REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaewidencjonować "anulowanie" odsetek od nieuregulowanych należności

REKLAMA

Nasza spółka w 2005 r. naliczyła odsetki od nieuregulowanej przez kontrahenta należności za dostarczone jej w marcu towary. We wrześniu 2005 r. wysłaliśmy do naszego kontrahenta notę odsetkową. Na początku lutego 2006 r. właściciele firmy po rozmowach z kontrahentem wyrazili zgodę na anulowanie naliczonych odsetek. Jak zaewidencjonować takie zdarzenie?
RADA
Ponieważ decyzja właścicieli o anulowaniu odsetek została podjęta na początku 2006 r., można założyć sytuację, że sprawozdanie finansowe za 2005 r. nie zostało jeszcze zatwierdzone. W takim przypadku należałoby dokonać odwrócenia ewidencji w księgach 2005 r., tak by odpowiadała ona zasadom rachunkowości i przedstawiała na dzień 31 grudnia 2005 r. stan rozrachunków z odbiorcami w rzeczywistej kwocie (tj. w kwocie należności głównej bez odsetek). W zależności od dokonanych wcześniej zapisów w księgach rachunkowych rezygnacja z odsetek będzie odmiennie ujmowana. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Na początku należy wskazać, że z tytułu odpłatnych dostaw towarów i usług przysługują jednostkom gospodarczym odsetki wynikające z regulacji ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Właściciele firm mogą jednak swobodnie podejmować decyzje dotyczące naliczania bądź też rezygnacji z naliczania odsetek. Ustawodawca nie narzuca obowiązku naliczania odsetek. Wyjątek stanowią należności jednostek objętych ustawą o finansach publicznych, które mają obowiązek naliczania odsetek swoim wierzycielom, i należności publicznoprawne (gdyż urzędy są zobowiązane do zapłaty należności głównej wraz z odsetkami).
WAŻNE!
Dla celów podatku dochodowego pod uwagę bierze się jedynie odsetki zapłacone. Dlatego też odsetki naliczone na dzień bilansowy nie stanowią przychodu. Z drugiej strony dokonane odpisy aktualizujące dotyczące naliczonych odsetek nie będą stanowić kosztu uzyskania przychodu. Oczywiste jest także, że rezygnacja z naliczonych odsetek też nie będzie traktowana jako koszt podatkowy.
Na dzień bilansowy należności wykazuje się w kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem ostrożności (art. 28 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości). Należy wskazać, że o ile wspomniana „kwota wymagalna” zawiera odsetki, to w większości są one zaliczane na dzień bilansowy do należności krótkoterminowych. Wynika to z faktu, że przy spłacie wierzytelności przez kontrahentów kwoty przez nich wpłacane są w pierwszej kolejności zaliczane na pokrycie odsetek. W związku z tym duża część odsetek dotycząca należności długoterminowych jest zaliczana do należności krótkoterminowych.
PRZYKŁAD
Firma w 2005 r. naliczyła odsetki od nieuregulowanej przez kontrahenta należności za dostarczone jej w marcu towary. We wrześniu 2005 r. wysłała do naszego kontrahenta notę odsetkową. Na początku lutego 2006 r. właściciele firmy po rozmowach z kontrahentem wyrazili zgodę na anulowanie naliczonych odsetek pod warunkiem zapłaty przez kontrahenta należności głównej.
Kwota należności brutto 12 200 zł.
Kwota odsetek wynikająca z noty odsetkowej 300 zł.
Naliczona kwota odsetek na dzień 31 grudnia 2005 r. (300 zł + 200 zł) = 500 zł.
Sytuacja 1
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. nie zostało jeszcze zatwierdzone.
1. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę na podstawie wystawienia noty odsetkowej 2005 r.:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 300 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 300 zł.
2. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę należności wynikającą z uzgodnienia sald na 31 grudnia 2005 r.
Gdy jednostka na dzień bilansowy nie miała zamiaru rezygnować z dochodzenia odsetek, wskazane jest, by w trakcie inwentaryzacji należności w wysyłanych do kontrahentów potwierdzeniach prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych stanu aktywów naliczyć je (tj. odsetki) i wskazać wraz z należnością główną. Wskazuje się tym samym kontrahentowi, że nie ma się zamiaru rezygnacji, a dodatkowo unika się niedomówień we wzajemnych relacjach z kontrahentem:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 200 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 200 zł.
3. Ponieważ decyzja właścicieli o anulowaniu odsetek została podjęta na początku 2006 r. można założyć sytuację, że sprawozdanie finansowe za 2005 r. nie zostało jeszcze zatwierdzone. W takim przypadku należałoby dokonać odwrócenia ewidencji w księgach 2005 r., tak by zgodnie z zasadami rachunkowości przedstawiony na dzień 31 grudnia 2005 r. stan rozrachunków z odbiorcami przedstawiał rzetelnie i jasno sytuację majątkową, finansową oraz wynik finansowy:
Wn konto 750 „Przychody finansowe” 500 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 500 zł.
Sytuacja 2
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. zostało zatwierdzone, a kwota należności nie stanowi błędu podstawowego i nie zostały dokonane odpisy aktualizujące należności.
Ewidencja identyczna jak w sytuacji 1, z tym wyjątkiem, że dekretacja opisana w pkt 3 zostaje dokonana w księgach 2006 r.
Sytuacja 3
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. zostało zatwierdzone, a kwota należności nie stanowi błędu podstawowego, zaś na należności zostały dokonane odpisy aktualizujące.
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby na odsetki należne na dzień bilansowy dokonać równocześnie odpisów aktualizujących (szczególnie gdy przewiduje się rezygnację z ich dochodzenia lub to, że będzie się ich dochodzić jedynie w części). Załóżmy, że odpisy aktualizujące zostały dokonane na 50% należności głównej i na 100% naliczonych odsetek.
1. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę na podstawie wystawionej noty odsetkowej we wrześniu 2005 r.:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 300 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 300 zł.
2. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę należności wynikającą z uzgodnienia sald na 31 grudnia 2005 r.:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 200 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 200 zł.
3. Dokonanie odpisu aktualizującego na kwotę odsetek:
Wn konto 755 „Koszty finansowe” 500 zł,
Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 500 zł.
4. Dokonanie odpisu aktualizującego na kwotę należności:
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 6100 zł,
Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 6100 zł.
5. Anulowanie odsetek przez właścicieli firmy:
Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 500 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z dostawcami” 500 zł.
6. Zapłata przez kontrahenta całości należności głównej, tj. kwoty 12 200 zł:
Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 6100 zł,
Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” 6100 zł,
oraz
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 12 200 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200 zł.
Sytuacja 4
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. zostało zatwierdzone, a kwota należności (z tytułu odsetek) stanowi błąd podstawowy.
Ewidencja w księgach rachunkowych 2005 r. identyczna jak w sytuacji 1 (pkt 1 i pkt 2), natomiast w księgach 2006 r.:
Wn konto 821 „Rozliczenie wyniku finansowego za lata poprzednie” 500 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 500 zł.

•  art. 5–8 ustawy z 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych – Dz.U. Nr 139, poz. 1323; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1808
•  art. 28 ust. 7, art. 54 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252

Paweł Muż
ekonomista, wieloletni główny księgowy


Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
WIBOR będzie zastąpiony przez POLSTR - nowy wskaźnik referencyjny. Od kiedy?

POLSTR – tak będzie nazywał się nowy wskaźnik referencyjny, który zastąpi WIBOR. Taką decyzję podjął 30 stycznia 2025 r. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. wskaźników referencyjnych.

Sądy masowo popierają przedsiębiorców w sporze o Mały ZUS Plus

Sądy Okręgowe w całej Polsce wydały ponad 60 wyroków zgodnych z interpretacją Rzecznika MŚP, uznając, że przedsiębiorcy mogą ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus po dwóch latach przerwy. ZUS stoi na stanowisku, że okres ten powinien wynosić trzy lata. Spór trwa, a część spraw trafia do Sądu Najwyższego.

Czy komputery kwantowe są zagrożeniem dla blockchaina i bezpieczeństwa cyfrowych transakcji?

Blockchain od lat jest symbolem bezpieczeństwa i niezmienności danych. Jego zastosowanie wykracza daleko poza kryptowaluty – wykorzystuje się go w finansach, administracji, logistyce czy ochronie zdrowia. Jednak pojawienie się komputerów kwantowych, zdolnych do przeprowadzania obliczeń niewyobrażalnych dla klasycznych komputerów, rodzi pytanie: czy blockchain przestanie być odporny na złamanie? A jeśli tak, jakie będą tego konsekwencje dla transakcji, danych i całej gospodarki cyfrowej?

Przelewy natychmiastowe – czy europejskie banki są gotowe do zmian?

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego przelewy w euro mają docierać na konta klientów w UE w ciągu 10 sekund. Bankom, które nie spełnią tego wymogu, mogą grozić nie tylko kary, ale i utrata klientów.

REKLAMA

Przedsiębiorców niepokoją podatki i niestabilność prawa. Dużym problemem są też rosnące koszty energii

Rosnące koszty energii, wysokie podatki i niestabilność prawa to największe obawy polskich przedsiębiorców. Firmy mierzą się także z problemem braków kadrowych, a większość nie spodziewa się poprawy warunków gospodarczych w najbliższym czasie.

Ranking depozytów: koniec stycznia 2025 r. 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym - w którym banku można tyle dostać

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

REKLAMA

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

REKLAMA