Jak ustalić wysokość kosztów dla wykonawcy utworów muzycznych własnych i cudzych

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidziano możliwość określania w konkretnych przypadkach podwyższonych, 50-proc. kosztów uzyskania przychodów. Przysługują one m.in. twórcom z tytułu korzystania z praw autorskich oraz rozporządzania nimi. Podwyższone koszty przysługują również artystom wykonawcom przy korzystaniu i rozporządzaniu prawami pokrewnymi.

 

Prawa autorskie i prawa pokrewne, w tym dla celów podatkowych, reguluje ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Za przedmiot praw autorskich ustawa ta przyjmuje każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

• wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);

• plastyczne;

• fotograficzne;

• lutnicze;

• wzornictwa przemysłowego;

• architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;

• muzyczne i słowno-muzyczne;

• sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;

• audiowizualne (w tym filmowe).

 

Biorąc powyższe pod uwagę, przedmiotem praw autorskich jest własny utwór muzyczny, skomponowany przez osobę zatrudnioną do prowadzenia orkiestry. Przedmiotem prawa autorskiego jest również opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.

Jako prawo pokrewne ustawa z 4 lutego 1994 r. przyjmuje każde artystyczne wykonanie utworu lub dzieła sztuki ludowej. Artystycznymi wykonaniami są w szczególności działania:

• aktorów;

• recytatorów;

• dyrygentów;

• instrumentalistów;

• wokalistów;

• tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.

W kwestii możliwości stosowania podwyższonych kosztów podatkowych wypowiedział się Minister Kultury. W piśmie z 21 maja 2002 r. nr DP/WPA.024/148/02 stwierdził, że:

warunkiem niezbędnym do zastosowania 50-proc. kosztów uzyskania przychodów na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest rozporządzenie majątkowymi prawami autorskimi do danego utworu lub udzielenie licencji na korzystanie z niego.

 

W kontekście przepisów podatkowych najistotniejsza jest treść zawieranych umów, a nie ich nazwa. Strony umowy powinny przede wszystkim zadbać, aby skonstruowane umowy miały za przedmiot przeniesienie prawa własności do majątkowych praw autorskich, pokrewnych albo rozporządzanie tymi prawami. Jeżeli strony, w tym wypadku Państwa firma i osoba prowadząca orkiestrę, zachowają ten warunek, w przedstawionym stanie faktycznym istnieje możliwość zastosowania podwyższonych, 50-proc. kosztów uzyskania przychodów.