Jak zaksięgować utratę wartości aktywów
REKLAMA
Wartość bilansową maszyn produkcyjnych lub innych środków trwałych ustala się zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości według ceny nabycia, kosztów wytworzenia lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszając o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Aby prawidłowo ustalić tę wartość, należy przeanalizować, czy nie istnieją przesłanki wskazujące na trwałą utratę wartości danego składnika majątku. Przypomnijmy, że według art. 28 ust. 7 ustawy o rachunkowości z takim zdarzeniem mamy do czynienia wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów (np. maszyna produkcyjna) nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych.
Nowy standard
Pomocą w prawidłowym ujmowaniu i wykazywaniu odpisów aktualizujących może być przyjęty w czerwcu nowy Krajowy Standard Rachunkowości. Przedstawia on wszystkie etapy przeprowadzenia przez księgowych procedury aktualizacyjnej. Zawiera m.in. instrukcję dotyczącą oceny celowości dokonania odpisu. Znajdują się w nim też zalecenia dotyczące zapisów, jakich należy dokonać w informacji dodatkowej w sprawozdaniu w przypadku utraty wartości składników majątku firmy.
Według nowego standardu, przyczyną przeprowadzenia procedury aktualizacji wyceny może być przykładowo sytuacja, w której jednostka zamierza zaniechać lub restrukturyzować działalność, do której są wykorzystywane określone składniki aktywów, lub też planuje zbyć lub zlikwidować jakieś składniki aktywów przed uprzednio przewidywanym terminem.
Powodem rozpoczęcia procedury aktualizacyjnej może być również pojawienie się dowodów świadczących o tym, że ekonomiczne skutki wykorzystania jakichś składników aktywów są lub w przyszłości będą gorsze od oczekiwanych.
Ujęcie w księgach
Warto pamiętać, że do ksiąg rachunkowych odpis aktualizujący jest wprowadzany w zależności od tego, czy wcześniej na mocy odrębnych przepisów wartość danego środka trwałego została zaktualizowana (ostatnia taka aktualizacja została dokonana na 1 stycznia 1995 r.). Jeżeli takie zdarzenie miało miejsce i został utworzony kapitał z aktualizacji wyceny, trwała utrata wartości do wysokości utworzonego kapitału zostanie odzwierciedlona zapisem: strona Wn konta 803 „Kapitał z aktualizacji wyceny”, strona Ma konta 050 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych”. Pozostała kwota odpisu w takim przypadku: strona Wn konta 766 „Pozostałe koszty operacyjne”, strona Ma konta 050 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych”.
Należy pamiętać, że w razie ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu aktualizującego z tytułu trwałej utraty wartości, równowartość całości lub odpowiedniej części uprzednio dokonanego odpisu zwiększa wartość danego składnika aktywów i będzie podlegało zaliczeniu do pozostałych przychodów operacyjnych (art. 35c ustawy o rachunkowości).
Ewidencja takiej operacji zostanie odzwierciedlona w księgach rachunkowych:
1. Odwrócenie odpisu do wysokości odniesionej na zmniejszenie kapitału: strona 050 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych”, strona Ma konta Wn konta 803 „Kapitał z aktualizacji wyceny”.
2. Odwrócenie pozostałego odpisu: strona Wn konta 050 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych strona Ma” konta 766 „Pozostałe koszty operacyjne”.
Środki trwałe w budowie
Podobnie jest w przypadku środków trwałych w budowie. Przypomnijmy, że takie składniki majątku zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości wycenia się na dzień bilansowy w wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Przyczyną dokonania tego typu odpisu może być np. zaniechanie budowy środka trwałego, na który zostały poniesione nakłady. Ewidencja będzie uzależniona od przyczyny dokonania odpisu aktualizującego: strona Wn konta 766 „Pozostałe koszty operacyjne” (lub 775 „Straty nadzwyczajne” - w przypadku gdy przyczyną dokonania odpisu były zdarzenia nadzwyczajne), strona Ma konta 080 „Środki trwałe w budowie”. W przypadku ustania przyczyn dokonania odpisu należy wprowadzić do ksiąg zapis: strona Wn konta 080 „Środki trwałe w budowie”, strona Ma konta 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.
WAŻNA DATA
26 czerwca 2007 r. - w tym dniu Komitet Standardów Rachunkowości przyjął nowy Krajowy Standard Rachunkowości - Utrata wartości aktywów.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Jak ująć odpis aktualizacyjny
AGNIESZKA POKOJSKA
PODSTAWA PRAWNA
l Art. 28 ust. 1 pkt 1-2 i ust. 7 oraz art. 35c ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
REKLAMA
REKLAMA
