REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak sporządzić sprawozdanie finansowe według MSSF po raz pierwszy

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Wykorzystanie możliwości sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR/MSSF, jaką daje art. 45 ustawy o rachunkowości, wiąże się z dużym wyzwaniem. Celem artykułu jest przedstawienie, w jakim zakresie przy sporządzaniu po raz pierwszy sprawozdania finansowego zgodnie ze standardami międzynarodowymi ma zastosowanie MSSF nr 1 - "Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy".
Punktem wyjścia do prowadzenia rachunkowości zgodnie z MSR/MSSF jest sporządzenie bilansu otwarcia na dzień przejścia na MSR/MSSF. Jeżeli dniem przejścia będzie np. 1 stycznia 2007 r., to na ten dzień wymagane jest sporządzenie bilansu otwarcia. Przygotowane zgodnie z MSR/MSSF sprawozdanie finansowe powinno zawierać dane porównawcze co najmniej za poprzedni okres obrotowy.
Oznacza to, że nie wystarczy sporządzenie sprawozdania finansowego na 31 grudnia 2007 r., spółka powinna dokonać przekształcenia danych porównawczych również na 31 grudnia 2006 r.
UWAGA!
Bilans otwarcia na dzień przejścia nie musi być prezentowany w pierwszym sprawozdaniu finansowym.
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnego z MSR/MSSF będzie wymagać stosowania przez cały okres sprawozdawczy tych samych zasad wyceny i prezentacji danych finansowych, które obowiązują na dzień sprawozdawczy. Dniem sprawozdawczym jest dzień bilansowy, na który sporządzane jest pierwsze sprawozdanie finansowe zgodne z MSSF. Zasady rachunkowości należy w tym przypadku stosować retrospektywnie – co oznacza, że pierwsze sprawozdanie finansowe według MSR/MSSF prezentuje się tak, jak gdyby jednostka od zawsze przedstawiała swoje sprawozdania finansowe zgodnie z tymi zasadami.
Korekty wynikające z zastosowania MSR/MSSF po raz pierwszy są ujmowane jako niepodzielony wynik z lat ubiegłych (odpowiada to pozycji pasywów A.VII „Zysk/strata z lat ubiegłych” według struktury bilansu w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości.)
MSSF nr 1 dopuszcza rezygnację z zastosowania niektórych rozwiązań MSR/MSSF przy sporządzaniu bilansu otwarcia. Są to:
• opcjonalne wyłączenia z wcześniejszego zastosowania MSR/MSSF,
• obowiązkowe wyłączenia z wcześniejszego zastosowania MSR/MSSF.

Opcjonalne wyłączenia z retrospektywnego zastosowania MSR/MSSF

MSSF nr 1 dopuszcza stosowanie katalogu wyłączeń przy sporządzaniu bilansu otwarcia zgodnego z MSR/MSSF. Wyłączenia te wynikają z wymagania retrospektywnego zastosowania standardów, co w pewnych przypadkach jest niewykonalne lub powoduje obniżenie wartości informacyjnej danych przedstawionych w sprawozdaniu. Spółki mogą stosować wszystkie wyłączenia lub część z nich bądź zrezygnować z ich stosowania.
Przy sporządzaniu zgodnego z MSR/MSSF bilansu otwarcia wyłączeniu spod ich regulacji mogą podlegać następujące obszary i operacje:
Połączenia jednostek gospodarczych
Połączenia jednostek gospodarczych rozpoznane w księgach przed dniem przejścia na MSR/MSSF nie muszą być w pełni przekształcane zgodnie z zapisami MSSF nr 3 „Połączenia jednostek gospodarczych”. MSSF nr 1 identyfikuje obszary, które powinny być dostosowane do wymagań standardów międzynarodowych. Zgodnie z nimi spółka powinna rozpoznać aktywa i zobowiązania, które spełniają odpowiednie kryteria określone w MSR/MSSF. Wartość przejętych aktywów i zobowiązań wycenia się w bilansie otwarcia zgodnym z MSR/MSSF w wartości godziwej.
Wartość godziwa jako koszt wytworzenia
W momencie przejścia na MSR/MSSF spółka ma możliwość wyceny poszczególnych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości inwestycyjnych według wartości godziwej, która będzie stanowić podstawę do dokonywania odpisów amortyzacyjnych w następnych latach obrotowych.
Świadczenia na rzecz pracowników
MSSF nr 1 dopuszcza częściowe rozpoznanie wyników wyceny aktuarialnej programów pracowniczych. Pełne ujęcie wyników wyceny aktuarialnej musi obejmować wszystkie programy pracownicze obowiązujące w spółce.
Skumulowane różnice kursowe
Wyłączenie z retrospektywnego zastosowania umożliwia spółce nierozpoznawanie na dzień przejścia na MSR/MSSF różnic kursowych z tytułu przeliczeń danych finansowych spółek zależnych. Jakkolwiek późniejsze zbycie udziałów w jednostkach zależnych będzie się wiązało z koniecznością rozpoznania różnic kursowych powstałych zarówno przed dniem przejścia na MSR/MSSF, jak i po przejściu na MSR/MSSF, aż do momentu zbycia udziałów.
Płatności związane z akcjami
Spółki mogą stosować MSSF nr 2 „Płatności w formie akcji własnych” w odniesieniu do transakcji rozliczanych w kapitale zawartych przed 7 listopada 2002 r. lub następujących po 7 listopada 2002 r. z terminem realizacji przed 1 stycznia 2005 r. oraz dniem przejścia na MSR/MSSF. Warunkiem zastosowania MSSF nr 2 jest wcześniejsze publiczne ujawnienie wartości godziwej tych instrumentów finansowych na dzień dokonania ich wyceny.
Aktywa i zobowiązania jednostek powiązanych
Jeżeli jednostka zależna przechodzi na MSR/MSSF wcześniej niż jednostka dominująca, to w sprawozdaniu skonsolidowanym aktywa i zobowiązania jednostki zależnej powinny być ujęte według wartości bilansowych z uwzględnieniem korekt konsolidacyjnych.
Gdy jednostka zależna przechodzi na MSR/MSSF później niż jednostka dominująca, wówczas powinna wycenić aktywa i zobowiązania według wartości bilansowych uwzględnionych w skonsolidowanym sprawozdaniu jednostki dominującej na dzień przejścia jednostki dominującej na MSR/MSSF albo zgodnie z MSSF nr 1.
Transakcje regulowane instrumentami kapitałowymi
MSSF nr 32 wymaga wydzielania z zobowiązań finansowych elementów kapitałowych, które są prezentowane jako kapitał zakładowy. Element zobowiązania, który odpowiada naliczonym kosztom odsetek, jest prezentowany jako niepodzielny wynik z lat ubiegłych.
Od spółek nie wymaga się podziału zobowiązań finansowych na element kapitałowy i element stanowiący zobowiązanie, jeżeli na dzień przejścia na MSR/MSSF zobowiązanie finansowe zostało uregulowane.
Prezentacja instrumentów finansowych rozpoznanych przed sporządzeniem bilansu otwarcia według MSR/MSSF
MSR nr 39 pozwala rozpoznać instrumenty finansowe na moment nabycia jako aktywa lub zobowiązania finansowe według wartości godziwej i korekty z tego tytułu wykazać w rachunku zysków i strat albo jako dostępne do sprzedaży. Taka klasyfikacja może być dokonana na moment przejścia na MSR/MSSF.
Zobowiązania wynikające z przywrócenia do stanu pierwotnego miejsca, w którym znajdował się składnik aktywów
Wyłączenie umożliwia przyjęcie uproszczonej metody kalkulacji zobowiązania wynikającego z przewidywanych kosztów związanych z przywróceniem do stanu pierwotnego miejsca, w którym znajdował się składnik aktywów (wycofanie z eksploatacji, rekultywacja terenu i podobne zobowiązania). W przypadku skorzystania z tego uproszczenia w wartości rzeczowych aktywów trwałych spółka powinna uwzględnić zdyskontowaną wstecz (do dnia powstania zobowiązania) kwotę zobowiązania z tytułu przywrócenia do stanu pierwotnego miejsca, w którym znajdował się składnik aktywów, po uwzględnieniu odpisów amortyzacyjnych od dnia powstania zobowiązania do dnia przejścia na MSR/MSSF.
Wycena aktywów finansowych i zobowiązań finansowych
Wartość godziwą instrumentów finansowych, dla których nie istnieje aktywny rynek, może na moment ich nabycia stanowić wartość rynkowa podobnego instrumentu notowanego na rynku lub wartość tego instrumentu, którego wycena została oparta na danych rynkowych podobnego instrumentu.

Obowiązkowe wyłączenia z retrospektywnego zastosowania MSR/MSSF

Zamknięty katalog obowiązkowych wyłączeń z retrospektywnego zastosowania wynika z tego, że pewnych zmian nie da się przeprowadzić wstecz w sposób wiarygodny.
Wyksięgowanie aktywów i zobowiązań finansowych
Spółki nie powinny rozpoznawać aktywów i zobowiązań finansowych w bilansie otwarcia zgodnym z MSR/MSSF z tytułu transakcji zawartych przed 1 stycznia 2004 r., jeżeli nie rozpoznawały tych transakcji w sprawozdaniu jednostkowym. Istnieje możliwość rozpoznania tych transakcji w bilansie zgodnym z MSR/MSSF, jeżeli na dzień dokonania transakcji spółka posiadała informacje wymagane przez MSR nr 39.
Rachunkowość zabezpieczeń
Rachunkowość zabezpieczeń można stosować tylko w przypadku spełnienia wszystkich kryteriów zawartych w MSR nr 39. W związku z tym w bilansie otwarcia nie powinny być prezentowane transakcje zabezpieczające, które nie spełniają warunków opisanych w MSR nr 39.
Szacunki
Szacunki wykorzystywane na dzień przejścia na MSR/MSSF powinny być oparte na tych samych założeniach, które były wykorzystane w dotychczas sporządzanych kalkulacjach w sprawozdaniu jednostkowym, chyba że istnieją obiektywne dowody wskazujące na błędy w dokonanych kalkulacjach. Spółka powinna dokonać zmian w przyjętych szacunkach tylko wówczas, gdy podstawa kalkulacji jest niezgodna z MSR/MSSF. Nie oznacza to jednak, że otrzymanie informacji po dniu przejścia na MSR/MSSF wymaga dokonania korekty wyliczenia szacunków w bilansie otwarcia zgodnym z MSR/MSSF. Spółka powinna uwzględnić otrzymaną informację w rachunku zysków i strat lub jako niepodzielny wynik z lat poprzednich w sprawozdaniu finansowym sporządzanym na koniec roku obrotowego, w którym otrzymała tę informację.
Aktywa dostępne do sprzedaży oraz działalność zaniechana
Spółki, które przeszły na MSR/MSSF przed 31 grudnia 2005 r. nie musiały dokonywać przekształcenia danych porównawczych w odniesieniu do działalności zaniechanej oraz aktywów trwałych, które spełniały definicję aktywów dostępnych do sprzedaży. Jednostki przechodzące na MSR/MSSF po tej dacie (np. od 1 stycznia 2006 r.) muszą dokonać odwrócenia amortyzacji aktywów długoterminowych zaklasyfikowanych jako przeznaczone do obrotu za okres od daty, kiedy aktywa te zaczęły spełniać kryteria aktywów przeznaczonych do obrotu.
Należy pamiętać, że przejście na MSR/MSSF wymaga określenia kluczowych dat: sporządzenia bilansu otwarcia, daty przejścia na MSR/MSSF, daty sporządzenia pierwszego sprawozdania finansowego.

Dominika Kopanicka
specjalista w zakresie sprawozdawczości międzynarodowej

• MSSF nr 1 – „Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy”
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

KSeF 2.0 już nadchodzi: co oznacza mrożenie rozwoju KSeF 1.0, nowe funkcjonalności i testowe środowisko od września? Wszystko, co musisz wiedzieć o rewolucji w e-fakturowaniu

Już od 1 lutego 2026 r. w Polsce zacznie obowiązywać nowy, obligatoryjny KSeF 2.0. Ministerstwo Finansów ogłosiło, że wersja produkcyjna KSeF 1.0 zostaje „zamrożona” i nie będzie dalej rozwijana, a przedsiębiorcy muszą przygotować się do pełnej migracji. Ważne terminy nadchodzą szybko – środowisko testowe wystartuje 30 września 2025 r., a od 1 listopada ruszy Moduł Certyfikatów i Uprawnień. To oznacza prawdziwą rewolucję w e-fakturowaniu, której nie można przespać.

Te czynności w księgowości można wykonać automatycznie. Czy księgowi muszą się bać utraty pracy?

Automatyzacja procesów księgowych to kolejny krok w rozwoju tej branży. Dzięki możliwościom systemów, księgowi mogą pracować szybciej i wydajniej. Era ręcznego wprowadzania danych dobiega końca, a digitalizacja pracy biur rachunkowych i konieczność dostosowania oferty do potrzeb XXI wieku to konsekwencje cyfrowej rewolucji, której jesteśmy świadkami. Czy zmiany te niosą wyłącznie korzyści, czy również pewne zagrożenia?

4 mln zł zaległego podatku. Skarbówka wykryła nieprawidłowości: spółka zawyżyła koszty uzyskania przychodów o 186 mln zł

Firma musi zapłacić aż 4 mln zł zaległego podatku CIT. Funkcjonariusze podlaskiej skarbówki wykryli nieprawidłowości w stosowaniu cen transferowych przez jedną ze spółek.

REKLAMA

Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Wydział Prasowy Biura Komunikacji i Promocji Ministerstwa Finansów przesłał 9 września br do naszej redakcji wyjaśnienia do artykułu "KSeF 2026. Jak dokumentować transakcje od 1 lutego? Prof. Modzelewski: Podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy (nota obciążeniowa, faktura handlowa)" z prośbą o sprostowanie. Publikujemy poniżej w całości wyjaśnienia Ministerstwa.

Zmiany w ustawie o doradztwie podatkowym od 2026 roku: doprecyzowanie kompetencji i strój urzędowy doradców podatkowych, nowości w egzaminach

W dniu 9 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy zmieniającej ustawę o doradztwie podatkowym oraz ustawę – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przepisy dotyczące doradztwa podatkowego zostają dostosowane do współczesnych realiów prawnych, technologicznych i rynkowych. Nowe rozwiązania mają poprawić funkcjonowanie samorządu zawodowego doradców podatkowych.

Jak korzystać z KSeF od lutego 2026 r. – uprawnienia, uwierzytelnianie, faktury, wymogi techniczne. Co i jak ureguluje nowe rozporządzenie Ministra Finansów i Gospodarki?

Dla polskich podatników VAT od 1 lutego 2026 r. (dla większości od 1 kwietnia 2026 r.) rozpocznie się zupełnie nowy rozdział. Zasadniczej zmianie ulegną zasady fakturowania, które będzie obowiązkowo przebiegało w ramach Krajowego Systemu e-Faktur (KSef). Jednym z kluczowych aktów prawnych dotyczących obowiązkowego KSeF ma być rozporządzenie Ministra Finansów i Gospodarki w sprawie korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Najnowszy projekt tego rozporządzenia (datowany na 26 sierpnia 2025 r.), przechodzi aktualnie fazy konsultacji publicznych, uzgodnień międzyresortowych i opiniowania. Oczywiście w toku rządowej procedury legislacyjnej projekt może ulec pewnym zmianom ale na pewno nie będą to zmiany zasadnicze. Jest to bowiem już kolejny projekt tego rozporządzenia (prace nad nim zaczęły się w Ministerstwie Finansów pod koniec 2023 roku) i uwzględnia on liczne, wcześniej zgłoszone uwagi i wnioski.

Nowa faktura VAT (ustrukturyzowana) w 2026 r. Wizualizacja, zakres danych, kody QR

W 2026 roku w Polsce obowiązkowe stanie się korzystanie z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Będzie to miało w szczególności ten skutek, że tradycyjne faktury papierowe i elektroniczne w formacie PDF zostaną zastąpione przez faktury ustrukturyzowane w formacie XML. Każda taka faktura będzie miała jednolitą strukturę danych określoną przez Ministerstwo Finansów, co zapewni spójność i automatyzację w obiegu dokumentów. Dodatkowo faktury udostępniane poza systemem KSeF będą musiały być oznaczone kodem weryfikującym, najczęściej w formie kodu QR. Będzie to wymagało odpowiedniego oznaczenia. Faktura w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) znacząco różni się od tradycyjnych faktur papierowych czy elektronicznych w formacie PDF.

REKLAMA

KSeF - kto ponosi ryzyko?

Krajowy System e-Faktur już całkiem niedługo stanie się obowiązkowym narzędziem do rozliczeń VAT w obrocie gospodarczym. Jest to chyba najbardziej ambitny projekt cyfryzacji podatkowej w Polsce, mający na celu ograniczenie szarej strefy, przyspieszenie rozliczeń VAT i zwiększenie transparentności obrotu gospodarczego.

e-Paragony 2.2 - nowe funkcje w aplikacji Ministerstwa Finansów. Komu i do czego mogą się przydać?

Ministerstwo Finansów poinformowało 8 września 2025 r., że udostępniło nową wersję (2.2) aplikacji mobilnej e-Paragony. Kolejna wersja tej aplikacji pozwala na udostępnianie i import paragonu, a także współdzielenie karty e-Paragony. Dzięki temu można gromadzić paragony elektroniczne na kilku urządzeniach. To wygodne rozwiązanie, które pomaga zarządzać wydatkami rodzinnymi. e-Paragony to bezpłatna aplikacja, dzięki której można przechowywać w smartfonie paragony w formie elektronicznej. Aplikacja jest całkowicie bezpieczna i anonimowa.

REKLAMA