REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaewidencjonować "anulowanie" odsetek od nieuregulowanych należności

REKLAMA

Nasza spółka w 2005 r. naliczyła odsetki od nieuregulowanej przez kontrahenta należności za dostarczone jej w marcu towary. We wrześniu 2005 r. wysłaliśmy do naszego kontrahenta notę odsetkową. Na początku lutego 2006 r. właściciele firmy po rozmowach z kontrahentem wyrazili zgodę na anulowanie naliczonych odsetek. Jak zaewidencjonować takie zdarzenie?
RADA
Ponieważ decyzja właścicieli o anulowaniu odsetek została podjęta na początku 2006 r., można założyć sytuację, że sprawozdanie finansowe za 2005 r. nie zostało jeszcze zatwierdzone. W takim przypadku należałoby dokonać odwrócenia ewidencji w księgach 2005 r., tak by odpowiadała ona zasadom rachunkowości i przedstawiała na dzień 31 grudnia 2005 r. stan rozrachunków z odbiorcami w rzeczywistej kwocie (tj. w kwocie należności głównej bez odsetek). W zależności od dokonanych wcześniej zapisów w księgach rachunkowych rezygnacja z odsetek będzie odmiennie ujmowana. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Na początku należy wskazać, że z tytułu odpłatnych dostaw towarów i usług przysługują jednostkom gospodarczym odsetki wynikające z regulacji ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Właściciele firm mogą jednak swobodnie podejmować decyzje dotyczące naliczania bądź też rezygnacji z naliczania odsetek. Ustawodawca nie narzuca obowiązku naliczania odsetek. Wyjątek stanowią należności jednostek objętych ustawą o finansach publicznych, które mają obowiązek naliczania odsetek swoim wierzycielom, i należności publicznoprawne (gdyż urzędy są zobowiązane do zapłaty należności głównej wraz z odsetkami).
WAŻNE!
Dla celów podatku dochodowego pod uwagę bierze się jedynie odsetki zapłacone. Dlatego też odsetki naliczone na dzień bilansowy nie stanowią przychodu. Z drugiej strony dokonane odpisy aktualizujące dotyczące naliczonych odsetek nie będą stanowić kosztu uzyskania przychodu. Oczywiste jest także, że rezygnacja z naliczonych odsetek też nie będzie traktowana jako koszt podatkowy.
Na dzień bilansowy należności wykazuje się w kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem ostrożności (art. 28 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości). Należy wskazać, że o ile wspomniana „kwota wymagalna” zawiera odsetki, to w większości są one zaliczane na dzień bilansowy do należności krótkoterminowych. Wynika to z faktu, że przy spłacie wierzytelności przez kontrahentów kwoty przez nich wpłacane są w pierwszej kolejności zaliczane na pokrycie odsetek. W związku z tym duża część odsetek dotycząca należności długoterminowych jest zaliczana do należności krótkoterminowych.
PRZYKŁAD
Firma w 2005 r. naliczyła odsetki od nieuregulowanej przez kontrahenta należności za dostarczone jej w marcu towary. We wrześniu 2005 r. wysłała do naszego kontrahenta notę odsetkową. Na początku lutego 2006 r. właściciele firmy po rozmowach z kontrahentem wyrazili zgodę na anulowanie naliczonych odsetek pod warunkiem zapłaty przez kontrahenta należności głównej.
Kwota należności brutto 12 200 zł.
Kwota odsetek wynikająca z noty odsetkowej 300 zł.
Naliczona kwota odsetek na dzień 31 grudnia 2005 r. (300 zł + 200 zł) = 500 zł.
Sytuacja 1
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. nie zostało jeszcze zatwierdzone.
1. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę na podstawie wystawienia noty odsetkowej 2005 r.:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 300 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 300 zł.
2. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę należności wynikającą z uzgodnienia sald na 31 grudnia 2005 r.
Gdy jednostka na dzień bilansowy nie miała zamiaru rezygnować z dochodzenia odsetek, wskazane jest, by w trakcie inwentaryzacji należności w wysyłanych do kontrahentów potwierdzeniach prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych stanu aktywów naliczyć je (tj. odsetki) i wskazać wraz z należnością główną. Wskazuje się tym samym kontrahentowi, że nie ma się zamiaru rezygnacji, a dodatkowo unika się niedomówień we wzajemnych relacjach z kontrahentem:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 200 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 200 zł.
3. Ponieważ decyzja właścicieli o anulowaniu odsetek została podjęta na początku 2006 r. można założyć sytuację, że sprawozdanie finansowe za 2005 r. nie zostało jeszcze zatwierdzone. W takim przypadku należałoby dokonać odwrócenia ewidencji w księgach 2005 r., tak by zgodnie z zasadami rachunkowości przedstawiony na dzień 31 grudnia 2005 r. stan rozrachunków z odbiorcami przedstawiał rzetelnie i jasno sytuację majątkową, finansową oraz wynik finansowy:
Wn konto 750 „Przychody finansowe” 500 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 500 zł.
Sytuacja 2
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. zostało zatwierdzone, a kwota należności nie stanowi błędu podstawowego i nie zostały dokonane odpisy aktualizujące należności.
Ewidencja identyczna jak w sytuacji 1, z tym wyjątkiem, że dekretacja opisana w pkt 3 zostaje dokonana w księgach 2006 r.
Sytuacja 3
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. zostało zatwierdzone, a kwota należności nie stanowi błędu podstawowego, zaś na należności zostały dokonane odpisy aktualizujące.
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby na odsetki należne na dzień bilansowy dokonać równocześnie odpisów aktualizujących (szczególnie gdy przewiduje się rezygnację z ich dochodzenia lub to, że będzie się ich dochodzić jedynie w części). Załóżmy, że odpisy aktualizujące zostały dokonane na 50% należności głównej i na 100% naliczonych odsetek.
1. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę na podstawie wystawionej noty odsetkowej we wrześniu 2005 r.:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 300 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 300 zł.
2. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę należności wynikającą z uzgodnienia sald na 31 grudnia 2005 r.:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 200 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 200 zł.
3. Dokonanie odpisu aktualizującego na kwotę odsetek:
Wn konto 755 „Koszty finansowe” 500 zł,
Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 500 zł.
4. Dokonanie odpisu aktualizującego na kwotę należności:
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 6100 zł,
Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 6100 zł.
5. Anulowanie odsetek przez właścicieli firmy:
Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 500 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z dostawcami” 500 zł.
6. Zapłata przez kontrahenta całości należności głównej, tj. kwoty 12 200 zł:
Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 6100 zł,
Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” 6100 zł,
oraz
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 12 200 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200 zł.
Sytuacja 4
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. zostało zatwierdzone, a kwota należności (z tytułu odsetek) stanowi błąd podstawowy.
Ewidencja w księgach rachunkowych 2005 r. identyczna jak w sytuacji 1 (pkt 1 i pkt 2), natomiast w księgach 2006 r.:
Wn konto 821 „Rozliczenie wyniku finansowego za lata poprzednie” 500 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 500 zł.

•  art. 5–8 ustawy z 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych – Dz.U. Nr 139, poz. 1323; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1808
•  art. 28 ust. 7, art. 54 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252

Paweł Muż
ekonomista, wieloletni główny księgowy


Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Nowe limity podatkowe dla samochodów firmowych od 2026 r. MF: dotyczą też umów leasingu i najmu zawartych wcześniej, jeżeli auto nie zostało ujęte w ewidencji środków trwałych przed 1 stycznia

Od 1 stycznia 2026 r. zmieniają się limity dotyczące zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na samochody firmowe. Ministerstwo Finansów informuje, że te nowe limity mają zastosowanie do umów leasingu i najmu zawartych przed 1 stycznia 2026 r., jeśli charakter tych umów (pod względem wymogów prawa podatkowego), nie pozwala na wprowadzenie pojazdu do ewidencji środków trwałych.

Szybszy zwrot VAT po wdrożeniu KSeF. Ale księgowi będą poddani jeszcze większej presji czasu

Chociaż wokół wdrożenia KSeF nie przestają narastać wątpliwości, to trzeba uczciwie przyznać, że nowy system przyniesie również wymierne korzyści. Firmy mogą liczyć na rekordowo szybkie zwroty VAT i wreszcie uwolnić się od uciążliwego gromadzenia całych ton papierowej dokumentacji. O ile to ostatnie jest też ulgą dla księgowych, o tyle mechanizm odzyskiwania VAT budzi pewne obawy.

Potwierdzenie transakcji fakturowanej w KSeF. MF: dobrowolna opcja poza przepisami. Jakie dokumenty można wydać nabywcy po wystawieniu faktury w KSeF w trybie: ONLINE, OFFLINE i awaryjnym?

W opublikowanym przez Ministerstwo Finansów Podręczniku KSeF 2.0 (część II) jest dokładnie opisana możliwość wydania nabywcy „potwierdzenia transakcji” w przypadkach wystawienia faktury w KSeF w trybie ONLINE, OFFLINE, czy w trybie awaryjnym. Okazuje się, że jest to całkowicie dobrowolna opcja, która nie jest i nie będzie uregulowana przepisami. Do czego więc może służyć to potwierdzenie transakcji i jak je wystawiać?

Reklama dźwignią handlu. A co z podatkami? Jak rozliczyć napis LED zawieszony na budynku?

Czy napis LED zawieszony na budynku ulepsza go? A może stanowi odrębny środek trwały? Odpowiedź na to pytanie ma istotne znaczenia dla prawidłowego przeprowadzenia rozliczeń podatkowych. A co na to organy skarbowe?

REKLAMA

Zmiany w podatkach 2026: powrót wyższej składki zdrowotnej, KSeF, JPK_CIT oraz zamrożone progi PIT

Choć głośne zmiany podatkowe ostatecznie nie wejdą w życie w 2026 r., od 1 stycznia zaczynają obowiązywać regulacje, które mogą realnie podnieść obciążenia przedsiębiorców – i to bez zmiany stawek podatkowych. Niższe limity dla aut firmowych, powrót wyższej składki zdrowotnej, KSeF, JPK_CIT oraz zamrożone progi PIT oznaczają dla wielu firm ukryte podwyżki sięgające kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie.

KSeF 2026: państwowa infrastruktura cyfrowa, która zmienia biznes głębiej niż samo fakturowanie

KSeF to nie kolejny obowiązek podatkowy, lecz jedna z największych transformacji cyfrowych polskiej gospodarki. Od 2026 roku system zmieni nie tylko sposób wystawiania faktur, ale całą architekturę zarządzania danymi finansowymi, ryzykiem i płynnością w firmach. Eksperci Ministerstwa Finansów, KAS i rynku IT zgodnie podkreślają: to moment, w którym państwo staje się operatorem infrastruktury biznesowej, a przedsiębiorstwa muszą nauczyć się funkcjonować w czasie rzeczywistym.

Przelewy bankowe w Święta i Nowy Rok. Kiedy wysłać przelew, by na pewno doszedł przed końcem roku?

Koniec roku obfituje w dużo dni wolnych. Co z przelewami bankowymi wysłanymi w tych dniach dniach? Kiedy najlepiej wysłać przelew, aby dotarł na czas? Czy będą działać płatności natychmiastowe? Warto terminowe płatności zaplanować z wyprzedzeniem.

Aplikacja Podatnika KSeF – jak korzystać z bezpłatnego narzędzia? [Webinar INFORAKADEMII]

Praktyczny webinar „Aplikacja Podatnika KSeF – jak korzystać z bezpłatnego narzędzia?” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy i ekspert INFORAKADEMII. Ekspert wyjaśni, jak najefektywniej korzystać z bezpłatnego narzędzia do wystawiania faktur po wejściu w życie obowiązku korzystania z KSeF. Każdy z uczestników webinaru będzie miał możliwość zadania pytań, a po webinarze otrzyma imienny certyfikat.

REKLAMA

Można korzystnie i bezpiecznie zrestrukturyzować zadłużenie firmy w 2026 roku. Prawo przewiduje kilka możliwości by uniknąć szybkiej egzekucji

Grudzień to dla wielu przedsiębiorców czas rozliczeń i planów na kolejny rok. To ostatnie okno dla firm z problemami finansowymi, aby zdecydować, czy wejdą w 2026 rok z planem restrukturyzacji, czy z narastającym ryzykiem upadłości. 2025 rok może być w Polsce pierwszym, w którym przekroczona zostanie liczba 5000 restrukturyzacji. Ponadto od sierpnia obowiązują znowelizowane przepisy implementujące tzw. „Dyrektywę drugiej szansy”, które promują restrukturyzację zamiast likwidacji i zmieniają zasady gry dla dłużników i wierzycieli.

JPK VAT - zmiany od 2026 roku: dostosowanie do KSeF i systemu kaucyjnego. Ważne oznaczenia: OFF, BFK, DI

W dniu 12 grudnia 2025 r. Minister Finansów i Gospodarki podpisał nowelizację, nowelizacji z 2023 r. rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług. Rozporządzenie wchodzi w życie 18 grudnia 2025 r. Ale zmiany dotyczą ewidencji JPK_VAT z deklaracją składanych za okresy rozliczeniowe od 1 lutego 2026 r.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA