REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaewidencjonować "anulowanie" odsetek od nieuregulowanych należności

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Nasza spółka w 2005 r. naliczyła odsetki od nieuregulowanej przez kontrahenta należności za dostarczone jej w marcu towary. We wrześniu 2005 r. wysłaliśmy do naszego kontrahenta notę odsetkową. Na początku lutego 2006 r. właściciele firmy po rozmowach z kontrahentem wyrazili zgodę na anulowanie naliczonych odsetek. Jak zaewidencjonować takie zdarzenie?
RADA
Ponieważ decyzja właścicieli o anulowaniu odsetek została podjęta na początku 2006 r., można założyć sytuację, że sprawozdanie finansowe za 2005 r. nie zostało jeszcze zatwierdzone. W takim przypadku należałoby dokonać odwrócenia ewidencji w księgach 2005 r., tak by odpowiadała ona zasadom rachunkowości i przedstawiała na dzień 31 grudnia 2005 r. stan rozrachunków z odbiorcami w rzeczywistej kwocie (tj. w kwocie należności głównej bez odsetek). W zależności od dokonanych wcześniej zapisów w księgach rachunkowych rezygnacja z odsetek będzie odmiennie ujmowana. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Na początku należy wskazać, że z tytułu odpłatnych dostaw towarów i usług przysługują jednostkom gospodarczym odsetki wynikające z regulacji ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Właściciele firm mogą jednak swobodnie podejmować decyzje dotyczące naliczania bądź też rezygnacji z naliczania odsetek. Ustawodawca nie narzuca obowiązku naliczania odsetek. Wyjątek stanowią należności jednostek objętych ustawą o finansach publicznych, które mają obowiązek naliczania odsetek swoim wierzycielom, i należności publicznoprawne (gdyż urzędy są zobowiązane do zapłaty należności głównej wraz z odsetkami).
WAŻNE!
Dla celów podatku dochodowego pod uwagę bierze się jedynie odsetki zapłacone. Dlatego też odsetki naliczone na dzień bilansowy nie stanowią przychodu. Z drugiej strony dokonane odpisy aktualizujące dotyczące naliczonych odsetek nie będą stanowić kosztu uzyskania przychodu. Oczywiste jest także, że rezygnacja z naliczonych odsetek też nie będzie traktowana jako koszt podatkowy.
Na dzień bilansowy należności wykazuje się w kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem ostrożności (art. 28 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości). Należy wskazać, że o ile wspomniana „kwota wymagalna” zawiera odsetki, to w większości są one zaliczane na dzień bilansowy do należności krótkoterminowych. Wynika to z faktu, że przy spłacie wierzytelności przez kontrahentów kwoty przez nich wpłacane są w pierwszej kolejności zaliczane na pokrycie odsetek. W związku z tym duża część odsetek dotycząca należności długoterminowych jest zaliczana do należności krótkoterminowych.
PRZYKŁAD
Firma w 2005 r. naliczyła odsetki od nieuregulowanej przez kontrahenta należności za dostarczone jej w marcu towary. We wrześniu 2005 r. wysłała do naszego kontrahenta notę odsetkową. Na początku lutego 2006 r. właściciele firmy po rozmowach z kontrahentem wyrazili zgodę na anulowanie naliczonych odsetek pod warunkiem zapłaty przez kontrahenta należności głównej.
Kwota należności brutto 12 200 zł.
Kwota odsetek wynikająca z noty odsetkowej 300 zł.
Naliczona kwota odsetek na dzień 31 grudnia 2005 r. (300 zł + 200 zł) = 500 zł.
Sytuacja 1
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. nie zostało jeszcze zatwierdzone.
1. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę na podstawie wystawienia noty odsetkowej 2005 r.:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 300 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 300 zł.
2. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę należności wynikającą z uzgodnienia sald na 31 grudnia 2005 r.
Gdy jednostka na dzień bilansowy nie miała zamiaru rezygnować z dochodzenia odsetek, wskazane jest, by w trakcie inwentaryzacji należności w wysyłanych do kontrahentów potwierdzeniach prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych stanu aktywów naliczyć je (tj. odsetki) i wskazać wraz z należnością główną. Wskazuje się tym samym kontrahentowi, że nie ma się zamiaru rezygnacji, a dodatkowo unika się niedomówień we wzajemnych relacjach z kontrahentem:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 200 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 200 zł.
3. Ponieważ decyzja właścicieli o anulowaniu odsetek została podjęta na początku 2006 r. można założyć sytuację, że sprawozdanie finansowe za 2005 r. nie zostało jeszcze zatwierdzone. W takim przypadku należałoby dokonać odwrócenia ewidencji w księgach 2005 r., tak by zgodnie z zasadami rachunkowości przedstawiony na dzień 31 grudnia 2005 r. stan rozrachunków z odbiorcami przedstawiał rzetelnie i jasno sytuację majątkową, finansową oraz wynik finansowy:
Wn konto 750 „Przychody finansowe” 500 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 500 zł.
Sytuacja 2
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. zostało zatwierdzone, a kwota należności nie stanowi błędu podstawowego i nie zostały dokonane odpisy aktualizujące należności.
Ewidencja identyczna jak w sytuacji 1, z tym wyjątkiem, że dekretacja opisana w pkt 3 zostaje dokonana w księgach 2006 r.
Sytuacja 3
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. zostało zatwierdzone, a kwota należności nie stanowi błędu podstawowego, zaś na należności zostały dokonane odpisy aktualizujące.
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby na odsetki należne na dzień bilansowy dokonać równocześnie odpisów aktualizujących (szczególnie gdy przewiduje się rezygnację z ich dochodzenia lub to, że będzie się ich dochodzić jedynie w części). Załóżmy, że odpisy aktualizujące zostały dokonane na 50% należności głównej i na 100% naliczonych odsetek.
1. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę na podstawie wystawionej noty odsetkowej we wrześniu 2005 r.:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 300 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 300 zł.
2. Naliczenie odsetek za nieterminową zapłatę należności wynikającą z uzgodnienia sald na 31 grudnia 2005 r.:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 200 zł,
Ma konto 750 „Przychody finansowe” 200 zł.
3. Dokonanie odpisu aktualizującego na kwotę odsetek:
Wn konto 755 „Koszty finansowe” 500 zł,
Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 500 zł.
4. Dokonanie odpisu aktualizującego na kwotę należności:
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 6100 zł,
Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 6100 zł.
5. Anulowanie odsetek przez właścicieli firmy:
Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 500 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z dostawcami” 500 zł.
6. Zapłata przez kontrahenta całości należności głównej, tj. kwoty 12 200 zł:
Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 6100 zł,
Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” 6100 zł,
oraz
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 12 200 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 12 200 zł.
Sytuacja 4
Anulowanie odsetek zakładając, że sprawozdanie za 2005 r. zostało zatwierdzone, a kwota należności (z tytułu odsetek) stanowi błąd podstawowy.
Ewidencja w księgach rachunkowych 2005 r. identyczna jak w sytuacji 1 (pkt 1 i pkt 2), natomiast w księgach 2006 r.:
Wn konto 821 „Rozliczenie wyniku finansowego za lata poprzednie” 500 zł,
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” 500 zł.

•  art. 5–8 ustawy z 12 czerwca 2003 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych – Dz.U. Nr 139, poz. 1323; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1808
•  art. 28 ust. 7, art. 54 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252

Paweł Muż
ekonomista, wieloletni główny księgowy


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA