REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć w księgach rachunkowych dochodzenie należności na drodze sądowej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Izabela Grochola
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Nasza spółka ma problemy ze ściągnięciem części należności za sprzedane towary. W związku z powyższym zdarza się, iż musimy dochodzić należnych nam kwot na drodze sądowej, korzystając z pomocy kancelarii prawnej.

1. Czy wydatki poniesione na rzecz kancelarii mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, a jeżeli tak, to w którym momencie?

REKLAMA

2. Czy w sytuacji gdy dochodzimy w sądzie jedynie części wierzytelności i w odniesieniu do tej części otrzymujemy od komornika postanowienie o bezskuteczności egzekucji, daje nam to prawo zaliczenia do kosztów podatkowych również jej pozostałej części?

3. Czy można zaliczyć do kosztów, jako nieściągalną, zasądzoną część w dniu pokwitowania przez komornika odbioru wniosku o wszczęciu egzekucji?

RADA

Ad 1. Wydatki na obsługę prawną związaną z dochodzeniem należności zaliczamy do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ad 2. Mają Państwo, jako podatnik, możliwość zaliczenia do kosztów całej wartości niezapłaconej wierzytelności, mimo iż postanowienie o bezskuteczności egzekucji zostało wydane jedynie w odniesieniu do jej części.

Ad 3. Pokwitowanie przez komornika odbioru wniosku o wszczęciu egzekucji nie daje jeszcze podstawy do odpisania należności jako nieściągalnej. Jest to natomiast jedna z przesłanek uprawdopodobniających nieściągalność należności, uzasadniająca zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu odpisu aktualizującego wartość tej należności.

UZASADNIENIE

REKLAMA

Ponoszone przez spółkę wydatki związane z dochodzeniem należności są kosztem uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia. Uzasadnienie takiego stanowiska odnajdujemy np. w postanowieniu Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 10 września 2007 r., sygn. 1471/DPR2/423-134/07/WP/2, gdzie czytamy m.in.:

(...) Poniesione przez Spółkę jako wierzyciela koszty procesu sądowego z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowią koszty uzyskania przychodów. Wydatki te wskazują bowiem na istnienie związku przyczynowo-skutkowego, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ww. ustawy. Podejmowane przez wierzyciela działania mają na celu zabezpieczenie źródła przychodów, jego ochronę przed negatywnymi skutkami wynikającymi z niewypłacalności dłużnika oraz dbałości o interesy Spółki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż koszty sądowe ponoszone przez wierzyciela (wpis, opłata kancelaryjna, koszty zastępstwa procesowego) stanowią koszty uzyskania przychodów, ponieważ wypełniają warunki określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. (...).

Czy można zaliczyć w koszty podatkowe całą wierzytelność, gdy postanowienie o bezskuteczności egzekucji dotyczy jedynie jej części

Tak. Do kosztów podatkowych można zaliczyć całą wartość wierzytelności, w sytuacji gdy postanowienie o bezskuteczności egzekucji dotyczy jedynie jej części. Stanowisko potwierdzające taką możliwość było wielokrotnie prezentowane przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach (por. pismo Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 27 marca 2006 r., sygn. 1471/DPD1/423-135/05/KK, decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 lutego 2008 r., sygn. 1401/PH-II/4407/14-45/07/DB/PV-II).

Czy można odpisać należność jako nieściągalną w momencie pokwitowania przez komornika odbioru wniosku o wszczęciu egzekucji

Nie można odpisać należności jako nieściągalnej już w momencie pokwitowania przez komornika odbioru wniosku o wszczęciu egzekucji. Należy bowiem odróżnić uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności od jej udokumentowania. Sytuacja opisana przez podatnika (wierzytelność potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego) zawarta jest w przykładowym katalogu zdarzeń wymienionych w art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten daje prawo do uwzględnienia w kosztach podatkowych odpisu aktualizującego wartość należności. Nie daje on natomiast prawa do trwałego zaliczenia w koszty nieściągalnej wierzytelności. Zamknięty katalog zdarzeń uprawniających do odpisania należności jako nieściągalnej zawarty jest w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ustawodawca wymienia w nim udokumentowanie nieściągalności posiadanym:

1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela za odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

2) postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub

b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit. a), lub

c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Prawidłowy tok postępowania wygląda więc następująco:

1) przekazanie sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego - odpis aktualizujący stanowiący koszt podatkowy,

2) otrzymanie postanowienia o nieściągalności uznanego przez podatnika za odpowiadające stanowi faktycznemu - równowartość odpisu aktualizującego w tej części, która zaliczona została do kosztów podatkowych, uwzględniamy w przychodach podatkowych, a jednocześnie wartość nieściągalnej wierzytelności traktujemy jako koszt podatkowy.

 

Dodatkowo należy pamiętać, iż zarówno w sytuacji dokonywania uprawdopodobnionych odpisów aktualizujących, jak i odpisywania prawidłowo udokumentowanych należności jako nieściągalnych, w kosztach podatkowych można uwzględnić jedynie tę wartość należności, która uprzednio stanowiła przychód należny, a więc jedynie jej wartość netto.

PRZYKŁAD

Spółka dokonała na rzecz jednego ze swoich kontrahentów sprzedaży towarów o wartości 65 000 zł + 22% VAT. Po bezskutecznych wezwaniach do zapłaty spółka skierowała sprawę do sądu, ponosząc przy tym koszty opłat sądowych w wysokości 2000 zł oraz koszt obsługi prawnej w wysokości 3000 zł + 22% VAT. Po uzyskaniu prawomocnego orzeczenia sądu, zasądzającego na rzecz spółki również odsetki i zwrot kosztów postępowania sądowego w łącznej kwocie 5000 zł, sprawa została skierowana do egzekucji. Komornik wydał postanowienie o bezskuteczności egzekucji, które zostało uznane przez spółkę za odpowiadające stanowi faktycznemu.

Księgowania

1. Faktura za sprzedane towary:

Wn konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 79 300,00 zł

Ma konto 730„Sprzedaż towarów” 65 000,00 zł

Ma konto 222„Rozliczenie podatku VAT należnego” 14 300,00 zł

2. Skierowanie sprawy do sądu:

Wn konto 246„Rozrachunki dochodzone na drodze sądowej” 79 300,00 zł

Ma konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 79 300,00 zł

3. Odpis aktualizujący wartość należności:

Wn konto 761„Pozostałe koszty operacyjne” 79 300,00 zł

Ma konto 280„Odpisy aktualizujące wartość należności” 79 300,00 zł

4. Opłacone koszty sądowe:

Wn konto 761„Pozostałe koszty operacyjne” 2 000,00 zł

Ma konto 131„Bieżący rachunek bankowy” 2 000,00 zł

5. Faktura za obsługę prawną dotyczącą dochodzenia należności:

Wn konto 761„Pozostałe koszty operacyjne” 3 000,00 zł

Wn konto 223„Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 660,00 zł

Ma konto 240„Pozostałe rozrachunki” 3 660,00 zł

6. Wyrok zasądzający na rzecz spółki zapłatę należności wraz z odsetkami oraz kosztami postępowania sądowego:

a) należność główna

Wn konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 79 300,00 zł

Ma konto 246„Rozrachunki dochodzone na drodze sądowej” 79 300,00 zł

b) zasądzone odsetki oraz koszty sądowe

Wn konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 5 000,00 zł

Ma konto 280„Odpisy aktualizujące wartość należności” 5 000,00 zł

7. Otrzymane postanowienie o bezskuteczności egzekucji:

Wn konto 280„Odpisy aktualizujące wartość należności” 84 300,00 zł

Ma konto 201„Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 84 300,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 2, art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238

Izabela Grochola

główna księgowa w spółce z o.o.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

REKLAMA

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA