Czy koszty poniesione przez naszą firmę na pozyskanie certyfikatu ISO 9001:2000 mogą zostać ujęte jako wartości niematerialne i prawne? Jaka będzie stawka amortyzacyjna stosowana do dokonywania comiesięcznych odpisów z tytułu umorzenia tych wartości? Na koszty związane z pozyskaniem certyfikatu składają się m.in.: koszty szkoleń pracowników, przygotowania stosownej dokumentacji, zakupu niezbędnego wyposażenia oraz opłaty poniesione za uzyskanie certyfikatu.
RADA
Koszty związane z pozyskaniem przez jednostkę certyfikatu ISO nie mogą zostać zaliczone w poczet wartości niematerialnych i prawnych. Wydatki te są kosztami działalności operacyjnej (odpowiednio: usługi obce, zużycie materiałów, pozostałe koszty). Jeśli jednak ich wysokość jest znacząca, jednostka może podjąć decyzję o rozliczaniu tych pozycji w czasie.
UZASADNIENIE
Wartości kosztów poniesionych w związku z nabyciem certyfikatu potwierdzającego wdrożenie odpowiedniego systemu zarządzania jakością ISO nie można ująć w księgach rachunkowych jako wartości niematerialnych i prawnych, gdyż zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości do pozycji tych zalicza się wyłącznie nabyte przez jednostkę i zaliczone do aktywów trwałych (niestanowiące inwestycji) prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności:
• autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,
• prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,
• know-how.
Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również nabytą wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych.
Certyfikat ISO jest swoistym potwierdzeniem funkcjonującego w danej jednostce systemu zarządzania jakością i niewątpliwie ma za zadanie przyczynić się do uzyskania przez jednostkę dodatkowych przychodów (a co najmniej utrzymania ich na dotychczasowym poziomie), ale nie jest prawem majątkowym i nie może być przedmiotem obrotu. Na koszty pozyskania tego certyfikatu składają się zarówno koszty ponoszone przez jednostkę w związku ze spełnieniem rozmaitych wymogów (tzw. koszty wewnętrzne), jak i koszty opłat związanych z pozyskaniem certyfikatu (tzw. koszty zewnętrzne, np. opłaty za audyt).
UWAGA!
Pozyskanie certyfikatu nie polega na jego nabyciu (certyfikat nie podlega zakupowi, lecz jest wyłącznie potwierdzeniem istnienia pewnego stanu rzeczy, spełniania określonych standardów) i stanowi koszty uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia.
Aleksandra Szewieczek
specjalista w zakresie rachunkowości, pracownik naukowy Akademii Ekonomicznej w Katowicach
• art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
