VAT w pytaniach i odpowiedziach - relacja z dyżuru telefonicznego
REKLAMA
Jednym z problemów mających istotne znaczenie dla rozliczeń w zakresie podatku od towarów i usług jest rozliczanie refundacji otrzymywanych przez apteki przy wydawaniu leków refundowanych. W jaki sposób rozliczyć te refundacje?
VAT w aptekach – leki refundowane
Wielu klientów aptek korzysta z leków refundowanych, co oznacza, że płacą mniej za leki kupowane w aptekach. Różnica pomiędzy ceną płaconą przez klientów apteki a faktyczną ceną detaliczną jest pokrywana z Narodowego Funduszu Zdrowia i wpływa na rachunek apteki. W celu zwiększenia płynności finansowej apteki sprzedają swoje wierzytelności w stosunku do Narodowego Funduszu Zdrowia. Wnioski refundacyjne są składane do 15 dnia danego miesiąca. Na początku następnego miesiąca apteka dokonuje sprzedaży wierzytelności hurtowniom. Kwoty refundacji za sprzedane leki są wpłacane na rachunek hurtowni medycznych, a nie aptek. W praktyce apteki przenosząc wierzytelności w stosunku do NFZ płacą w ten sposób hurtowniom za kolejną dostawę leków.
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT do obrotu zalicza się także otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze związane z dostawą towarów lub świadczeniem usług. W przypadku leków refundowanych konieczność doliczenia kwot dotacji nie ulega wątpliwości. Są one bowiem związane z obrotem uzyskiwanym przez apteki z tytułu sprzedaży leków.
Jednocześnie zgodnie z art. 19 ust. 21 ustawy o VAT obowiązek podatkowy z tytułu należnych na podstawie odrębnych przepisów dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika. W przypadku uznania rachunku bankowego podatnika zaliczką z tytułu dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje w tej części.
Sprawa byłaby oczywista, gdyby kwoty refundacji wpływały bezpośrednio na rachunek aptek. Ponieważ stosowne kwoty wpływają na rachunek hurtowni, powstają wątpliwości co do określenia momentu powstania obowiązku podatkowego oraz podmiotu, u którego powstaje obowiązek podatkowy.
Interpretacja stanu faktycznego przyjmowana przez organy podatkowe jest bardzo różna. Niektóre urzędy uważają, że obowiązek podatkowy w zakresie VAT powstaje w chwili uznania konta hurtowni stosowną kwotą, przy czym obowiązek podatkowy powstaje nie w hurtowni, ale w aptekach zbywających wierzytelności. Taka interpretacja jest wątpliwa z punktu widzenia prawa cywilnego i przepisów podatkowych. Przede wszystkim, po nabyciu wierzytelności, to hurtownie, a nie apteki są wierzycielami wobec NFZ. Sprzedaż wierzytelności lub inna czynność przenosząca wierzytelność, jak np. zapłata wierzytelnością, powoduje jej przejście na nabywcę, czyli w tym przypadku na hurtownie. Skutkiem tego jest brak podstaw prawnych do uznania rachunku bankowego aptek.
Równocześnie nie do przyjęcia wydaje się pogląd, że obowiązek podatkowy związany z kwotami refundacji otrzymanymi przez hurtownie powstanie w aptekach. Zgodnie z przepisami ustawy o VAT obowiązek podatkowy z tytułu należnych na podstawie odrębnych przepisów dotacji, subwencji lub innych dopłat o podobnym charakterze powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika. Moim zdaniem, konstrukcja przepisu wskazuje jednoznacznie, że obowiązek podatkowy powstanie u podatnika, który otrzymał stosowne kwoty, czyli w hurtowni, a nie w aptece. Inna interpretacja tego przepisu prowadziłaby do absurdalnych wniosków oraz do nieuzasadnionego obciążenia podatkiem osób, które nie są uprawnione do otrzymanych dotacji czy subwencji.
Z praktycznego punktu widzenia nawet przyjmując zasadność takiej interpretacji apteki musiałyby każdorazowo konsultować z hurtowniami datę otrzymania refundacji, co z oczywistego względu jest trudne do wykonania, pomijając fakt, że apteki musiałyby wnikać w sprawy rozliczeń finansowych niezależnego podmiotu, na co ten ostatni nie powinien się godzić.
Inna interpretacja przedstawiana przez urzędy skarbowe przewiduje, że obowiązek podatkowy powstanie w chwili zbycia wierzytelności przez apteki. W praktyce przeniesienie wierzytelności między aptekami a hurtowniami odbywa się bezgotówkowo. Nie można zatem uznać, że powstanie obowiązek podatkowy, bowiem nie jest spełniona jedna z przesłanek, tj. uznanie rachunku bankowego podatnika. Dodatkowo przeniesienie wierzytelności jest formą zapłaty za inne towary dostarczane przez hurtownie. Nie jest to zatem forma refundacji za leki, która uzasadniałaby potraktowanie takiej czynności jako podlegającej opodatkowaniu na równi z dotacją czy subwencją.
