REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykazać w księgach rachunkowych dzieła sztuki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Justyna Grywińska

REKLAMA

Spółka, licząc na przyszłe korzyści, zdecydowała się zainwestować w dzieła sztuki. W bieżącym roku zakupiono po raz pierwszy na aukcji obraz wybitnego malarza za cenę 55 000 zł. Jak ująć w księgach rachunkowych taki zakup?


rada


Ujęcie w księgach rachunkowych tego typu wydatku jest uzależnione od intencji, z jaką spółka nabyła dzieło sztuki. Jeżeli jego nabycie wiąże się z nadzieją wzrostu wartości, kupiony obraz należy wykazać na koncie „Inwestycje długo- lub krótkoterminowe”.


uzasadnienie


Klasyfikacja księgowa dzieł sztuki zależy od celu ich nabycia. Spółki - podobnie jak spółka w przedstawionym problemie - mogą traktować dzieła sztuki jako lokatę wolnych środków pieniężnych, licząc na wzrost ich wartości. W takim przypadku zakupione dzieła zalicza się do inwestycji i wykazuje na koncie „Inne inwestycje długoterminowe” lub „Inne inwestycje krótkoterminowe”. Czasami jednak zakup dzieła sztuki jest utożsamiany z chęcią posiadania przez jednostkę gospodarczą środka trwałego, stanowiącego wystrój wnętrza. Dzieło sztuki jako dekoracja powinno być sklasyfikowane do środków trwałych. Zdarza się też, że dzieła sztuki będą podlegać sprzedaży i wówczas w księgach rachunkowych powinny być wykazane w zapasach na koncie „Towary”.


Dzieła sztuki zaliczane do inwestycji


Podmioty gospodarcze mogą dokonywać zakupu dzieł sztuki, traktując je jako lokatę lub inwestycję mającą przynosić korzyści ekonomiczne wynikające z przyrostu ich wartości. W takim przypadku zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 17 ustawy o rachunkowości dzieło sztuki spełnia warunki definicji inwestycji i powinno być zakwalifikowane do kategorii inwestycji długo- lub krótkoterminowych i wykazane na koncie „Inne inwestycje długo- lub krótkoterminowe”, w analityce „Dzieła sztuki”.


Inwestycje długoterminowe


Jeśli spółka nabyła dzieło sztuki z zamiarem pozostawienia go w firmie przez czas dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego, do wyceny tego składnika aktywów stosuje się cenę nabycia pomniejszoną o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub wartość godziwą. Artykuł 28 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości zezwala, by wartość w cenie nabycia takiej inwestycji przeszacować do wartości w cenie rynkowej, a więc do wartości godziwej. Skutki przeszacowania inwestycji zaliczanych do aktywów trwałych, powodujące wzrost ich wartości do poziomu cen rynkowych, zwiększają kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny. Obniżenie wartości inwestycji uprzednio przeszacowanej do wysokości kwoty, o którą podwyższono z tego tytułu kapitał z aktualizacji wyceny, zmniejsza ten kapitał.


Inwestycje krótkoterminowe


Jeżeli podmiot gospodarczy nabywa dzieło sztuki jako inwestycję, z zamiarem pozostawienia go w firmie na okres krótszy niż 12 miesięcy, licząc od dnia bilansowego lub od daty jego nabycia, to taką inwestycję traktuje się jako krótkoterminową. Inwestycje krótkoterminowe wycenia się według ceny (wartości) rynkowej albo według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, zależnie od tego, która z nich jest niższa, a krótkoterminowe inwestycje, dla których nie istnieje aktywny rynek - według w inny sposób określonej wartości godziwej.


Przykład 1

Spółka posiadała wolne środki pieniężne i zdecydowała się je zainwestować. W 2006 r. na aukcji zakupiła od Spółki Antyk obraz o wartości 55 000 zł.

Na dzień bilansowy 2006 r. wartość obrazu zgodnie z cennikiem aukcyjnym wynosiła 58 000 zł. W 2007 r. spółka zdecydowała o sprzedaży obrazu za kwotę 60 000 zł Spółce Wystawa.

Ewidencja księgowa

1. Wprowadzenie dzieła sztuki do ksiąg:

Wn „Inne inwestycje długoterminowe” 55 000

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Pozostałe rozrachunki” 55 000

- w analityce „Spółka Antyk”

2. Wycena bilansowa - wzrost wartości inwestycji:

Wn „Aktualizacja wartości inwestycji” 3 000

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Kapitał z aktualizacji wyceny” 3 000

3. Sprzedaż obrazu:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 60 000

- w analityce „Spółka Wystawa”

Ma „Przychody finansowe” 60 000

4. Wyksięgowania obrazu z ksiąg:

a) Wn „Kapitał z aktualizacji wyceny” 3 000

Ma „Aktualizacja wartości inwestycji” 3 000

b) Wn „Koszty finansowe” 55 000

Ma „Inne inwestycje długoterminowe” 55 000


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dzieło sztuki zaliczone do środków trwałych


Dzieło sztuki można również zaliczyć do środków trwałych danego podmiotu gospodarczego, jeżeli odpowiada ono definicji środków trwałych zawartej w ustawie o rachunkowości. Dzieło sztuki wprowadza się do ewidencji tak samo jak każdy inny środek trwały, a więc w cenie nabycia obejmującej również koszty związane z jego zakupem, czyli transportem, załadunkiem, wyładunkiem, ubezpieczeniem w drodze i innymi wydatkami naliczonymi do dnia przekazania dzieła sztuki do używania.


Aby dla celów podatkowych ustalić grupę, do jakiej należy zaliczyć dzieło sztuki, trzeba posłużyć się Klasyfikacją Środków Trwałych, która wyodrębnia dziesięć podstawowych grup środków trwałych. W grupie 8 „Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie pozostałe” podgrupa 80 wymienia dzieła sztuki.


Ustawa o rachunkowości wskazuje, że wartość początkową środków trwałych - z wyjątkiem gruntów niesłużących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową - zmniejszają odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości na skutek używania lub upływu czasu.


W obowiązującym do 31 grudnia 2001 r. brzmieniu art. 31 ust. 2 wskazywało się wyraźnie, że obok gruntów nie podlegały amortyzacji również dzieła sztuki i eksponaty muzealne. Przepis ten został zmieniony, należy jednak stwierdzić, że nie ma potrzeby dokonywania odpisów amortyzacyjnych dzieł sztuki, gdyż jako takie nie tracą na wartości, a wręcz przeciwnie - zazwyczaj ich wartość z upływem czasu w sposób naturalny rośnie. Artykuł 16c pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprost nakazuje, by nie dokonywać amortyzacji dzieł sztuki i eksponatów muzealnych.


Choć dzieła sztuki zazwyczaj nie tracą na wartości, nie oznacza to, że taka sytuacja nie może się zdarzyć. W przypadku utraty wartości środka trwałego ustawa o rachunkowości wymaga dokonania odpowiedniego odpisu aktualizującego wartość składnika aktywów.


Niestety, przepisy ustawy nie wyjaśniają, co dokładnie należy rozumieć przez pojęcie „trwała utrata wartości”, pozostawiając otwarty katalog ich przyczyn. Z tego powodu jednostka gospodarcza może się posiłkować uregulowaniami Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, a dokładniej MSR nr 36 „Utrata wartości aktywów”, w którym są wskazane przesłanki utraty przydatności danego składnika aktywów, pochodzące zarówno z wewnętrznych, jak i zewnętrznych źródeł informacji.


UWAGA!

Zakwalifikowane do środków trwałych dzieła sztuki nie mogą być przeszacowane według wyższej wartości.


Przykład 2

Renomowana firma reklamowa zakupiła obraz do sali konferencyjnej. Wartość obrazu wynosi 55 000 zł. Koszty transportu i odpowiedni montaż na ścianie - 900 zł.

Ewidencja księgowa

1. Zakup obrazu:

Wn „Środki trwałe w budowie” 55 000

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Pozostałe rozrachunki” 55 000

2. Koszty transportu i montażu:

Wn „Środki trwałe w budowie” 900

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Pozostałe rozrachunki” 900

3. Wprowadzenie dzieła sztuki do ewidencji środków trwałych

Wn „Środki trwałe” 55 900

- w analityce „Dzieła sztuki”

Ma „Środki trwałe w budowie” 55 900


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dzieło sztuki stanowiące towar handlowy


Na zakończenie należy dodać, że dzieło sztuki może być także traktowane jako rzeczowy składnik aktywów obrotowych, a więc w tym przypadku towar handlowy. Zgodnie z ustawą o rachunkowości aktywa te wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy. Ewidencja w księgach rachunkowych zakupu dzieła sztuki nie będzie się różniła od zakupu innego, zwykłego towaru handlowego przeznaczonego do odsprzedaży.


Podstawa prawna:
- art. 15 ust. 1 i 4, art. 16 ust. 1, art. 16c pkt 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

- art. 3 ust. 1 pkt 17, art. 28 ust. 1 pkt 3, art. 31 ust. 2, art. 32 ust. 4 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540


Justyna Grywińska

księgowa z licencją MF, doradca podatkowy, właścicielka biura księgowego

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

KSeF 2.0 już nadchodzi: co oznacza mrożenie rozwoju KSeF 1.0, nowe funkcjonalności i testowe środowisko od września? Wszystko, co musisz wiedzieć o rewolucji w e-fakturowaniu

Już od 1 lutego 2026 r. w Polsce zacznie obowiązywać nowy, obligatoryjny KSeF 2.0. Ministerstwo Finansów ogłosiło, że wersja produkcyjna KSeF 1.0 zostaje „zamrożona” i nie będzie dalej rozwijana, a przedsiębiorcy muszą przygotować się do pełnej migracji. Ważne terminy nadchodzą szybko – środowisko testowe wystartuje 30 września 2025 r., a od 1 listopada ruszy Moduł Certyfikatów i Uprawnień. To oznacza prawdziwą rewolucję w e-fakturowaniu, której nie można przespać.

Te czynności w księgowości można wykonać automatycznie. Czy księgowi muszą się bać utraty pracy?

Automatyzacja procesów księgowych to kolejny krok w rozwoju tej branży. Dzięki możliwościom systemów, księgowi mogą pracować szybciej i wydajniej. Era ręcznego wprowadzania danych dobiega końca, a digitalizacja pracy biur rachunkowych i konieczność dostosowania oferty do potrzeb XXI wieku to konsekwencje cyfrowej rewolucji, której jesteśmy świadkami. Czy zmiany te niosą wyłącznie korzyści, czy również pewne zagrożenia?

4 mln zł zaległego podatku. Skarbówka wykryła nieprawidłowości: spółka zawyżyła koszty uzyskania przychodów o 186 mln zł

Firma musi zapłacić aż 4 mln zł zaległego podatku CIT. Funkcjonariusze podlaskiej skarbówki wykryli nieprawidłowości w stosowaniu cen transferowych przez jedną ze spółek.

REKLAMA

Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Wydział Prasowy Biura Komunikacji i Promocji Ministerstwa Finansów przesłał 9 września br do naszej redakcji wyjaśnienia do artykułu "KSeF 2026. Jak dokumentować transakcje od 1 lutego? Prof. Modzelewski: Podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy (nota obciążeniowa, faktura handlowa)" z prośbą o sprostowanie. Publikujemy poniżej w całości wyjaśnienia Ministerstwa.

Zmiany w ustawie o doradztwie podatkowym od 2026 roku: doprecyzowanie kompetencji i strój urzędowy doradców podatkowych, nowości w egzaminach

W dniu 9 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy zmieniającej ustawę o doradztwie podatkowym oraz ustawę – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przepisy dotyczące doradztwa podatkowego zostają dostosowane do współczesnych realiów prawnych, technologicznych i rynkowych. Nowe rozwiązania mają poprawić funkcjonowanie samorządu zawodowego doradców podatkowych.

Jak korzystać z KSeF od lutego 2026 r. – uprawnienia, uwierzytelnianie, faktury, wymogi techniczne. Co i jak ureguluje nowe rozporządzenie Ministra Finansów i Gospodarki?

Dla polskich podatników VAT od 1 lutego 2026 r. (dla większości od 1 kwietnia 2026 r.) rozpocznie się zupełnie nowy rozdział. Zasadniczej zmianie ulegną zasady fakturowania, które będzie obowiązkowo przebiegało w ramach Krajowego Systemu e-Faktur (KSef). Jednym z kluczowych aktów prawnych dotyczących obowiązkowego KSeF ma być rozporządzenie Ministra Finansów i Gospodarki w sprawie korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Najnowszy projekt tego rozporządzenia (datowany na 26 sierpnia 2025 r.), przechodzi aktualnie fazy konsultacji publicznych, uzgodnień międzyresortowych i opiniowania. Oczywiście w toku rządowej procedury legislacyjnej projekt może ulec pewnym zmianom ale na pewno nie będą to zmiany zasadnicze. Jest to bowiem już kolejny projekt tego rozporządzenia (prace nad nim zaczęły się w Ministerstwie Finansów pod koniec 2023 roku) i uwzględnia on liczne, wcześniej zgłoszone uwagi i wnioski.

Nowa faktura VAT (ustrukturyzowana) w 2026 r. Wizualizacja, zakres danych, kody QR

W 2026 roku w Polsce obowiązkowe stanie się korzystanie z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Będzie to miało w szczególności ten skutek, że tradycyjne faktury papierowe i elektroniczne w formacie PDF zostaną zastąpione przez faktury ustrukturyzowane w formacie XML. Każda taka faktura będzie miała jednolitą strukturę danych określoną przez Ministerstwo Finansów, co zapewni spójność i automatyzację w obiegu dokumentów. Dodatkowo faktury udostępniane poza systemem KSeF będą musiały być oznaczone kodem weryfikującym, najczęściej w formie kodu QR. Będzie to wymagało odpowiedniego oznaczenia. Faktura w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) znacząco różni się od tradycyjnych faktur papierowych czy elektronicznych w formacie PDF.

REKLAMA

KSeF - kto ponosi ryzyko?

Krajowy System e-Faktur już całkiem niedługo stanie się obowiązkowym narzędziem do rozliczeń VAT w obrocie gospodarczym. Jest to chyba najbardziej ambitny projekt cyfryzacji podatkowej w Polsce, mający na celu ograniczenie szarej strefy, przyspieszenie rozliczeń VAT i zwiększenie transparentności obrotu gospodarczego.

e-Paragony 2.2 - nowe funkcje w aplikacji Ministerstwa Finansów. Komu i do czego mogą się przydać?

Ministerstwo Finansów poinformowało 8 września 2025 r., że udostępniło nową wersję (2.2) aplikacji mobilnej e-Paragony. Kolejna wersja tej aplikacji pozwala na udostępnianie i import paragonu, a także współdzielenie karty e-Paragony. Dzięki temu można gromadzić paragony elektroniczne na kilku urządzeniach. To wygodne rozwiązanie, które pomaga zarządzać wydatkami rodzinnymi. e-Paragony to bezpłatna aplikacja, dzięki której można przechowywać w smartfonie paragony w formie elektronicznej. Aplikacja jest całkowicie bezpieczna i anonimowa.

REKLAMA