REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaksięgować udzielone poręczenie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Beata Piotrowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Poręczenie zalicza się do zabezpieczeń osobistych, których cechą jest odpowiedzialność całym majątkiem istniejącym i przyszłym, a nie tylko odpowiedzialność określona rzeczą czy przedmiotem, jak ma to miejsce w przypadku zabezpieczeń rzeczowych.

 

Poręczenia może udzielić osoba trzecia lub nawet osoba podpisana na wekslu. Poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo jak ten, za kogo poręczył. Zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby zobowiązanie, za które poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej.

Poręczenie wekslowe jest zobowiązaniem bezwarunkowym, nieodwołalnym i solidarnym, ponieważ:

- wykup weksla przez poręczyciela nie może być ograniczony żadnym warunkiem lub świadczeniem wzajemnym,

- na poręczeniu nie powinien być wskazany termin, do którego poręczenie obowiązuje,

- poręczyciel nie może odwołać poręczenia, nawet jeśli dotyczy weksla in blanco,

- odpowiada on za zapłatę weksla solidarnie z innymi dłużnikami,

- może dochodzić roszczenia w całości, ale tylko w stosunku do osób, które podpisały się na wekslu przed nim oraz w stosunku do osoby, za którą poręczył.

Umowa poręczenia

Zgodnie z art. 876 par. 1 kodeksu cywilnego, przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Poręczenie zaliczane jest do zabezpieczeń osobistych, których cechą jest to, że w przeciwieństwie do zabezpieczeń rzeczowych powodują one odpowiedzialność całym majątkiem istniejącym i przyszłym, a nie tylko odpowiedzialność określoną rzeczą czy przedmiotem.

W razie poręczenia za dług osoby, która nie mogła się zobowiązać z powodu braku zdolności do czynności prawnych, poręczyciel powinien spełnić świadczenie jako dłużnik główny, jeżeli w chwili poręczenia o braku zdolności tej osoby wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć. Można poręczyć za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej. Bezterminowe poręczenie za dług przyszły może być przed powstaniem długu odwołane w każdym czasie. O zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika. Jednakże czynność prawna dokonana przez dłużnika z wierzycielem po udzieleniu poręczenia nie może zwiększyć zobowiązania poręczyciela.

Prawa poręczyciela

Poręczyciel może podnieść przeciwko wierzycielowi wszelkie zarzuty, które przysługują dłużnikowi; w szczególności poręczyciel może potrącić wierzytelność przysługującą dłużnikowi względem wierzyciela. Poręczyciel nie traci powyższych zarzutów, chociażby dłużnik zrzekł się ich albo uznał roszczenie wierzyciela. W razie śmierci dłużnika poręczyciel nie może powoływać się na ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy wynikające z przepisów prawa spadkowego. Trzeba też pamiętać, że poręczyciel, przeciwko któremu wierzyciel dochodzi roszczenia, powinien zawiadomić niezwłocznie dłużnika wzywając go do wzięcia udziału w sprawie. Jeżeli dłużnik nie weźmie udziału w sprawie, nie może on podnieść przeciwko poręczycielowi zarzutów, które mu przysługiwały przeciwko wierzycielowi, a których poręczyciel nie podniósł z tego powodu, że o nich nie wiedział.

Ewidencja pozabilansowa

Wartość udzielonych poręczeń ujmuje się w księgach rachunkowych poręczyciela w ewidencji pozabilansowej na stronie Ma konta „Zobowiązania warunkowe”. W sytuacji, kiedy kredytobiorca spłaci kredyt bez realizacji poręczenia, następuje wyksięgowanie zobowiązania warunkowego po stronie Wn konta „Zobowiązania warunkowe”. W przypadku jednak, gdy kredytobiorca nie spłaci kredytu, a uczyni to za niego poręczyciel, wówczas zapisy księgowe mogą być następujące:

1) Przekazanie środków pieniężnych z rachunku bankowego: Wn konto „Pozostałe rozrachunki”/Ma konto „Rachunek bankowy”, lub

2) Umorzenie należności przez poręczyciela: Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne” /Ma konto „Pozostałe rozrachunki”, lub

3) Skierowanie sprawy na drogę sądową przez poręczyciela lub zaistnienie wiarygodnych przesłanek do uznania należności za nieściągalną i dokonanie odpisu aktualizującego: Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”/Ma konto „Odpisy aktualizujące wartość należności”.

W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu aktualizującego, czyli np. wobec spłaty należności przez dłużnika, równowartość całości lub części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa wartość danego składnika aktywów i podlega zaliczeniu odpowiednio do pozostałych przychodów operacyjnych lub przychodów finansowych.

Tworzenie rezerw

Należy zwrócić uwagę, że w myśl art. 35d ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, jednostki są zobowiązane do tworzenia rezerw na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym m.in. z tytułu udzielonych poręczeń. Tytułem uzasadniającym utworzenie rezerwy na przyszłe zobowiązanie z tytułu udzielonego poręczenia może być np. uzyskanie informacji o pogorszeniu się kondycji finansowej dłużnika, któremu jednostka udzieliła poręczenia, co w konsekwencji może spowodować, iż poręczyciel będzie zobowiązany spłacać dług.

Poręczyciel ponosząc skutki finansowe poręczenia udzielonego dłużnikowi, może dochodzić roszczeń z tego tytułu od dłużnika. Wzywa wówczas dłużnika do zapłaty i wystawia notę obciążeniową. Jeżeli dłużnik odmawia zapłaty, wierzyciel może dochodzić jej w drodze postępowania sądowego. Wtedy księgowanie będzie następujące:

1. Nota księgowa obciążająca dłużnika

a) kwota należności głównej: Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”,

b) odsetki: Ma konto „Przychody finansowe”,

c) należności dochodzone na drodze sądowej ogółem (operacja 1a+1b): Wn konto „Pozostałe rozrachunki” (analitycznie: Konto imienne dłużnika).

CECHY UMOWY PORĘCZENIA

- oświadczenie poręczyciela powinno zostać złożone na piśmie,

- gdy następuje poręczenie za dług przyszły, w pisemnym oświadczeniu poręczyciela należy z góry oznaczyć wysokość kwoty poręczenia,

- w treści umowy poręczenia musi być wskazane zobowiązanie, które poręczyciel zobowiązuje się wykonać na wypadek, gdyby nie zostało ono wypełnione przez dłużnika, przy czym oznaczenie to powinno być na tyle wyraźne, aby wyłączało wątpliwość co do tego, o jakie zobowiązanie chodzi (nie jest natomiast konieczne oznaczenie w treści umowy poręczenia wysokości zobowiązania, za które się poręcza),

- poręczyciel nie może uwolnić się od odpowiedzialności za dług, którego zapłatę poręczył, gdyż prawo nie przewiduje takiego zwolnienia,

- jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel powinien zawiadomić o tym niezwłocznie poręczyciela (trzeba zauważyć, że poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny),

- poręczyciel powinien niezwłocznie zawiadomić dłużnika o dokonanej przez siebie zapłacie długu, za który poręczył; gdyby tego nie uczynił, a dłużnik zobowiązanie wykonał, nie może żądać od dłużnika zwrotu tego, co sam wierzycielowi zapłacił, chyba że dłużnik działał w złej wierze.

PRZYKŁAD

EWIDENCJA UDZIELONEGO PORĘCZENIA

1. Udzielenie poręczenia wekslowego na kwotę zaciągniętego kredytu jako zapis w ewidencji pozabilansowej (jednostronnie)

Ma konto „Zobowiązania warunkowe” (analitycznie: Poręczenie wekslowe)

2. Wykup weksla przez poręczyciela w pełnej kwocie nieuregulowanego zobowiązania

Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Rachunek bankowy”

3. Zwrot przez wystawcę weksla spłaconej za niego kwoty gwarancji

Wn konto „Rachunek bankowy”/Ma konto „Przychody finansowe”

4. Wyksięgowanie z ewidencji pozabilansowej zobowiązania warunkowego

Wn konto „Zobowiązania warunkowe” (analitycznie: Poręczenie wekslowe).

PRZYKŁAD

KSIĘGOWANIE PRZY REZERWIE

Ewidencja księgowa w sytuacji, kiedy jednostka ma obowiązek na dzień bilansowy utworzyć rezerwę, jest następująca:

1. Utworzenie rezerwy na dzień bilansowy do wysokości kwoty zobowiązania, jaką poręczyciel będzie zobowiązany spłacić za dłużnika

Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”/Ma konto „Rezerwy”

2. W roku następnym, w dniu otrzymania od wierzyciela wezwania do spłaty długu

a) przekazanie środków pieniężnych z rachunku bankowego (wyciąg bankowy)

Wn konto „Pozostałe rozrachunki” (obciążenie wierzyciela)/Ma konto „Rachunek bieżący”

b) wykorzystanie rezerwy (równolegle do spłaty)

Wn konto „Rezerwy”/ Ma konto „Pozostałe rozrachunki” (uznanie wierzyciela)

CZYM JEST PORĘCZENIE WEKSLOWE

Poręczenie wekslowe (aval) jest czynnością prawną, w której poręczyciel zobowiązuje się do zapłaty za poręczonego sumy wekslowej w całości bądź w oznaczonej przez poręczyciela części.


BEATA PIOTROWSKA

ksiegowosc@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

- Art. 35d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).

- Art. 30-32 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. nr 37, poz. 282 z późn. zm.).

- Art. 876-885 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Unia celna UE-Turcja: przewodnik dla polskich firm transportowych. Dokumentacja, najczęstsze problemy, regulacje techniczne i VAT

Turcja funkcjonuje w ramach unii celnej z Unią Europejską, co stwarza szczególne możliwości handlowe. Polscy przewoźnicy muszą jednak pamiętać o specyficznych wymaganiach dokumentacyjnych i procedurach celnych.

Nowy podatek e-commerce uderzy w polskie firmy. Zyska zagraniczna konkurencja?

Plan rozszerzenia podatku od sprzedaży detalicznej na handel internetowy budzi poważne kontrowersje. Eksperci ostrzegają, że nowe przepisy mogą zahamować rozwój polskich e-sklepów i wzmocnić azjatyckie platformy, które często omijają unijne regulacje. W tle apel o zatrzymanie prac legislacyjnych i skupienie się na rozwiązaniach na poziomie UE.

Przedsiębiorcy chcą uproszczenia w kontroli celno-skarbowej i podatkowej. Widzą potrzebę dialogu z kontrolerami

Przedsiębiorcy, w ramach deregulacji prowadzonej przez rząd, domagają się większej współpracy i otwartości na wyjaśnienia ze strony służb celno-skarbowych, jasnej interpretacji przepisów, partnerskiego traktowania oraz skrócenia procesu przedawnienia.

Zawód: księgowy: teraz wyraźny awans w rankingu prestiżu. Dlaczego warto zarabiać na umiejętności księgowania

W najnowszym rankingu najbardziej poważanych zawodów w Polsce opublikowanym przez SW Research (2025) księgowy awansował o 3 miejsca w porównaniu z ubiegłym rokiem. Aktualnie zajmuje 22 miejsce na 51 profesji.

REKLAMA

Rząd poprawia KSeF, przedsiębiorcy zadowoleni z kolejnym zmian w ustawie, zwłaszcza że korzystne modyfikacje nastąpią jeszcze przed wejściem w życie zmienianych przepisów

Krajowy System e-Faktur zmienia się na lepsze. Rząd, po konsultacjach z przedsiębiorcami, przyjął pakiet przepisów, które mają ułatwić funkcjonowanie Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe przepisy są wynikiem licznych konsultacji z przedsiębiorcami, jakie przeprowadziło Ministerstwo Finansów.

MF proponuje zmiany w raportowaniu do KNF. Mniej obowiązków dla domów maklerskich

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady przekazywania informacji do Komisji Nadzoru Finansowego przez firmy inwestycyjne i banki prowadzące działalność maklerską. Nowe regulacje, będące częścią pakietu deregulacyjnego, mają na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kawa z INFORLEX. Przygotowanie do KSeF

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online. Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 2 cenionymi ekspertami.

Kolejna rewolucja i sensacyjne zmiany w KSeF i elektronicznym fakturowaniu. Czy są nowe terminy, co z możliwością fakturowania offline

Deregulacja idzie pełną parą. Rząd zmienia nie tylko obowiązujące już przepisy, ale i te, które dopiero mają wejść w życie. Przykładem takiej deregulacji są przepisy o KSeF czyli o obowiązkowym przejściu na wyłącznie cyfrowe e-faktury. Co się zmieni, co z terminami obowiązkowego przejścia na e-fakturowanie dla poszczególnych grup podatników?

REKLAMA

BPO jako most do innowacji: Jak outsourcing pomaga firmom wyjść ze swojej bańki i myśleć globalnie

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie innowacyjność decyduje o przewadze konkurencyjnej, wiele przedsiębiorstw boryka się z paradoksem: potrzebują dostępu do najnowszych technologii i świeżych perspektyw, ale ograniczają ich własne zasoby, lokalizacja czy kultura organizacyjna. Business Process Outsourcing (BPO) staje się w tym kontekście nie tylko narzędziem optymalizacji kosztów, ale przede wszystkim bramą do globalnej puli wiedzy i innowacji.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

REKLAMA