REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć odsetki w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Pokojska
Agnieszka Pokojska

REKLAMA

Odsetki od wyemitowanych papierów wartościowych stanowią w księgach rachunkowych koszt finansowy. Tak samo jest z odsetkami od kredytów i pożyczek z wyjątkiem tych, które dotyczą środków trwałych w budowie i ich ulepszeń.

Prowadząc działalność gospodarczą, nie sposób uniknąć zapłaty różnego rodzaju odsetek przykładowo związanych z zaciągniętą pożyczką czy emisją dłużnych papierów wartościowych. Konieczność ich zapłaty może wynikać z nietermiowej zapłaty należności wobec kontrahenta, ZUS czy urzędu skarbowego. Zgodnie z art. 481 par. 1 kodeksu cywilnego, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. Wierzyciel ma taką możliwość również wtedy, gdy nie poniósł żadnej szkody, a opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności.

Odsetki podatkowe

Odsetki mogą być również pobierane od zaległości podatkowych lub innych zobowiązań publicznoprawnych (np. składek ZUS). Zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności. Za zaległość podatkową uważa się także niezapłaconą w terminie płatności zaliczkę na podatek lub ratę podatku. Na równi z zaległością podatkową traktuje się także:

l nadpłatę, jeżeli w zeznaniu lub w deklaracji została wykazana nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, a organ podatkowy dokonał jej zwrotu lub zaliczenia na poczet zaległości podatkowych bądź bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych,

l zwrot podatku, jeżeli podatnik otrzymał go nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej lub został on zaliczony na poczet zaległości podatkowej albo bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych, chyba że podatnik wykaże, że nie nastąpiło to z jego winy,

l wynagrodzenie płatników lub inkasentów pobrane nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej,

l oprocentowanie nienależnej nadpłaty bądź zwrotu podatku zwrócone lub zaliczone na poczet zaległych, bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych.

Odsetki za zwłokę nalicza podatnik, płatnik, inkasent, następca prawny lub osoba trzecia odpowiadająca za zaległości podatkowe. Odsetki za zwłokę naliczane są od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności podatku lub terminu, w którym płatnik lub inkasent był obowiązany dokonać wpłaty podatku na rachunek organu podatkowego. Odsetki za zwłokę naliczane są też odpowiednio od dnia zwrotu nadpłaty, zwrotu podatku, zwrotu oprocentowania lub zaliczenia na poczet zaległości podatkowych lub na poczet bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych.

Kara za zwłokę

W księgach rachunkowych odsetki, które spółka musi zapłacić w związku ze zwłoką w zapłacie należności (także odsetki obciążające płatnika za nieterminową zapłatę składek ZUS), będą stanowiły koszt finansowy.

Jeżeli więc kontrahent zgodnie z przepisami naliczy odsetki, musi wystawić notę księgową. Przesłany oryginał dokumentu będzie podstawą do ujęcia karnych odsetek w księgach rachunkowych firmy dłużnika. Zostanie to odzwierciedlone następującym zapisem: strona Wn konta 756 „Koszty finansowe”, strona Ma konta 202 „Rozrachunki z dostawcami”.

W odwrotnej sytuacji, a więc wtedy, gdy firma otrzymuje odszkodowania (poza odszkodowaniami związanymi ze stratami w wyniku zaistnienia zdarzeń nadzwyczajnych) i kary umowne, klasyfikuje je do pozostałych przychodów operacyjnych. Otrzymane odsetki karne za zwłokę zgodnie z art. 42 ust. 3 ustawy o rachunkowości będą stanowiły przychód finansowy.

W przypadku nieterminowej zapłaty składek ZUS lub uiszczenia ich w zaniżonej wysokości, spółka musi sama naliczyć odsetki za zwłokę, takie jak od zaległości podatkowych, począwszy od dnia następującego po dniu, w którym składki należało opłacić.

Odsetki za zwłokę w tym przypadku ujmuje się analogicznie jak odsetki naliczane przez kontrahentów tylko w korespondencji z kontem Rozrachunki z ZUS. Warto pamiętać, że jeżeli spółka nie zapłaci składek lub uiszcza je w zaniżonej wysokości, ZUS może wymierzyć dodatkową opłatę do wysokości 100 proc. wartości nieopłaconych składek.

Odsetki od pożyczki

Sposób ewidencji odsetek od pożyczki bez względu na to, czy została udzielona przez bank czy inny podmiot, będzie uzależniony od celu ich wykorzystania. W przypadku gdy środki finansowe zostały pozyskane na budowę środka trwałego, odsetki będą powiększały wartość środka trwałego. Zarówno te pobrane przez bank z góry, jak i płacone przy spłacie rat kredytu. W tym drugim przypadku należy pamiętać, że odsetki powiększają wartość środka trwałego do momentu przyjęcia go do używania, potem ujmowane są w księgach jako koszty finansowe.

Z kolei w przypadku pożyczki lub kredytu na bieżącą działalność ewidencja będzie uzależniona od momentu pobrania odsetek. Warto w związku z tym zwrócić uwagę na art. 39 ust. 4 ustawy o rachunkowości, według którego, jeżeli zgodnie z umową wartość otrzymanych finansowych składników aktywów jest niższa od zobowiązania zapłaty za nie, w tym również z tytułu emitowanych przez jednostkę papierów wartościowych, to różnica stanowi czynne rozliczenie międzyokresowe kosztów, które odpisuje się w koszty finansowe w równych ratach, w ciągu okresu, na jaki zaciągnięto zobowiązanie. Oznacza to, że w przypadku odsetek pobranych przez bank z góry, ewidencja w momencie uruchomienia kredytu będzie przebiegała w następujący sposób: strona Wn konta 650 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów finansowych” - wartość pobranych z góry odsetek, strona Wn konta 130 „Rachunek bankowy” - wartość przelanych na konto środków z kredytu, strona Ma konta 160 „Kredyty bankowe” - wartość otrzymanego kredytu. Natomiast odpis odsetek w koszty za bieżący okres: strona Wn konta 756 „Koszty finansowe”, strona Ma konta 650 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów finansowych”. Jeżeli odsetki są naliczane, w miarę spłat rat kredytu, zalicza się je bezpośrednio do kosztów finansowych.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład jak zaksięgować zapłatę wekslem

WAŻNA DATA

1 stycznia 2009 r. - od tego dnia spółki, które tworzą sprawozdania zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, będą musiały stosować opublikowany 29 marca 2007 r. standard MSR nr 23. Zgodnie z nowym standardem będzie istniała konieczność aktywowania kosztów finansowania zewnętrznego. W dotychczasowych regulacjach jest to jedno z możliwych rozwiązań.


AGNIESZKA POKOJSKA

agnieszka.pokojska@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

- Art. 39 ust. 4 oraz art. 42 ust. 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).

- Art. 481 par. 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

- Art. 51-53 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

REKLAMA

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA