REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować koszty zastępstwa procesowego

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Jak należy zaksięgować fakturę wystawioną przez kancelarię adwokacką za koszty zastępstwa procesowego oraz przelew od komornika jako zwrot poniesionych kosztów zastępstwa procesowego w tej samej wysokości?


RADA


Koszty zastępstwa procesowego ponoszone przez wierzyciela stanowią dla spółki koszty operacyjne. Ich zwrot należy odnieść na konto "Pozostałe przychody operacyjne". Inaczej sytuacja wygląda u dłużnika. Z podatkowego punktu widzenia dłużnik nie może tych wydatków zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.


UZASADNIENIE



Koszty zastępstwa procesowego rozróżniamy w zależności od tego, u której ze stron występują:


Koszty zastępstwa procesowego u wierzycieli


W przypadku wierzycieli koszty sądowe poniesione przez przedsiębiorcę związane z dochodzeniem własnej wierzytelności - są kosztem uzyskania przychodu i - zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości - są kosztami związanymi pośrednio z działalnością operacyjną jednostki. Dlatego ich wartość odnosimy w pozostałe koszty operacyjne.


UWAGA !

Na należności sporne należy utworzyć odpis aktualizujący ich wartość.


Koszty zastępstwa procesowego u dłużnika


W przypadku ponoszenia przez dłużnika wydatków związanych z zastępstwem procesowym, zakwalifikowanie ich do kosztów uzyskania przychodu powinno być rozpatrywane indywidualnie, zawsze pod kątem powiązania ich z możliwością osiągnięcia przychodu z tego tytułu lub z obroną przed roszczeniami wierzyciela podejmowanymi w celu zmniejszenia przychodu.


Niestety, większość organów podatkowych wychodzi z założenia, że koszty procesowe poniesione przez dłużnika nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.


Zdaniem organów podatkowych wydatki te nie są ponoszone w celu osiągnięcia przychodu, tym bardziej, że dla wierzyciela koszty sądowe stanowią koszt uzyskania przychodu.


W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych nie ma wyraźnego stwierdzenia, że pomiędzy poniesionym wydatkiem a osiągniętym przychodem musi zachodzić skonkretyzowany i bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy, ponieważ nie wszystkie koszty ponoszone przez podatników są bezpośrednio związane z osiąganym przychodem. Związek ten może mieć także charakter pośredni, jak np. w przypadku kosztów funkcjonowania podatnika. Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. W decyzji w sprawie interpretacji prawa podatkowego (nr 1401/PD-4230Z-101/05/ZO) z 25 listopada 2005 r.:


(...) zasada wyrażona w piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 23.10.1995 r. Nr PO3/722-459/9, iż u dłużnika koszty procesu nie są kosztami uzyskania przychodów związanymi z osiągnięciem przychodów, natomiast u wierzyciela koszty sądowe i inne koszty procesu zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów - nie może być traktowana jako klauzula generalna zaliczalności tego rodzaju wydatków do kosztów uzyskania przychodu. Organy podatkowe winny traktować zatem każdą sytuację indywidualnie, odrębnie do każdego przypadku, według zasad racjonalnego rozumowania. Zatem poniesione przez dłużnika wydatki związane z kosztami sądowymi, jeżeli zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, wymagają wnikliwej oceny pod kątem ich związku z prowadzoną działalnością.


Jeżeli więc dłużnik przegra proces o zapłatę, w toku którego sporne było istnienie lub wysokość zobowiązania, to powinien on przede wszystkim wykazać, że były to działania związane z obroną przed roszczeniami wierzyciela podejmowanymi w celu zmniejszenia przychodu, a w związku z tym koszty te mieszczą się w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (...).


Ponieważ problem zaliczania przez dłużników wydatków związanych z usługami prawnymi do kosztów uzyskania przychodu może budzić wątpliwości - najbezpieczniej jest zwrócić się do właściwego urzędu skarbowego z wnioskiem o wydanie wiążącej interpretacji prawa podatkowego.


Ewidencja kosztów zastępstwa procesowego u wierzycieli

Poniesione przez podmiot gospodarczy koszty zastępstwa procesowego ewidencjonuje się na koncie "Pozostałe koszty operacyjne" zapisem:

Wn "Pozostałe koszty operacyjne",

Ma "Rachunek bankowy".


Zasądzone na rzecz spółki koszty sądowe, jak i koszty zastępstwa procesowego, powinny zostać zarachowane w dacie uprawomocnienia się wyroku sądowego:

Wn "Rozrachunki z odbiorcami"

- w analityce imienne konto dłużnika,

Ma "Pozostałe przychody operacyjne".


Jak pokazuje praktyka życia gospodarczego nie zawsze jest możliwe otrzymanie zasądzonych należności, należy wówczas dokonać odpisu aktualizujacego ich wartość.


Odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych - zależnie od rodzaju należności, której odpis dotyczy.

Wn "Pozostałe koszty operacyjne",

Ma "Odpisy aktualizujące wartość należności".


Jeśli dłużnik spłaci zobowiązanie, należy odpowiednią część dokonanego wcześniej odpisu aktualizującego wartość należności zaliczyć do pozostałych przychodów operacyjnych:

Wn "Odpisy aktualizujące wartość należności",

Ma "Pozostałe przychody operacyjne".


I równolegle:

Wn "Rachunek bankowy",

Ma "Rozrachunki z odbiorcami".


PRZYKŁAD

Podmiot gospodarczy X wystąpił do sądu z pozwem o zwrot należności w wysokości 20 000 zł od dłużnika Z. Wierzyciel poniósł koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3000 zł oraz koszty sądowe wysokości 2000 zł.

Zapadł wyrok zasądzający na rzecz wierzyciela zwrot długu i zwrot kosztów zastępstwa procesowego. Po uprawomocnieniu się wyroku komornik wszczął egzekucję. W wyniku tych działań firma X otrzymała kwotę 25 000 zł.


Ewidencja księgowa


1. W dniu skierowania pozwu do sądu zaewidencjonowano:

Wn "Roszczenia sporne" 20 000

Ma "Rozrachunki z odbiorcami" 20 000


2. Zapłata kosztów sądowych:

Wn "Roszczenia sporne" 2 000

Ma "Rachunek bankowy" 2 000


3. Dokonano odpisu aktualizującego:

a) należność dochodzona na drodze sądowej

Wn "Pozostałe koszty operacyjne" 20 000

Ma "Odpisy aktualizujące wartość należności" 20 000

b) koszty sądowe

Wn "Pozostałe koszty operacyjne" 2 000

Ma "Odpisy aktualizujące wartość należności" 2 000


4. Uprawomocnienie się wyroku zasądzającego zwrot na rzecz wierzyciela:

a) należności głównej

Wn "Rozrachunki z odbiorcami" 20 000

Ma "Roszczenia sporne" 20 000

b) kosztów postępowania sądowego

Wn "Rozrachunki z odbiorcami" 2 000

Ma "Roszczenia sporne" 2 000


5. Faktura z kancelarii adwokackiej dotycząca kosztów zastępstwa procesowego - koszty te podlegają zwrotowi przez dłużnika:

Wn "Pozostałe koszty operacyjne" 3 000

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 3 000


6. Utworzenie odpisu aktualizującego na koszty zastępstwa procesowego:

Wn "Rozrachunki z odbiorcami" 3 000

Ma "Odpisy aktualizujące wartość należności" 3 000


7. Zapłata za fakturę:

Wn "Rozrachunki z dostawcami" 3 000

Ma "Rachunek bieżący" 3 000


8. Wpływ na rachunek bankowy zasądzonych przez sąd i odzyskanych przez komornika należności:

Wn "Rachunek bankowy" 25 000

Ma "Rozrachunki z odbiorcami" 25 000


8. Wyksięgowanie odpisu aktualizującego wartość należności:

Wn "Odpisy aktualizujące wartość należności" 25 000

Ma "Pozostałe przychody operacyjne" 25 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

- art. 3 ust. 1 pkt 12, pkt 32, art. 32, art. 35b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119
- art. 86 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. Nr 43, poz. 296; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 186, poz. 1379

Maryla Piotrowska

księgowa z licencją MF

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Fundacja rodzinna w strukturach transakcyjnych – ryzyko zakwestionowania przez KAS

Najnowsze stanowisko Szefa KAS (odmowa wydania opinii zabezpieczającej z 5 maja 2025 r., sygn. DKP16.8082.14.2024) pokazuje, że wykorzystanie fundacji rodzinnej jako pośrednika w sprzedaży udziałów może zostać uznane za unikanie opodatkowania. Mimo deklarowanych celów sukcesyjnych, KAS uznał działanie za sztuczne i sprzeczne z celem przepisów.

Webinar: KSeF – co nas czeka w praktyce? + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „KSeF – co nas czeka w praktyce?” poprowadzi Zbigniew Makowski, doradca podatkowy z ponad 15-letnim stażem. Ekspert wskaże, jakie szanse i zagrożenia dla firm i biur rachunkowych niesie ze sobą KSeF i jak się na nie przygotować.

Zmiany w podatku Belki już gotowe. Czekają tylko na ogłoszenie

Rozwiązania dotyczące zmian w podatku Belki zostały opracowane i są gotowe do wdrożenia – poinformował Dariusz Adamski z Instytutu Finansów. Jak podkreślił podczas Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie, decyzja o ich ogłoszeniu leży teraz w rękach ministra Andrzeja Domańskiego.

Taryfa celna UE: kod, który decyduje o losie Twojej przesyłki

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

REKLAMA

Zmiany w zamówieniach publicznych w 2025 r. Co czeka zamawiających i wykonawców? Projekt UZP dot. udziału firm z państw trzecich w przetargach

W dniu 3 lutego 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt w formie druku nr 1041 o zmianie ustawy ¬- Prawo zamówień publicznych, który miał przewidywać szereg istotnych zmian w systemie zamówień publicznych w Polsce, został on jednak wycofany. Urząd Zamówień Publicznych stworzył jednak własny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, pod numerem UC88, w której poruszył istotną kwestię udziałów w przetargach firmy z państw trzecich, czyli pochodzących z krajów, z którymi Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej zapewniającej wzajemny i równy dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych. Projekt ten został już przyjęty przez Radę Ministrów i przesłany do Sejmu.

PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

Kawa z INFORLEX. Perspektywy zawodu księgowego

Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 3 cenionymi ekspertami: Żanetą Hejne – właścicielką biura rachunkowego, Piotrem Juszczykiem – doradcą podatkowym inFakt oraz Radosławem Kowalskim – doradcą podatkowym.

Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

REKLAMA

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

REKLAMA