W jednym z ostatnich swoich wyroków Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) rozpatrywał sprawę wniesioną przez Komisję Europejską przeciwko Hiszpanii o niezgodność przepisów hiszpańskiej ustawy o VAT z przepisami szóstej dyrektywy.
ETS uznał, że przepisy szóstej dyrektywy pozwalają na ograniczenie prawa do odliczenia, uwzględniając subwencje, które nie są wliczane w cenę towaru lub świadczonej usługi i nie wchodzą do podstawy opodatkowania podatkiem VAT, jedynie w przypadku podatników mieszanych. Podatników mieszanych, czyli takich, którzy wykonują czynności opodatkowane i zwolnione z VAT. Ustanowienie mechanizmu częściowego odliczenia VAT poniesionego przez podatników wykonujących wyłącznie czynności opodatkowane i ustanowienie przepisu ograniczającego możliwość odliczenia VAT od zakupu towarów lub usług finansowanych z pomocą subwencji jest niezgodne z przepisami unijnymi. Podobne ograniczenie było zawarte również w polskiej ustawie o VAT do końca maja 2005 r. Uchylony przepis stanowił, że do obrotu uzyskanego z czynności, w stosunku do których nie przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, wliczało się kwotę otrzymanych subwencji (dotacji). Po ostatniej nowelizacji ustawy przepis ten został wykreślony i od 1 czerwca 2005 r. nasze ustawodawstwo jest zgodne z przepisami unijnymi.
Jednak według przepisów sprzed nowelizacji możliwość odliczenia VAT przy subwencjach różnie była interpretowana. Wyrok ma więc znaczenie dla tych podatników, którzy otrzymali dotacje przed 1 czerwca 2005 r. Potwierdza on stanowisko, że jeżeli przedmiotem działalności jest wyłącznie dostawa towarów i świadczenie usług opodatkowanych, nie ma zastosowania proporcjonalne odliczenie VAT, ale przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego. W przypadku wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych VAT możliwe jest więc pełne odliczanie podatku związanego z zakupami finansowanymi np. dotacją z Unii Europejskiej.
Subwencja - bezzwrotna pomoc finansowa udzielona instytucji, organizacji, przedsiębiorcy w celu popierania określonej działalności.
Bogdan Świąder
OPINIA
Przemysław Skorupa, doradca podatkowy z Baker & McKenzie
Wyrok ETS w sprawie Hiszpanii nie będzie miał praktycznego znaczenia w zakresie obowiązujących w chwili obecnej polskich przepisów o VAT. Od 1 czerwca 2005 r. dotacje i subwencje niezwiązane bezpośrednio z dostawą towarów lub świadczeniem usług nie są już uwzględniane w kalkulacji tzw. współczynnika sprzedaży. Wyrok ma jednak pewne znaczenie dla podatników, którzy otrzymali podobne dotacje do końca maja 2005 r. Potwierdza on interpretację, iż dotacje lub subwencje niezwiązane bezpośrednio z dostawą towarów lub świadczeniem usług mogły wpłynąć na prawo do odliczenia podatnika tylko wówczas, gdy podatnik był zobowiązany do rozliczania podatku naliczonego na bazie współczynnika sprzedaży. W przypadku, gdy wykonywał on wyłącznie czynności opodatkowane, wówczas tego typu dotacje i subwencje nie mogły wpłynąć na prawo do odliczenia podatku naliczonego.