REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja poręczenia w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Jesionowska

REKLAMA

Nasza spółka z ograniczoną odpowiedzialnością udzieliła poręczenia kontrahentowi, który ubiegał się o kredyt bankowy. Jak należy ująć to w księgach rachunkowych? Jak będą przebiegać księgowania w sytuacji, kiedy kontrahent nie wywiąże się z zobowiązania wobec banku?


Zagadnienia prawne dotyczące poręczenia regulują przepisy art. 876-887 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn.zm.). Zgodnie z tymi przepisami, przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Oświadczenie takie powinno być jednak złożone na piśmie. O zakresie zobowiązania poręczyciela decyduje każdorazowo zakres zobowiązania dłużnika. Jednak należy podkreślić, że czynność prawna dokonana przez dłużnika z wierzycielem po udzieleniu pełnomocnictwa nie może zwiększyć zobowiązania poręczyciela.


Stosownie do wymienionych uregulowań, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wówczas wierzyciel powinien zawiadomić o tym niezwłocznie poręczyciela.


W świetle prawa bilansowego, zobowiązanie takie zwane jest warunkowym, co oznacza, że stanie się ono realnym zobowiązaniem poręczyciela, jeśli dłużnik nie dokona spłaty zaciągniętego kredytu.


Ustawa z 20 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.) nie zawiera jednak za wiele regulacji odnoszących się do interesującego nas zagadnienia. W tym zakresie należy się posiłkować MSR nr 37, który zawiera dużo bardziej szczegółowe regulacje dotyczące zobowiązań warunkowych. Zgodnie z zawartą tam definicją, zobowiązanie warunkowe jest:

l możliwym obowiązkiem, który powstaje na skutek zdarzeń przeszłych, których istnienie zostanie potwierdzone dopiero w momencie wystąpienia lub nie wystąpienia jednego lub większej liczby niepewnych przyszłych zdarzeń, które nie w pełni podlegają kontroli jednostki gospodarczej, lub

l obecnym obowiązkiem, który powstaje na skutek zdarzeń przeszłych, ale nie jest ujmowany w sprawozdaniu, ponieważ nie jest prawdopodobne, aby konieczne było wydatkowanie środków zawierających korzyści ekonomiczne albo kwoty obowiązku (zobowiązania) nie będzie można wycenić wystarczająco wiarygodnie.


Ustawa o rachunkowości nakazuje opisywać takie sytuacje, o których mowa w pytaniu, w informacji dodatkowej, o której mowa w art. 45 ust. 2 pkt 3. W tym zakresie należy znów się jednak posiłkować MSR 37, który w szerszym zakresie przedstawia informacje, jakie powinny się tam znaleźć. I tak - zgodnie z § 28 MSR 37 - na dzień bilansowy jednostka powinna:

- podać informację o zobowiązaniu warunkowym w odniesieniu do każdego rodzaju zobowiązań warunkowych,

- przedstawić krótki opis charakteru zobowiązania warunkowego,

- ujawnić - jeśli jest to ze względów praktycznych wykonalne - wartość szacunkową ich skutków finansowych i przesłanki świadczące o istnieniu niepewności co do kwoty lub terminu wystąpienia wypływu środków oraz możliwości uzyskania zwrotów.


Udzielenie poręczenia podlega ewidencji w księgach rachunkowych. I tak, wartość udzielonego poręczenia wykazuje się w księgach rachunkowych w ewidencji pozabilansowej zapisem jednostronnym: Ma konto „Zobowiązania warunkowe”. Wyksięgowanie tego zobowiązania z ewidencji pozabilansowej następuje pod datą spłaty długu objętego poręczeniem, zapisem: Wn konto „Zobowiązania warunkowe”. Ewidencjonując takie zdarzenie gospodarcze w ewidencji pozabilansowej, należy podać treść, komu i kiedy poręczenie zostało udzielone oraz termin spłaty zadłużenia przez dłużnika. Do konta, o którym powyżej mowa, należy prowadzić analitykę według tytułów zobowiązań warunkowych oraz terminów płatności. Podstawą ewidencji na tym koncie są poświadczone kopie udzielonych poręczeń.


Należy podkreślić, że na straty z tytułu udzielonego poręczenia - zgodnie z art. 35d ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości - należy utworzyć rezerwę. Powinna ona być utworzona w momencie, kiedy poręczyciel pozyska informację o możliwości niespłacenia zobowiązania przez dłużnika.


Sytuację opisaną w pytaniu oraz powyższe księgowania najlepiej zilustruje przykład liczbowy.


Przykład

Spółka z o.o. udzieliła poręczenia, gwarantując wypłacalność kontrahenta. Na dowód poręczenia zawarto umowę, w której ustalono kwotę poręczenia w wysokości 50 000 zł. Bank udzielający kredytu kontrahentowi zawiadomił poręczyciela, że zaprzestano spłaty rat kredytu. Do uregulowania pozostały dwie raty kredytu w wysokości 20 000 zł i odsetki 5600 zł. Poręczyciel uregulował zobowiązanie i postanowił dochodzić swoich należności od kontrahenta na drodze sądowej.

Księgowanie:

1) udzielenie poręczenia - zapis w ewidencji pozabilansowej: Ma konto „Zobowiązania warunkowe” 50 000 zł,

2) utworzenie rezerwy w kwocie przewidywanej straty z tytułu udzielonego poręczenia: Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne” 25 600 zł/Ma konto „Rezerwy” 25 600 zł,

3) spłata zadłużenia objętego poręczeniem: Wn konto „Pozostałe rozrachunki” 25 600 zł/Ma konto „Rachunek bankowy” 25 600 zł,

4) rozwiązanie utworzonej uprzednio rezerwy: Wn konto „Rezerwy” 25 600 zł/Ma konto „Pozostałe rozrachunki” 25 600 zł,

5) wyksięgowanie poręczenia z ewidencji pozabilansowej: Wn konto „Zobowiązania warunkowe” 50 000 zł,

6) nota księgowa obciążająca kontrahenta: Wn konto „Pozostałe rozrachunki” 25 600 zł/Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne” 25 600 zł,

7) skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego: Wn konto „Należności dochodzone na drodze sądowej” 25 600 zł/Ma konto „Pozostałe rozrachunki” 25 600 zł,

8) odpis aktualizujący do wysokości kwoty roszczenia dochodzonego w sądzie: Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne” 25 600 zł/Ma konto „Odpis aktualizujący wartość należności” 25 600 zł,

9) orzeczona przez sąd kwota roszczenia: Wn konto „Pozostałe rozrachunki” 25 600 zł/Ma konto „Należności dochodzone na drodze sądowej” 25 600 zł,

10) wpływ należności od kontrahenta: Wn konto „Rachunek bankowy” 25 600 zł/Ma konto „Pozostałe rozrachunki” 25 600 zł,

11) ustanie przyczyny, dla której dokonano odpisu: Wn konto „Odpisy aktualizujące wartość należności” 25 600 zł/Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne” 25 600 zł.


Joanna Jesionowska


Podstawa prawna:

- art. 876-887 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn.zm.),

- art. 10 ust. 3, art. 35d ust. 1 pkt 1, art. 45 ust. 2 pkt 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),

- § 10, 28 Międzynarodowego Standardu Rachunkowości 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe”.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

REKLAMA

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Czy będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

REKLAMA