz Kusak
odpowiadamy na pytania:
www.infor.pl/pytaniasfk
Podstawy prawne
•  ustawa z 28 kwietnia 1936 r. – Prawo czekowe – Dz.U. Nr 37, poz. 283; ost.zm. Dz.U. z 1997 r. Nr 88, poz. 554
•  ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe – Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727


Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Finansowo-Księgowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    REKLAMA