REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykazać w księgach rachunkowych dzieła sztuki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Justyna Grywińska

REKLAMA

Spółka, licząc na przyszłe korzyści, zdecydowała się zainwestować w dzieła sztuki. W bieżącym roku zakupiono po raz pierwszy na aukcji obraz wybitnego malarza za cenę 55 000 zł. Jak ująć w księgach rachunkowych taki zakup?


rada


Ujęcie w księgach rachunkowych tego typu wydatku jest uzależnione od intencji, z jaką spółka nabyła dzieło sztuki. Jeżeli jego nabycie wiąże się z nadzieją wzrostu wartości, kupiony obraz należy wykazać na koncie „Inwestycje długo- lub krótkoterminowe”.


uzasadnienie


Klasyfikacja księgowa dzieł sztuki zależy od celu ich nabycia. Spółki - podobnie jak spółka w przedstawionym problemie - mogą traktować dzieła sztuki jako lokatę wolnych środków pieniężnych, licząc na wzrost ich wartości. W takim przypadku zakupione dzieła zalicza się do inwestycji i wykazuje na koncie „Inne inwestycje długoterminowe” lub „Inne inwestycje krótkoterminowe”. Czasami jednak zakup dzieła sztuki jest utożsamiany z chęcią posiadania przez jednostkę gospodarczą środka trwałego, stanowiącego wystrój wnętrza. Dzieło sztuki jako dekoracja powinno być sklasyfikowane do środków trwałych. Zdarza się też, że dzieła sztuki będą podlegać sprzedaży i wówczas w księgach rachunkowych powinny być wykazane w zapasach na koncie „Towary”.


Dzieła sztuki zaliczane do inwestycji


Podmioty gospodarcze mogą dokonywać zakupu dzieł sztuki, traktując je jako lokatę lub inwestycję mającą przynosić korzyści ekonomiczne wynikające z przyrostu ich wartości. W takim przypadku zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 17 ustawy o rachunkowości dzieło sztuki spełnia warunki definicji inwestycji i powinno być zakwalifikowane do kategorii inwestycji długo- lub krótkoterminowych i wykazane na koncie „Inne inwestycje długo- lub krótkoterminowe”, w analityce „Dzieła sztuki”.


Inwestycje długoterminowe


Jeśli spółka nabyła dzieło sztuki z zamiarem pozostawienia go w firmie przez czas dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego, do wyceny tego składnika aktywów stosuje się cenę nabycia pomniejszoną o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub wartość godziwą. Artykuł 28 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości zezwala, by wartość w cenie nabycia takiej inwestycji przeszacować do wartości w cenie rynkowej, a więc do wartości godziwej. Skutki przeszacowania inwestycji zaliczanych do aktywów trwałych, powodujące wzrost ich wartości do poziomu cen rynkowych, zwiększają kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny. Obniżenie wartości inwestycji uprzednio przeszacowanej do wysokości kwoty, o którą podwyższono z tego tytułu kapitał z aktualizacji wyceny, zmniejsza ten kapitał.


Inwestycje krótkoterminowe


Jeżeli podmiot gospodarczy nabywa dzieło sztuki jako inwestycję, z zamiarem pozostawienia go w firmie na okres krótszy niż 12 miesięcy, licząc od dnia bilansowego lub od daty jego nabycia, to taką inwestycję traktuje się jako krótkoterminową. Inwestycje krótkoterminowe wycenia się według ceny (wartości) rynkowej albo według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, zależnie od tego, która z nich jest niższa, a krótkoterminowe inwestycje, dla których nie istnieje aktywny rynek - według w inny sposób określonej wartości godziwej.


Przykład 1

Spółka posiadała wolne środki pieniężne i zdecydowała się je zainwestować. W 2006 r. na aukcji zakupiła od Spółki Antyk obraz o wartości 55 000 zł.

Na dzień bilansowy 2006 r. wartość obrazu zgodnie z cennikiem aukcyjnym wynosiła 58 000 zł. W 2007 r. spółka zdecydowała o sprzedaży obrazu za kwotę 60 000 zł Spółce Wystawa.

Ewidencja księgowa

1. Wprowadzenie dzieła sztuki do ksiąg:

Wn „Inne inwestycje długoterminowe” 55 000

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Pozostałe rozrachunki” 55 000

- w analityce „Spółka Antyk”

2. Wycena bilansowa - wzrost wartości inwestycji:

Wn „Aktualizacja wartości inwestycji” 3 000

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Kapitał z aktualizacji wyceny” 3 000

3. Sprzedaż obrazu:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 60 000

- w analityce „Spółka Wystawa”

Ma „Przychody finansowe” 60 000

4. Wyksięgowania obrazu z ksiąg:

a) Wn „Kapitał z aktualizacji wyceny” 3 000

Ma „Aktualizacja wartości inwestycji” 3 000

b) Wn „Koszty finansowe” 55 000

Ma „Inne inwestycje długoterminowe” 55 000


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dzieło sztuki zaliczone do środków trwałych


Dzieło sztuki można również zaliczyć do środków trwałych danego podmiotu gospodarczego, jeżeli odpowiada ono definicji środków trwałych zawartej w ustawie o rachunkowości. Dzieło sztuki wprowadza się do ewidencji tak samo jak każdy inny środek trwały, a więc w cenie nabycia obejmującej również koszty związane z jego zakupem, czyli transportem, załadunkiem, wyładunkiem, ubezpieczeniem w drodze i innymi wydatkami naliczonymi do dnia przekazania dzieła sztuki do używania.


Aby dla celów podatkowych ustalić grupę, do jakiej należy zaliczyć dzieło sztuki, trzeba posłużyć się Klasyfikacją Środków Trwałych, która wyodrębnia dziesięć podstawowych grup środków trwałych. W grupie 8 „Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie pozostałe” podgrupa 80 wymienia dzieła sztuki.


Ustawa o rachunkowości wskazuje, że wartość początkową środków trwałych - z wyjątkiem gruntów niesłużących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową - zmniejszają odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości na skutek używania lub upływu czasu.


W obowiązującym do 31 grudnia 2001 r. brzmieniu art. 31 ust. 2 wskazywało się wyraźnie, że obok gruntów nie podlegały amortyzacji również dzieła sztuki i eksponaty muzealne. Przepis ten został zmieniony, należy jednak stwierdzić, że nie ma potrzeby dokonywania odpisów amortyzacyjnych dzieł sztuki, gdyż jako takie nie tracą na wartości, a wręcz przeciwnie - zazwyczaj ich wartość z upływem czasu w sposób naturalny rośnie. Artykuł 16c pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprost nakazuje, by nie dokonywać amortyzacji dzieł sztuki i eksponatów muzealnych.


Choć dzieła sztuki zazwyczaj nie tracą na wartości, nie oznacza to, że taka sytuacja nie może się zdarzyć. W przypadku utraty wartości środka trwałego ustawa o rachunkowości wymaga dokonania odpowiedniego odpisu aktualizującego wartość składnika aktywów.


Niestety, przepisy ustawy nie wyjaśniają, co dokładnie należy rozumieć przez pojęcie „trwała utrata wartości”, pozostawiając otwarty katalog ich przyczyn. Z tego powodu jednostka gospodarcza może się posiłkować uregulowaniami Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, a dokładniej MSR nr 36 „Utrata wartości aktywów”, w którym są wskazane przesłanki utraty przydatności danego składnika aktywów, pochodzące zarówno z wewnętrznych, jak i zewnętrznych źródeł informacji.


UWAGA!

Zakwalifikowane do środków trwałych dzieła sztuki nie mogą być przeszacowane według wyższej wartości.


Przykład 2

Renomowana firma reklamowa zakupiła obraz do sali konferencyjnej. Wartość obrazu wynosi 55 000 zł. Koszty transportu i odpowiedni montaż na ścianie - 900 zł.

Ewidencja księgowa

1. Zakup obrazu:

Wn „Środki trwałe w budowie” 55 000

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Pozostałe rozrachunki” 55 000

2. Koszty transportu i montażu:

Wn „Środki trwałe w budowie” 900

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Pozostałe rozrachunki” 900

3. Wprowadzenie dzieła sztuki do ewidencji środków trwałych

Wn „Środki trwałe” 55 900

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Środki trwałe w budowie” 55 900


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dzieło sztuki stanowiące towar handlowy


Na zakończenie należy dodać, że dzieło sztuki może być także traktowane jako rzeczowy składnik aktywów obrotowych, a więc w tym przypadku towar handlowy. Zgodnie z ustawą o rachunkowości aktywa te wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy. Ewidencja w księgach rachunkowych zakupu dzieła sztuki nie będzie się różniła od zakupu innego, zwykłego towaru handlowego przeznaczonego do odsprzedaży.


Podstawa prawna:
- art. 15 ust. 1 i 4, art. 16 ust. 1, art. 16c pkt 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

- art. 3 ust. 1 pkt 17, art. 28 ust. 1 pkt 3, art. 31 ust. 2, art. 32 ust. 4 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540


Justyna Grywińska

księgowa z licencją MF, doradca podatkowy, właścicielka biura księgowego

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odpowiedzialność osobista członków zarządu za długi i podatki spółki. Co zrobić, by jej uniknąć?

Odpowiedzialność osobista członków zarządu bywa często bagatelizowana. Tymczasem kwestia ta może urosnąć do rangi rzeczywistego problemu na skutek zaniechania. Wystarczy zbyt długo zwlekać z oceną sytuacji finansowej spółki albo błędnie zinterpretować oznaki niewypłacalności, by otworzyć sobie drogę do realnej odpowiedzialności majątkiem prywatnym.

Czym jest faktura ustrukturyzowana? Czy jej papierowa wersja jest fakturą w rozumieniu ustawy o VAT?

Sejm już uchwalił nowelizację ustawy o VAT wprowadzającą obowiązek wystawiania i otrzymywania faktur ustrukturyzowanych za pomocą KSeF. To dla podatników jest bardzo ważna informacja: gdy zostaną wydane bardzo szczegółowe akty wykonawcze (są już opublikowane kolejne wersje projektów) oraz pojawi się zgodnie z tymi rozporządzeniami urzędowe oprogramowanie interfejsowe (dostęp na stronach resortu finansów) można będzie zacząć interesować się tym przedsięwzięciem.

Czy wadliwa forma faktury zakupu pozbawi prawa do odliczenia podatku naliczonego w 2026 roku?

To pytanie zadają sobie dziś podatnicy VAT czynni biorąc pod uwagę perspektywę przyszłego roku: jest bowiem rzeczą pewną, że miliony faktur będą na co dzień wystawiane w dotychczasowych formach (papierowej i elektronicznej), mimo że powinny być wystawione w formie ustrukturyzowanej – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026. Jak dokumentować transakcje od 1 lutego? Prof. Modzelewski: Podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy (nota obciążeniowa, faktura handlowa)

Jak od lutego 2026 roku będzie wyglądała rewolucja fakturowa w Polsce? Profesor Witold Modzelewski wskazuje dwa możliwe warianty dokumentowania i fakturowania transakcji. W obu tych wariantach – jak przewiduje prof. Modzelewski - podatnicy zrezygnują z kodowania faktur ustrukturyzowanych, a podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy i on będzie dowodem rzeczywistości ekonomicznej. A jeśli treść faktury ustrukturyzowanej będzie inna, to jej wystawca będzie mieć problem, bo potwierdził nieprawdę na dokumencie i musi go poprawić.

REKLAMA

Fakturowanie od 1 lutego 2026 r. Prof. Modzelewski: Nie da się przerobić faktury ustrukturyzowanej na dokument handlowy

Faktura ustrukturyzowana kompletnie nie nadaje się do roli dokumentu handlowego, bo jest wysyłana do KSeF a nie do kontrahenta, czyli nie występuje tu kluczowy dla stosunków handlowych moment świadomego dla obu stron umowy doręczenia i akceptacji (albo braku akceptacji) tego dokumentu - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Firma w Szwajcarii - przewidywalne, korzystne podatki i dobry klimat ... do prowadzenia biznesu

Kiedy myślimy o Szwajcarii w kontekście prowadzenia firmy, często pojawiają się utarte skojarzenia: kraj zarezerwowany dla globalnych korporacji, potentatów finansowych, wielkich struktur holdingowych. Tymczasem rzeczywistość wygląda inaczej. Szwajcaria jest przede wszystkim przestrzenią dla tych, którzy potrafią działać mądrze, przejrzyście i z wizją. To kraj, który działa w oparciu o pragmatyzm, dzięki czemu potrafi stworzyć szanse również dla debiutantów na arenie międzynarodowej.

Fundacje rodzinne w Polsce: Rewolucja w sukcesji czy podatkowa pułapka? 2500 zarejestrowanych, ale grozi im wielka zmiana!

Fundacji rodzinnych w Polsce już ponad 2500! To narzędzie chroni majątek i ułatwia przekazanie firm kolejnym pokoleniom. Ale uwaga — nadciągają rządowe zmiany, które mogą zakończyć okres ulg podatkowych i wywołać prawdziwą burzę w środowisku przedsiębiorców. Czy warto się jeszcze spieszyć? Sprawdź, co może oznaczać nowelizacja i jak uniknąć pułapek!

Cypryjskie spółki znikają z rejestru. Polscy przedsiębiorcy tracą milionowe aktywa

Cypr przez lata były synonimem niskich podatków i minimum formalności. Dziś staje się prawną bombą zegarową. Właściciele cypryjskich spółek – często nieświadomie – tracą nieruchomości, udziały i pieniądze. Wystarczy 350 euro zaległości, by stracić majątek wart miliony.

REKLAMA

Zwolnienie SD-Z2 przy darowiźnie. Czy zawsze trzeba składać formularz?

Zwolnienie z obowiązku składania formularza SD-Z2 przy darowiźnie budzi wiele pytań. Czy zawsze trzeba zgłaszać darowiznę urzędowi skarbowemu? Wyjaśniamy, kiedy zgłoszenie jest wymagane, a kiedy obowiązek ten jest wyłączony, zwłaszcza w przypadku najbliższej rodziny i darowizny w formie aktu notarialnego.

KSeF od 1 lutego 2026: firmy bez przygotowania czeka paraliż. Ekspertka ostrzega przed pułapką „dwóch obiegów”

Już od 1 lutego 2026 wszystkie duże firmy w Polsce będą musiały wystawiać faktury w KSeF, a każdy ich kontrahent – także z sektora MŚP – odbierać je przez system. To oznacza, że nawet najmniejsze przedsiębiorstwa mają tylko pół roku, by przygotować się do cyfrowej rewolucji. Brak planu grozi chaosem, błędami i kosztownymi opóźnieniami.

REKLAMA