REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy sprzedaż wierzytelności własnej podlega opodatkowaniu VAT

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Nasza firma sprzedała wierzytelność, za którą cesjonariusz zapłacił całą wartość. W ubiegłym roku utworzyliśmy na ten dług rezerwę, księgując ją w pozostałe koszty operacyjne i na aktualizację należności. Jak poprawnie zaksięgować tę operację w księgach tego roku? Czy wystawić fakturę VAT i przychód wykazać w deklaracji VAT (rejestrujemy naliczony podatek VAT jako związany z działalnością opodatkowaną i zwolnioną)?
Sprzedaż własnej wierzytelności firmy niezajmującej się gospodarczo obrotem wierzytelnościami jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ nie może być zaliczana do usług pośrednictwa finansowego. Należy jednak zwrócić uwagę, że od 1 maja 2004 r. zmieniły się zasady wystawiania faktur VAT, co dotyczy również czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
 
Sprzedaż wierzytelności, czyli przysługującego wierzycielowi uprawnienia do domagania się od dłużnika spełnienia określonego świadczenia, jest jednym ze sposobów przeniesienia jej na osobę trzecią zgodnie z art. 509–518 Kodeksu cywilnego. Jeżeli sprzedaż ta dotyczy własnej wierzytelności powstałej z tytułu prowadzonej działalności przez firmę, wówczas czynność ta nie jest zaliczana do usług pośrednictwa finansowego, a zatem nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług. Istnieje jednak odmienna opinia w tym zakresie, o czym pisaliśmy w numerze sierpniowym „Biuletynu VAT”. Obecnie większość organów skarbowych stoi na stanowisku, że sprzedaż wierzytelności własnej nie podlega VAT.
Wierzycielem jest osoba fizyczna lub prawna, której przysługuje prawo żądania od dłużnika spełnienia określonego świadczenia. Dłużnikiem jest osoba fizyczna lub prawna, która ma obowiązek spełnienia określonego świadczenia na rzecz wierzyciela. Spółka w roku ubiegłym dokonała aktualizacji należności, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty. Państwa firma utworzyła zatem odpis aktualizujący należności. Odpisanie należności uznanych za nieściągalne księguje się zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości zarachowując ich wartość do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych, w zależności od rodzaju należności.
Sprzedaż wierzytelności zaliczana jest do przychodów finansowych, zaś ich wartość zgodnie z księgami w momencie sprzedaży zaliczana jest do kosztów finansowych. Jednak w rachunku zysków i strat zgodnie z art. 42 ust. 3 ustawy wykazuje się wynik na sprzedaży wierzytelności, a więc zysk lub stratę. Obrót wierzytelnościami będzie traktowany analogicznie jak obrót papierami wartościowymi (aktywami finansowymi).
Poniżej przedstawiono sposoby księgowań na poszczególnych etapach – od utworzenia odpisu aktualizującego należności aż do opisanej w pytaniu ich sprzedaży.
I. Utworzenie odpisu aktualizującego należności księgujemy zapisem:
1) gdy należność powstała z operacji finansowych:
Wn konto 75-1 „Koszty finansowe”,
Ma konto 28 „Odpisy aktualizujące wartość należności”,
2) gdy należność powstała z innych tytułów niż operacje finansowe:
Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”,
Ma konto 28 „Odpisy aktualizujące wartość należności”.
II. Zaksięgowanie sprzedaży wierzytelności
Wn konto 24 „Pozostałe rozrachunki”,
Ma konto 75-0 „Przychody finansowe”.
III. Zaksięgowanie kosztu sprzedanej wierzytelności – wartość wynikająca z ksiąg
Wn konto 75-1 „Koszty finansowe”,
Ma konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”.
IV. Rozwiązanie odpisu aktualizującego należności
Wn konto 28 „Odpisy aktualizujące wartość należności”,
Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne” lub konto 75-0 „Przychody finansowe”.
V. Księgowanie zapłaty za sprzedaną wierzytelność
Wn konto 13 „Rachunek bieżący” lub 10 „Kasa”,
Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki”.
WAŻNE!
Odpis aktualizujący jest tworzony zgodnie z ustawą o rachunkowości w wartości nominalnej. W tej samej wartości podlega księgowanie kosztu sprzedanej wierzytelności. Przy tworzeniu odpisów oraz ich rozwiązywaniu należy pamiętać o konsekwencjach podatkowych przedstawionych księgowań, jak również o mogących zaistnieć rozbieżnościach pomiędzy ustawą o rachunkowości a przepisami podatkowymi.
Faktura czy nota (umowa sprzedaży)?
Analiza zmian, jakie zaszły w unormowaniach prawnych dotyczących obowiązku wystawiania faktury przez podatniku zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług i wydanych na jej podstawie rozporządzeniach, została przedstawiona w tabeli obok.
Zwróćmy uwagę, że obecne brzmienie art. 106 ust. 1 „stwierdzającej w szczególności dokonanie sprzedaży (...)”, jest pojęciem szerszym od obowiązującego do 30 kwietnia 2004 r. obowiązku podatników do wystawienia faktury na podstawie art. 32 ustawy z 8 stycznia 1993 r. „stwierdzającą w szczególności sprzedaż towarów (...)”.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Obecne ustawowe nałożenie obowiązku wystawienia faktury pokrywa się słownie ze sformułowaniem zawartym w rozporządzeniu Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. Ponadto w obecnie obowiązującym rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 106 ust. 8 ustawy o VAT w treści § 11 i 12 faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży od 1 maja 2004 r. powinna również potwierdzać dokonanie sprzedaży niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Firma, sprzedając swoją wierzytelność, oprócz umowy sprzedaży zawartej zgodnie z art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wystawia fakturę VAT dokumentującą dokonaną sprzedaż. Księgowaniu omówionemu w punkcie II podlega zatem umowa i faktura sprzedaży. Wystawiona z tego tytułu faktura nie jest jednak ujmowana w deklaracji VAT-7, gdyż nie jest to czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
• art. 5 i 106 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535
• art. 3 ust. pkt 32, art. 35 b ust. 3, art. 42 ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 213, poz. 2155
• art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• art. 23 ust. 1 pkt 21 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• § 34 i 35 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym – Dz.U. z 2002 r. Nr 27; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 109, poz. 1162 – uchylone z dniem 1 maja 2004 r.
• § 11 i 12 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług – Dz.U. z 2004 r. Nr 97, poz. 971
• art. 509–518 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 172, poz. 1804
Anna Wyrzykowska
doradca podatkowy


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2026: Koniec z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

REKLAMA

Kiedy Krajowy System e-Faktur stanie się obowiązkowy? – Stan legislacyjny i wyzwania przed przedsiębiorcami

11 kwietnia 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy dotyczący obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), który reguluje wdrożenie tego systemu w Polsce. Choć przepisy nie zostały jeszcze ostatecznie zatwierdzone, większość kluczowych kwestii jest już znana, co daje przedsiębiorcom czas na rozpoczęcie przygotowań do nadchodzących zmian.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Podatek od prezentów komunijnych. Są 3 limity kwotowe: 5733 zł (osoby spoza rodziny), 27 090 zł (dalsza rodzina), 36 120 zł (najbliższa rodzina)

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

REKLAMA

Obowiązkowego KSeF można uniknąć. Jest na to kilka sposobów. M.in. uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

REKLAMA