Otrzymanie kwot refundacji przez hurtownie może mieć skutek w zakresie rozliczeń podatkowych hurtowni. W przypadku otrzymanych subwencji, dotacji lub dopłat o podobnym charakterze są one wliczane do podstawy opodatkowania w przypadku, gdy są związane ze świadczeniem usług lub sprzedażą towarów. Należy zwrócić uwagę, że w przypadku hurtowni otrzymane kwoty refundacji nie są związane z dostawą towarów lub świadczeniem usług. Są one bowiem otrzymane z tytułu refundacji ceny leków sprzedawanych przez apteki, a nie przez hurtownie.
Hurtownie otrzymują kwoty refundacyjne wyłącznie z samego faktu przejęcia wierzytelności wobec NFZ. Nie będą one zatem wliczane do podstawy opodatkowania, chociaż mogą mieć wpływ na ostateczne rozliczenia hurtowni po zakończeniu roku kalendarzowego w przypadku dokonywania sprzedaży opodatkowanej i niepodlegającej opodatkowaniu oraz na ustalenia tzw. proporcji na potrzeby określenia wielkości odliczenia podatku naliczonego.
Reasumując, należy uznać, że z braku otrzymania przez apteki kwot refundowanych bezpośrednio na ich konto bankowe, apteki nie będą wykazywać obrotu z tytułu kwot refundacji wpływających na rzecz hurtowni.
Przedstawione uwagi wskazują wyłącznie na niektóre problemy, jakie mogą pojawić się przy tego typu rozliczeniach. Brak szczegółowych regulacji w tym zakresie oraz brak jednolitego stanowiska ze strony urzędów skarbowych może powodować trudności w zakresie dokonywanych rozliczeń.
Podstawa prawna:
art. 19 ust. 21 i art. 29 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.), dalej: ustawa o VAT.
Rozliczanie według proporcji
Firma zajmuje się sprzedażą używanych samochodów marek Volkswagen i Audi. W rozliczeniu za 2004 r. firma miała współczynnik sprzedaży opodatkowanej w całości sprzedaży przekraczający 98 proc. Czy sprzedaż samochodu osobowego w 2005 r., która to sprzedaż jest zwolniona od VAT, będzie miała wpływ na konieczność korekty proporcji w rozliczeniu za poprzedni rok kalendarzowy? Samochód jest traktowany jako towar używany w rozumieniu ustawy o VAT.
Istotne jest zbadanie, czy sprzedaż tego samochodu w roku 2005 będzie miała wpływ na konieczność korygowania proporcji udziału rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności opodatkowanych i wyłączonych z VAT, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi takie prawo nie przysługuje.
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja.
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest on zobowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z zasadami określonymi w ustawie. Korekty takiej dokonuje się w deklaracji składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty.
Dokonanie zatem sprzedaży zwolnionej od VAT obecnie – w 2005 r. – nie będzie miało wpływu na korektę kwoty podatku odliczonego w rozliczeniu za rok ubiegły.
Podstawa prawna:
art. 90 i 91 ustawy o VAT.
Przesunięcia towarów między oddziałami
Państwowe Przedsiębiorstwo Użyteczności Publicznej „Poczta Polska” jest przedsiębiorstwem wielooddziałowym. Każdy z oddziałów ma swój budżet na określone wydatki oraz inwestycje. Jeden z oddziałów kupił określone środki trwałe, np. komputery w celu ich przekazania innemu oddziałowi. Jak należy rozliczyć takie przekazanie w zakresie VAT?
Przekazanie komputerów innemu oddziałowi przedsiębiorstwa nie będzie czynnością opodatkowaną. W szczególności nie będzie dostawą towarów w rozumieniu ustawy o VAT. Dostawa towarów jest definiowana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W tym przypadku nie może być mowy o przeniesieniu prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, bowiem przekazanie następuje w ramach tego samego podmiotu.
Ponadto oddziały Poczty Polskiej nie są zgodnie z obecną ustawą o VAT, i nie mogą być, odrębnymi podatnikami VAT. Są one wyłącznie wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi tego samego podatnika, przy czym podatnikiem pozostaje samo Przedsiębiorstwo „Poczta Polska”.
Wydanie komputerów dla innego oddziału powinno być wykazane wyłącznie wewnętrznym dokumentem księgowym przez oddział przekazujący. Takie przekazanie nie będzie miało skutków w zakresie rozliczeń VAT dokonywanych przez przedsiębiorstwo.
Podstawa prawna:
art. 7 i 15 ustawy o VAT.
Źródło:
Prawo Przedsiębiorcy
Autopromocja
REKLAMA
REKLAMA