Jak rozliczyć koszty certyfikatu jakości

Koszty związane z pozyskaniem przez jednostkę certyfikatu ISO nie mogą zostać zaliczone w poczet wartości niematerialnych i prawnych. Wydatki te są kosztami działalności operacyjnej (odpowiednio: usługi obce, zużycie materiałów, pozostałe koszty). Jeśli jednak ich wysokość jest znacząca, jednostka może podjąć decyzję o rozliczaniu tych pozycji w czasie.

Wartości kosztów poniesionych w związku z nabyciem certyfikatu potwierdzającego wdrożenie odpowiedniego systemu zarządzania jakością ISO nie można ująć w księgach rachunkowych jako wartości niematerialnych i prawnych, gdyż zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości do pozycji tych zalicza się wyłącznie nabyte przez jednostkę i zaliczone do aktywów trwałych (niestanowiące inwestycji) prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności:

• autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,

• prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,

• know-how.

Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również nabytą wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych.

Certyfikat ISO jest swoistym potwierdzeniem funkcjonującego w danej jednostce systemu zarządzania jakością i niewątpliwie ma za zadanie przyczynić się do uzyskania przez jednostkę dodatkowych przychodów (a co najmniej utrzymania ich na dotychczasowym poziomie), ale nie jest prawem majątkowym i nie może być przedmiotem obrotu. Na koszty pozyskania tego certyfikatu składają się zarówno koszty ponoszone przez jednostkę w związku ze spełnieniem rozmaitych wymogów (tzw. koszty wewnętrzne), jak i koszty opłat związanych z pozyskaniem certyfikatu (tzw. koszty zewnętrzne, np. opłaty za audyt).

Aleksandra Szewieczek

specjalista w zakresie rachunkowości, pracownik naukowy Akademii Ekonomicznej w Katowicach