REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować oprogramowanie komputerowe

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Prowadzimy księgi rachunkowe. Jak zaksięgować operacje związane z nabyciem i późniejszym wykorzystaniem oprogramowania w firmie? Proszę równocześnie wskazać na różnice spowodowane traktowaniem oprogramowania raz jako praw majątkowych, a raz jako licencji.
RADA
Oprogramowanie, w zależności od klasyfikacji, przeznaczenia lub przesłanek ekonomicznych, stanowi bądź samodzielny tytuł wartości niematerialnych i prawnych, bądź jest zaliczane bezpośrednio w koszty. Ponadto, aby było przedmiotem prawa autorskiego, musi stanowić utwór – przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.

UZASADNIENIE
Oprogramowanie (zbiór programów komputerowych, umożliwiających użytkowanie sprzętu komputerowego) stanowi składnik wartości niematerialnych i prawnych wyłącznie w przypadku nabycia do niego praw autorskich lub licencji. Twórcy przysługują autorskie prawa majątkowe oraz prawa osobiste do utworu. Może on w drodze umowy przenieść na nabywcę autorskie prawa majątkowe do programu (opcja stosunkowo rzadko wykorzystywana). Może także udzielić licencji, uprawniającej licencjobiorcę do korzystania z oprogramowania na określonych polach eksploatacji, w określonym czasie i miejscu. Tak więc umowa licencyjna, w przeciwieństwie do umowy o przeniesienie (sprzedaży) praw, jest umową upoważniającą, a nie rozporządzającą.
Do celów ujęcia w księgach rachunkowych wyróżnia się oprogramowanie systemowe oraz użytkowe. Oprogramowanie systemowe obejmuje ogół programów wchodzących w skład systemu operacyjnego, służących zarządzaniu zasobami komputera (odpowiada za komunikację między komputerem a użytkownikiem). W skład oprogramowania użytkowego wchodzą zaś programy użytkowe, takie jak: edytory tekstów, arkusze kalkulacyjne, programy graficzne. Jeżeli oprogramowanie systemowe stanowi integralną część sprzętu komputerowego (tak jest najczęściej), to zwiększa ono wartość komputera. Dlatego też zarówno w świetle definicji środka trwałego, jak i przyjętej powszechnie praktyki oprogramowanie systemowe (operacyjne) powinno zwiększać cenę nabycia środka trwałego.
UWAGA!
Koszt wytworzenia oprogramowania we własnym zakresie nie zwiększa aktywów. Zgodnie bowiem z definicją ustawową do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się wyłącznie prawa majątkowe nabyte (nie wytworzone), o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż rok. Koszty uczynienia oprogramowania zdatnym do eksploatacji, czyli koszty jego wdrożenia, takie jak: koszty dokumentacji, instalacji, konfiguracji i uruchomienia, testowania, doradztwa w fazie wdrażania programu, szkolenia personelu, poniesione do dnia przyjęcia do użytkowania i wprowadzenia do ewidencji mogą stanowić składnik ceny nabycia oprogramowania.
Wydatki na rozbudowę (ulepszenie) oprogramowania, w zależności od kryterium ponoszenia ryzyka, mogą obciążać bieżące koszty działalności (gdy ryzyko związane z wytworzeniem oprogramowania spoczywa na użytkowniku) lub podlegać aktywowaniu, stanowiąc samodzielny tytuł wartości niematerialnych i prawnych (gdy ryzyko przejmuje producent). Koszty konserwacji służącej do utrzymania zdolności użytkowych dotychczasowego oprogramowania zalicza się do bieżących kosztów działalności. Jeżeli umowa licencyjna przewiduje konieczność dokonania przez biorcę jednorazowej odpłatności za nabyte prawo do korzystania z oprogramowania, cena jego nabycia jest zaliczana do wartości niematerialnych i prawnych. Jeżeli natomiast umowa ma charakter najmu, a zapłacona kwota stanowi zaliczkę, traktuje się ją jako czynne rozliczenia międzyokresowe.
Programy komputerowe mogą być nabywane. Mogą być również wytwarzane na własne potrzeby. Pozostają wówczas poza ewidencją i nie podlegają opodatkowaniu. Oprogramowanie wytwarzane z przeznaczeniem do dalszej sprzedaży wycenia się w okresie przynoszenia przez nie korzyści ekonomicznych, nie dłuższym niż 5 lat, w wysokości nadwyżki kosztów ich wytworzenia nad przychodami (według cen sprzedaży netto) uzyskanymi ze sprzedaży tych produktów w trakcie tego okresu. Nieodpisane po jego upływie koszty wytworzenia zwiększają pozostałe koszty operacyjne.
W bilansie wartości niematerialne i prawne wykazuje się w wartości netto, tzn. z uwzględnieniem odpisów amortyzacyjnych i odpisów z tytułu trwałej utraty ich wartości. Należy jednak pamiętać, że odpisy amortyzacyjne, aby mogły stanowić koszt uzyskania przychodu do celów podatkowych, muszą być dokonywane zgodnie z przepisami prawa podatkowego.
Ewidencja w księgach rachunkowych wybranych operacji gospodarczych związanych z oprogramowaniem została zaprezentowana w tabeli.
Marek Barowicz
specjalista z dziedziny finansów

• art. 64–67, 74–77 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 164, poz. 1365
• art. 3 ust. 1 pkt 14, art. 34 ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 184, poz. 1539


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Finansowo-Księgowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kolejne obniżki stóp procentowych NBP dopiero na jesieni 2025 roku? Prezes Glapiński: RPP nie zapowiada obecnie dalszych zmian; wzmocniły się czynniki inflacyjne

Rada Polityki Pieniężnej prawdopodobnie poczeka z kolejnymi obniżkami stóp procentowych przynajmniej do września - oceniają ekonomiści Santander BP. Ich zdaniem konferencja prasowa Prezesa NBP z 5 czerwca 2025 r. zasygnalizowała kolejną zmianę w nastawieniu banku centralnego - w kierunku bardziej jastrzębiej polityki. Podobnie oceniają analitycy innych banków (ING BSK, mBanku). Na tej konferencji Prezes Glapiński podkreślił, że Rada Polityki Pieniężnej w obecnej sytuacji nie zapowiada ścieżki przyszłych stóp proc., nie zobowiązuje się do żadnych decyzji, a kolejne decyzje będą podejmowane w reakcji na bieżące informacje. Dodał, że wzmocniły się czynniki mogące zwiększyć presję inflacyjną w dłuższym okresie.

Dopłaty bezpośrednie 2025: Nabór kończy się już 16 czerwca

Rolnicy mogą składać wnioski o dopłaty bezpośrednie i obszarowe za 2025 rok wyłącznie przez internet, korzystając z aplikacji eWniosekPlus. Termin upływa 16 czerwca, ale dokumenty będzie można złożyć do 11 lipca – z potrąceniem. Pomoc oferują pracownicy ARiMR i infolinia agencji.

Ulga podatkowa dla pracującego seniora. Co w sytuacji przejścia na emeryturę w ciągu roku podatkowego?

Już czwarty rok w podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązuje wprowadzona w ramach Polskiego Ładu tzw. ulga dla pracujących seniorów. Jest to tak naprawdę zwolnienie podatkowe, do którego mają prawo osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), nadal pracują zarobkowo i nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty rodzinnej. Z tej ulgi mogą też korzystać te osoby, które mają przyznaną emeryturę lecz jej nie pobierają, ponieważ nie rozwiązały stosunku pracy – czyli mają zawieszone prawo do emerytury. Powstaje pytanie, czy do tego zwolnienia mają prawo również te osoby, które w trakcie roku podatkowego (kalendarzowego) przeszły na emeryturę. Wyjaśnił to niedawno Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Poświadczone zgłoszenie celne importu – kluczowy dowód wywozu z UE

W czasach zglobalizowanego handlu i zaostrzonych kontroli podatkowo-celnych coraz częściej przedsiębiorcy stają przed wyzwaniem udowodnienia wywozu towarów poza Unię Europejską. Jednym z narzędzi, które może odegrać w tym procesie kluczową rolę, jest poświadczone przez organy celne zgłoszenie celne importowe dokonane w kraju trzecim.

REKLAMA

Fundacja rodzinna w strukturach transakcyjnych – ryzyko zakwestionowania przez KAS

Najnowsze stanowisko Szefa KAS (odmowa wydania opinii zabezpieczającej z 5 maja 2025 r., sygn. DKP16.8082.14.2024) pokazuje, że wykorzystanie fundacji rodzinnej jako pośrednika w sprzedaży udziałów może zostać uznane za unikanie opodatkowania. Mimo deklarowanych celów sukcesyjnych, KAS uznał działanie za sztuczne i sprzeczne z celem przepisów.

Webinar: KSeF – co nas czeka w praktyce? + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „KSeF – co nas czeka w praktyce?” poprowadzi Zbigniew Makowski, doradca podatkowy z ponad 15-letnim stażem. Ekspert wskaże, jakie szanse i zagrożenia dla firm i biur rachunkowych niesie ze sobą KSeF i jak się na nie przygotować.

Zmiany w podatku Belki już przygotowane! Czekają na zielone światło od rządu

Rozwiązania dotyczące zmian w podatku Belki zostały opracowane i są gotowe do wdrożenia – poinformował Dariusz Adamski z Instytutu Finansów. Jak podkreślił podczas Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie, decyzja o ich ogłoszeniu leży teraz w rękach ministra Andrzeja Domańskiego.

Taryfa celna UE: kod, który decyduje o losie Twojej przesyłki

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

REKLAMA

Zmiany w zamówieniach publicznych w 2025 r. Co czeka zamawiających i wykonawców? Projekt UZP dot. udziału firm z państw trzecich w przetargach

W dniu 3 lutego 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt w formie druku nr 1041 o zmianie ustawy ¬- Prawo zamówień publicznych, który miał przewidywać szereg istotnych zmian w systemie zamówień publicznych w Polsce, został on jednak wycofany. Urząd Zamówień Publicznych stworzył jednak własny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, pod numerem UC88, w której poruszył istotną kwestię udziałów w przetargach firmy z państw trzecich, czyli pochodzących z krajów, z którymi Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej zapewniającej wzajemny i równy dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych. Projekt ten został już przyjęty przez Radę Ministrów i przesłany do Sejmu.

PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

REKLAMA