REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy sprzedaż wierzytelności własnej podlega opodatkowaniu VAT

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Nasza firma sprzedała wierzytelność, za którą cesjonariusz zapłacił całą wartość. W ubiegłym roku utworzyliśmy na ten dług rezerwę, księgując ją w pozostałe koszty operacyjne i na aktualizację należności. Jak poprawnie zaksięgować tę operację w księgach tego roku? Czy wystawić fakturę VAT i przychód wykazać w deklaracji VAT (rejestrujemy naliczony podatek VAT jako związany z działalnością opodatkowaną i zwolnioną)?
Sprzedaż własnej wierzytelności firmy niezajmującej się gospodarczo obrotem wierzytelnościami jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ nie może być zaliczana do usług pośrednictwa finansowego. Należy jednak zwrócić uwagę, że od 1 maja 2004 r. zmieniły się zasady wystawiania faktur VAT, co dotyczy również czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
 
Sprzedaż wierzytelności, czyli przysługującego wierzycielowi uprawnienia do domagania się od dłużnika spełnienia określonego świadczenia, jest jednym ze sposobów przeniesienia jej na osobę trzecią zgodnie z art. 509–518 Kodeksu cywilnego. Jeżeli sprzedaż ta dotyczy własnej wierzytelności powstałej z tytułu prowadzonej działalności przez firmę, wówczas czynność ta nie jest zaliczana do usług pośrednictwa finansowego, a zatem nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług. Istnieje jednak odmienna opinia w tym zakresie, o czym pisaliśmy w numerze sierpniowym „Biuletynu VAT”. Obecnie większość organów skarbowych stoi na stanowisku, że sprzedaż wierzytelności własnej nie podlega VAT.
Wierzycielem jest osoba fizyczna lub prawna, której przysługuje prawo żądania od dłużnika spełnienia określonego świadczenia. Dłużnikiem jest osoba fizyczna lub prawna, która ma obowiązek spełnienia określonego świadczenia na rzecz wierzyciela. Spółka w roku ubiegłym dokonała aktualizacji należności, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty. Państwa firma utworzyła zatem odpis aktualizujący należności. Odpisanie należności uznanych za nieściągalne księguje się zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości zarachowując ich wartość do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych, w zależności od rodzaju należności.
Sprzedaż wierzytelności zaliczana jest do przychodów finansowych, zaś ich wartość zgodnie z księgami w momencie sprzedaży zaliczana jest do kosztów finansowych. Jednak w rachunku zysków i strat zgodnie z art. 42 ust. 3 ustawy wykazuje się wynik na sprzedaży wierzytelności, a więc zysk lub stratę. Obrót wierzytelnościami będzie traktowany analogicznie jak obrót papierami wartościowymi (aktywami finansowymi).
Poniżej przedstawiono sposoby księgowań na poszczególnych etapach – od utworzenia odpisu aktualizującego należności aż do opisanej w pytaniu ich sprzedaży.
I. Utworzenie odpisu aktualizującego należności księgujemy zapisem:
1) gdy należność powstała z operacji finansowych:
Wn konto 75-1 „Koszty finansowe”,
Ma konto 28 „Odpisy aktualizujące wartość należności”,
2) gdy należność powstała z innych tytułów niż operacje finansowe:
Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”,
Ma konto 28 „Odpisy aktualizujące wartość należności”.
II. Zaksięgowanie sprzedaży wierzytelności
Wn konto 24 „Pozostałe rozrachunki”,
Ma konto 75-0 „Przychody finansowe”.
III. Zaksięgowanie kosztu sprzedanej wierzytelności – wartość wynikająca z ksiąg
Wn konto 75-1 „Koszty finansowe”,
Ma konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”.
IV. Rozwiązanie odpisu aktualizującego należności
Wn konto 28 „Odpisy aktualizujące wartość należności”,
Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne” lub konto 75-0 „Przychody finansowe”.
V. Księgowanie zapłaty za sprzedaną wierzytelność
Wn konto 13 „Rachunek bieżący” lub 10 „Kasa”,
Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki”.
WAŻNE!
Odpis aktualizujący jest tworzony zgodnie z ustawą o rachunkowości w wartości nominalnej. W tej samej wartości podlega księgowanie kosztu sprzedanej wierzytelności. Przy tworzeniu odpisów oraz ich rozwiązywaniu należy pamiętać o konsekwencjach podatkowych przedstawionych księgowań, jak również o mogących zaistnieć rozbieżnościach pomiędzy ustawą o rachunkowości a przepisami podatkowymi.
Faktura czy nota (umowa sprzedaży)?
Analiza zmian, jakie zaszły w unormowaniach prawnych dotyczących obowiązku wystawiania faktury przez podatniku zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług i wydanych na jej podstawie rozporządzeniach, została przedstawiona w tabeli obok.
Zwróćmy uwagę, że obecne brzmienie art. 106 ust. 1 „stwierdzającej w szczególności dokonanie sprzedaży (...)”, jest pojęciem szerszym od obowiązującego do 30 kwietnia 2004 r. obowiązku podatników do wystawienia faktury na podstawie art. 32 ustawy z 8 stycznia 1993 r. „stwierdzającą w szczególności sprzedaż towarów (...)”.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Obecne ustawowe nałożenie obowiązku wystawienia faktury pokrywa się słownie ze sformułowaniem zawartym w rozporządzeniu Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. Ponadto w obecnie obowiązującym rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 106 ust. 8 ustawy o VAT w treści § 11 i 12 faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży od 1 maja 2004 r. powinna również potwierdzać dokonanie sprzedaży niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Firma, sprzedając swoją wierzytelność, oprócz umowy sprzedaży zawartej zgodnie z art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wystawia fakturę VAT dokumentującą dokonaną sprzedaż. Księgowaniu omówionemu w punkcie II podlega zatem umowa i faktura sprzedaży. Wystawiona z tego tytułu faktura nie jest jednak ujmowana w deklaracji VAT-7, gdyż nie jest to czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
• art. 5 i 106 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535
• art. 3 ust. pkt 32, art. 35 b ust. 3, art. 42 ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 213, poz. 2155
• art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• art. 23 ust. 1 pkt 21 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• § 34 i 35 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym – Dz.U. z 2002 r. Nr 27; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 109, poz. 1162 – uchylone z dniem 1 maja 2004 r.
• § 11 i 12 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług – Dz.U. z 2004 r. Nr 97, poz. 971
• art. 509–518 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 172, poz. 1804
Anna Wyrzykowska
doradca podatkowy


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA