Jak rozliczyć w księgach nieużywane środki trwałe

RADA

Zarówno zlikwidowane, jak i nieużywane przez spółkę środki trwałe powinny być wyksięgowane z ewidencji bilansowej.

UZASADNIENIE

Z analizy definicji aktywów wynika, że w ewidencji środków trwałych powinny się znaleźć tylko te środki, które są przeznaczone na potrzeby jednostki - wykorzystywane w jej działalności, przyczyniające się do uzyskiwania przez nią przychodów. Środki trwałe, które zużyły się na skutek eksploatacji i nie są wykorzystywane przez jednostkę, powinny być wyksięgowane z ewidencji środków trwałych i postawione w stan likwidacji.

Wycofanie środka trwałego z ewidencji i postawienie go w stan likwidacji należy udokumentować dowodem wewnętrznym LT. W przypadku tych środków trwałych, które będą fizycznie zlikwidowane, dokonanie tej czynności powinno być potwierdzone dodatkowo protokołem komisji likwidacyjnej. Operacje te przeprowadza się na podstawie decyzji kierownika. Z kolei środki trwałe, które już wcześniej były przez spółkę fizycznie zlikwidowane, wystarczy wyksięgować.

Z pytania nie wynika, czy nieużywane przez spółkę środki trwałe oraz te, które zostały już fizycznie zlikwidowane, zostały w pełni umorzone, czy też nie. W zależności od tych ustaleń różnie będzie przebiegać ewidencja księgowa.

Wycofanie z ewidencji zlikwidowanych środków trwałych następuje poprzez wyksięgowanie wartości początkowej oraz dotychczasowego umorzenia. Niezamortyzowaną część środka trwałego należy odnieść w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 zakończenie amortyzacji następuje nie później niż z chwilą przeznaczenia środka trwałego do likwidacji. Oznacza to, że ostatniego odpisu amortyzacyjnego należy dokonać w miesiącu postawienia środka trwałego w stan likwidacji. Podobnie interpretują tę sytuację przepisy podatkowe. Zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop odpisów amortyzacyjnych dokonuje się do końca tego miesiąca, w którym środki trwałe postawiono w stan likwidacji.

Jeśli środek trwały nie jest jeszcze zutylizowany, do czasu jego rzeczywistej likwidacji należy ująć go na pozabilansowym koncie „Środki trwałe w likwidacji”.

Jak ustawa o rachunkowości definiuje aktywa oraz środki trwałe

Środki trwałe zaliczane są do aktywów, natomiast aktywa zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości to: (...) kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.