REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak księgować wynagrodzenia wypłacane na podstawie umowy o dzieło

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Leszek Porowski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Prowadzę działalność w zakresie usług reklamowych. Rozliczam się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Zamierzam zawrzeć kilka umów o dzieło z różnymi osobami. W jaki sposób powinienem te umowy wpisać do pkpir? Czy powinienem je ujmować w kwocie brutto czy netto?

RADA

REKLAMA

Wynagrodzenia wypłacone z tytułu umów o dzieło należy zaksięgować w kolumnie 12 lub 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów w kwotach brutto, to znaczy z zawartym w nich podatkiem dochodowym należnym od osób wykonujących dzieło.

UZASADNIENIE

Wątpliwości podatników budzi fakt, czy należności z tytułu zawartej umowy o dzieło należy ujmować w księdze w kwocie brutto czy netto.

REKLAMA

Odpowiadając na to pytanie, należy odwołać się do ogólnej zasady ujmowania w księdze wydatków na wynagrodzenia za pracę. Została ona wyrażona w pkt 12 Objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wynika z niego, że wynagrodzenia należy ujmować w księdze w kwocie brutto, czyli ze wszystkimi składnikami, które obciążają pracownika. Nie ma przy tym znaczenia fakt, czy pracodawca w rzeczywistości pobrał należny od pracownika podatek dochodowy lub składki na ubezpieczenia społeczne i dokonał wypłaty wynagrodzenia pomniejszonej o te kwoty, czy też nie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na temat sposobu księgowania w pkpir wynagrodzeń w kwocie brutto wielokrotnie wypowiadały się organy podatkowe. W piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Łęczycy z 16 czerwca 2006 r., nr US I/415-16/2006, czytamy:

Prawidłowo winien podatnik ewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów wypłacone (postawione do dyspozycji pracownika) wynagrodzenia w kwocie brutto.

Również w piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Wawer z 27 kwietnia 2005 r., nr 1439/DF/410/124/2005/14a, czytamy:

REKLAMA

(...) wynagrodzenia wypłacane przez pracodawców w oparciu o zawarte umowy o pracę ewidencjonowane są w kolumnie 13 - „Wynagrodzenia w gotówce i w naturze” (obecnie kolumna 12 - przyp. autora) - należy je ujmować w tej kolumnie w kwotach brutto, czyli łącznie ze składkami, które finansowane są ze środków pracownika, oraz zaliczkami na podatek dochodowy.

W związku z tym wynagrodzenia wypłacane przez Pana wykonawcom umów o dzieło, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej, powinny być księgowane w kwocie brutto (czyli wraz z pobieraną przez Pana, jako płatnika, zaliczką na podatek dochodowy). W przypadku wynagrodzeń wypłacanych przyjmującym zamówienie, którzy wykonują umowy o dzieło w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zaksięgowaniu podlega cała kwota wykazana przez nich na rachunku lub fakturze.

Przyjęcie przez Pana metody zaliczania do kosztów uzyskania przychodów osobno wynagrodzenia netto oraz należnego od wykonawców umowy o dzieło podatku byłoby błędne. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że księgowanie wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło w kwocie netto może zostać uznane przez organy podatkowe za księgowanie wynagrodzeń w niepełnej wysokości, czyli netto zamiast brutto. Efektem takiego działania może być uznanie księgi za nierzetelną. Zgodnie bowiem z przepisem § 11 ust. 4 pkt 3 rozporządzenia w sprawie prowadzenia pkpir:

księgę uznaje się za rzetelną, również gdy błędy spowodowały podwyższenie kwoty podstawy opodatkowania, z wyjątkiem błędów polegających na niewykazaniu kosztów zakupu materiałów podstawowych, towarów handlowych oraz kosztów robocizny.

W Pana przypadku kosztem robocizny będzie wynagrodzenie z tytułu umowy o dzieło.

Data księgowania w pkpir wynagrodzenia z umowy o dzieło

Kolejnym problemem, który należy poruszyć, jest data, pod którą należy zaksięgować rachunki (faktury) wystawione przez osoby wykonujące umowy o dzieło. Jeżeli wykonujący dzieło wystawili rachunki jako osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, to dla Pana kosztem uzyskania przychodu będzie należne im wynagrodzenie. Momentem zaksięgowania tego wynagrodzenia w księdze będzie moment jego faktycznej wypłaty lub postawienia do dyspozycji wykonawcy dzieła. Wynika to z przepisu art. 23 ust. 1 pkt 55 updof, który stanowi, że:

nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz w art. 18, a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy.

W przepisie tym został wymieniony m.in. art. 13 pkt 8, który odnosi się do umów o dzieło zawieranych poza działalnością gospodarczą.

Jeżeli natomiast wykonujący dzieło robi to w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, datą, pod którą powinien Pan zaksięgować należne mu wynagrodzenie, jest data wystawienia rachunku (faktury). Nie ma w tym przypadku znaczenia, kiedy należność została wypłacona. Takie postępowanie wynika z przepisu art. 22 ust. 6b updof, zgodnie z którym:

za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodu w przypadku podatników, którzy prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Kolumna przeznaczona do księgowania wynagrodzeń z tytułu umowy o dzieło

Wynagrodzenia wypłacane z tytułu umów zlecenia i umów o dzieło, co do zasady, należy zaksięgować w kolumnie 12 księgi. Taki obowiązek wynika z Objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W ust. 12 tych objaśnień wskazano, że w kolumnie 12 oprócz wynagrodzeń wypłacanych pracownikom należy również ewidencjonować wynagrodzenia wypłacane osobom z tytułu zawartych z nimi umów zlecenia i umów o dzieło.

Należy jednak podkreślić, że w praktyce w przypadku umów zlecenia i umów o dzieło zawieranych z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą wielu podatników decyduje się na ich księgowanie w kolumnie 13 księgi, jako tzw. usługi obce. W takim przypadku, jeżeli umowa zlecenia lub umowa o dzieło jest zawierana z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, to podlega ona zaksięgowaniu w kolumnie 13 księgi. Jeżeli zaś wykonawca dzieła lub zleceniobiorca jest podmiotem nieprowadzącym działalności gospodarczej, to wypłacane mu wynagrodzenie jest ujmowane w kolumnie 12 księgi.

 

Decyzja o sposobie księgowania umów zlecenia i umów o dzieło zawieranych z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą należy do podatnika. Ponieważ, jak wcześniej wspomniano, praktyka w tym zakresie jest różna i nie wpływa na prawidłowość ustalenia dochodu, to żaden ze sposobów nie powinien zostać zakwestionowany przez organy podatkowe.

Warto również wspomnieć, że dla osób, z którymi są zawierane umowy zlecenia i umowy o dzieło, nie ma Pan obowiązku prowadzenia indywidualnych kart przychodów.

PRZYKŁAD

Pan Andrzej Morawski prowadzi firmę budowlaną specjalizującą się w budowie domów z bali. W działalności swojej korzysta z usług podwykonawców. Zawiera z nimi umowy o dzieło na wykonanie konkretnych robót budowlanych. W sierpniu przyjmujący zamówienie wystawili rachunki za wykonane przez siebie usługi na łączną kwotę 4500 zł brutto:

• Marek Rostocki wystawił 27 sierpnia rachunek nr 14/2008 na kwotę brutto 2000 zł. Umowę wykonał jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Wynagrodzenie zostało mu wypłacone 31 sierpnia 2008 r. Datą księgowania wystawionego przez niego rachunku jest data dokonania wypłaty wynagrodzenia, czyli 31 sierpnia 2008 r.

• Tomasz Kowalski wystawił 25 sierpnia rachunek nr 3/08/2008 na kwotę brutto 2500 zł. Wynagrodzenie zostało wypłacone 31 sierpnia 2008 r. Umowa została wykonana w ramach prowadzonej przez Tomasza Kowalskiego działalności gospodarczej. Pan Tomasz korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Datą księgowania wystawionego przez niego rachunku jest data jego wystawienia, czyli 25 sierpnia 2008 r.

1. WZÓR RACHUNKU WYSTAWIONEGO PRZEZ PANA MARKA ROSTOCKIEGO

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

2. WZÓR RACHUNKU WYSTAWIONEGO PRZEZ PANA TOMASZA KOWALSKIEGO

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Pan Andrzej powinien zaksięgować:

• rachunek od pana Kowalskiego w kolumnie 13 - pozostałe wydatki - prowadzonej przez siebie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, ponieważ jest to rachunek wystawiony przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą,

• rachunek od pana Rostockiego w kolumnie 12 - wynagrodzenia w gotówce i w naturze - prowadzonej przez siebie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, ponieważ jest to wynagrodzenie z tytułu umowy o dzieło zawartej z osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej.

Wyciąg z księgi za sierpień 2008 r.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 13 ust. 1 pkt 8, art. 22 ust. 6b oraz art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 143, poz. 894

• § 11 ust. 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów - Dz.U. Nr 152, poz. 1475; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 140, poz. 988

Leszek Porowski

doradca podatkowy, współwłaściciel Biura Rachunkowego Porowski Consulting

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA