Jak analizować amortyzację?

Aby w sprawozdaniu finansowym pojawiła się amortyzacja, wcześniej, tj. w poprzednich latach, musiały zostać poniesione wydatki na inwestycje. Dlatego częsty zachwyt nad amortyzacją jako „dobrym kosztem” jest całkowicie niezasadny, a wręcz kuriozalny. Bo jak się cieszyć z faktu, że zakupiony w 2015 r. samochód osobowy będzie można zaliczać w koszty przez… 5 najbliższych lat, a więc do 2020 r. Owszem, w latach 2016–2020 przepływy pieniężne „skorzystają” z faktu naliczania amortyzacji, ale w 2015 r., a więc w zasadzie w najważniejszym dla inwestycji roku, gotówka będzie na „wielkim minusie”. To też oznacza, że im więcej inwestycji – tym większa kwota amortyzacji w sprawozdaniu finansowym.

Stosowana jest podatkowa stawka amortyzacyjna, chyba że…

… „pasuje” zastosować inną. Rzeczywiście tak jest, że na wysokości amortyzacji wpływa nie tylko wielkość nakładów inwestycyjnych, ale również przyjęta polityka stosowanych stawek amortyzacyjnych. Większość firm (zapewne ok. 90%) stosuje rozwiązania przyjęte w przepisach podatkowych, głównie z powodu wygody, nie trzeba bowiem wtedy prowadzić dwóch ewidencji. Możliwe jest również inne rozwiązanie – z którego firmy korzystają coraz chętniej – zapisane w ustawie o rachunkowość, polegające na ustaleniu tzw. okresu ekonomicznej użyteczności środka trwałego i w takim okresie amortyzowaniu.

Jak amortyzować znaki towarowe?

Wskazany wcześniej samochód podlega amortyzacji podatkowej przez okres 5 lat (stawką roczną w wysokości 20%), podczas gdy jego (planowany) okres ekonomicznej użyteczności może wynosić 10 lat (10%). Które rozwiązanie zostanie wybrane – zależy od samej firmy.

W przypadku samochodu potencjalna różnica w kwocie amortyzacji nie będzie wysoka (przy wartości samochodu 40 000 zł będzie to 4000 zł rocznie), lecz sprawa będzie wyglądać inaczej, jeżeli kupiono maszynę, której wartość zakupu przekracza wszystkie dotychczasowe składniki majątku.

Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Jeżeli okres ekonomicznej użyteczności nie jest rzetelny, to…

… mamy do czynienia z klasyczną rachunkowością kreatywną. Nie czas i miejsce na przytaczanie definicji rachunkowości kreatywnej, mimo że potoczne i formalne jej rozumienie jest diametralnie różne. Niemniej niewątpliwie rachunkowością kreatywną jest przekroczenie owej cienkiej linii, która dzieli rzetelne podejście do prezentacji danych w sprawozdaniu finansowym od świadomego przesadnego „upiększenia” danych.