Jak utworzyć i rozliczyć rezerwę na nagrody jubileuszowe

 

rada

 

Rezerwę na nagrody jubileuszowe tworzy się, w przypadku prowadzenia kosztów jedynie w układzie rodzajowym, zapisem Wn „Rozliczenie kosztów”, Ma „Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów”. Rozwiązanie wcześniej utworzonej rezerwy następuje zapisem odwrotnym.

uzasadnienie

Ustawa o rachunkowości wskazuje na konieczność ujmowania w bilansie zobowiązań z tytułu pozapłacowych świadczeń pracowniczych. Rezerwę należy ujmować w bilansie zawsze wtedy, gdy jej wysokość jest istotna.

Świadczenia, na które trzeba tworzyć rezerwy, to:

- odprawy emerytalne

- odprawy rentowe

- odprawy pośmiertne

- nagrody jubileuszowe

- opieka medyczna

- mieszkania służbowe

- niewykorzystane urlopy

- świadczenia, które wypłaca zakładowy fundusz świadczeń socjalnych

- inne świadczenia wynikające z zobowiązań pracodawcy wobec pracowników

Wysokość świadczeń może być ustalana w układach zbiorowych lub przyjęta zgodnie z kodeksem pracy.

W polskich przepisach nie ma szczegółowych uregulowań dotyczących tworzenia i rozwiązywania rezerw na świadczenia pracownicze. Dlatego należy odnieść się w tym przypadku do MSR nr 19 „Świadczenia pracownicze”.

Wypełnij formularz - Rezerwy aktuarialne

Według tego Standardu świadczenia pracownicze obejmują:

- krótkoterminowe świadczenia pracownicze, takie jak wynagrodzenia i składki na ubezpieczenie społeczne, płatne urlopy wypoczynkowe i zwolnienia lekarskie, wypłaty z zysku i premie (jeśli podlegają wypłacie w ciągu 12 miesięcy od końca okresu) oraz świadczenia niepieniężne (takie jak opieka medyczna, mieszkania służbowe, samochody i inne nieodpłatnie przekazane rzeczy lub usługi) dla obecnie zatrudnionych pracowników,

- świadczenia po okresie zatrudnienia, takie jak emerytury i inne świadczenia emerytalne, ubezpieczenie na życie po okresie zatrudnienia oraz opieka medyczna po okresie zatrudnienia,

- inne długoterminowe świadczenia pracownicze, w tym urlopy z tytułu długiego stażu pracy, urlopy naukowe, nagrody jubileuszowe i inne świadczenia z tytułu długiego stażu pracy, długoterminowe renty inwalidzkie oraz, jeśli nie podlegają one w całości wypłacie w ciągu 12 miesięcy od zakończenia okresu, wypłaty z zysku, premie i odroczone wynagrodzenia, a także

- świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy.

Jeżeli spółka tworzy rezerwę na nagrody jubileuszowe, które zostaną wypłacone w następnym roku obrotowym, to klasyfikuje się je jako krótkoterminowe. W przeciwnym razie stanowią one długoterminowe świadczenia pracownicze.

Rezerwy na nagrody jubileuszowe ujmuje się w pasywach bilansu w pozycji B.I.2 „Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne”.

Dla celów podatkowych tworzenie rezerw nie stanowi kosztu. Dlatego jednostki podlegające obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta powinny ustalać aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Ewidencja księgowa

1. Utworzenie rezerwy na nagrody jubileuszowe:

Wn „Rozliczenie kosztów”,

Ma „Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów”.

2. Ustalenie aktywa z tytułu podatku odroczonego:

Wn „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

Ma „Podatek odroczony”.

3. Naliczenie nagród jubileuszowych:

Wn „Wynagrodzenia”,

Ma „Rozrachunki z pracownikami”.

4. Wypłata nagród jubileuszowych:

Wn „Rozrachunki z pracownikami”,

Ma „Rachunek bankowy”.

5. Rozliczenie rezerwy:

Wn „Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

Ma „Rozliczenie kosztów”.

6. Rozwiązanie niewykorzystanej części podatku odroczonego:

Wn „Podatek odroczony”,

Ma „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów”.

Przykład

W 2006 r. spółka X utworzyła rezerwę na nagrody jubileuszowe w wysokości 50 000 zł. W 2007 r. spółka wypłaciła nagrody w kwocie 48 000 zł.

Ewidencja księgowa w 2006 r.

1. Utworzenie rezerwy na nagrody jubileuszowe:

Wn„Rozliczenie kosztów” 50 000

Ma„Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów” 50 000

2. Ustalenie aktywa z tytułu podatku odroczonego:

50 000 zł × 19% = 9500 zł

Wn„Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów” 9 500

Ma„Podatek odroczony” 9 500

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa w 2007 r.

1. Naliczenie nagród jubileuszowych w wysokości 48 000 zł:

Wn„Wynagrodzenia” 48 000

Ma„Rozrachunki z pracownikami” 48 000

2. Rozwiązanie wykorzystanej rezerwy na nagrody jubileuszowe:

Wn„Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów” 50 000

Ma„Rozliczenie kosztów” 50 000

3. Rozwiązanie niewykorzystanej części podatku odroczonego. Spółka z utworzonej rezerwy w wysokości 50 000 zł wykorzystała 48 000 zł, w związku z tym wartość utworzonego aktywa z tytułu podatku odroczonego zmniejszy się o:

2000 zł × 19% = 380 zł

Wn„Podatek odroczony” 380

Ma„Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów” 380

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Utworzona rezerwa nie stanowi kosztu uzyskania przychodu dla spółki oraz nie jest przychodem dla pracownika.

Podatkowo nagrodę jubileuszową będzie można rozliczyć w momencie wypłaty. Dopiero wtedy wypłacone świadczenie stanowi koszt dla pracodawcy oraz przychód dla pracownika.

Z punktu widzenia ubezpieczeń społecznych wolne od składek są nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co pięć lat. Decyduje tutaj data nabycia prawa do nagrody jubileuszowej przez pracownika.

W związku z tym, jeżeli pracownik nabył prawo do nagrody jubileuszowej np. w 2004 r., natomiast w 2007 r. przysługuje mu następna nagroda jubileuszowa, to druga gratyfikacja jest objęta składkami na ubezpieczenia społeczne, ponieważ została przyznana przed upływem pięciu lat od daty przyznania pierwszej. Nie ma znaczenia moment wypłaty nagrody.

- art. 39 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

- art. 16 ust. 1 pkt 27 i 57 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 174, poz. 1238

- art. 11 i 12 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1243

- § 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalne z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - Dz.U. Nr 161, poz. 1106; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2434

- Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 - „Świadczenia pracownicze”

Małgorzata Kawczyńska

główna księgowa, finalistka konkursu Księgowy Roku 2005