Firma polska, zarejestrowana jako podatnik VAT i działająca na terenie kraju, ma zamiar kupować towar u kontrahenta unijnego i sprzedawać na eksport (poza obszar Wspólnoty). Przy czym, towar będzie wysyłany bezpośrednio od kontrahenta unijnego do odbiorcy spoza Unii, a polska firma będzie wystawiała jedynie faktury. Jaką stawkę VAT zastosować w tej sytuacji przy sprzedaży? Czy przy zakupie wystąpi nabycie wewnątrzwspólnotowe?
RADA
W tym przypadku miejsce dostawy tych towarów nie znajduje się w Polsce. To oznacza, że czynności powyższe nie podlegały opodatkowaniu w kraju.
UZASADNIENIE
W Polsce opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega, między innymi, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, które nastąpiło na terytorium kraju. Pod pojęciem wenątrzwspólnotowego nabycia ustawodawca rozumie nabycie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, które to towary w wyniku dostawy są przemieszczane z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium drugiego.
Zatem, by można było mówić – w odniesieniu do polskiego podatnika – o wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów, towary te muszą zostać przemieszczone z terytorium państwa członkowskiego dostawy na terytorium naszego kraju (co winno być poparte odpowiednimi dokumentami, a strony transakcji winny zarejestrować się dla celów handlu wewnątrzwspólnotowego i posiadać numer VAT UE).
W sytuacji gdy warunki te nie zostaną spełnione, nie zachodzi przesłanka, by uznać taką transakcję za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów tylko z takiego powodu, że uczestniczy w niej podmiot polski.
W związku z powyższym, odnosząc się do omawianego przykładu, trzeba wyjaśnić, że jeżeli polski podatnik, który zakupi towary np. na terytorium Włoch i nie przemieści ich na terytorium RP, nie będzie miał prawa do wymiany polskiego numeru VAT UE z dostawcą. A tym samym, sprzedawca opodatkuje tę transakcję zgodnie z obowiązującymi w jego kraju przepisami jako transakcję krajową. Jeżeli polski podmiot chce skorzystać z prawa do odliczenia podatku, winien zarejestrować się na terytorium Włoch dla celów podatku VAT.
Następnym etapem transakcji jest eksport nabytych towarów. Zgodnie z polskimi przepisami w tym zakresie, pod pojęciem eksportu towarów należy rozumieć wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty (w wyniku sprzedaży), który został potwierdzony przez urząd celny. Zatem i w tym przypadku wywóz towarów z terytorium Włoch do kraju trzeciego nie stanowi eksportu w rozumieniu polskich przepisów prawa.
Reasumując, należy wnioskować, że towar zakupiony przez polski podmiot na terytorium innego państwa członkowskiego, a następnie wyeksportowany z terytorium tego państwa członkowskiego poza terytorium Wspólnoty nie będzie stanowił podstawy do rozliczenia w podatku od towarów i usług w Polsce. Aby polski podmiot mógł odzyskać podatek VAT z tytułu zakupu przedmiotowego towaru, a następnie skorzystać z preferencji eksportowych, winien dokonać rejestracji dla celów VAT w tym państwie członkowskim.
Jeżeli polski podatnik nie chciałby dokonywać rejestracji w innym państwie członkowskim, ale rozliczać podatekVAT w kraju, transakcję winien przeprowadzić tak, by nabyty towar został dostarczony na terytorium RP i następnie z Polski wywieziony (wyeksportowany) poza terytorium Wspólnoty.
• art. 2 pkt 8, art. 5 ust. 1 pkt 4, art. 9, 22 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
Maria Bera
pracownik organów skarbowych, specjalista w zakresie VAT
