Spółka jawna świadczy usługi najmu lokali na cele mieszkaniowe na rzecz osób fizycznych oraz najmu lokali użytkowych na rzecz podmiotów gospodarczych. Spółka dokumentuje świadczenie usług na rzecz podmiotów gospodarczych, wystawiając faktury VAT ze stawką 22-proc. Jak rozliczyć faktury za remont budynku? Czy świadczenie usług związanych z najmem lokali na cele mieszkaniowe na rzecz osób fizycznych (zwolnionych z VAT) również powinno być dokumentowane fakturami VAT?
W świetle obowiązujących przepisów o VAT transakcje podlegające opodatkowaniu tym podatkiem, co do zasady, powinny być dokumentowane fakturami VAT. Podatnicy nie mają jednak obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, jeśli osoba ta takiej faktury nie zażąda. Bez znaczenia jest tutaj fakt, czy sprzedaż jest zwolniona z VAT, czy podlega opodatkowaniu według odpowiedniej stawki. Należy jednak pamiętać, iż niezależnie od tego, czy dana transakcja została udokumentowana fakturą czy też nie, transakcja powinna zostać uwzględniona w ewidencji oraz deklaracji VAT, odpowiednio jako sprzedaż zwolniona z VAT lub opodatkowana 22-procentową stawką.
Podatnik zastanawia się również, czy wydatki dotyczące remontu kamienicy, w której znajdują się wynajmowane lokale mieszkalne oraz użytkowe, i związany z nimi podatek VAT naliczony, należy w deklaracji VAT rozliczyć proporcjonalnie w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej i opodatkowanej podstawową stawką.
Co do zasady, podatnikom przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane towary lub usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Jeśli podatnik wykonuje zarówno czynności podlegające opodatkowaniu VAT, jak i zwolnione (nieuprawniające do odliczenia), to należy odrębnie określić kwoty podatku naliczonego związanego z czynnościami uprawniającymi do odliczenia oraz tymi, które takiego prawa nie kreują. W przypadku gdy taka alokacja nie jest możliwa, odliczeniu podlega kwota podatku naliczonego ustalona na podstawie proporcji sprzedaży uprawniającej do odliczenia oraz całego obrotu. Zasady kalkulacji ww. proporcji oraz szczegółowy sposób dokonania rozliczenia zostały uregulowane w art. 90 oraz 91 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
Jeśli zatem spółka jest w stanie bezpośrednio przyporządkować określone wydatki do sprzedaży opodatkowanej stawką 22 proc. (np. poprzez stwierdzenie, że określone towary lub usługi nabyte w związku z remontem w całości zostały wykorzystane w wynajmowanych lokalach użytkowych), to podatek naliczony będzie w całości podlegał odliczeniu. Z drugiej strony, podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług wykorzystanych wyłącznie w lokalach wynajmowanych na cele mieszkaniowe nie będzie podlegał odliczeniu. W odniesieniu do zakupów, dla których takie przyporządkowanie nie będzie możliwe (np. dotyczących całego budynku), spółka powinna rozliczyć podatek naliczony proporcjonalnie.
