REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć w księgach rachunkowych dochodzenie należności na drodze sądowej

Izabela Grochola
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Nasza spółka ma problemy ze ściągnięciem części należności za sprzedane towary. W związku z powyższym zdarza się, iż musimy dochodzić należnych nam kwot na drodze sądowej, korzystając z pomocy kancelarii prawnej.

1. Czy wydatki poniesione na rzecz kancelarii mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, a jeżeli tak, to w którym momencie?

REKLAMA

Autopromocja

2. Czy w sytuacji gdy dochodzimy w sądzie jedynie części wierzytelności i w odniesieniu do tej części otrzymujemy od komornika postanowienie o bezskuteczności egzekucji, daje nam to prawo zaliczenia do kosztów podatkowych również jej pozostałej części?

3. Czy można zaliczyć do kosztów, jako nieściągalną, zasądzoną część w dniu pokwitowania przez komornika odbioru wniosku o wszczęciu egzekucji?

RADA

Ad 1. Wydatki na obsługę prawną związaną z dochodzeniem należności zaliczamy do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ad 2. Mają Państwo, jako podatnik, możliwość zaliczenia do kosztów całej wartości niezapłaconej wierzytelności, mimo iż postanowienie o bezskuteczności egzekucji zostało wydane jedynie w odniesieniu do jej części.

Ad 3. Pokwitowanie przez komornika odbioru wniosku o wszczęciu egzekucji nie daje jeszcze podstawy do odpisania należności jako nieściągalnej. Jest to natomiast jedna z przesłanek uprawdopodobniających nieściągalność należności, uzasadniająca zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu odpisu aktualizującego wartość tej należności.

UZASADNIENIE

Ponoszone przez spółkę wydatki związane z dochodzeniem należności są kosztem uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia. Uzasadnienie takiego stanowiska odnajdujemy np. w postanowieniu Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 10 września 2007 r., sygn. 1471/DPR2/423-134/07/WP/2, gdzie czytamy m.in.:

(...) Poniesione przez Spółkę jako wierzyciela koszty procesu sądowego z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowią koszty uzyskania przychodów. Wydatki te wskazują bowiem na istnienie związku przyczynowo-skutkowego, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ww. ustawy. Podejmowane przez wierzyciela działania mają na celu zabezpieczenie źródła przychodów, jego ochronę przed negatywnymi skutkami wynikającymi z niewypłacalności dłużnika oraz dbałości o interesy Spółki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż koszty sądowe ponoszone przez wierzyciela (wpis, opłata kancelaryjna, koszty zastępstwa procesowego) stanowią koszty uzyskania przychodów, ponieważ wypełniają warunki określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. (...).

Czy można zaliczyć w koszty podatkowe całą wierzytelność, gdy postanowienie o bezskuteczności egzekucji dotyczy jedynie jej części

Tak. Do kosztów podatkowych można zaliczyć całą wartość wierzytelności, w sytuacji gdy postanowienie o bezskuteczności egzekucji dotyczy jedynie jej części. Stanowisko potwierdzające taką możliwość było wielokrotnie prezentowane przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach (por. pismo Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 27 marca 2006 r., sygn. 1471/DPD1/423-135/05/KK, decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 lutego 2008 r., sygn. 1401/PH-II/4407/14-45/07/DB/PV-II).

Czy można odpisać należność jako nieściągalną w momencie pokwitowania przez komornika odbioru wniosku o wszczęciu egzekucji

Nie można odpisać należności jako nieściągalnej już w momencie pokwitowania przez komornika odbioru wniosku o wszczęciu egzekucji. Należy bowiem odróżnić uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności od jej udokumentowania. Sytuacja opisana przez podatnika (wierzytelność potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego) zawarta jest w przykładowym katalogu zdarzeń wymienionych w art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten daje prawo do uwzględnienia w kosztach podatkowych odpisu aktualizującego wartość należności. Nie daje on natomiast prawa do trwałego zaliczenia w koszty nieściągalnej wierzytelności. Zamknięty katalog zdarzeń uprawniających do odpisania należności jako nieściągalnej zawarty jest w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ustawodawca wymienia w nim udokumentowanie nieściągalności posiadanym:

1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela za odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

2) postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub

b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit. a), lub

c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Prawidłowy tok postępowania wygląda więc następująco:

1) przekazanie sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego - odpis aktualizujący stanowiący koszt podatkowy,

2) otrzymanie postanowienia o nieściągalności uznanego przez podatnika za odpowiadające stanowi faktycznemu - równowartość odpisu aktualizującego w tej części, która zaliczona została do kosztów podatkowych, uwzględniamy w przychodach podatkowych, a jednocześnie wartość nieściągalnej wierzytelności traktujemy jako koszt podatkowy.

 

Dodatkowo należy pamiętać, iż zarówno w sytuacji dokonywania uprawdopodobnionych odpisów aktualizujących, jak i odpisywania prawidłowo udokumentowanych należności jako nieściągalnych, w kosztach podatkowych można uwzględnić jedynie tę wartość należności, która uprzednio stanowiła przychód należny, a więc jedynie jej wartość netto.

PRZYKŁAD

Spółka dokonała na rzecz jednego ze swoich kontrahentów sprzedaży towarów o wartości 65 000 zł + 22% VAT. Po bezskutecznych wezwaniach do zapłaty spółka skierowała sprawę do sądu, ponosząc przy tym koszty opłat sądowych w wysokości 2000 zł oraz koszt obsługi prawnej w wysokości 3000 zł + 22% VAT. Po uzyskaniu prawomocnego orzeczenia sądu, zasądzającego na rzecz spółki również odsetki i zwrot kosztów postępowania sądowego w łącznej kwocie 5000 zł, sprawa została skierowana do egzekucji. Komornik wydał postanowienie o bezskuteczności egzekucji, które zostało uznane przez spółkę za odpowiadające stanowi faktycznemu.

Księgowania

1. Faktura za sprzedane towary:

Wn konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 79 300,00 zł

Ma konto 730„Sprzedaż towarów” 65 000,00 zł

Ma konto 222„Rozliczenie podatku VAT należnego” 14 300,00 zł

2. Skierowanie sprawy do sądu:

Wn konto 246„Rozrachunki dochodzone na drodze sądowej” 79 300,00 zł

Ma konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 79 300,00 zł

3. Odpis aktualizujący wartość należności:

Wn konto 761„Pozostałe koszty operacyjne” 79 300,00 zł

Ma konto 280„Odpisy aktualizujące wartość należności” 79 300,00 zł

4. Opłacone koszty sądowe:

Wn konto 761„Pozostałe koszty operacyjne” 2 000,00 zł

Ma konto 131„Bieżący rachunek bankowy” 2 000,00 zł

5. Faktura za obsługę prawną dotyczącą dochodzenia należności:

Wn konto 761„Pozostałe koszty operacyjne” 3 000,00 zł

Wn konto 223„Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 660,00 zł

Ma konto 240„Pozostałe rozrachunki” 3 660,00 zł

6. Wyrok zasądzający na rzecz spółki zapłatę należności wraz z odsetkami oraz kosztami postępowania sądowego:

a) należność główna

Wn konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 79 300,00 zł

Ma konto 246„Rozrachunki dochodzone na drodze sądowej” 79 300,00 zł

b) zasądzone odsetki oraz koszty sądowe

Wn konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 5 000,00 zł

Ma konto 280„Odpisy aktualizujące wartość należności” 5 000,00 zł

7. Otrzymane postanowienie o bezskuteczności egzekucji:

Wn konto 280„Odpisy aktualizujące wartość należności” 84 300,00 zł

Ma konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 84 300,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 2, art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238

Izabela Grochola

główna księgowa w spółce z o.o.

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaniechanie poboru podatku od subwencji i wsparcia finansowego z tarcz PFR do końca 2026 roku

Ministerstwo Finansów chce wydłużyć do końca 2026 r. okres zaniechania poboru podatku od subwencji finansowych oraz finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach tarcz – wynika z projektu rozporządzenia, opublikowanego 14 lutego 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Twój e-PIT 2025: jakie ulgi podatkowe trzeba wypełnić samemu? Jak złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok?

Od 15 lutego do 30 kwietnia 2025 r. można składać roczne zeznania podatkowe PIT i rozliczyć dochody (przychody) uzyskane w 2024 roku. Ministerstwo Finansów zachęca do korzystania z e-usług Krajowej Administracji Skarbowej i rozliczania podatków drogą elektroniczną. W 2025 r. kolejny raz z usługi Twój e-PIT będą mogły skorzystać również osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Pierwszy raz usługa Twój e-PIT będzie dostępna także w aplikacji mobilnej e-Urząd Skarbowy (e-US). MF i KAS zachęcają także do aktywowania usługi e-korespondencji przy okazji logowania do e-US w związku z rozliczeniem podatku.

Składka zdrowotna 2025: kwoty, podstawy wymiaru, zmiany i korzyści dla firm. Kiedy pierwsze płatności na nowych zasadach?

Od 1 stycznia 2025 r. zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności „na nowych zasadach”. Ile wynoszą składki zdrowotne i podstawy wymiaru poszczególnych przedsiębiorców w zależności od ich formy opodatkowania?

PFRON 2025: Obowiązki pracodawcy. Składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

REKLAMA

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

260-280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Już w 2025 r. będzie drożej? Wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i zmiana terminów

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

REKLAMA

Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Ile można uzyskać? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

REKLAMA