REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować oprogramowanie komputerowe

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Prowadzimy księgi rachunkowe. Jak zaksięgować operacje związane z nabyciem i późniejszym wykorzystaniem oprogramowania w firmie? Proszę równocześnie wskazać na różnice spowodowane traktowaniem oprogramowania raz jako praw majątkowych, a raz jako licencji.
RADA
Oprogramowanie, w zależności od klasyfikacji, przeznaczenia lub przesłanek ekonomicznych, stanowi bądź samodzielny tytuł wartości niematerialnych i prawnych, bądź jest zaliczane bezpośrednio w koszty. Ponadto, aby było przedmiotem prawa autorskiego, musi stanowić utwór – przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze.

UZASADNIENIE
Oprogramowanie (zbiór programów komputerowych, umożliwiających użytkowanie sprzętu komputerowego) stanowi składnik wartości niematerialnych i prawnych wyłącznie w przypadku nabycia do niego praw autorskich lub licencji. Twórcy przysługują autorskie prawa majątkowe oraz prawa osobiste do utworu. Może on w drodze umowy przenieść na nabywcę autorskie prawa majątkowe do programu (opcja stosunkowo rzadko wykorzystywana). Może także udzielić licencji, uprawniającej licencjobiorcę do korzystania z oprogramowania na określonych polach eksploatacji, w określonym czasie i miejscu. Tak więc umowa licencyjna, w przeciwieństwie do umowy o przeniesienie (sprzedaży) praw, jest umową upoważniającą, a nie rozporządzającą.
Do celów ujęcia w księgach rachunkowych wyróżnia się oprogramowanie systemowe oraz użytkowe. Oprogramowanie systemowe obejmuje ogół programów wchodzących w skład systemu operacyjnego, służących zarządzaniu zasobami komputera (odpowiada za komunikację między komputerem a użytkownikiem). W skład oprogramowania użytkowego wchodzą zaś programy użytkowe, takie jak: edytory tekstów, arkusze kalkulacyjne, programy graficzne. Jeżeli oprogramowanie systemowe stanowi integralną część sprzętu komputerowego (tak jest najczęściej), to zwiększa ono wartość komputera. Dlatego też zarówno w świetle definicji środka trwałego, jak i przyjętej powszechnie praktyki oprogramowanie systemowe (operacyjne) powinno zwiększać cenę nabycia środka trwałego.
UWAGA!
Koszt wytworzenia oprogramowania we własnym zakresie nie zwiększa aktywów. Zgodnie bowiem z definicją ustawową do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się wyłącznie prawa majątkowe nabyte (nie wytworzone), o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż rok. Koszty uczynienia oprogramowania zdatnym do eksploatacji, czyli koszty jego wdrożenia, takie jak: koszty dokumentacji, instalacji, konfiguracji i uruchomienia, testowania, doradztwa w fazie wdrażania programu, szkolenia personelu, poniesione do dnia przyjęcia do użytkowania i wprowadzenia do ewidencji mogą stanowić składnik ceny nabycia oprogramowania.
Wydatki na rozbudowę (ulepszenie) oprogramowania, w zależności od kryterium ponoszenia ryzyka, mogą obciążać bieżące koszty działalności (gdy ryzyko związane z wytworzeniem oprogramowania spoczywa na użytkowniku) lub podlegać aktywowaniu, stanowiąc samodzielny tytuł wartości niematerialnych i prawnych (gdy ryzyko przejmuje producent). Koszty konserwacji służącej do utrzymania zdolności użytkowych dotychczasowego oprogramowania zalicza się do bieżących kosztów działalności. Jeżeli umowa licencyjna przewiduje konieczność dokonania przez biorcę jednorazowej odpłatności za nabyte prawo do korzystania z oprogramowania, cena jego nabycia jest zaliczana do wartości niematerialnych i prawnych. Jeżeli natomiast umowa ma charakter najmu, a zapłacona kwota stanowi zaliczkę, traktuje się ją jako czynne rozliczenia międzyokresowe.
Programy komputerowe mogą być nabywane. Mogą być również wytwarzane na własne potrzeby. Pozostają wówczas poza ewidencją i nie podlegają opodatkowaniu. Oprogramowanie wytwarzane z przeznaczeniem do dalszej sprzedaży wycenia się w okresie przynoszenia przez nie korzyści ekonomicznych, nie dłuższym niż 5 lat, w wysokości nadwyżki kosztów ich wytworzenia nad przychodami (według cen sprzedaży netto) uzyskanymi ze sprzedaży tych produktów w trakcie tego okresu. Nieodpisane po jego upływie koszty wytworzenia zwiększają pozostałe koszty operacyjne.
W bilansie wartości niematerialne i prawne wykazuje się w wartości netto, tzn. z uwzględnieniem odpisów amortyzacyjnych i odpisów z tytułu trwałej utraty ich wartości. Należy jednak pamiętać, że odpisy amortyzacyjne, aby mogły stanowić koszt uzyskania przychodu do celów podatkowych, muszą być dokonywane zgodnie z przepisami prawa podatkowego.
Ewidencja w księgach rachunkowych wybranych operacji gospodarczych związanych z oprogramowaniem została zaprezentowana w tabeli.
Marek Barowicz
specjalista z dziedziny finansów

• art. 64–67, 74–77 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 164, poz. 1365
• art. 3 ust. 1 pkt 14, art. 34 ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 184, poz. 1539


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Finansowo-Księgowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co zmieni się od lutego 2026 roku?

Od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA