W jaki sposób w księgach rachunkowych ewidencjonować opakowania

EWA SOBIŃSKA

biegły rewident, prezes zarządu ABES Audyt

Opakowania są składnikami rzeczowych aktywów obrotowych jednostki. Zgodnie z ustawą o rachunkowości (art. 3 ust.1 pkt 19) przez rzeczowe aktywa obrotowe rozumie się materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym. Na kontach ksiąg pomocniczych (art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości) rejestrujemy w ujęciu systematycznym uzgodnione z saldami i zapisami na kontach księgi głównej w jednostkach naturalnych i/lub jednostkach pieniężnych operacje zakupu i sprzedaży (art. 17 ust.1 pkt 4 i 5 ustawy o rachunkowości) między innymi opakowań. Kierownik jednostki podejmuje decyzję o stosowaniu jednej z metod prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla poszczególnych grup rzeczowych składników obrotowych (art. 17 ust. 2 ustawy o rachunkowości):

• Ewidencję ilościowo-wartościową;

• Ewidencję ilościową;

• Ewidencję wartościową;

• Odpisywanie w koszty wartości materiałów i towarów na dzień ich zakupu, połączone z ustalaniem stanu tych składników aktywów i jego wyceny oraz korekty kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień bilansowy.

Ewidencja ilościowo-wartościowa opakowań będących własnością jednostki jest prowadzona (art. 17 ust. 2 pkt 1 ustawy o rachunkowości) w księgach poprzez wykazanie jednocześnie ilości i wartości opakowań według jednorodnych grup, rodzajów i innych wyróżniających je cech w jednakowych cenach ewidencyjnych lub cenach zakupu dla każdej z grupy opakowań oraz według osób odpowiedzialnych za powierzone im mienie.

W trakcie roku obrotowego jednostki mogą wyceniać opakowania w cenach zakupu lub w cenach przyjętych do ewidencji (art. 34 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości), przyjmując metodę ustalania wartości ich rozchodu (art. 34 ust. 4 ustawy) średniej ważonej - LIFO, FIFO lub ceny rzeczywistej. Wybór jednej z metod ewidencji będzie uzależniał sposób księgowania sprzedaży opakowań. Dla opisania sposobu księgowania przyjęto w tym przypadku metodę ewidencji ilościowo-wartościowej i rozchód według rzeczywistych cen zakupu. Dodatkowo przyjęto cenę netto zakupu towarów 80,00 zł i opakowań 10,00 zł. Przy sprzedaży towaru wraz z opakowaniami wyszczególniamy na fakturze dwie pozycje: towar i opakowanie. Pozwoli nam to na prawidłowe zaksięgowanie operacji w księgach.

Faktura sprzedaży FVAT: strona Wn konta - Należności od odbiorców 140,30 zł (100,00 zł + 15 zł + 25,30 zł VAT), strona Ma konta - Sprzedaż towarów i materiałów 115,00 zł, strona Ma konta - VAT należny 25,30 zł.

Rozchód sprzedanych towarów i opakowań z magazynu w cenach zakupu na podstawie dowodu WZ: strona Wn konta - Koszt własny sprzedanych towarów 80,00 zł, strona Ma konta - Towary 80,00 zł i strona Wn konta - Koszt własny sprzedanych opakowań 10,00 zł, strona Ma konta - Opakowania 10,00 zł.

Przy stosowaniu cen ewidencyjnych należy pamiętać o różnicach pomiędzy ceną zakupu a wartością w cenach ewidencyjnych. Traktuje się taką różnicę jako odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań i ujmuje na koncie - Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań.

Sprzedaż opakowań, które nie są opakowaniami zwrotnymi, jest sprzedażą towaru, a więc jest dostawą towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towaru i usług według stawki 22 proc.

(AP)