REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykazać w księgach rachunkowych dzieła sztuki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Justyna Grywińska

REKLAMA

Spółka, licząc na przyszłe korzyści, zdecydowała się zainwestować w dzieła sztuki. W bieżącym roku zakupiono po raz pierwszy na aukcji obraz wybitnego malarza za cenę 55 000 zł. Jak ująć w księgach rachunkowych taki zakup?


rada


Ujęcie w księgach rachunkowych tego typu wydatku jest uzależnione od intencji, z jaką spółka nabyła dzieło sztuki. Jeżeli jego nabycie wiąże się z nadzieją wzrostu wartości, kupiony obraz należy wykazać na koncie „Inwestycje długo- lub krótkoterminowe”.


uzasadnienie


Klasyfikacja księgowa dzieł sztuki zależy od celu ich nabycia. Spółki - podobnie jak spółka w przedstawionym problemie - mogą traktować dzieła sztuki jako lokatę wolnych środków pieniężnych, licząc na wzrost ich wartości. W takim przypadku zakupione dzieła zalicza się do inwestycji i wykazuje na koncie „Inne inwestycje długoterminowe” lub „Inne inwestycje krótkoterminowe”. Czasami jednak zakup dzieła sztuki jest utożsamiany z chęcią posiadania przez jednostkę gospodarczą środka trwałego, stanowiącego wystrój wnętrza. Dzieło sztuki jako dekoracja powinno być sklasyfikowane do środków trwałych. Zdarza się też, że dzieła sztuki będą podlegać sprzedaży i wówczas w księgach rachunkowych powinny być wykazane w zapasach na koncie „Towary”.


Dzieła sztuki zaliczane do inwestycji


Podmioty gospodarcze mogą dokonywać zakupu dzieł sztuki, traktując je jako lokatę lub inwestycję mającą przynosić korzyści ekonomiczne wynikające z przyrostu ich wartości. W takim przypadku zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 17 ustawy o rachunkowości dzieło sztuki spełnia warunki definicji inwestycji i powinno być zakwalifikowane do kategorii inwestycji długo- lub krótkoterminowych i wykazane na koncie „Inne inwestycje długo- lub krótkoterminowe”, w analityce „Dzieła sztuki”.


Inwestycje długoterminowe


Jeśli spółka nabyła dzieło sztuki z zamiarem pozostawienia go w firmie przez czas dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego, do wyceny tego składnika aktywów stosuje się cenę nabycia pomniejszoną o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub wartość godziwą. Artykuł 28 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości zezwala, by wartość w cenie nabycia takiej inwestycji przeszacować do wartości w cenie rynkowej, a więc do wartości godziwej. Skutki przeszacowania inwestycji zaliczanych do aktywów trwałych, powodujące wzrost ich wartości do poziomu cen rynkowych, zwiększają kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny. Obniżenie wartości inwestycji uprzednio przeszacowanej do wysokości kwoty, o którą podwyższono z tego tytułu kapitał z aktualizacji wyceny, zmniejsza ten kapitał.


Inwestycje krótkoterminowe


Jeżeli podmiot gospodarczy nabywa dzieło sztuki jako inwestycję, z zamiarem pozostawienia go w firmie na okres krótszy niż 12 miesięcy, licząc od dnia bilansowego lub od daty jego nabycia, to taką inwestycję traktuje się jako krótkoterminową. Inwestycje krótkoterminowe wycenia się według ceny (wartości) rynkowej albo według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, zależnie od tego, która z nich jest niższa, a krótkoterminowe inwestycje, dla których nie istnieje aktywny rynek - według w inny sposób określonej wartości godziwej.


Przykład 1

Spółka posiadała wolne środki pieniężne i zdecydowała się je zainwestować. W 2006 r. na aukcji zakupiła od Spółki Antyk obraz o wartości 55 000 zł.

Na dzień bilansowy 2006 r. wartość obrazu zgodnie z cennikiem aukcyjnym wynosiła 58 000 zł. W 2007 r. spółka zdecydowała o sprzedaży obrazu za kwotę 60 000 zł Spółce Wystawa.

Ewidencja księgowa

1. Wprowadzenie dzieła sztuki do ksiąg:

Wn „Inne inwestycje długoterminowe” 55 000

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Pozostałe rozrachunki” 55 000

- w analityce „Spółka Antyk”

2. Wycena bilansowa - wzrost wartości inwestycji:

Wn „Aktualizacja wartości inwestycji” 3 000

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Kapitał z aktualizacji wyceny” 3 000

3. Sprzedaż obrazu:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 60 000

- w analityce „Spółka Wystawa”

Ma „Przychody finansowe” 60 000

4. Wyksięgowania obrazu z ksiąg:

a) Wn „Kapitał z aktualizacji wyceny” 3 000

Ma „Aktualizacja wartości inwestycji” 3 000

b) Wn „Koszty finansowe” 55 000

Ma „Inne inwestycje długoterminowe” 55 000


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dzieło sztuki zaliczone do środków trwałych


Dzieło sztuki można również zaliczyć do środków trwałych danego podmiotu gospodarczego, jeżeli odpowiada ono definicji środków trwałych zawartej w ustawie o rachunkowości. Dzieło sztuki wprowadza się do ewidencji tak samo jak każdy inny środek trwały, a więc w cenie nabycia obejmującej również koszty związane z jego zakupem, czyli transportem, załadunkiem, wyładunkiem, ubezpieczeniem w drodze i innymi wydatkami naliczonymi do dnia przekazania dzieła sztuki do używania.


Aby dla celów podatkowych ustalić grupę, do jakiej należy zaliczyć dzieło sztuki, trzeba posłużyć się Klasyfikacją Środków Trwałych, która wyodrębnia dziesięć podstawowych grup środków trwałych. W grupie 8 „Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie pozostałe” podgrupa 80 wymienia dzieła sztuki.


Ustawa o rachunkowości wskazuje, że wartość początkową środków trwałych - z wyjątkiem gruntów niesłużących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową - zmniejszają odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości na skutek używania lub upływu czasu.


W obowiązującym do 31 grudnia 2001 r. brzmieniu art. 31 ust. 2 wskazywało się wyraźnie, że obok gruntów nie podlegały amortyzacji również dzieła sztuki i eksponaty muzealne. Przepis ten został zmieniony, należy jednak stwierdzić, że nie ma potrzeby dokonywania odpisów amortyzacyjnych dzieł sztuki, gdyż jako takie nie tracą na wartości, a wręcz przeciwnie - zazwyczaj ich wartość z upływem czasu w sposób naturalny rośnie. Artykuł 16c pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprost nakazuje, by nie dokonywać amortyzacji dzieł sztuki i eksponatów muzealnych.


Choć dzieła sztuki zazwyczaj nie tracą na wartości, nie oznacza to, że taka sytuacja nie może się zdarzyć. W przypadku utraty wartości środka trwałego ustawa o rachunkowości wymaga dokonania odpowiedniego odpisu aktualizującego wartość składnika aktywów.


Niestety, przepisy ustawy nie wyjaśniają, co dokładnie należy rozumieć przez pojęcie „trwała utrata wartości”, pozostawiając otwarty katalog ich przyczyn. Z tego powodu jednostka gospodarcza może się posiłkować uregulowaniami Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, a dokładniej MSR nr 36 „Utrata wartości aktywów”, w którym są wskazane przesłanki utraty przydatności danego składnika aktywów, pochodzące zarówno z wewnętrznych, jak i zewnętrznych źródeł informacji.


UWAGA!

Zakwalifikowane do środków trwałych dzieła sztuki nie mogą być przeszacowane według wyższej wartości.


Przykład 2

Renomowana firma reklamowa zakupiła obraz do sali konferencyjnej. Wartość obrazu wynosi 55 000 zł. Koszty transportu i odpowiedni montaż na ścianie - 900 zł.

Ewidencja księgowa

1. Zakup obrazu:

Wn „Środki trwałe w budowie” 55 000

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Pozostałe rozrachunki” 55 000

2. Koszty transportu i montażu:

Wn „Środki trwałe w budowie” 900

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Pozostałe rozrachunki” 900

3. Wprowadzenie dzieła sztuki do ewidencji środków trwałych

Wn „Środki trwałe” 55 900

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Środki trwałe w budowie” 55 900


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dzieło sztuki stanowiące towar handlowy


Na zakończenie należy dodać, że dzieło sztuki może być także traktowane jako rzeczowy składnik aktywów obrotowych, a więc w tym przypadku towar handlowy. Zgodnie z ustawą o rachunkowości aktywa te wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy. Ewidencja w księgach rachunkowych zakupu dzieła sztuki nie będzie się różniła od zakupu innego, zwykłego towaru handlowego przeznaczonego do odsprzedaży.


Podstawa prawna:
- art. 15 ust. 1 i 4, art. 16 ust. 1, art. 16c pkt 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

- art. 3 ust. 1 pkt 17, art. 28 ust. 1 pkt 3, art. 31 ust. 2, art. 32 ust. 4 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540


Justyna Grywińska

księgowa z licencją MF, doradca podatkowy, właścicielka biura księgowego

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe faktury elektroniczne w 2026 r. Prof. Modzelewski: art. 106nda ust. 3 ustawy o VAT nakłada niewykonalne obowiązki i jest sprzeczny z prawem UE

Nowe faktury elektroniczne, o których mowa w art. 106nf, 106nh, 106nda i 106nha ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), które będą w przyszłym roku wystawione zgodnie z wzorem faktury ustrukturyzowanej, budzą wśród podatników najwięcej wątpliwości – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Zmiany w VAT: rozliczanie importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej

W dniu 17 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, będący częścią pakietu deregulacyjnego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów nowelizacja ta jest konieczna, bowiem po wprowadzeniu od czerwca br. nowego systemu celnego AIS/IMPORT PLUS, niektóre firmy posiadające pozwolenie na stosowanie zgłoszenia uproszczonego i stosujące to uproszczenie zostałyby de facto pozbawione możliwości rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Dzięki nowym przepisom ci przedsiębiorcy będą mogli nadal rozliczać podatek VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

Ulga B+R na wakacjach. O czym należy pamiętać przy ewidencji czasu pracy w czasie nieobecności pracowników?

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) to jeden z najistotniejszych i najbardziej przystępnych instrumentów wspierających finansowanie innowacji w Polsce. Ta preferencja podatkowa umożliwia przedsiębiorcom odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działania badawczo-rozwojowe nawet na poziomie 200%. W praktyce oznacza to możliwość odzyskania wydatków ponoszonych m.in. na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w prace B+R. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje prawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy osób zaangażowanych w takie projekty.

REKLAMA

Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 r: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany 16 września 2025 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie od początku 2026 roku.

REKLAMA

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

Czy ominie Cię KSeF? Może jesteś w grupie, która nie będzie musiała stosować e-faktur w 2026 roku

W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!

REKLAMA