REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Inwentaryzacja zapasów a prawidłowość ustalania zaliczek na podatek

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Z dniem 1 stycznia 2005 r. chcemy wprowadzić rozwiązanie polegające na przeprowadzaniu inwentaryzacji towarów w handlu detalicznym raz w ciągu roku. Czy taka częstotliwość inwentaryzacji jest prawidłowa pod kątem rozliczenia w podatku od osób prawnych?
W świetle obowiązujących przepisów podatkowych i utrwalonego orzecznictwa wydatek na zakup towaru handlowego podatnik ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie sprzedaży tego towaru. Wprowadzając wszelkie rozwiązania dopuszczalne przez prawo bilansowe, podatnik powinien zdawać sobie sprawę z tej podstawowej reguły wypracowanej w kontekście obowiązujących przepisów podatkowych.
Księgi rachunkowe obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów (sum zapisów) i sald, które tworzą: dziennik, księgę główną, księgi pomocnicze, zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych, wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).
Konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej. Na kontach ksiąg pomocniczych można w ciągu okresu sprawozdawczego stosować, obok lub zamiast jednostek pieniężnych, jednostki naturalne. Należy wówczas sporządzić na koniec okresu sprawozdawczego zestawienie zapisów dokonanych na kontach ksiąg pomocniczych w jednostkach naturalnych i ustalić ich wartość.
Jednocześnie, zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy o rachunkowości, kierownik jednostki, przy uwzględnieniu rodzaju i wartości poszczególnych grup rzeczowych składników aktywów obrotowych posiadanych przez jednostkę, podejmuje decyzję o stosowaniu jednej z następujących metod prowadzenia ewidencji analitycznych (kont ksiąg pomocniczych) dla ww. grup składników majątkowych:
• ewidencji ilościowo-wartościowej, w której dla każdego składnika ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieniężnych,
• ewidencji ilościowej obrotów i stanów, prowadzonej dla poszczególnych składników lub ich jednorodnych grup wyłącznie w jednostkach naturalnych; wartość stanu wycenia się przynajmniej na koniec okresu sprawozdawczego, za który następują rozliczenia z budżetem z tytułu podatku dochodowego, dokonane na podstawie danych rzeczywistych,
• ewidencji wartościowej obrotów i stanów towarów oraz opakowań, prowadzonej dla punktów obrotu detalicznego lub miejsc składowania, której przedmiotem zapisów są tylko przychody, rozchody i stany całego zapasu,
• odpisywania w koszty wartości materiałów i towarów na dzień ich zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia, połączone z ustalaniem stanu tych składników aktywów i jego wyceny oraz korekty kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień bilansowy.
Z powyższego wynika, że wyceny i odpowiedniego skorygowania kosztów czy też zapasów wartości składników zaliczanych w koszty (w koszt własny sprzedaży) w momencie ich zakupu lub wytworzenia dokonuje się na koniec każdego okresu sprawozdawczego, za który dokonuje się rozliczeń z budżetem z tytułu podatku dochodowego.
Powyższe należy ustalić na podstawie stanu rzeczywistego, tj. ustalonego na podstawie inwentaryzacji, a nie wyłącznie na podstawie stanu ewidencyjnego.
Przykłady
Spółka z o.o. prowadzi market z materiałami budowlanymi. Towar z momentem zakupu zaliczany jest do kosztów uzyskania. Co miesiąc stany poszczególnych asortymentów spółka ustala na podstawie danych ewidencyjnych z programu wspomagającego sprzedaż „Supermarket” i koryguje odpowiednio w księgach. Inwentaryzację towarów znajdujących się w sklepie spółka przeprowadza jedynie na koniec roku obrachunkowego. Urząd skarbowy kontrolując prawidłowość ustalenia zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych stwierdził, że ww. sposób przyjęty przez spółkę jest nieprawidłowy i w związku z tym spółka zaniżyła wysokość zaliczki za poszczególne okresy rozliczeniowe (miesiące). Urząd skarbowy, uzasadniając swoje stanowisko, podkreślił, że tylko ustalenie w prawidłowej wysokości dochodu za poszczególne okresy pozwala na prawidłowe deklarowanie przez podatnika zaliczek na podatek dochodowy. Wynika to z tego, iż przyjęta przez spółkę metoda określania wartości zapasów na koniec okresu rozliczeniowego nie pozwala określić stanów faktycznych, tj. zgodnych ze stanem faktycznym. Wartość zapasów należy ustalić na podstawie stanu rzeczywistego, tj. ustalonego na podstawie inwentaryzacji. W tym przypadku stany ewidencyjne pochodzące z dodatkowych ewidencji czy też aplikacji komputerowych mogą służyć dla określenia różnic inwentaryzacyjnych czy też rozliczeń z pracownikami, którzy odpowiadają materialnie. W żadnym wypadku nie mogą stanowić podstawy do zapisów w księgach rachunkowych kształtujących wymiar podatku (zaliczek na podatek).
Spółka z o.o., prowadząca sieć handlową, odpisuje w koszty wartość towarów na dzień ich zakupu. Wartość sprzedanych towarów koryguje poprzez kwartalne inwentaryzacje. Swój wybór sposobu rozliczeń uzasadniała tym, iż określenie, że „wartość stanu wycenia się przynajmniej na koniec okresu sprawozdawczego, za który następują rozliczenia z budżetem z tytułu podatku dochodowego” (art. 17 ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości), jest rozumiane tak, że wycena musi nastąpić przynajmniej na koniec roku, gdyż dopiero w tym terminie następuje rozliczenie z budżetem z tytułu należnego podatku dochodowego. Ponadto jasno wynika to z art. 3 ust. 1 pkt 8 ustawy o rachunkowości, który określa, że za okres sprawozdawczy rozumie się okres, za który sporządza się sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych. Natomiast urząd skarbowy wyraża pogląd, że metoda przyjęta przez spółkę jest błędna, gdyż powinna uwzględniać miesięczne zaliczki na podatek dochodowy.
Interesujący w tej sprawie jest wyrok NSA z 17 listopada 1998 r. (sygn. akt III SA 1271/97, LEX nr 36903), w którego uzasadnieniu sąd zawarł tezę, iż przepisy ustawy o rachunkowości pozwalają na ustalenie zysku bilansowego, ale nie jest to równoznaczne z pojęciem dochodu w prawie podatkowym. Istota sporu tkwiła w sposobie zarachowania wielkości zapasów. Skarżąca spółka zapasy te wliczała do kosztów uzyskania przychodów, podczas gdy zapas nie jest wydatkiem poniesionym w celu uzyskania przychodu w rozumieniu ustaw podatkowych. Postępowanie podatnika miało istotny wpływ na zniekształcenie efektów gospodarczych spółki w ciągu całego roku podatkowego i dlatego organy podatkowe słusznie dokonały weryfikacji deklaracji podatkowych za określone w decyzji miesiące.
W świetle wyroku nie stanowi kosztów uzyskania przychodów wartość w cenie zakupu lub nabycie niesprzedanych towarów i materiałów, bowiem zapas niesprzedany nie ma związku z przychodem. Zdaniem skarżącej strony, przyjęte przez nią metody postępowania wspierały zapisy art. 7 ust. 2 i art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym, bowiem art. 7 ust. 2 zawiera definicję dochodu osiągniętego w roku podatkowym, a art. 15 ust. 4 traktuje o potrącalności kosztów uzyskania przychodu w roku, którego dotyczą, a nie miesiąca, którego dotyczą, jak wywodzą organy podatkowe.
NSA podzielił jednak stanowisko w zakresie kluczowego znaczenia treści przepisu art. 25 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdy chodzi o zobowiązanie podatkowe z tytułu zaliczki na podatek dochodowy, a nadto gdy chodzi o obowiązek i zasady postępowania podatnika w tym względzie. Zarówno w literaturze podatkowej, jak i w orzecznictwie sądowym nie budzi zastrzeżeń twierdzenie, że nieodprowadzenie zaliczki lub odprowadzenie jej w zbyt niskiej kwocie powoduje powstanie zaległości podatkowej i naliczenie odsetek za zwłokę1.
Naczelny Sąd Administracyjny podzielił stanowisko organów podatkowych, że przyjęte przez spółkę rozwiązanie wynikające z art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowości, dotyczące zasad ewidencji towarów i materiałów, nie spełniało wymogów art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dla celów rozliczeń wpłat zaliczkowych podatku w układzie miesięcznym. Nie kwestionując pociągnięcia bilansowego, jakie zostało dokonane przez podatnika poprzez odpisywanie w koszty, wartości materiałów i towarów w momencie ich zakupu (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości), zdaniem sądu, tenże podatnik miał obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający ustalenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i należnego podatku (art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym).
Uproszczony sposób rozliczania zaliczek
W sytuacji, w której znajduje się spółka, rozwiązaniem byłoby przyjęcie rozliczania podatku dochodowego w sposób uproszczony, zgodnie z art. 25 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uproszczona forma płacenia podatku polega na wpłatach zaliczek miesięcznych w wysokości 1/12 podatku należnego wykazanego w zeznaniu złożonym w roku poprzedzającym rok podatkowy bądź w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata. Uproszczony sposób zapłaty podatku nie przewiduje obowiązku składania deklaracji miesięcznych. Rozliczenie zaliczek za rok podatkowy, w sposób uproszczony, pozwala na wycenę materiałów i produktów gotowych dopiero w rozliczeniu rocznym podatku dochodowego.
Sławomir Chmielewski
pracownik urzędu skarbowego
Podstawa prawna:
art. 3 ust. 1 pkt 8, art. 17 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
art. 7 ust. 2, art. 9 ust. 1, art. 15 ust. 1, art. 15 ust. 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.).


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

REKLAMA

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

REKLAMA

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

REKLAMA