REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaksięgować udzielone poręczenie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Beata Piotrowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Poręczenie zalicza się do zabezpieczeń osobistych, których cechą jest odpowiedzialność całym majątkiem istniejącym i przyszłym, a nie tylko odpowiedzialność określona rzeczą czy przedmiotem, jak ma to miejsce w przypadku zabezpieczeń rzeczowych.

 

Poręczenia może udzielić osoba trzecia lub nawet osoba podpisana na wekslu. Poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo jak ten, za kogo poręczył. Zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby zobowiązanie, za które poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej.

Poręczenie wekslowe jest zobowiązaniem bezwarunkowym, nieodwołalnym i solidarnym, ponieważ:

- wykup weksla przez poręczyciela nie może być ograniczony żadnym warunkiem lub świadczeniem wzajemnym,

- na poręczeniu nie powinien być wskazany termin, do którego poręczenie obowiązuje,

- poręczyciel nie może odwołać poręczenia, nawet jeśli dotyczy weksla in blanco,

- odpowiada on za zapłatę weksla solidarnie z innymi dłużnikami,

- może dochodzić roszczenia w całości, ale tylko w stosunku do osób, które podpisały się na wekslu przed nim oraz w stosunku do osoby, za którą poręczył.

Umowa poręczenia

Zgodnie z art. 876 par. 1 kodeksu cywilnego, przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Poręczenie zaliczane jest do zabezpieczeń osobistych, których cechą jest to, że w przeciwieństwie do zabezpieczeń rzeczowych powodują one odpowiedzialność całym majątkiem istniejącym i przyszłym, a nie tylko odpowiedzialność określoną rzeczą czy przedmiotem.

W razie poręczenia za dług osoby, która nie mogła się zobowiązać z powodu braku zdolności do czynności prawnych, poręczyciel powinien spełnić świadczenie jako dłużnik główny, jeżeli w chwili poręczenia o braku zdolności tej osoby wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć. Można poręczyć za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej. Bezterminowe poręczenie za dług przyszły może być przed powstaniem długu odwołane w każdym czasie. O zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika. Jednakże czynność prawna dokonana przez dłużnika z wierzycielem po udzieleniu poręczenia nie może zwiększyć zobowiązania poręczyciela.

Prawa poręczyciela

Poręczyciel może podnieść przeciwko wierzycielowi wszelkie zarzuty, które przysługują dłużnikowi; w szczególności poręczyciel może potrącić wierzytelność przysługującą dłużnikowi względem wierzyciela. Poręczyciel nie traci powyższych zarzutów, chociażby dłużnik zrzekł się ich albo uznał roszczenie wierzyciela. W razie śmierci dłużnika poręczyciel nie może powoływać się na ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy wynikające z przepisów prawa spadkowego. Trzeba też pamiętać, że poręczyciel, przeciwko któremu wierzyciel dochodzi roszczenia, powinien zawiadomić niezwłocznie dłużnika wzywając go do wzięcia udziału w sprawie. Jeżeli dłużnik nie weźmie udziału w sprawie, nie może on podnieść przeciwko poręczycielowi zarzutów, które mu przysługiwały przeciwko wierzycielowi, a których poręczyciel nie podniósł z tego powodu, że o nich nie wiedział.

Ewidencja pozabilansowa

Wartość udzielonych poręczeń ujmuje się w księgach rachunkowych poręczyciela w ewidencji pozabilansowej na stronie Ma konta „Zobowiązania warunkowe”. W sytuacji, kiedy kredytobiorca spłaci kredyt bez realizacji poręczenia, następuje wyksięgowanie zobowiązania warunkowego po stronie Wn konta „Zobowiązania warunkowe”. W przypadku jednak, gdy kredytobiorca nie spłaci kredytu, a uczyni to za niego poręczyciel, wówczas zapisy księgowe mogą być następujące:

1) Przekazanie środków pieniężnych z rachunku bankowego: Wn konto „Pozostałe rozrachunki”/Ma konto „Rachunek bankowy”, lub

2) Umorzenie należności przez poręczyciela: Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne” /Ma konto „Pozostałe rozrachunki”, lub

3) Skierowanie sprawy na drogę sądową przez poręczyciela lub zaistnienie wiarygodnych przesłanek do uznania należności za nieściągalną i dokonanie odpisu aktualizującego: Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”/Ma konto „Odpisy aktualizujące wartość należności”.

W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu aktualizującego, czyli np. wobec spłaty należności przez dłużnika, równowartość całości lub części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa wartość danego składnika aktywów i podlega zaliczeniu odpowiednio do pozostałych przychodów operacyjnych lub przychodów finansowych.

Tworzenie rezerw

Należy zwrócić uwagę, że w myśl art. 35d ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, jednostki są zobowiązane do tworzenia rezerw na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym m.in. z tytułu udzielonych poręczeń. Tytułem uzasadniającym utworzenie rezerwy na przyszłe zobowiązanie z tytułu udzielonego poręczenia może być np. uzyskanie informacji o pogorszeniu się kondycji finansowej dłużnika, któremu jednostka udzieliła poręczenia, co w konsekwencji może spowodować, iż poręczyciel będzie zobowiązany spłacać dług.

Poręczyciel ponosząc skutki finansowe poręczenia udzielonego dłużnikowi, może dochodzić roszczeń z tego tytułu od dłużnika. Wzywa wówczas dłużnika do zapłaty i wystawia notę obciążeniową. Jeżeli dłużnik odmawia zapłaty, wierzyciel może dochodzić jej w drodze postępowania sądowego. Wtedy księgowanie będzie następujące:

1. Nota księgowa obciążająca dłużnika

a) kwota należności głównej: Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”,

b) odsetki: Ma konto „Przychody finansowe”,

c) należności dochodzone na drodze sądowej ogółem (operacja 1a+1b): Wn konto „Pozostałe rozrachunki” (analitycznie: Konto imienne dłużnika).

CECHY UMOWY PORĘCZENIA

- oświadczenie poręczyciela powinno zostać złożone na piśmie,

- gdy następuje poręczenie za dług przyszły, w pisemnym oświadczeniu poręczyciela należy z góry oznaczyć wysokość kwoty poręczenia,

- w treści umowy poręczenia musi być wskazane zobowiązanie, które poręczyciel zobowiązuje się wykonać na wypadek, gdyby nie zostało ono wypełnione przez dłużnika, przy czym oznaczenie to powinno być na tyle wyraźne, aby wyłączało wątpliwość co do tego, o jakie zobowiązanie chodzi (nie jest natomiast konieczne oznaczenie w treści umowy poręczenia wysokości zobowiązania, za które się poręcza),

- poręczyciel nie może uwolnić się od odpowiedzialności za dług, którego zapłatę poręczył, gdyż prawo nie przewiduje takiego zwolnienia,

- jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel powinien zawiadomić o tym niezwłocznie poręczyciela (trzeba zauważyć, że poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny),

- poręczyciel powinien niezwłocznie zawiadomić dłużnika o dokonanej przez siebie zapłacie długu, za który poręczył; gdyby tego nie uczynił, a dłużnik zobowiązanie wykonał, nie może żądać od dłużnika zwrotu tego, co sam wierzycielowi zapłacił, chyba że dłużnik działał w złej wierze.

PRZYKŁAD

EWIDENCJA UDZIELONEGO PORĘCZENIA

1. Udzielenie poręczenia wekslowego na kwotę zaciągniętego kredytu jako zapis w ewidencji pozabilansowej (jednostronnie)

Ma konto „Zobowiązania warunkowe” (analitycznie: Poręczenie wekslowe)

2. Wykup weksla przez poręczyciela w pełnej kwocie nieuregulowanego zobowiązania

Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Rachunek bankowy”

3. Zwrot przez wystawcę weksla spłaconej za niego kwoty gwarancji

Wn konto „Rachunek bankowy”/Ma konto „Przychody finansowe”

4. Wyksięgowanie z ewidencji pozabilansowej zobowiązania warunkowego

Wn konto „Zobowiązania warunkowe” (analitycznie: Poręczenie wekslowe).

PRZYKŁAD

KSIĘGOWANIE PRZY REZERWIE

Ewidencja księgowa w sytuacji, kiedy jednostka ma obowiązek na dzień bilansowy utworzyć rezerwę, jest następująca:

1. Utworzenie rezerwy na dzień bilansowy do wysokości kwoty zobowiązania, jaką poręczyciel będzie zobowiązany spłacić za dłużnika

Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”/Ma konto „Rezerwy”

2. W roku następnym, w dniu otrzymania od wierzyciela wezwania do spłaty długu

a) przekazanie środków pieniężnych z rachunku bankowego (wyciąg bankowy)

Wn konto „Pozostałe rozrachunki” (obciążenie wierzyciela)/Ma konto „Rachunek bieżący”

b) wykorzystanie rezerwy (równolegle do spłaty)

Wn konto „Rezerwy”/ Ma konto „Pozostałe rozrachunki” (uznanie wierzyciela)

CZYM JEST PORĘCZENIE WEKSLOWE

Poręczenie wekslowe (aval) jest czynnością prawną, w której poręczyciel zobowiązuje się do zapłaty za poręczonego sumy wekslowej w całości bądź w oznaczonej przez poręczyciela części.


BEATA PIOTROWSKA

ksiegowosc@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

- Art. 35d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).

- Art. 30-32 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. nr 37, poz. 282 z późn. zm.).

- Art. 876-885 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

Kawa z INFORLEX. Perspektywy zawodu księgowego

Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 3 cenionymi ekspertami: Żanetą Hejne – właścicielką biura rachunkowego, Piotrem Juszczykiem – doradcą podatkowym inFakt oraz Radosławem Kowalskim – doradcą podatkowym.

Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

REKLAMA

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

REKLAMA

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA